خروسک (کروپ) چیست؟ آیا بیماری خطرناکی است؟
آنچه در این مقاله میخوانید کروپ یا خروسک بیماری عفونی مجاری تنفسی کودکان است که باعث مسدود شدن راه هوایی و سرفههای شدید میشود. برای درمان از داروهای استروئیدی مانند دکسامتازون، داروهای ضد اسپاسم و آنتیبیوتیک برای درمان عفونتهای ثانویه استفاده میشود.
فهرست مطالب
خروسک یا کروپ (Croup)، عفونت سیستم تنفسی فوقانی و یکی از بیماریهای شایع در دوران کودکی است. این بیماری باعث انسداد تنفس و سرفههای شدید میشود. کروپ حنجره، نای و راههای هوایی منتهی به ریهها را تحت تاثیر قرار داده و علائم اصلی آن شامل سرفههای شدید و در موارد شدیدتر، ایجاد صدای خشن هستند. این بیماری معمولا جدی و شدید نیست، اما ممکن است علائم آن شدید و خطرناک شوند. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا با خروسک بیشتر آشنا شوید. اگر علائم این بیماری را در کودک خود مشاهده کردهاید، حتما با متخصص داخلی یا دکتر اطفال مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.
خروسک (کروپ) چیست؟
خروسک عفونت تنفسی است که کودکان را تحت تاثیر قرار میدهد. عفونتهای ویروسی شایعترین علت این بیماری بهشمار میآیند. کروپ باعث متورم شدن حنجره و نای (تراشه) کودک و مجرای هوایی زیر طنابهای صوتی میشود، درنتیجه، باعث ایجاد صدای نامنظم و دشوار شدن تنفس میگردد.
خروسک واگیر دارد؟
طبیعی است که نگرانی برای انتقال این بیماری جزء اولین مسائلی است که باید به آن بپردازیم. در پاسخ به این سوال هم باید بگوییم که بله خروسک واگیردار است.
علائم خروسک (علایم خروسک)
علائم اصلی این بیماری عبارتند از:
- سرفههای پارس مانند: این سرفهها صدایی شبیه به شیر دریایی یا فوک دارند (سرفه زیاد نشانه چیست؟).
- صدای زیر و شبیه خس خس هنگام دم
- گرفتگی صدا (علت گرفتگی صدا چیست؟)
- تنفس دشوار بهخصوص در شب
- تب
- کهیر
- خشکی چشم
- تورم غدد لنفاوی
علائم کروپ متوسط تا شدید عبارتند از:
- تنگی نفس: علت تنگی نفس در کودکان میتواند بیماری خروسک باشد.
- بیقراری یا عصبی شدن
- جمع شدن پوست اطراف دندهها
- کبود شدن پوست
سرفه خروسک
سرفه یکی از مهمترین و شاخصترین علائم کروپ است. سرفههای مبتلایان به کروپ معمولا «پارس مانند» است. این بدان معناست که صدای سرفه شبیه به صدای پارس سگ، فوک یا شیر دریایی است که به دلیل تورم و التهاب در حنجره و نای ایجاد میشود و صدای خشن و زمخت آنها نشاندهنده انسداد مجاری تنفسی است. سرفههای خروسک معمولا در شب تشدید شده و باعث ایجاد صدای خسخس هنگام دم میگردد.
التهاب گلو و خروسک
در بسیاری از موارد، کروپ در ابتدا با یک عفونت ویروسی در ناحیه فوقانی دستگاه تنفسی، التهاب و تورم در گلو و حنجره شروع میشود که به تدریج به پایینتر در دستگاه تنفسی گسترش پیدا کرده و باعث بروز علائم کروپ مانند سرفههای خشن و صدای خس خس تنفسی میگردد.
فرزندت علائم خروسک داره و نگرانی؟
همین حالا از متخصص کمک بگیر.
علت خروسک
شایعترین علت خروسک، عفونت ویروسی است که شامل ویروسهای پاراآنفلوآنزا، آنفولانزا، ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV)، سرخک و آدنوویروس میشوند. کروپ ویروسی باعث التهاب و ورم مجاری تنفسی فوقانی کودک شده و نفس کشیدن را سخت میکند. هرچند این ویروسها شایع هستند، اما بیشتر کودکان با عفونت ویروسی ممکن است به این بیماری مبتلا نشوند. باکتری بهندرت میتواند باعث تشدید عفونت ویروسی شده و نفس کشیدن را سخت کند.
راه های تشخیص خروسک
پزشک برای تشخیص کروپ، از روشهای زیر استفاده میکند:
روش تشخیص | توضیحات |
---|---|
معاینه فیزیکی و بررسی علائم | پزشک با مشاهده و گوش دادن به صدای خشن، سرفههای مکرر و مشکلات بلع، علائم خروسک را ارزیابی میکند. این علائم میتوانند نشاندهنده التهاب در مجاری تنفسی باشند. |
بررسی وضعیت تنفس و گرفتگی صدا | بررسی نحوه تنفس و وجود هرگونه گرفتگی یا خشونت صدا به پزشک کمک میکند تا میزان تنگی مجاری تنفسی را تشخیص دهد و به شناسایی شدت خروسک بپردازد. |
رادیوگرافی گردن و قفسه سینه | تصویربرداری با استفاده از رادیوگرافی میتواند به پزشک کمک کند تا مشکلات ساختاری و انسداد مجاری تنفسی را که ممکن است عامل خروسک باشند، شناسایی کند. |
اندازهگیری اکسیژن خون | اندازهگیری میزان اکسیژن موجود در خون با استفاده از دستگاه پالس اکسیمتر به پزشک کمک میکند تا ارزیابی کند که آیا کاهش اکسیژن در خون وجود دارد یا خیر. |
اندازهگیری جریان هوا | اندازهگیری جریان هوای ورودی و خروجی از ریهها با استفاده از ابزارهایی مانند اسپیرومتر به تشخیص میزان انسداد در مجاری تنفسی کمک میکند. |
راه های درمان خروسک
برای درمان بیماری خروسک (کروپ)، پزشکان از رویکردهای مختلفی استفاده میکنند. اقدامات درمانی رایج برای مدیریت خروسک عبارتند از:- استفاده از داروهای استروئیدی مانند دکسامتازون
- داروهای ضد اسپاسم
- آنتیبیوتیک برای درمان عفونتهای ثانویه
- درمان تنفسی و استنشاق بخار آب گرم
- استفاده از اکسیژن در صورت کاهش اشباع اکسیژن خون
- استراحت کامل و مصرف مایعات فراوان
- شناسایی و کنترل عوامل محرک مانند آلرژی و عفونتهای ویروسی
- واکسیناسیون فصلی برای پیشگیری از بیماریهای ویروسی تنفسی
۱. درمان سریع خروسک در کودکان
درمان سریع این بیماری در کودکان شامل اقدامات متعددی است که پزشکان معمولا برای بهبود وضعیت بیمار به کار میگیرند. دارودرمانی سریع با تجویز داروهای استروئیدی خوراکی یا تزریقی مانند دکسامتازون یا پردنیزولون انجام میشود. این داروها به سرعت باعث کاهش التهاب و تورم راههای هوایی میگردند. همچنین، استفاده از داروهای آرامبخش مانند میدازولام برای کاهش اضطراب و تنش بیمار و در نتیجه تسهیل تنفس مورد توجه قرار میگیرد.
۲. درمان خروسک نوزاد
درمان این بیماری در نوزادان مشابه درمان در کودکان است، اما به دلیل حساسیت بیشتر نوزادان، داروهای خاصی با دوزهای کمتر استفاده میشوند مانند دکسامتازون یا پردنیزولون به صورت تزریق داخل عضلانی یا وریدی. این داروها به سرعت باعث کاهش التهاب و تورم راههای هوایی میشوند. به دلیل محدودیت نسبی در تولید سورفاکتانت ریوی در نوزادان استفاده از داروهای مرطوبکننده مانند سالین یا استروئیدها به صورت اسپری اهمیت بیشتری دارد.
۳. درمان دارویی خروسک (دارو برای خروسک)
اولین گروه دارویی، کورتیکواستروئیدها مانند دکسامتازون، پردنیزولون یا بتامتازون هستند که به صورت تزریقی یا خوراکی تجویز میشوند. این داروها باعث کاهش تورم و التهاب راههای هوایی میگردند. داروهای مرطوبکننده مانند محلولهای نمکی (سالین) و اسپریهای استروئیدی مانند بودزونید بهطور موضعی برای مرطوبسازی و برطرفکردن انسداد راههای هوایی استفاده میشوند. داروهای برونکودیلاتور مانند آگونیستهای بتا-۲ همچون آلبوترول یا اپینفرین بهطور موضعی باعث شل شدن و باز شدن راههای هوایی میگردند.
بهترین شربت برای خروسک
سالبوتامول بهترین شربت برای این بیماری است که پزشکان برای درمان این بیماری تجویز میکنند.
شربت سیتریزین برای خروسک
شربت ستریزین، داروی ضدهیستامین موثر و ایمن است که گاهی اوقات برای درمان خروسک (کروپ) در کودکان استفاده میشود، هرچند این دارو میتواند بهطور موقت علائم تنگی نفس و دشواری در تنفس را بهبود بخشد، اما نقش محدودی در درمان اصلی خروسک دارد.
آنتی بیوتیک برای خروسک کودکان
از آنجایی که خروسک معمولا ویروسی است، آنتیبیوتیکها اغلب در درمان آن استفاده نمیشوند، مگر در موارد عفونت باکتریایی. در این موارد، استفاده از آنتیبیوتیکهایی چون ونکومایسین و سفوتاکسیم توصیه میشود.
آمپول برای خروسک کودکان
پزشک ممکن است بسته به نوع و شدت سرفه بیمار، دگزامتازون را به صورت قرص، شربت یا آمپول تجویز کند. با این حال، شکل قرصی آن معمولترین فرم مصرفی دگزامتازون برای درمان سرفه است.
دنبال بهترین روش درمان خروسک هستی؟ همین حالا از متخصص کمک بگیر.
۴. درمان خانگی خروسک
روشهای درمان خانگی و طبیعی برای این بیماری عبارتند از:
- استراحت کافی
- مصرف مایعات گرم مانند چای و سوپ و آب برای جلوگیری از کمآبی بدن و تسکین سرفه و گلودرد
- مصرف عسل
- استنشاق بخار آب گرم همراه چند قطره روغن ضد عفونیکننده مانند اکالیپتوس
- غرغره با آب نمک گرم
- مصرف ویتامین C جهت تقویت سیستم ایمنی
غذای مناسب برای خروسک کودکان
برای کودکان مبتلا به این بیماری، تغذیه مناسب بسیار مهم است. آنها باید مایعات کافی مصرف کنند، زیرا نوشیدن آب، چای، آب میوه و سوپ گرم به تسکین علائم و جلوگیری از کمآبی کمک میکند. غذاهای نرم و آسان هضم مانند سوپ، پوره، عصاره میوهها و ماست، گزینههای خوبی برای این کودکان هستند. علاوه بر این، سبزیها، میوهها و غلات کامل که حاوی فیبر هستند، به تنظیم عملکرد روده و بهبود هضم کمک میکنند.
پرهیز غذایی خروسک
غذاهای تند و ادویهدار ممکن است منجر به تحریک بیشتر گلو و تشدید درد و سوزش شوند، بنابراین باید از مصرف آنها پرهیز کنید. همچنین، غذاهای سخت و خشک مانند غلات، نان سفت و خشکبار میتوانند به علت تحریک گلو و مشکل در بلع، باعث وخامت علائم شوند. از طرفی، چربیهای موجود در غذاهای چرب و سرخ شده ممکن است منجر به افزایش ترشح موکوس و مشکلات گوارشی شده و بهتر است از غذاهای آبپز، بخارپز یا کبابی استفاده شود. همچنین، مواد غذایی اسیدی مانند سرکه، گوجهفرنگی، لیمو و مرکبات باعث تحریک گلو و تشدید درد شده و باید از مصرف آنها پرهیز شود.
۵. درمان خروسک در طب سنتی
یکی از رویکردهای مهم درمان این بیماری در طب سنتی، استفاده از داروهای گیاهی است. برخی از گیاهان مورد استفاده در این زمینه عبارتند از:
- پونه کوهی
- بابونه
- زیره سیاه
همچنین در طب سنتی از روشهای طبیعی دیگری مانند استعمال بخور برای رفع انسداد راههای هوایی و کمپرسهای گرم برای کاهش التهاب نیز استفاده میشود.
درمان خروسک با نشاسته
استفاده از نشاسته یکی از روشهای سنتی و طبیعی درمان این بیماری است. در این روش، نشاسته به عنوان درمان موضعی مورد استفاده قرار میگیرد. نشاسته دارای خواص مخاطی و لغزنده است که میتواند به آرام کردن و کاهش تورم و التهاب راههای هوایی کمک کند. برای استفاده از این روش، نشاسته را در آب گرم حل کرده و سپس با استفاده از یک تکه پارچه یا پنبه آغشته به این مخلوط، دور گردن کودک پیچیده شود.
درمان خروسک با لپه
استفاده از لپه یکی دیگر از روشهای سنتی درمان این بیماری است. لپه دارای خواص ضدالتهابی و مرطوبکننده است که میتواند به کاهش تورم و التهاب راههای هوایی کمک کند. برای استفاده از این روش، ابتدا لپهها را آبپز کرده و له میکنند تا عصاره غلیظی به دست آید. سپس عصاره لپه را روی یک تکه پارچه ریخته و آن را مانند کمپرس گرم روی گردن کودک قرار میدهند.
تاج خروس برای خروسک
تاج خروس یکی دیگر از گیاهان دارویی است که به طور سنتی برای درمان خروسک مورد استفاده قرار میگیرد. این گیاه دارای خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی است که به کاهش تورم و التهاب راههای تنفسی کودک کمک میکند. برای استفاده از این روش، ابتدا باید برگهای تاج خروس را جمعآوری و آنها را در آب جوش خیسانده تا عصاره غلیظ به دست آید. سپس عصاره را با پنبه یا پارچه روی گردن کودک قرار داده و به صورت کمپرس گرم استفاده کرد.
انواع خروسک
این بیماری انواع متفاوتی دارد که هر کدامشان از ویژگیهای متفاوتی برخوردارند.
عوارض خروسک
بیشتر موارد ابتلای این بیماری خفیف هستند و با درمان خانگی بهبود مییابند. این بیماری معمولا عوارض جانبی ندارد و کمتر از ۵ درصد کودکان مبتلا باید در بیمارستان بستری شوند. از عوارض جانبی خروسک که ضرورت بستری شدن در بیمارستان ایجاد میکنند عبارتند از:
- انسداد تنفسی
- دهیدراتاسیون
- عفونت ثانویه مانند پنومونی
- ادم مغزی
راه های پیشگیری از خروسک
راههای پیشگیری از این بیماری عبارتند از:
- رعایت بهداشت و نظافت
- پرهیز از تماس با افراد مبتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا
- اجتناب از استعمال
- تقویت سیستم ایمنی بدن با مصرف غذاهای سالم و ویتامینهای مورد نیاز
- ورزش منظم و داشتن استراحت کافی
- پرهیز از تماس با آلرژنها و محرکهای تنفسی مانند دود سیگار، گرد و غبار و آلودگی هوا
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
خروسک عفونت تنفسی بسیار مسری است که نوزادان و کودکان کوچک را مبتلا میکند. از اولین نشانهها و علائم کروپ میتوان به آبریزش و گرفتگی بینی، سرفه شبیه صدای پارس سگ و تنگی نفس اشاره کرد. در حالی که بیشتر موارد خروسک ملایم هستند، این وضعیت میتواند خیلی سریع وخیم و شدید شده و مانع تنفس صحیح کودک شود. در صورتی که علائم بیماری بعد از درمان بهبود نیابند یا شدت پیدا کنند، حتما باید به متخصص کودکان یا دکتر متخصص داخلی مراجعه کنید.
شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره پزشک اطفال آنلاین و همچنین دکتر آنلاین داخلی وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!