سندرم درد پاتلوفمورال چیست و ابتلا به آن چه اندازه خطرناک است؟
آنچه در این مقاله میخوانید سندرم درد پاتلوفمورال اغلب به دلیل استفاده بیش از حد در حین ورزشهای شامل دویدن یا پرش، عدم تعادل یا ضعف عضلانی، ضربه به کاسه زانو یا جراحی ACL ایجاد میشود. معمولاً به عنوان زانوی دونده شناخته میشود که تحریک و التهاب آن باعث ایجاد درد در جلوی زانو میگردد.
فهرست مطالب
سندرم درد پاتلوفمورال (PFPS) درد زانو یا اطراف کاسه زانو (کشکک) است که پزشکان گاهی اوقات آن را زانو دونده هم مینامند. کشکک استخوانی است که در جلوی مفصل زانو قرار دارد. این استخوان به ماهیچه چهار سر ران کمک میکند تا به پا قدرت حرکت دهد و از زانو و بسیاری از ماهیچهها، تاندونها و رباطهای مهم محافظت کند. کشکک میان یک شیار در استخوان ران قرار میگیرد و هنگامی که زانوی خود را حرکت میدهید به آرامی در امتداد آن فضا میلغزد. اگر سندرم درد پاتلوفمورال دارید، روی حرکت کشکک تأثیر گذاشته و باعث بروز درد میشود. این بیماری میتواند یک یا هر دو زانو را به طور همزمان تحت تاثیر قرار دهد. اگر درد زانو را تجربه میکنید که در عرض چند هفته بهبود نمییابد، به یک پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید. بهترین پزشکان را میتوانید در وبسایت دکترتو بیابید و به سادگی از هر پزشکی که مد نظرتان است نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین پزشکی دریافت کنید.
سندرم درد پاتلوفمورال چیست؟
سندرم درد کشکک رانی یا سندرم درد پاتلوفمورال (patellofemoral pain syndrome) اصطلاحی جامع برای توصیف درد در جلوی زانو و اطراف کشکک یا کاسه زانو است. سندرم درد پاتلوفمورال یک بیماری دردناک زانو است که در بیشتر موارد افراد جوان و دارای تحرک بیشتر جسمانی را تحت تاثیر خود قرار میدهد. این مشکل باید برای جلوگیری از عوارض احتمالی خیلی زود تشخیص داده شود و برای درمان آن برنامه درستی از سمت پزشک متخصص ارائه گردد.
مراحل سندرم درد پاتلوفمورال
در ادامه با مراحل سندرم درد پاتلوفمورال بیشتر آشنا میشوید:
۱. مرحله اول (First Stage)
در مرحله اول بیمار علائم خاصی نداشته و به همین دلیل به پزشک مراجعه نمیکند.
۲. مرحله دوم (Fissuring Stage)
این مرحله متوسط بوده و کمتر از ۳ میلیمتر فضای مفصلی ایجاد میشود اما تماس استخوانی وجود ندارد. در این مرحله درد تدریجی احساس میشود اما عموما بیمار به پزشک مراجعه نخواهد کرد.
۳. مرحله تکه تکه شدن غضروف (Fragmentation Stage)
در این مرحله سطوح استخوانی شدید در تماس با کمتر از یک چهارم سطح مفصل وجود دارد. غضروف در حال خرد شدن است و بیمار دردی بسیار شدید را تحمل میکند.
۴. مرحله آرتروزیس (Arthrosis Stage)
این مرحله از مشکلات زانو بسیار شدید است و تماس استخوانی در کل سطح مفصل وجود دارد. غضروف مفصلی در این مرحله کاملا از بین رفته و مفصل در حال تخریب شدن است.
علائم سندرم درد پاتلوفمورال
علائم ابتلا به سندرم درد پاتلوفمورال میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. اما همه افراد ممکن است یک یا همه علائم گفته شده زیر را تجربه کنند. این علائم عبارتند از:
- درد در زیر یا اطراف کاسه زانو به ویژه هنگام بالا و پایین رفتن از پلهها، زانو و چمباتمه زدن (علت زانو درد چیست؟).
- ساییدگی در ناحیه زانو
- از دست دادن یا آسیب زانو
- درد در وضعیت طولانی نشستن مانند زمان رانندگی یا تماشای فیلم در سینما
- تورم
- احساس سفتی در ساق پا و ران
تو شرایط مختلف زانو درد داری و زندگیت مختل شده؟
همین حالا کلیک کن و مشاوره بگیر.
علت سندرم درد پاتلوفمورال
ابتلا به سندرم درد پاتلوفمورال میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از این علل عبارتند از:
علت | توضیح |
---|---|
اعمال مکرر فشار | دویدن یا پریدن، فشار مکرری را به مفصل زانو وارد میکند که میتواند باعث تحریک ناحیه زیر کاسه زانو شود. |
عدم تعادل یا ضعف عضلانی | درد کشکک رانی زمانی رخ میدهد که عضلات اطراف لگن و زانو، کاسه زانو را در یک راستا نگه ندارند. حرکت زانو به سمت داخل در حین اسکات با درد کشکک رانی هم مرتبط است. |
جراحت | ضربه به کاسه زانو، مانند زمانی که کاسه زانو از جای خود خارج میشود یا میشکند، مرتبط با سندرم درد پاتلوفمورال است. |
عمل جراحی | جراحی زانو میتواند خطر درد کشکک رانی را افزایش دهد. |
راه تشخیص سندرم درد پاتلوفمورال
ممکن است پزشک در مورد سابقه مشکلات زانو از شما سوال بپرسد. همچنین ممکن است با وارد کردن فشار به زانوی شما و حرکت دادن پا به جهتهای مختلف سلامت آن را بررسی کند. در کنار این معاینه فیزیکی، گاهی اوقات آزمایشهای تصویربرداری می تواند به یافتن علت زانو درد کمک کند. آزمایشات تشخیصی سندرم درد پاتلوفمورال عبارتند از:
- اشعه ایکس: تصویربرداری اشعه ایکس استخوانها را به خوبی نشان میدهد اما برای مشاهده بافتهای نرم خوب نیست.
- سی تی اسکن: تصویربرداری سی تی اسکن استخوانها و بافتهای نرم را نشان میدهد. سی تی اسکن دوز بسیار بالاتری از تابش نسبت به اشعه ایکس ساده دارد.
- ام آر آی زانو: MRI با استفاده از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی، تصاویر دقیقی از استخوانها و بافتهای نرم، مانند رباطها و غضروف زانو را نشان میدهد. اما هزینه اسکن MRI بسیار بیشتر از اشعه ایکس، سی تی اسکن یا سونوگرافی است.
- سونوگرافی: در این آزمایش تشخیصی، از امواج صوتی برای ثبت تصویر از ماهیچهها و تاندونها استفاده میشود.
راه درمان سندرم درد پاتلوفمورال
روشهای درمانی بسیاری برای سندرم درد پاتلوفمورال وجود دارد که در ادامه هر یک را به صورت جامع توضیح دادهایم.
۱. دارو درمانی برای سندروم پاتلوفمورال
مسکنها باعث تسکین درد میشوند. به عنوان مثال استامینوفن برای درد متوسط و ترامادول HCl برای درد شدید توصیه میشود. NSAIDها هم ممکن است درد را کاهش دهند. علاوهبر این التهاب را هم کاهش میدهد.
۲. ورزش های سندروم پاتلوفمورال
تمرینات تقویتی برای عضلات چهار سر ران باعث تسکین درد و شرایط بیماری مبتلایان به سندروم پاتلوفمورال میشود.
زانو درد داری و میخوای با ورزش درمانش کنی؟ از یک متخصص راهنمایی بگیر.
۳. جراحی سندرم پاتلوفمورال
بسته به تصمیم پزشک و کاری که باید انجام گیرد چندین عمل جراحی برای درد کشکک فمورال وجود دارد. این عملها شامل جراحی آرتروسکوپی و همچنین چندین روش پیچیدهتر دیگر است. پس از انجام بیهوشی و انجام موارد استریل، یک تا سه برش کوچک حدودا چهار میلی متری در نقاط مورد نظر ایجاد میشود. سپس به کمک آرتروسکوپ، جراح نحوه حرکت کاسه زانو را در محل خود مشاهده خواهد کرد. جراح همچنین میتواند تعیین کند که آیا برخی از تاندونها و ساختارهایی که به کاسه زانو متصل هستند، خیلی سفت، شل یا پاره شدهاند یا خیر. پس از شناسایی مشکل، میتوان اقدامات مناسب را انجام داد.
آرتروسکوپی
جراحی آرتروسکوپی در شرایط استریل در اتاق عمل و با بیهوشی نخاعی یا عمومی انجام میشود. جراح دو برش کوچک در اطراف زانو ایجاد میکند. آرتروسکوپ، یک لوله باریک با یک دوربین کوچک در انتهای آن است که از طریق یکی از برشها برای مشاهده مفصل زانو وارد بدن میشود. دوربین متصل به آرتروسکوپ تصویر مفصل را روی مانیتور نمایش میدهد. یک محلول استریل به زانوی شما پمپ میشود تا زانو کشیده شود و دیدی واضح و فضایی برای کار جراح فراهم شود. با استفاده از تصاویر آرتروسکوپ به عنوان راهنما، جراح میتواند هرگونه ناهنجاری را بیابد.
دبریدمنت
دبریدمنت آرتروسکوپی یک روش جراحی است که در آن قطعات شکسته شده غضروف و بافتها را برای کمک به کاهش درد و بهبود حرکت حذف میکنند. اینجراحی معمولاً برای کمک به کاهش علائم آرتریت انجام میشود تا بیمار بتواند عملکرد زانو را بهبود بخشد و درد را کاهش دهد.
آزادسازی جانبی
رهاسازی جانبی برای درمان سندرم درد کشکک زانو زمانی انجام میشود که نوارهای فیبری (رتینیکولوم) متصل به قسمت خارجی کاسه زانو خیلی سفت باشند و کاسه زانو را از موقعیت خود خارج کنند. جراحان این ساختار سفت را برش داده و به کاسه زانو اجازه بازگشت به مسیر خود را میدهند.
انتقال برجستگی درشت نی
انتقال سل تیبیا روشی است که در آن این برجستگی استخوانی کوچک زیر کاسه زانو، به موقعیت جدیدی منتقل میشود. این انتقال به تنظیم مجدد کشکک و بهبود عملکرد مفصل کمک میکند. این روش معمولاً با ایجاد یک برش در جلوی زانو انجام میشود.
۴. تغییر فعالیت جسمانی
چیزی که در درمان سندرم درد پاتلوفمورال مهم است، بازگشت قدرت حرکت و توانایی راه رفتن است. ممکن است امکان بازگشت سریع به سطح ورزش معمولی برای بیمار وجود نداشته باشد. به همین خاطر با اعمال تغییراتی در فعالیت بدنی خود و با شروعی آهسته، تواناییهای خود با بازمیگردانید.
۵. استفاده از روش رایس (RICE)
روش RICE ترکیبی از چهار روش تسکین دهنده است. این روشها درکنار هم به تسکین درد و کاهش علائم PFPS کمک میکنند. در کنار این چهار کار، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که دویدن، پریدن، بالا و پایین رفتن از پله ها و چمباتمه زدن را کنار بگذارید و از انجام آنها خودداری کنید. هر یک از چهار شیوه درمانی روش رایس عبارتند از:
- خودداری از وارد کردن وزن روی زانویی که درد دارد و استراحت دادن آن
- قرار دادن بستههای یخ به مدت ۲۰ دقیقه و چند بار در روز (بین چهار تا هشت بار) برای کاهش به کاهش درد
- بستن زانو با یک باند کشی برای کاهش ورم و التهاب
- روی سطح شیبدار قرار دادن پا به منظور ارتفاع گرفتن عضو آسیب دیده نسبت به سطح قلب
۶. تقویت عضلات ران
تقویت عضلات ران میتواند به تسکین درد در قسمت جلویی زانو کمک کند. همچنین عضلات چهارسر ران عضلات مهمی هستند که به حمایت از زانو کمک میکنند و در صورت سفت یا ضعیف شدن میتوانند باعث ایجاد درد در آن ناحیه یا نواحی اطراف شوند.
عوارض بیماری سندرم درد پاتلوفمورال
یکی از عوارض ناشی از سندرم درد پاتلوفمورال شامل ایجاد استئوآرتریت کشککی رانی ثانویه است که منجر به درد مزمن میشود. عارضه دیگر لزوم محدود کردن برخی فعالیتها به منظور کاهش درد است.
راه های پیشگیری از سندرم درد پاتلوفمورال
اصلیترین راه جلوگیری از PFPS عدم فشار بیش از حد به زانوها است. به همین منظور توصیه میشود این نکات را جدی بگیرید و انجام دهید:
- حفظ وزن بدن در محدوده سالم
- گرم کردن بدن قبل از شروع ورزش
- انجام حرکات کششی قبل و بعد از ورزش
- کاهش تدریجی فعالیت
- پوشیدن کفش مناسب در زمان فعالیت بدنی
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
صفر تا صد نکات و احتیاطات مرتبط با روند تشخیص و درمان سندرم درد پاتلوفمورال را در این مقاله خواندید. حالا که تا حد مطلوبی با این بیماری آشنا شدهاید، در صورت مشاهده علائمی مشابه با آنچه گفته شد، خیلی زود از یک دکتر متخصص ارتوپد نوبت بگیرید و برای ویزیت اولیه مراجعه کنید.
شروع روند درمانی شما نباید عقب افتد. تا دیر نشده برای پیدا کردن پزشکی مناسب به وبسایت دکترتو مراجعه کنید. پس از بررسی ویژگیها و شرایط هر پزشک، بهترین را برای خود انتخاب کنید و سپس نوبت ویزیت حضوری یا ویزیت آنلاین دکتر ارتوپد خود را ثبت و دریافت نمایید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!