کاربرد انواع پلیمر ها در حوزه پزشکی

پلیمرها امروزه در همه جای زندگی ما جا پیدا کرده‌اند و می‌توان رد پای آنها را در زمان ساخت انواع وسایل دید؛ یکی از وسایلی که به طور عمده از انواع پلیمر برای ساخت آنها استفاده می‌شود، انواع تجهیزات پزشکی است.

پلیمرها امروزه در همه جای زندگی ما جا پیدا کرده‌اند و می‌توان رد پای آنها را در زمان ساخت انواع وسایل دید؛ یکی از وسایلی که به طور عمده از انواع پلیمر برای ساخت آنها استفاده می‌شود، انواع تجهیزات پزشکی است. ویژگی‌های پلیمرها مانند انعطاف پذیری، مقاومت بالا در برابر خوردگی و قیمت ارزان باعث شده که بدنه خیلی از دستگاه‌ها یا حتی دستکش‌های پزشکی از این مواد ساخته شود. در این مقاله می‌خواهیم پلیمرهای پرکاربرد در صنعت ساخت تجهیزات پزشکی را معرفی کرده و به بررسی کاربرد پلیمر ها در حوزه پزشکی بپردازیم.

پلیمرهای پرکاربرد در پزشکی

از آنجا که پلیمرها بسیار متنوع هستند و خاصیت‌های متفاوتی از خود نشان می‌دهند، هریک از آنها برای کاربرد خاصی در پزشکی به کار می‌روند. بعضی از پلیمرهای پرکاربرد در پزشکی عبارتند از:

پلی کربنات یا PC، مناسب ساخت تجهیزات استریل شده

بررسی قیمت روز مواد پلی کربنات نشان می‌دهد که استفاده از این پلیمر در ساخت انواع تجهیزات پزشکی به صرفه خواهد بود. علاوه بر این، مقاومت حرارتی بالای پلی کربنات باعث شده که برای ساخت انواع بسته بندی‌های استریل شده تجهیزات پزشکی استفاده شود. مقاومت بالا در برابر ضربه و وزن سبک، PC را برای استفاده در ساخت انواع لوله‌های آزمایشگاه و ابزارهای جراحی مناسب ساخته است.

پلی وینیل کلراید یا PVC، مناسب تجهیزات آزمایشگاهی

یکی دیگر از پلیمرهای پرکاربرد در صنعت پزشکی به نام پی وی سی شناخته می‌شود که برای ساخت انواع اعضای مصنوعی بدن یا تجهیزات آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پایین بودن قیمت PVC در کنار وزن سبک و مقاومت بالای آن باعث شده که هزینه تولید اعضای مصنوعی بسیار پایین بیاید و برای بیماران صرفه اقتصادی زیادی داشته باشد. علاوه بر این، از پی وی سی برای ساخت کیسه‌های انتقال خون و ظروف تزریق یا بدنه سرم هم استفاده می‌شود.

پلی اتیلن یا PE، قابل استفاده برای تولید پروتز و ایمپلنت

پلی اتیلن یا PE یکی از بهترین انتخاب‎‌ها برای تولید ظروف یا تجهیزاتی است که باید فرایند استریلیزه سازی بر روی آنها انجام شود؛ زیرا مقاومت در برابر ضربه بالایی دارد و می‌تواند به طور کلی یکپارچگی ساختاری خود را حفظ کند. از سوی دیگر دارای یک حالت بی اثر و خنثی است؛ یعنی در بدن و در اثر ترکیب با خون یا بزاق دهان تجزیه نخواهد شد؛ به همین دلیل برای ساخت انواع پروتز و ایمپلنت پزشکی هم مناسب است.

پلی یورتان یا PU، مناسب برای ساخت کیسه‌های خون

یکی از دلایلی که باعث شده پلی یورتان به عنوان یکی از پلیمرهای پرکاربرد در صنعت پزشکی مطرح شود، سازگاری آن با خون است. از این رو می‌توان مواد پلی یورتان را در ساخت انواع لوله‌های انتقال خون یا پروتزهای پزشکی مشاهده کرد. PU یک پلیمر شفاف است و با استفاده از اشعه یا گاز اکسیداتین می‌توان به سادگی آن را استرلیزه کرد؛ به همین دلیل برای کیسه‌های انتقال خون یا تجهیزات آزمایشگاهی هم بسیار مناسب خواهد بود. دقت داشته باشید که از پلی یورتان نباید برای تولید پروتزهای قلبی استفاده کرد؛ زیرا ممکن است باعث لخته شدن خون شود.

پلی استایرن، مناسب ساخت لوله‌های آزمایشگاهی

پلی استایرن یکی از انواع پلیمرهای پرکاربرد در آزمایشگاه است که دارای رشته‌های پلیمری سختی است، اما حالت شکننده دارد. پلی استایرن حالت شفافی داشته و برای تولید قطعات آزمایشگاهی مانند بطری، لوله آزمایش، ظرف سرم و لوله‌های نگهداری از خون بسیار ایده آل است. همچنین از آنجا که پلی استایرن به خوبی استریل می‌شود، می‌توان از آن برای ساخت سینی‌های کشت بافت، تجهیزات نمونه برداری و لوازم تشخیصی که باید وارد بدن شوند، استفاده کرد.

مهمترین کاربردهای مواد پلیمری در پزشکی

در بخش قبلی برخی از کاربردهای پلیمر ها در پزشکی را بیان کردی؛ اما باید بدانید که این مواد با اصلاح خواص و ویژگی‌های خود، روز به روز کاربرد بیشتری در پزشکی پیدا می‌کنند که برخی از آنها عبارتند از:

• ساخت انواع وسایل آزمایشگاهی
• ساخت انواع اعضای مصنوعی داخلی و خارجی
• ساخت تجهیزات انتقال خون یا نگهداری از آن
• جایگزین مناسب شیشه در وسایل آزمایشگاهی مانند بشرها
• تولید انواع وسایل درمانی مانند سمعک یا لنز چشم
• استفاده در تجهیزان ارتوپدی و پیچ و پلاک‌ها
• ساخت پانسمان‌های جراحی جدید و نخ‌های بخیه
• مناسب برای استفاده در بدنه انواع وسایل پزشکی مانند دستگاه‌های کاردیوگرافی
• قابل استفاده برای تولید شلنگ‌های اتصال کپسول اکسیژن
• ساخت بدنه سرم یا سرنگ و تجهیزات رگ گیری
• ساخت بدنه نگهدارنده داروها یا جلد قرص و کپسول
• ساخت انواع تجهیزات تشخیصی و درمانی مانند تجهیزات آندوسکوپی و آنژیو
• ساخت انواع تجهیزات حفاظت فردی مانند دستکش یا عینک
• ساخت انواع لوازم معاینه

دلیل کاربرد گسترده پلیمرها در پزشکی

مهمترین دلیل کاربرد گسترده پلیمرها در پزشکی و ساخت وسایل گوناگون در این صنعت، ویژگی‌های متنوع و خواص گسترده‌ای است که این پلیمرها دارند. برخی از این خواص عبارتند از:

• انعطاف پذیری: از آنجا که برخی از تجهیزات پزشکی مانند شلنگ سرم یا لوله‌های مخصوص آندوسکوپی باید خم شده یا وارد بدن شوند، نیاز است که از مواد انعطاف پذیر ساخته شوند.
• سازگاری خوب با مواد استریلیزه کننده: تجهیزات پزشکی باید به طور دائمی استریلیزه شوند و پلیمرها به خوبی این خاصیت را در خود دارند.
• وزن سبک: در مواردی که ممکن است تعداد زیادی لوله آزمایش یا نمونه گیری در یک زمان خاص وجود داشته باشند یا بخواهیم پروتزی تولید کنیم که داخل بدن قرار بگیرد، نیاز به سبک بودن وزن مواد اولیه داریم.
• قیمت مناسب: تجهیزات پزشکی معمولا گران هستند؛ اما استفاده از پلیمرها به جای شیشه یا فلز باعث شده که قیمت آنها تا حد زیادی کمتر شود.
• رنگ شفاف: در بسیاری از موارد نیاز است که تجهیزات پزشکی حالت شفاف داشته باشند؛ به همین دلیل استفاده از پلیمرها می‌تواند به خوبی این نیاز را برطرف کند.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی کامل کاربرد پلیمر ها در پزشکی پرداختیم و گفتیم که کدام نوع پلیمر، بیشترین کاربرد را در پزشکی دارد. در صورتی که در زمینه تولید تجهیزات پزشکی کار می‌کنید، باید مواد پلیمری را از یک فروشگاه مطمئن تهیه کنید تا تجهیزات شما هم کیفیت بسیار مناسبی داشته باشند. دقت کنید که این مواد به خوبی بسته بندی شوند و از روش‌های مناسب برای ارسال آنها استفاده شود تا در نهایت تجهیزات پزشکی تولیدشده هم باکیفیت باشند.