داروی بنزتروپین چیست و چه کاربردی دارد؟
آنچه در این مقاله میخوانید بنزتروپین در دسته داروهای آنتی کولینرژیک قرار دارد و با نام کوگنتین (Cogentin) هم شناخته میشود. این دارو گاهی بهتنهایی و گاهی بهعنوان بخشی از درمان ترکیبی تجویز میشود. این دارو باعث کنترل علائم بیماری پارکینسون میشود.
فهرست مطالب
آیا اخیراً به پزشک مراجعه کردهاید و پزشک برای مشکل شما داروی بنزتروپین را تجویز کرده است؟ پس حتما کنجکاو شدهاید که درباره کاربردها، اثرات، نحوه مصرف، دوز مصرفی و عوارض جانبی این دارو بیشتر بدانید. در این مقاله به تمام اطلاعاتی که باید درباره بنزتروپین بدانید پرداختهایم.
قبل از مصرف این دارو حتما با دکتر مغز و اعصاب مشورت کنید. همچنین میتوانید مشاوره دارویی داشته باشید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.
داروی بنزتروپین چیست؟
بنزتروپین در دستهای از داروها به نام داروهای آنتی کولینرژیک قرار دارد. این دارو که با نام کوگنتین (Cogentin) هم شناخته میشود گاهی بهتنهایی و گاهی بهعنوان بخشی از درمان ترکیبی تجویز میشود. این به این معناست که ممکن است لازم باشد آن را با سایر داروها مصرف کنید.
اصلیترین علت تجویز این دارو، درمان علائم بیماری پارکینسون است (پارکینسون چیست؟). طی بیماری پارکینسون سیستم عصبی مختل میشود و این وضعیت مشکلاتی برای حرکت، کنترل عضلات و تعادل ایجاد میکند. همچنین اگر لرزش ناشی از سایر بیماریها یا داروها را تجربه میکنید، میتوانید بنزتروپین مصرف کنید.
آیا پارکینسون درمان دارد؟ این بیماری در واقع درمان ندارد. اما مصرف این دسته از داروها میتواند به کاهش علائم کمک زیادی کند.
نحوه مصرف داروی بنزتروپین
داروی بنزتروپین به اشکال مختلفی همچون قرص خوراکی و آمپول در دسترس است که پزشک بر اساس نوع و شدت بیماری، یکی از اشکال بنزتروپین را برای شما تجویز میکند. قرص را باید همراه با آب مصرف کنید. مقدار مصرف در روز به شدت بیماری شما بستگی دارد.
نحوه مصرف قرص بنزتروپین
قرص بنزتروپین معمولا باید قبل از خواب مصرف شود. در اکثر موارد این قرص باید یک بار در روز مصرف شود اما بسته به علائمتان ممکن است نیاز باشد که تا چهار بار در روز هم آن را مصرف کنید. بنزتروپین باید هر روز سروقت و در زمان مشابهی مصرف شود.
اگر یادتان میرود که قرصهایتان را سروقت بخورید حتما آلارم تنظیم کنید. علاوه بر این، برای مصرف بنزتروپین باید دستورالعمل پزشک را بهدقت دنبال کنید و از مصرف آن بیشتر یا کمتر از آنچه پزشک تجویز کرده خودداری کنید.
نحوه مصرف آمپول بنزتروپین
بنزتروپین یک داروی تجویزی است که گاهی بهصورت محلول تزریقی عرضه میشود. محلول تزریقی بسته به مشکل فرد، میتواند بهصورت تزریق عضلانی یا تزریق داخل وریدی تجویز شود. معمولا هر دوی این تزریقها اثرات نسبتاً مشابهی دارند.
چند بار در روز باید از بنزتروپین استفاده کنی؟
همین حالا مشاوره دارویی بگیر.
موارد مصرف داروی بنزتروپین
بنزتروپین برای درمان علائم اولیه پارکینسون استفاده میشود که شامل لرزش، آهسته شدن حرکات بدن، سفت شدن عضلات یا مشکلات تعادل هستند. این دارو عملکرد نسبتاً سریعی دارد. به طوری که نوع تزریقی آن میتواند علائمتان را ظرف چند دقیقه پس از تزریق بهبود بخشد. این تزریق اغلب زمانی استفاده میشود که علائم پارکینسون شدید باشند و به مداخله اورژانسی نیاز باشد.
همچنین در شرایطی که به خاطر مصرف برخی از داروها مثل داروهای اعصاب (آنتی سایکوتیک)، اختلالات حرکتی را تجربه میکنید ممکن است پزشک قرص یا آمپول بنزتروپین را برای شما تجویز کند. علائم این اختلالات حرکتی شامل لرزش، اسپاسمهای مداوم، انقباضات عضلانی و از دست دادن توانایی حرکت هستند.
البته به خاطر داشته باشید که هر شکلی از داروی بنزتروپین نباید برای درمان عارضه دیسکینزی دیررس استفاده شود. این عارضه باعث حرکت غیرارادی زبان، فک، صورت، اندامهای حرکتی یا بالاتنه میشود و مصرف بنزتروپین برای آن ممکن است علائمتان را تشدید کند. این دارو همچنین تعریق و تولید بزاق را کم میکند و به بهبود توانایی راه رفتن در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون کمک میکند.
مطلب پیشنهادی: علت بیماری پارکینسون چیست؟
دوز مصرفی بنزتروپین
بنزتروپین از داروهای ضد پارکینسون است. پزشک ابتدا ممکن است تجویز بنزتروپین را با دوز کوچکی شروع کند و پس از این که پاسخدهی شما به بنزتروپین را ارزیابی کرد، دوز آن را به آرامی افزایش دهد. دوز دقیق بنزتروپین بهشدت علائمتان و دلیل استفاده از این دارو بستگی دارد. چه قرار باشد از نوع تزریقی بنزتروپین استفاده کنید و چه از نوع خوراکی آن، پزشک به طور دقیق در خصوص دوز مورد نیازتان با شما صحبت خواهد کرد.
اگر قرار است از نوع خوراکی این دارو استفاده کنید آن را با یک لیوان پر آب مصرف کنید تا از خشکی دهان جلوگیری شود. نکته مهم در خصوص داروی بنزتروپین این است که بههیچعنوان نباید مصرف آن را به طور ناگهانی و بدون مشورت با پزشک خود قطع کنید، خصوصا اگر از داروهای دیگری نیز استفاده میکنید. توقف ناگهانی میتواند باعث بازگشت علائم بیماری پارکینسون شود.
عوارض جانبی داروی بنزتروپین
ممکن است بعد از مصرف قرص بنزتروپین یا آمپول آن دچار سرگیجه یا خوابآلودگی شوید. بهتر است بعد از مصرف بنزتروپین رانندگی نکنید، از ماشینآلات استفاده نکنید و هر کاری که نیاز به هوشیاری ذهنی دارد، انجام ندهید. پس از مصرف این دارو سریع از جایتان بلند نشوید و نایستید (بهخصوص اگر مسن هستید) تا خطر سرگیجه یا غش کردن کاهش پیدا کند.
پس از مصرف بنزتروپین ممکن است دهانتان خشک شود. در این وضعیت جویدن آدامس بدون قند یا مکیدن آبنبات سفت و نوشیدن آب فراوان میتواند خیلی موثر باشد. این دارو همچنین ممکن است باعث خشکی چشم و تاری دید شود. اگر از لنزهای تماسی استفاده میکنید ممکن است کمی اذیت شوید. در این شرایط قطرههای روانکننده چشم میتوانند به شما کمک کنند. اگر مشکل چشمتان برطرف نشد یا شدید بود به چشمپزشک مراجعه کنید.
برخی از عوارض جانبی بنزتروپین که در صورت ادامه داشتن باید فورا به پزشکتان گزارش دهید شامل این مواردند:
- واکنشهای آلرژیک مثل شکلگیری دانههایی روی سطح پوست، خارش پوست، ظهور کهیر، ورم صورت، لبها و زبان
- گیجی شدید
- بیحسی انگشتان دست
- توهم
- گرمازدگی
- افسردگی
- سریع و نامنظم شدن ضربان قلب
- از دست دادن حافظه
- درد هنگام ادرار یا مشکلات مرتبط با ادرار
- حالت تهوع و استفراغ
- یبوست
بعد از مصرف بنزتروپین، انگشتات بی حس شدن؟ همین الان از متخصص مشاوره بگیر.
موارد احتیاط و منع مصرف بنزتروپین
قبل از مصرف داروی بنزتروپین باید این نکات را در نظر بگیرید:
- اگر به داروی بنزتروپین، هر کدام از مواد تشکیلدهنده بنزتروپین و سایر داروها حساسیت دارید، حتما به پزشکتان اطلاع دهید. لیست مواد تشکیلدهنده دارو که روی لیبل درج شدهاند بخوانید یا این که از پزشک یا پرسنل داروخانه بخواهید که این کار را برای شما انجام دهند.
- حتما به پزشکتان بگویید که چه داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامینها، مکملها و داروهای طب سنتی را در حال حاضر مصرف میکنید یا بهزودی قرار است مصرف کنید.
- اگر سابقه دیسکینزی، گلوکوم، هیپرتروفی پروستات (بزرگ شدن غده پروستات)، مشکلات سیستم ادراری، مشکلات قلبی یا فشار خون را دارید فراموش نکنید که این موارد را به پزشک اطلاع دهید.
- اگر قرار است یک جراحی انجام دهید (مثل جراحی دندان) به پزشک یا دندانپزشکتان بگویید که داروی بنزتروپین مصرف میکنید.
- به یاد داشته باشید که مصرف الکل میتواند خوابآلودگی ناشی از بنزتروپین را تشدید کند پس از مصرف نوشیدنیهای الکلی جدا خودداری کنید.
- از قرار گرفتن غیرضروری یا طولانیمدت در معرض نور خورشید بپرهیزید و از لباسهای مناسب، عینکآفتابی و کرمهای ضدآفتاب استفاده کنید؛ زیرا داروی بنزتروپین ممکن است پوستتان را نسبت به نور خورشید حساس کند.
- اگر بالای ۶۵ سال سن دارید، در مورد خطرات و مزایای مصرف داروی بنزتروپین با پزشکتان مشورت کنید. در اکثر موارد داروی بنزتروپین درمان مناسبی برای افراد مسن در نظر گرفته نمیشود؛ زیرا خطرات بیشتری نسبت به داروهای مشابه خود دارد. در این شرایط جایگزینهای بیخطر و ایمنتری نیز وجود دارد که میتوانید سراغ آنها بروید.
مصرف بنزتروپین در بارداری
در جدیدترین تحقیقاتی که در خصوص اثرات بنزتروپین در دوران بارداری صورت گرفته است، نشان داده شده که استفاده از بنزتروپین در این دوران نه توصیه شده و نه رد شده است. زیرا همچنان به تحقیقات بیشتری برای شناسایی تاثیرات دقیق بنزتروپین در این دوران حساس نیاز است.
بهطورکلی بنزتروپین در دوران بارداری فقط در صورتی باید استفاده شود که پزشک تشخیص داده باشد که فواید آن از خطرات آن بیشتر هستند. اگر حین مصرف بنزتروپین باردار شدید حتما به پزشک مراجعه کنید تا او بر اساس شرایطتان تصمیم بگیرد که میتوانید این دارو را مصرف کنید یا خیر.
علاوه بر این، هیچ تحقیقات کافی برای اثبات مضر بودن بنزتروپین در دوران شیردهی برای نوزاد وجود ندارد. با این حال پزشک باید قبل از تجویز این دارو برای زنان شیرده، فواید و خطرات آن را در نظر بگیرد.
تداخلات دارویی بنزتروپین
داروی بنزتروپین ممکن است با برخی از داروها تداخل داشته باشد و باعث بروز عوارض جانبی شدیدی شود. برخی از داروهایی که نباید با بنزتروپین مصرف شوند شامل این مواردند:
- هالوپریدول
- سایر داروهایی که برای ناهنجاریهای حرکتی (مثل بیماری پارکینسون) استفاده میشوند.
- فنوتیازینها مثل کلرپرومازین، مزوریدازین، پروکلروپرازین، تیوریدازین
- برخی از داروهای ضدافسردگی مانند آمی تریپتیلین، دزیپرامین، دوکسپین، نورتریپتیلین
- داروهای محرک برای بهبود توجه، کاهش وزن و بیدار ماندن
- تگاسرود
همچنین اگر سیگار میکشید یا از مواد مخدر استفاده میکنید، به پزشک بگویید؛ زیرا برخی از این مواد ممکن است با داروی بنزتروپین تداخل داشته باشند.
اطلاعات دارویی بنزتروپین
در جدول زیر میتوانید اطلاعات دارویی قرص و آمپول بنزتروپین را مشاهده کنید.
اسامی دارویی | تداخلات دارویی | عوارض جانبی |
---|---|---|
قرص بنزتروپین | فنوتیازینها | سرگیجه |
آمپول بنزتروپین | داروهای ضدافسردگی از جمله آمی تریپتیلین، دزیپرامین، دوکسپین، نورتریپتیلین | احساس خوابآلودگی و کسل بودن شدید |
آپو بنزتروپین | داروهای بالابرنده توجه یا داروهایی که برای بیدارماندن مصرف میشوند. | اضطراب و افسردگی |
قرص کوگنتین | داروهای کاهش وزن | خشکی دهان |
آمپول کوگنتین | تگاسرود | خشکی چشم و مشکلات بینایی |
– | – | ظهور دانه یا کهیر روی پوست |
– | – | مشکلات حافظه و توهم |
– | – | استفراغ یا حالت تهوع |
– | – | بی حسشدن انگشتهای دست |
– | – | ضربان سریع و نامنظم قلب |
مکانیسم اثر بنزتروپین
همانطور که گفتیم بنزتروپین جزء آنتی کولینرژیکها است. این داروها به روشی مشابه عمل میکنند و اغلب برای درمان اختلالات مشابه استفاده میشوند. این دارو با مسدود کردن یک ماده طبیعی خاص (به نام استیلکولین) عمل میکند و اینگونه به کاهش علائم پارکینسون کمک میکند.نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
با پیشرفت علم پزشکی، کیفیت زندگی بسیاری از بیماران بهبود یافته است و بیماران مبتلا به پارکینسون نیز از این قاعده مستثنی نیستند. بیماران پارکینسون بهخاطر علائمی مثل اسپاسمها و انقباضات عضلانی، لرزش بدن، عدم تعادل و غیره گاهی نمیتوانند زندگی عادی داشته باشند و همین عامل باعث منزوی شدن آنها میشود.
اما امروزه با بهوجودآمدن داروی بنزتروپین و تایید اثرات آن، از شدت بسیاری از علائم این بیماران کاسته شده است. نکته مهم در خصوص داروی بنزتروپین این است که یک پزشک باید بعد از معاینه شما آن را برای شما تجویز کند و بههیچعنوان نباید خودسرانه مصرف شود.
البته با وجود مزایای فراوان، داروی بنزتروپین گاهی ممکن است باعث علائم گوناگونی مثل سردرگمی ذهنی، توهم، عصبی بودن و علائم گوارشی یا درد شود. به همین علت در طول زمانی که تحت درمان هستید پزشک باید شما را بهدقت تحت نظر داشته باشد تا مطمئن شود که این عوارض جانبی را ندارید.
اگر میخواهید از آمپول یا قرص بنزتروپین استفاده کنید، حتما با متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید. همچنین میتوانید از مشاوره دارویی هم استفاده کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر مغز و اعصاب آنلاین وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!