عواملی که فشار خون طبیعی را بالا می‌برند

دکتر سیما اورنگ با اشاره بیماری فشار خون بالا اظهار کرد: بیماری فشار خون بالا بی سر و صدا پیشرفت می‌کند و عوارض خود را ایجاد می‌کند. مشکلاتی که به دنبال این بیماری به وجود می‌آید، متنوع است و مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از سکته قلبی، سکته مغزی، نارسایی قلبی، نارسایی کلیوی، آنوریستم (اتساع عروقی) و تخریب شبکیه چشم.

فشار خون طبیعی چیست؟

وی افزود: برای اینکه خون در سرخرگ‌ها جریان پیدا کند و مواد غذایی را به اعضای مختلف بدن برساند، نیاز به نیرویی دارد که خون را به گردش درآورد. این نیرو، فشار خون نامیده می‌شود و انقباض و انبساط عضلات قلب و سرخرگ‌ها این نیرو را ایجاد می‌کند.

اورنگ ادامه داد: فشار خون یعنی فشاری که از طرف خون به دیواره داخلی رگ‌های بدن وارد می‌شود. اگر دیواره سرخرگ‌ها به دلیل رسوب چربی توانایی انقباض و انبساط خود را از دست بدهند، فشار خون افزایش می‌یابد. وقتی گفته می شود کسی فشار خون بالا دارد یا به بیماری فشار خون بالا مبتلا است، منظور این است که این شخص دچار افزایش فشار خون سرخرگی شده است. در این وضعیت، قلب نیز باید با شدت و قدرت بیشتری فعالیت کند.

رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیر واگیر مرکز بهداشت خوزستان گفت: از نظر علمی عبارت "پرفشاری خون" یا "فشار خون بالا" مناسب‌تر از "فشار خون" است زیرا همه انسان‌ها باید فشار خون عادی را داشته باشند تا خون بتواند در رگ‌ها گردش عادی خود را انجام دهد.

فشار خون تحت تاثیر چه عواملی است؟

وی با اشاره به مهم‌ترین عوامل خطر بیماری فشار خون بالا عنوان کرد: عوامل زمینه‌سازی وجود دارند که می‌توانند به افزایش احتمال بروز فشار خون بالا در افراد منجر شوند.

اورنگ گفت: با افزایش سن، خطر بروز فشار خون بیشتر می‌شود. افزایش فشار خون در اوایل میانسالی و تا ۵۵ سالگی در مردان بیشتر است اما زنان بعد از یائسگی بیشتر در معرض این بیماری‌اند. همچنین این بیماری در سیاه‌پوست‌ها شایع‌تر است و معمولا در سن پایین‌تری هم بروز پیدا می‌کند و عوارضش هم بیشتر و شدیدتر است.

رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیر واگیر مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: افرادی که در خانواده سابقه این بیماری را دارند، احتمال ابتلای آن‌ها به فشار خون بالا بیشتر است.

وی عنوان کرد: هر چه وزن بیشتر باشد، قلب باید برای تغذیه بافت‌های بدن خون بیشتری را به رگ‌ها بفرستد. افزایش حجم خون در گردش موجب افزایش احتمال فشار خون بالا می‌شود، به خصوص در چاقی‌های شکمی، انسولین مقاوم به درمان سبب افزایش فشار خون می‌شود.

اورنگ با اشاره به تاثیر کم‌تحرکی در ابتلا به فشارخون بالا بیان کرد: هرچه افراد کم تحرک‌تر باشند، تعداد ضربان‌های قلب بیشتر خواهد بود. افزایش ضربان قلب موجب بیشتر شدن کار قلب می‌شود. این مساله نیروی وارد بر رگ‌ها را افزایش می‌دهد و طبیعتا فشار خون را بالا می‌برد. همچنین کم‌تحرکی موجب افزایش وزن و پیامدهای آن بر فشار خون می‌شود.

عوامل موثر بر ابتلا به فشارخون بالا

رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیر واگیر مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به عوامل موثر بر ابتلا به فشار خون بالا عنوان کرد: دخانیات و مصرف الکل بر ابتلا به فشار خون بالا تاثیر دارند. تنباکو هم اثر کوتاه مدت و هم اثر بلندمدت برای افزایش فشار خون دارد. در کوتاه مدت تنباکو می‌تواند به طور موقت سبب افزایش فشار خون شود. در بلند مدت، مواد شیمیایی داخل تنباکو به دیواره شریان‌ها آسیب می‌زند و آن‌ها را تنگ می‌کند. هر چه قطر رگ کمتر شود، فشار خون بیش‌تر می‌شود.

وی افزود: الکل نیز می‌تواند به قلب آسیب برساند و موجب افزایش فشار خون شود.

اورنگ گفت: مصرف بیش از اندازه سدیم نیز در این بیماری تاثیرگذار است. وقتی از سدیم حرف می‌زنیم، در واقع از نمک صحبت می‌کنیم که موجب می‌شود کلیه‌ها آب کم‌تری دفع کنند و به این ترتیب مایع زیادی در بدن جمع شود. در افراد حساس به نمک، نگه داشتن آب بیشتر در بدن موجب افزایش حجم خون و در نتیجه، افزایش فشار خون خواهد شد.

وی با اشاره به تاثیر مصرف کم‌تر از اندازه پتاسیم در ابتلا به فشارخون بالا عنوان کرد: در بدن بین سدیم و پتاسیم تعادل برقرار است و اگر میزان یکی بالا برود، دیگری پایین می‌آید. پس اگر پتاسیم کم مصرف شود، سدیم خون زیاد می‌شود و افزایش سدیم یعنی اینکه فرد در خطر فشار خون است. همچنین مصرف پتاسیم موجب کاهش انقباض عضلات عروق می‌شود.

وی عنوان کرد: استرس نیز موجب افزایش موقت اما شدید فشار خون می‌شود. بعضی سعی می‌کنند با سیگار کشیدن، نوشیدن الکل یا غذا خوردن بیشتر، استرس خود را کم کنند که این امر در بلندمدت می‌تواند سبب افزایش فشار خون شود.

رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیر واگیر مرکز بهداشت خوزستان گفت: کلسترول بالا، دیابت، بعضی بیماری‌های کلیوی، بارداری و وقفه تنفسی حین خواب از عواملی هستند که می‌توانند احتمال بروز فشار خون بالا را بیشتر کنند. بارداری نیز از عواملی است که می‌تواند در برخی زنان باردار افزایش فشار خون را به همراه داشته باشد.