قلعه پلنگ آباد اشتهارد

قلعه پلنگ آباد اشتهارد، در یکی از روستاهای این شهرستان با نام روستای پلنگ آباد واقع شده است. وجود قلعه در روستای پلنگ آباد و وجود وقف نامه حسن خان و حسین خان سردار متعلق به سال ۱۲۵۴ هجری قمری، نشان می دهد که نام روستای قلیج آباد مشهور به پلنگ آباد از بلوکات اشتهارد به صراحت در آن آورده شده است. این نکته حاکی از اهمیت منطقه پلنگ آباد در دوران تاریخی قاجاریه است. قلعه پلنگ آباد مربوط به سده ۸ و ۹ هجری قمری تا اواخر دوره قاجار است. این قلعه در تاریخ ۱۱ مهر ۱۳۸۳ با شماره ثبت ۱۱۱۳۷ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.

معماری قلعه پلنگ آباد اشتهارد

این قلعه دارای ۴ برج و ۱ دروازه ورودی در دیوار جبهه غربی بوده که امروزه ۳ برج از ۴ برج آن و مقداری از دیوارهای حد فاصل این برج ها باقی مانده است. به غیر از خشت که مصالح اصلی به کار رفته در این قلعه محسوب می شود. از آجر، سنگ، گچ و چوب نیز در ساخت این قلعه استفاده شده است. آثار موجود در روستای پلنگ آباد به صورت مجموعه ای از قلعه، برج، دروازه ورودی قلعه، خانه های تاریخی روستا، تپه تاریخی و بنای تاریخی امامزاده سه گنبدان است. بنابراین به واسطه رابطه موجود میان ساختارهای ذکر شده، قلعه پلنگ آباد نیز اهمیت بیشتری می یابد.

با توجه به این که بنای قلعه حفاظتی با مصالح خشتی است. در برج ها تزیینات چندانی وجود ندارد. اما می توان به کارگیری ابزار زنی گچی در نماهای داخلی و فضاهای مسکونی دروازه ورودی، طاقچه ها و دور تا دور بخاری دیواری را به عنوان تزیینات این قلعه ذکر کرد. شیوه معماری برج ها و عناصر معماری به کار رفته در بقایای دروازه ورودی قلعه نیز حاکی از ساخته شدن قلعه در دوره قاجاریه است. در گذشته این قلعه، قسمتی از روستای پلنگ آباد را در خود محصور می داشته است. کاربری دفاعی و سکونتی برای اشخاص مهم روستا را داشته است. اما امروزه از دیوارهای خشتی قلعه و برج های آن به عنوان دیوار خانه ها استفاده می شود.

نحوه دسترسی

این قلعه در دهستان پلنگ آباد از توابع بخش اشتهارد شهرستان کرج و در ۲۱ کیلومتری شرق اشتهارد و ۵۴ کیلومتری جنوب غربی کرج، در سمت شمال جاده اشتهارد- کرج واقع شده است.