آلوپسی آره آتا (طاسی منطقه ای) چیست؟ از علائم تا درمان
آنچه در این مقاله میخوانید آلوپسی آره آتا که به عنوان طاسی منطقهای نیز شناخته میشود، یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکولهای مو حمله میکند و باعث ریزش مو در نواحی مختلف بدن میشود. این بیماری معمولاً به صورت ناگهانی بروز میکند و ممکن است نواحی کوچکی از پوست سر، ابروها، مژهها و حتی سایر قسمتهای بدن را تحت تأثیر قرار دهد. آلوپسی آره آتا میتواند برای افراد مبتلا به لحاظ روانی چالشبرانگیز باشد.
فهرست مطالب
ریزش مو معمولا اشکال مختلفی دارد که یکی از آنها آلوپسی آره آتا است. آلوپسی آره آتا یک اختلال خودایمنی است که میتواند منجر به ریزش مو به صورت غیرقابلپیشبینی شود. از آنجایی که این بیماری تقریباً ۶.۸ میلیون نفر در ایالات متحده و ۱۴۷ میلیون نفر در سرتاسر جهان را تحت تاثیر قرار میدهد به نگرانی اصلی بسیاری از افراد تبدیل شده است. به همین خاطر در این مقاله از دکترتو قصد داریم شما را بیشتر با این اختلال و روشهای درمان آن آشنا کنیم. اما بهتر است بدانید هر نوع ریزش غیرعادی را باید با متخصص پوست مطرح کنید. شما میتوانید از خدمات نوبتدهی و غیرحضوری دکترتو برای دریافت وقت ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین استفاده کنید.
آلوپسی آره آتا (طاسی منطقه ای) چیست؟
آلوپسی آره آتا یا طاسی منطقه ای یک بیماری خودایمنی است که باعث ریزش موی موقت یا دائمی میشود. این اختلال میتواند باعث ریزش موی سکهای در هر نقطهای از بدن شود، البته اغلب موهای سر را تحت تاثیر قرار میدهد. “آلوپسی” یک اصطلاح پزشکی برای ریزش مو یا طاسی است و “آره آتا” به این معنی است که در مناطق کوچک و تصادفی رخ میدهد. این اختلال باعث میشود فرد اعتمادبهنفس خود را از دست دهد و به خاطر تغییرات ظاهری خود، دچار استرس و اضطراب شود.
علائم آلوپسی آره آتا
علائم شایع آلوپسی آره آتا عبارتاند از:
- طاسی بخشهایی از پوست سر، موهای صورت، ابروها، مژهها و موهای بدن
- قرمز، شکننده و حفرهدار شدن ناخنهای دست و پا
- ریزش مو شدید در مدت کوتاه
- تشدید ریزش مو در هوای سرد
قسمتهای طاس شده پوست معمولا صاف و بدون بثورات یا قرمزی هستند. اما ممکن است درست قبل از ریزش مو، احساس گزگز، خارش یا سوزش روی پوستتان داشته باشید. در موارد نادر نیز ممکن است بخش طاس شده پوست دچار تغییر رنگ شود و رنگ آن قرمز، بنفش، قهوهای یا خاکستری شود. در برخی از افراد نیز منافذ بزرگ و قابل مشاهدهای در ناحیه فولیکولهای مو شکل میگیرند.
علائم آلوپسی آره آتا داری و ناراحتی؟
تا طاس نشدی درمانت رو شروع کن.
علت طاسی منطقه ای
این وضعیت زمانی رخ میدهد که گلبولهای سفید خون به سلولهای فولیکولهای مو حمله میکنند. این حمله باعث کوچکشدن فولیکولها و کاهش چشمگیر پروسه تولید مو میشود.
با وجود تحقیقات گسترده، این که چیزی باعث میشود که سیستم ایمنی، این گونه فولیکولهای مو را مورد هدف قرار دهد هنوز مشخص نیست. اما به نظر میرسد ژنتیک در بروز این بیماری دخیل است؛ زیرا آلوپسی آره آتا بیشتر در افرادی رخ میدهد که یکی از اعضای خانوادهشان مبتلا به این بیماری است. بهطوریکه از هر ۵ نفری که دچار این بیماری میشوند، ۱ نفر از آنها یک خویشاوند مبتلا به آلوپسی آره آتا دارند.
علیرغم باور عموم، شواهد علمی برای پشتیبانی از این ادعا که آلوپسی آره آتا ناشی از استرس است وجود ندارد. ممکن است موارد شدید استرس باعث ایجاد این بیماری شوند، اما اکثر تحقیقات اخیر به پیش زمینه ژنتیکی به عنوان علت اصلی آلوپسی آره آتا اشاره میکنند.
ویژگی | آلوپسی آره آتا | آلوپسی آندروژنتیک (طاسی مردانه و زنانه) | تلوژن افلوویوم | آلوپسی کششی |
---|---|---|---|---|
علت | اختلال خود ایمنی (سیستم ایمنی بدن به فولیکولهای مو حمله میکند) | عوامل هورمونی (تستوسترون، دیهیدروتستوسترون)، ژنتیک | استرس، بیماری، جراحی، زایمان، داروها | کشیدن مداوم مو (بافتن مو، دم اسبی تنگ) |
الگوی ریزش | لکههای گرد یا بیضی شکل، میتواند در هر جایی از بدن رخ دهد. | شروع از خط رویش مو، پیشروی به سمت بالا و نازک شدن تدریجی مو | ریزش کلی مو، معمولاً چند ماه پس از یک رویداد استرسزا | نواحی طاس در اطراف خط رویش مو، گوشها و پشت گردن |
علائم همراه | خارش، قرمزی پوست در نواحی ریزش مو | موهای نازک و کوتاه، عقبنشینی خط رویش مو | موها شکننده و نازک میشوند. | شکستگی مو، التهاب پوست سر |
درمان | کورتیکواستروئیدها، داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی، مینوکسیدیل، تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)، درمانهای نور درمانی | داروهای خوراکی و موضعی، عمل جراحی کاشت مو | رفع عامل استرسزا، زمان | قطع کشیدن مو، تغییر مدل مو |
آلوپسی آره آتا در زنان
احتمال بروز آلوپسی آره آتا در مردان و زنان به یک اندازه است. در زنان این وضعیت باعث ریزش موی پراکنده و تکهای میشود که معمولا به یک ناحیه کوچک محدود است. این ریزش مو ممکن است به یکباره اتفاق بیفتد یا این که یک ناحیه به تدریج بزرگ شود و منجر به ریزش موی بیشتری شود. (انواع ریزش مو در زنان)آلوپسی آره آتا در کودکان
برخلاف باور عموم، آلوپسی آره آتا میتواند کودکان را هم تحت تاثیر قرار دهد. طبق شواهد، کودکان مبتلا به این عارضه نسبت به بزرگسالان اختلالات شدیدتری را در ناحیه ناخنها تجربه میکنند. اگر چه آلوپسی تاثیر عاطفی چندان زیادی روی کودکان زیر ۵ سال ندارد؛ اما پس از ۵ سالگی، ریزش مو میتواند از نظر روحی برای کودکان آسیبزا باشد. به این خاطر که آنها متوجه تفاوت موهای خود با دیگران میشوند. در این موقعیت بهتر است علاوه بر درمان آلوپسی، کودک را نزد یک مشاور هم ببرید.
آلوپسی آره آتا ریش
در این عارضه ریزش مو در ناحیه ریش به صورت ناگهانی شروع میشود و بخشهایی از ریش، به شکل سکهای دچار ریزش مو میشوند.
تشخیص آلوپسی آره آتا
از آنجایی که علائم آلوپسی آره آتا بسیار متمایز و منحصر به فرد هستند، تشخیص این بیماری معمولا سریع و ساده است. پزشکان ممکن است برای تایید وجود این بیماری، معاینه فیزیکی انجام دهند. طی این معاینه پزشک، شدت و وسعت ریزش مو را نگاه میکند و موهای نواحی آسیب دیده را زیر میکروسکوپ بررسی میکند. در برخی موارد نیز پزشک بیوپسی پوست انجام میدهد.
گاهی نیاز است که پزشک وجود سایر بیماریهای خودایمنی را رد کند. در این شرایط انجام آزمایش خون تجویز میشود، زیرا این آزمایش بسیاری از بیماریها را به خوبی نشان میدهد.
درمان آلوپسی آره آتا
آلوپسی آره آتا اختلالی است که تا حد زیادی میتوان آن را کنترل و درمان کرد. برخی از اصلیترین روشهای درمان این عارضه شامل این مواردند:
۱. داروهای موضعی
برای کمک به تحریک رشد مو میتوانید این داروهای موضعی را روی پوست سر خود استعمال کنید:
ماینوکسیدیل (روگین): این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان آلوپسی آره آتا تایید نشده است. اما شواهد نشان میدهند که میتواند آلوپسی آره آتای محدود را درمان کند. معمولا ۴ تا ۶ ماه طول میکشد تا نتایج این درمان خود را نشان دهند.
آنترالین (Dritho-Scalp): این دارو باعث تحریک پوست برای رشد مجدد موها میشود.
۲. قرص برای درمان آلوپسی آره آتا
گاهی اوقات برای درمان آلوپسی گسترده، پزشک قرص جلوگیری از ریزش مو از جمله کورتیزون را تجویز میکند. مهارکنندههای جانوس کیناز (JAK) نیز نوع جدیدی از دارو هستند که برای کمک به درمان آلوپسی آره آتا استفاده میشوند. این داروها با کاهش سیتوکینها در بدن (که مسئول التهاب هستند) کار میکنند. مصرف مهارکنندههای JAK میتواند به کاهش التهاب و کمک به رشد مجدد موها کمک شایانی کند.
داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی نظیر متوترکسات و سیکلوسپورین نیز گزینه دیگری هستند که میتوانید امتحان کنید. این داروها با مسدود کردن پاسخ سیستم ایمنی بدن کار میکنند. با این حال داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی، با خطر عوارض جانبیای نظیر فشار خون بالا، آسیب به کبد و کلیه، خطر بروز عفونتهای جدی و خطر ابتلا به لنفوم همراه هستند. به همین خاطر نباید برای مدت طولانی مصرف شوند.
۳. پیوند مو
در حقیقت کاشت مو درمان مناسبی برای آلوپسی آره آتا در نظر گرفته نمیشود و پزشکان برای درمان این نوع ریزش مو، سراغ سایر روشهای درمانی میروند. یکی از علل ناکارآمد بودن این درمان این است که آلوپسی میتواند به سرعت به سایر نواحی پوست سر سرایت کند؛ بنابراین این امکان وجود دارد که موهای کاشته شده دقیقا مانند موهای اصلی شما ریزش کنند.
البته در موارد بسیار نادر میتوان با کاشت مو، آلوپسی آره آتا را درمان کرد. این احتمال معمولا فقط در صورتی وجود که ریزش مو برای چندین سال بدون تغییر باقی مانده باشد (به این معنی که رشد مو یا ریزش مو بیشتر نشده باشند).
۴. لیزر درمانی
در لیزر درمانی از اشعه ماورایبنفش استفاده میشود که لامپهای مخصوصی آن را منتشر میکنند. پزشک ممکن است از دارویی به نام پسورالن همراه با اشعه ماورایبنفش A (درمان PUVA) یا ماورایبنفش B (درمان PUVB) استفاده کند. امواج ماورایبنفش استفاده شده در لیزر درمانی میتوانند به درمان برخی از اختلالات پوست و ناخن از جمله آلوپسی آره آتا کمک کنند.
۵. کرم ژل ریزش سکه ای (آلوپسی آره آتا)
کرمها، فومها، لوسیونها، پمادها و ژلهای حاوی کورتیکواستروئید نیز به درمان ریزش موی سکهای کمک میکنند. یکی از داروهای موثر کورتیکواستروئیدی، کرم کلوبتازول (Impoyz) است که با کاهش التهاب در فولیکولهای مو، به بهبود آلوپسی آره آتا و رشد مجدد موها کمک میکند.
۶. درمان جدید آلوپسی آره آتا
ایمونوتراپی موضعی یک تکنیک نوین است که در آن یک ماده شیمیایی مانند دیفنسیپرون بر روی پوست سر استعمال میشود تا باعث ایجاد بثورات آلرژیک شود. این بثورات اغلب در عرض ۶ ماه به تسریع رشد موهای جدید کمک میکنند. این درمان به تکرار مجدد نیاز دارد؛ اما زمانی که پزشک متوجه شد که به نتیجه دلخواه رسیدهاید، درمان را قطع میکند.
دنبال روش جدید برای درمان آلوپسی آره آتا هستی؟ همین حالا از دکتر بپرس.
۷. درمان قطعی آلوپسی آره آتا
در حاضر هیچ روش قطعی برای بهبود آلوپسی آره آتا وجود ندارد. اما اخیراً داروی Olumiant (Baricitinib) توانسته تأییدیه سازمان غذا و دارو را برای درمان آلوپسی آره آتا دریافت کند. این دارو که یک مهارکننده جانوس کیناز (JAK) است برای بزرگسالان قابل استفاده است و نمیتوان آن را برای کودکان به کار برد. Olumiant در مسیر ایجاد التهاب تداخل ایجاد میکند و بعد از گذشت زمان باعث بهبود رشد موها میشود.
عوارض آلوپسی آره آتا
برخی از اصلیترین عوارض جانبی آلوپسی آره آتا شامل افسردگی و اضطراب، ریزش موی دائمی، بازگشت مجدد طاسی، مشکلات ناخن، آفتابسوختگی و آسیب دیدن پوست هستند.
پیشگیری از طاسی منطقه ای
متاسفانه هیچ راهحل قطعی برای جلوگیری از بروز آلوپسی آره آتا وجود ندارد. این اختلال نیز همچون سایر اختلالات خودایمنی، به صورت ناگهانی بروز پیدا میکند و هنوز راهی برای ممانعت از وقوع آن پیدا نشده است. البته برای جلوگیری از تشدید و وقوع مجدد این اختلال میتوانید راهکارهای زیر را انجام دهید:
- عدم استفاده از محصولات و درمانهای مو که حاوی مواد شیمیایی خشن هستند: این شامل روشهای صافکننده و فرکننده دائمی مو است که اغلب در آنها از مواد شیمیایی مضر استفاده میشود. به علاوه برای محافظت از موهایتان سعی کنید شامپوها و نرمکنندههای ملایم و فاقد سیلیکون و پارابن را خریداری کنید.
- هنگامی که بیرون هستید از کلاه، روسری یا عینک استفاده کنید: قرار گرفتن مکرر در معرض باد، نور خورشید و آلودگیهای محیطی، باعث تشدید یا شروع مجدد طاسی منطقه ای میشود. به همین خاطر اگر دچار ریزش مژه شدهاید بهتر است از عینکآفتابی استفاده کنید و اگر دچار ریزش مو شدهاید از کلاه یا روسری استفاده کنید.
- یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید: رشد مو یک فرایند وابسته به ویتامین و مواد معدنی است. در صورتی که رژیم غذایی سالمی نداشته باشید ممکن است بیماری آلوپسی آره آتا تشدید شود. در این شرایط بهتر است رژیم غذایی مدیترانهای که شامل میوهها، سبزیجات و پروتئین است را دنبال کنید. این مواد به تقویت موهای شما و به حداقل رساندن ریزش مو کمک میکنند. مصرف مکملهای ویتامین D را نیز فراموش نکنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
آلوپسی آره آتا یک بیماری خودایمنی است که معمولا باعث ریزش مو به صورت سکهای میشود. این عارضه همچنین میتواند روی ناخنها هم تاثیر بگذارد و باعث شکننده شدن و بد شکل شدن آنها شود. از آنجایی که این عارضه را نمیتوان در خانه درمان کرد، حتما باید برای تشخیص دقیق به متخصص پوست و مو مراجعه کنید.
متخصص پوست پس از معاینه فیزیکی و بررسی نتیجه آزمایشهای شما، از درمانهای موضعی (مانند کورتیکواستروئیدها و ماینوکسیدیل)، داروها (مانند مهارکنندههای جانوس کیناز و کورتیزون)، ایمونوتراپی موضعی یا لیزر برای مدیریت علائم و کمک به رشد مجدد موها استفاده میکند. در این میان اگر فرصت کافی برای حضور در مطب ندارید میتوانید به صورت متنی یا تلفنی توسط دکتر آنلاین پوست و مو ویزیت شوید.
دکترتو مراقب زیبایی شماست!