همانژیوم نوزادی چیست؟ چه علائم و راه درمانی دارد؟

همانژیوم نوزادی به رشد غیرسرطانی عروق خونی نوزاد گفته می‌شود که معمولاً در هفته‌های اول پس از تولد ظاهر می‌شود و به صورت لکه‌های روشن قرمز یا بنفش دیده می‌شود. این عارضه بیشتر در اندام‌های فوقانی نوزاد و به ویژه سر دیده می‌شود. خوشبختانه بیشتر همانژیوم‌ها نیاز به درمان خاصی ندارند. اگرچه همانژیوم‌ها به‌ندرت باعث عوارض جدی می‌شوند، اما برخی از آنها می‌توانند مشکلاتی مانند تأثیر بر بینایی یا تنفس ایجاد کنند. پدر و مادرهایی که نگران این مشکل در فرزند خود هستند، می‌توانند برای دریافت نوبت حضوری یا مشاوره آنلاین از بهترین دکترهای نوزادان در دکترتو اقدام کنند.

همانژیوم نوزادی چیست؟

همانژیوم نوزادی یک نوع تومور خوش‌خیم عروقی است که معمولاً در نوزادان تازه متولدشده ظاهر می‌شود. این تومورها از سلول‌های کوچک عروقی تشکیل شده و به‌طور معمول به شکل لکه‌های قرمز روی پوست دیده می‌شوند. طبق تحقیقات، این تومورها اغلب طی چند سال اول زندگی خودبه‌خود کوچک می‌شوند. همانژیوم‌های نوزادی نیازی به درمان فوری ندارند مگر اینکه مشکلاتی مانند خونریزی یا مشکلات عملکردی وجود داشته باشد.

ویژگی‌ها	همانژیوم پوستی	همانژیوم عمقی	همانژیوم کاورنوس
علائم	لکه‌های قرمز روشن یا بنفش روی سطح پوست	برآمدگی‌های آبی یا بنفش در زیر پوست، کمتر قابل مشاهده	عروق بزرگتر و ناپایدار؛ ممکن است خونریزی کند
محل تشکیل	پوست (صورت، گردن، پوست سر)	زیر پوست یا بافت‌های عمقی‌تر	زیر پوست یا در اندام‌های داخلی مانند کبد و مغز
درمان	معمولاً نظارت؛ در برخی موارد بتابلاکرها و لیزر	بتابلاکرها؛ در موارد پیچیده‌تر سونوگرافی و جراحی	نیازمند مداخله سریع؛ دارو، لیزر، جراحی
میزان خطر	کم خطر و معمولاً بدون عوارض	نسبتاً خطرناک، به‌ویژه اگر به اندام‌ها فشار وارد کند	خطرناک؛ ممکن است باعث خونریزی شدید یا آسیب به اندام‌ها شود

انواع همانژیوم نوزادی و ویژگی‌های آن

انواع همانژیوم نوزاد

همانژیوم نوزادی به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود که بر اساس محل و نوع عروق درگیر شناخته می‌شوند. انواع رایج این تومور شامل همانژیوم پوستی، همانژیوم عمقی و همانژیوم کاورنوس است. تشخیص و مدیریت این انواع بر اساس محل قرارگیری و تأثیر احتمالی آن بر سلامت نوزاد انجام می‌شود.

۱. همانژیوم پوستی نوزاد

همانژیوم پوستی یا همانژیوم سطحی شایع‌ترین نوع همانژیوم نوزادی است که معمولاً به صورت لکه‌های قرمز روشن روی پوست ظاهر می‌شود. این نوع همانژیوم از عروق خونی کوچک سطحی تشکیل شده و به دلیل رنگ مشابه با توت‌فرنگی، به “همانژیوم توت فرنگی” نیز معروف است. بیشترین نواحی درگیر شامل صورت، گردن و پوست سر است. رشد این نوع همانژیوم‌ها در شش ماه اول زندگی بیشتر است و سپس به‌تدریج کوچک می‌شود. درمان معمولاً لازم نیست، مگر اینکه رشد آن تأثیر منفی بر عملکرد اندام‌های حیاتی داشته باشد.

۲. همانژیوم کاورنوس در نوزاد

همانژیوم کاورنوس یا کاورنوما نوعی تومور عروقی عمیق‌تر است که می‌تواند در کنار همانژیوم‌های سطحی یا به صورت مستقل وجود داشته باشد. این نوع همانژیوم نوزادی به دلیل تجمع عروق بزرگ‌تر و ناپایدار در زیر پوست یا اندام‌های داخلی، ممکن است نیاز به درمان فوری داشته باشد. این عارضه می‌تواند باعث خونریزی یا اختلال در عملکرد اندام‌های داخلی مانند کبد یا مغز شود. به همین دلیل، تشخیص و مدیریت سریع آن بسیار حیاتی است.

۳. همانژیوم عمقی نوزاد

همانژیوم عمقی نوزادی در لایه‌های زیرین پوست یا حتی بافت‌های داخلی بدن قرار دارد و برخلاف همانژیوم پوستی، ممکن است به رنگ آبی یا بنفش تیره ظاهر شود. این نوع همانژیوم کمتر قابل مشاهده است، اما به دلیل رشد در عمق بافت‌ها می‌تواند مشکلات بیشتری مانند فشار بر عصب‌ها یا اندام‌ها ایجاد کند. برای تشخیص آن معمولاً از ابزارهای تصویربرداری مانند سونوگرافی استفاده می‌شود. در برخی موارد، درمان با داروها یا جراحی ممکن است مورد نیاز باشد.

۴. همانژیوم لب نوزاد

همانژیوم لب نوزاد می‌تواند روی لب بالا یا پایین نوزاد ایجاد شود و ممکن است بر تغذیه نوزاد، به‌ویژه در زمان مکیدن، تأثیر بگذارد. درمان این نوع همانژیوم بسته به اندازه و سرعت رشد آن می‌تواند شامل نظارت یا استفاده از دارو باشد. در مواردی که عملکرد دهان یا لب‌ها مختل شود، مداخله پزشکی ضروری است.

۵. همانژیوم سر نوزاد

همانژیوم های سر نوزاد به صورت لکه‌های قرمز یا بنفش روی پوست سر ظاهر می‌شوند. این نوع همانژیوم‌ها ممکن است به سرعت در چند ماه اول زندگی رشد کنند، اما در بسیاری از موارد بدون نیاز به درمان خاص، به مرور زمان کوچک شده و ناپدید می‌شوند. مهم‌ترین نگرانی مربوط به همانژیوم‌های سر، احتمال آسیب به پوست یا ایجاد زخم است که به‌ویژه در نوزادانی که زیاد می‌خوابند، ممکن است اتفاق بیفتد. در این موارد، پزشک معمولاً توصیه می‌کند از پوست نوزاد محافظت شود تا از ایجاد زخم یا عفونت جلوگیری شود.

۶. همانژیوم صورت نوزاد (همانژیوم روی صورت نوزاد)

همانژیوم صورت به دلیل قرارگیری در نواحی برجسته و قابل مشاهده، به‌خصوص روی پیشانی، گونه‌ها یا لب‌ها، می‌تواند از نظر ظاهری تأثیر بیشتری روی کودک داشته باشد. این نوع همانژیوم‌ها ممکن است تأثیرات روانی و اجتماعی بیشتری روی کودک بگذارند، به‌ویژه با افزایش سن. درمان ممکن است شامل نظارت مداوم باشد و در صورت نیاز، پزشک ممکن است لیزر درمانی یا استفاده از داروهای بتابلاکر را برای کاهش اندازه و رنگ همانژیوم پیشنهاد کند.

۷. همانژیوم پلک نوزاد یا همانژیوم پشت پلک نوزاد

همانژیوم پلک نوزاد یکی از انواعی است که به دلیل نزدیکی به چشم، ممکن است بر بینایی تأثیر بگذارد. در صورتی‌که همانژیوم رشد سریع داشته باشد یا فشار زیادی روی کره چشم وارد کند، احتمالاً پزشک تصمیم به مداخله درمانی خواهد گرفت. درمان زودهنگام می‌تواند از عوارض طولانی‌مدت مانند کاهش بینایی جلوگیری کند.

۸. همانژیوم بینی نوزاد

همانژیوم‌هایی که روی بینی یا داخل بینی نوزاد ظاهر می‌شوند ممکن است به دلیل نزدیکی به مجاری تنفسی مشکلاتی ایجاد کنند. اگر این نوع همانژیوم بزرگ شود، می‌تواند باعث انسداد نسبی یا کامل مجاری تنفسی شود و به همین دلیل نیاز به نظارت دقیق دارد. برخلاف سایر انواع همانژیوم‌ها که ممکن است به مرور کوچک شوند، درمان سریع‌تر این نوع همانژیوم‌ها برای جلوگیری از مشکلات تنفسی ضروری است.

۹. همانژیوم چشم نوزاد

همانژیوم در اطراف چشم نوزاد می‌تواند به سرعت رشد کرده و بینایی کودک را تحت تأثیر قرار دهد. پزشکان معمولاً این نوع همانژیوم را با دقت زیر نظر می‌گیرند و اگر نشانه‌هایی از فشار به کره چشم دیده شود، درمان فوری آغاز می‌شود.

لکه‌های بنفش یا قرمز روی پوست نوزادت دیدی؟

همین حالا مشاوره بگیر.

علائم همانژیوم نوزاد چیست؟

علائم همانژیوم نوزادی بسته به نوع و محل تومور می‌تواند متفاوت باشد. همانژیوم‌های سطحی معمولاً به صورت لکه‌های قرمز روشن یا بنفش روی پوست ظاهر می‌شوند که به دلیل افزایش رشد عروق خونی کوچک تشکیل شده‌اند. این لکه‌ها ممکن است در ابتدا کوچک باشند اما در طول چند ماه اول زندگی رشد کنند. همانژیوم‌های عمقی ممکن است کمتر قابل مشاهده باشند، اما به صورت برآمدگی‌های زیر پوستی به رنگ آبی یا بنفش دیده می‌شوند. علائم همانژیوم نوزادی را در ادامه دسته‌بندی کرده‌ایم.

همانژیوم‌های سطحی:

• لکه‌های قرمز روشن یا بنفش روی پوست.
• رشد سریع در چند ماه اول زندگی.

همانژیوم‌های عمقی:

• برآمدگی‌های زیر پوستی به رنگ آبی یا بنفش.
• کمتر قابل مشاهده، اما ممکن است مشکلات بیشتری ایجاد کنند.

مراحل رشد:

• پروفیلاکتیک: مرحله رشد سریع.
• اینولوژن: از بین رفتن تدریجی در طی چند سال.

علائم خطر شامل درد، خونریزی یا تأثیر بر عملکرد ناحیه درگیر (مانند تأثیر بر بینایی یا تنفس) هستند. در صورت مشاهده این علائم باید به پزشک مراجعه کنید.

متن انگلیسی:
«A hemangioma (he-man-jee-O-muh), also known as an infantile hemangioma or hemangioma of infancy, is a bright red birthmark.»
ترجمه متن:
«همانژیوم نوزادی معمولا به شکل خال مادرزادی روشن و قرمز خود را نشان می‌دهد.»

mayoclinic

علت ایجاد همانژیوم نوزاد چیست؟

علت دقیق ایجاد همانژیوم نوزاد هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما محققان باور دارند که عوامل مختلفی در ایجاد آن نقش دارند. این عوامل شامل رشد غیرعادی عروق خونی در دوران جنینی است که معمولاً در نتیجه تقسیمات سلولی نادرست در عروق خونی کوچک رخ می‌دهد. برخی از عوامل خطر که با همانژیوم نوزادی مرتبط هستند عبارتند از:

• زایمان زودرس: نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا می‌آیند، بیشتر در معرض همانژیوم هستند.
• وزن کم هنگام تولد: نوزادانی با وزن کم بیشتر به این نوع تومورها مبتلا می‌شوند.
• جنسیت: همانژیوم نوزادی در دختران بیشتر از پسران دیده می‌شود.
• سابقه خانوادگی: داشتن سابقه خانوادگی از دیگر عوامل افزایش‌دهنده خطر است.

تشخیص همانژیوم نوزادی چگونه انجام می شود؟

تشخیص همانژیوم نوزادی اغلب با معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص صورت می‌گیرد. پزشک با مشاهده شکل، رنگ و اندازه لکه‌ها می‌تواند تشخیص اولیه را بدهد. در موارد پیچیده‌تر یا برای ارزیابی عمق و تأثیر همانژیوم‌های عمقی، ممکن است نیاز به سونوگرافی یا MRI باشد تا اطلاعات بیشتری درباره ساختار داخلی و اندازه تومور به دست آید.

تشخیص افتراقی با دیگر انواع لکه‌های پوستی مانند لکه‌های پورت واین یا ملانومای مادرزادی نیز اهمیت دارد. پزشک معمولاً با توجه به تاریخچه پزشکی و یافته‌های بالینی تصمیم‌گیری می‌کند.

درمان همانژیوم نوزاد چیست؟

بسیاری از همانژیوم های نوزادی نیازی به درمان ندارند و با گذشت زمان کوچک شده و به‌تدریج ناپدید می‌شوند. با این حال، در مواردی که همانژیوم باعث مشکلات عملکردی می‌شود یا به سرعت در حال رشد است، مداخله پزشکی ضروری است. درمان همانژیوم نوزادی معمولا به شکل علامتی و نظارتی انجام می‌شود. اگر نیاز به مداخله باشد، پزشک درمان مداخله‌ای انجام می‌دهد. برخی از روش‌های درمانی همانژیوم نوزادی شامل موارد زیر هستند:

• دارو درمانی: بتابلاکرهایی مانند پروپرانولول معمولاً اولین خط درمان هستند. این داروها به کاهش رشد همانژیوم و کوچک شدن آن کمک می‌کنند.
• لیزر درمانی: لیزر می‌تواند برای کاهش قرمزی و تسریع در کوچک شدن همانژیوم مورد استفاده قرار گیرد.
• جراحی: در مواردی که همانژیوم بسیار بزرگ باشد یا عملکرد اندام‌ها را مختل کند، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن تومور باشد.

نوزادت دچار همانژیوم شده و نگرانی؟ برای درمان کلیک کن.

عوارض همانژیوم نوزادی چیست؟

در بیشتر موارد، همانژیوم نوزادی عوارض خاصی ندارد و به مرور زمان کوچک می‌شود. اما در برخی موارد، همانژیوم‌ها ممکن است در طول رشد زخمی شوند که می‌تواند باعث درد و خونریزی شود. بسته به محل قرارگیری همانژیوم، ممکن است مشکلاتی مانند تأثیر بر بینایی، تنفس یا تغذیه ایجاد کند. در کودکانی که همانژیوم روی صورت یا سایر نواحی قابل‌مشاهده قرار دارد، ممکن است تأثیرات روانی و اجتماعی ایجاد شود.

آیا می توان از ایجاد همانژیوم نوزادی جلوگیری کرد؟

در حال حاضر، هیچ روش قطعی برای جلوگیری از ایجاد همانژیوم نوزادی وجود ندارد. همانژیوم‌ها به دلیل رشد غیرعادی عروق خونی در دوران جنینی ایجاد می‌شوند و عوامل خطری مانند تولد زودرس و وزن کم هنگام تولد می‌توانند احتمال بروز این تومورها را افزایش دهند. با این حال، تشخیص زودهنگام و نظارت مداوم می‌تواند به کاهش عوارض و جلوگیری از مشکلات جدی کمک کند. در صورتی‌که کودک شما همانژیوم دارد، مشاوره با پزشک متخصص به شما کمک خواهد کرد تا از بهترین روش‌های مدیریت و درمان استفاده کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

همانژیوم نوزادی یک مشکل رایج و معمولاً خوش‌خیم است که در اغلب موارد بدون نیاز به درمان جدی به مرور زمان برطرف می‌شود. با این حال، در مواردی که همانژیوم به سرعت رشد می‌کند یا تأثیراتی بر عملکرد اندام‌های حیاتی مانند چشم، بینی یا دهان دارد، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است. تشخیص و درمان به‌موقع می‌تواند از بروز عوارض جلوگیری کرده و سلامت کودک را تضمین کند.

اگر نگران رشد همانژیوم در کودک خود هستید یا نیاز به مشاوره تخصصی دارید، می‌توانید به فوق تخصص اطفال در دکترتو مراجعه کنید یا از خدمات مشاوره آنلاین بهره‌مند شوید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!