اختلال وسواس فکری و عملی

اختلال وسواس فکری و عملی یا obsessive compulsive disorder(OCD) چیست؟
ویژگی اصلی این اختلال وجود افکار مزاحم مکرر و یا اعمال جسمی و ذهنی تکرار شونده و مزاحم است.

اختلالاتی که در این دسته قرار میگیرند شامل :

1.وسواس فکری و عملی OCD
2.بدریخت انگاری بدن (Body Dysmorphic Disorder )BDD:اشتغال ذهنی یک یا چند نقض خیالی در ظاهر
3.ذخیره سازی یا احتکار( Hording Disorder):انباشتن و دخیره اشیا بی مصرف بطوریکه محل زندگی غیر معمول و سخت میشود .
4.موکنی (تریکوتیلومانیا)Trichotillomaina:منجر به تاسی در بخشی از سر و انباشته شدن موها با خوردن در معده
5.پوست کنی خراشیدن پوست Excoriation Disorder

1)وسواس فکری عملی:یکسری سیمتوم های مانند:افکار مزاحم،رفتارهای مناسکی و مشغله های فکری و اجبار ها و تلاش برای نادیده گرفتن انها
وسواس ها :افکار ارزوها و امیال مزاحم ناخواسته و مکرر که موجب اضطراب شدید میشوند.
اجبار :اعمال و رفتارهای ذهنی و فیزیکی تکراری که در پاسخ به وسواس ها برای کاهش اضطراب داده میشوند که گاهی هم سفت و سخت و قانونمند عملی میشن.و معمولا غیر واقع بینانه و افراطی
وسواس های رایج شامل افکار راجعه به الودگی ها و شک ها چک کردن وارسی ،افکار مزاحم ،تقارن و نظم هستند .

از نظر میزان و فراوانی رایج ترین سیمپتوم الودگی است که در ان شستن و اجتناب از شی الوده است .
شک مرضی و چک کردن دومین از نظر فراوانی :رفتار چک کردن و وارسی افراطی
افکار مزاحم و ممنوعه بدون اجبار بعدی رخ میدهند و در مورداعمالجنسی و پرخاشگرانه ظاهر میشن
تقارن ونظم و دقت افراطی در انجام کارها

تشخیص :

حضور وسواس یا اجبار یا هردو باهم
وسواس ها وقتگیر و باعث اختلال در زندگی و کار فرد
افتراق از مصرف مواد یا سایر بیماری های طبی
بینش 3 سطحی : بینش زیاد یعنی میدونه باورهاش غیر واقعی |بینش کم :احتمال میده باورهاش واقعین|عدم بینش یا باور دیلوژنال و هدیانی که فرد باور داره که واقعی هستن .
تیک: فرد در حال حاضر یا قبلا اختلال تیک داشته

تشخیص افتراقی وسواس فکری و عملی :
قبل 30 سالگی |شروع در افراد مسن تر همراه با مشکلات اورولوژیک |90% بیماران توره همراه با سمپتوم اجبار|تیک های حرکتی و صوتی مکرر اختلال توره شباهت کمی با وسواس دارند اما امیال شدیدی که قبل تیک اتفاق میفته و بسیاری از تیک های حرکتی پیچییده به اجبارها شبیهن و باید حواسمون باشه اینها رو باهم اشتباه نگیریم.
تفاوت او سی دی با او سی گی دی مشخصه و تو اسمشون شباهت نزدیکی دارند:او سی دی ها وسواس و اجبار واقعی رو نشون میدن ولی او سی دی‌ها وسواس و اجبار ندارند. در اضطراب فراگیر هم نگرانی وجود داره که معمولا عقلانی تر از او سی دی ها هست .نگرانی وسواسی ها غیر منطقی ترو ایگودیستونیک تر است.

نشخوارهای فکری در افسردگی و مشغله فکری در مانیا معمولا با خلق هم خوان و ایگودیستونیک است و در افسردگی و مانیا نشانه ها با اجبارها خنثی نمیشود ولی در وسواس فکری عملی می‌‍شود.

تفکیک او سی دی و سایکوز:بیماران معمولا وسواس متوجه غیر منطقی بودن سمپتوم هاشون هستن و بینش دارن و بیمارن سایکوتیک معمولا با بعضی سمپتوم های دیگه همراهن که جزو سمپتوم های اصلی اختلال وسواس جبری نیست .

اختلال افسردگی اساسی هم معمولا با افکار وسواسی همراهه با این حال سمپتوم های وسواسی مرتبط با افسردگی صرفا در اپیزود های افسردگی مشاهده میشود اما او سی دی بعد از بین رفتن افسردگی ادامه داره .

تفکیک او سی دی از رفتار نرمال:رفتار و افکار افراد نرمال محدودن و تمام زندگی فرد رو در بر نمیگیرن و لذت بخشن . اختلالات وسواس جبری معرف رفتارهای تکانشی هست و باعث دیسترس و دیسفانکشن میشه .

کامور بیدیتی :
فراوانی شیوع افسردگی ماژور در افراد ocd حدود 67% و کاموربیدیتی ocdوفوبیای اجتماعی حدود 25% است .سایر اختلالات نیز شامل : اختلال مصرف الکل ،فوبیای خاص،اختلال خوردن ،اختلال وحشت زدگی و اختلالات شخصیت .فراوانی بروز اختلال توره در ocd ها حدود 5تا 7 درصد و 20 تا30 درصد odc ها اختلال تیک دارند.

سیر بالینی و پیش آگهی :مزمن و اگر تحت درمان نباشد ممکنه تا ده ها سال تداوم یابد .

داروها:
Ssri ها | دوز حداقال یک تا دوسال |ریسپریدون و اریپروزول ( کلومیپرامین اثر بخشی زیاد دارد .)

درمان:شواهد مبتنی بر روان پویشی نداریم که درمان کنه اما erp یا مواجهه یا پیشگیری از پاسخ و رویکردهای شناختی و دهن اگاهی توصیه میشه. دارو درمانی و روان درمانی هرکدوم میتونن مداخله خط اول برای درمان باشد .در بیماران جوانتر میشه با شناختی رفتاری شروع کنیم و در بیماران مسن تر که افسردگی و علایم شدیدتر دارن شروع با دارو درمانی بهتر است.

برای بیماران مقاوم و سخت با سیپتوم های شدید تکنیک تحریک مغزی عمیق ،تحریک مغناطیسی درون جمجمه ای شیوع ocd در افراد عادی بین 2 تا 3 در صد و در افراد عادی زنان بیشتر از مردان ولی د رجمعیت بالینی در هردو یکسان است .متوسط شروع حدود 19 سالگی و در مردان رایج تر است.

سبب شناسی: یک اختلال عصبی روانی و چندین نقض نوروسایکولوژیکال خاص دارد:انعطاف ناپذیری شناختی،تغییراتی در سیستم عادت فرد مبتلا | بیماران به ssri ها جواب و به nrii پاسخ نمیدن (فرضیه سروتونینی) |ژنتیک در ocdمخصوصا با شروعش در کودکی نقش دارد .