عفونت مقعد و تمامی روش های درمان آن
آنچه در این مقاله میخوانید عفونت مقعد نوعی عفونت قارچی ناحیه تناسلی و مقعدی است که در اثر قارچ کاندیدا ایجاد میشود. این بیماری عارضهای ناراحت کننده و ناخوشایند است که باعث خارش مداوم ناحیه مقعدی میشود. اما خوشبختانه قابل درمان است و میتوانید با مصرف داروهای ضد قارچ مانند پماد، کرم و شیافها عفونت ناحیه مقعد را درمان نمایید.
فهرست مطالب
عفونت مقعد نوعی عفونت قارچی شایع است که توسط قارچ کاندیدا ایجاد میشود. حس خارش شدید اطراف مقعد از علائم اصلی عفونت مقعدی بوده که با پماد یا کرمهای ضد قارچ موضعی درمان میشود. آبسه مقعدی یا آبسه پری آنال در اثر پر شدن سوراخ مقعد با عفونت و چرک ایجاد میشود. در ادامه این مطلب از دکترتو همراه ما باشید تا با عفونت مقعد، علت و علائم، روشهای تشخیص، درمان و عوارض این بیماری بیشتر آشنا شوید. اگر آبسه یا علائم گوارشی آزاردهندهای دارید بهتر است با متخصص داخلی یا گوارش در این باره مشورت کنید. شما میتوانید از سیستم نوبتدهی و خدمات آنلاین دکترتو بهترین پزشکان متخصص را یافته و با آنها در ارتباط باشید.
عفونت مقعد چیست؟
عفونتهای قارچی در هرجایی از بدن ممکن است روی دهند. عفونت مقعد نوعی عفونت قارچی داخل مقعد و ناحیه اطراف آن است که در اثر فعالیت قارچ کاندیدا ایجاد میشود. میزان قارچ و باکتریهای روی پوست بدن انسان در حالت معمول متناسب و به اندازه است. باکتریها از رشد بیش از حد قارچ روی پوست جلوگیری میکنند. اما گاهی تعادل طبیعی قارچ و باکتریها بهم میریزد. در چنین حالتی، قارچ کاندیدا بیشتر از حد معمول رشد کرده و از کنترل خارج میشود. رشد بیش از اندازه قارچهای کاندیدا باعث شده که حفره و سوراخی زیر سطح پوست ایجاد شود و عفونت قارچی بهوجود بیاید.
انواع عفونت مقعد
انواع این بیماری عبارتند از:
- عفونت قارچی (کاندیدیاز مقعدی)
- عفونت باکتریایی مانند آبسه مقعدی یا فورونکولوز
- عفونت انگلی ناشی از انگلهایی مانند اسکاریاز (کرم گرده) یا ژیاردیازیس
- عفونت ویروسی مانند هرپس مقعدی
علائم عفونت مقعد (علایم عفونت مقعد)
فشار و خارش اطراف مقعد اولین نشانههای عفونت قارچی مقعد هستند. فرد بهصورت مداوم حس خارش مدام روی پوست اطراف مقعد دارد.
علت عفونت مقعد (عفونت دور مقعد)
آبسه های مقعدی اغلب زمانی ایجاد میشوند که سوراخ مقعد به دلیل ورود باکتری یا مدفوع مسدود شود. این شرایط محیط ایدهآلی را برای رشد باکتریها فراهم میکند و در مدت نسبتا کوتاهی توده عفونی، کیست مانند و دردناک در ناحیه مقعد شکل میگیرد. عوامل اصلی ایجاد آبسه مقعدی و عفونت دور مقعد عبارتند از:
- شقاق مقعدی (فیشر مقعدی)
- آسیب ناحیه رکتوم مانند آسیب ناشی از رابطه جنسی مقعدی
- ابتلا به بیماریهای مقاربتی
- بیماریهای اثرگذار بر روده یا رکتوم
- وجود کیست اپیدرموئید (نوعی کیست پوستی) عفونی در ناحیه مقعد
- اختلال هیدرادنیت چرکی (نوعی عفونت پوستی)
- شرایط مرطوب
- پوشیدن لباسهای تنگ و چسبان
- عدم رعایت بهداشت
- تعریق بیش از حد
- خانمهای باردار
- افراد با چاقی مفرط
- افراد مصرفکننده آنتی بیوتیک
- افراد با سیستم ایمنی ضعیف
نمیدونی چرا دچار عفونت مقعد شدی؟
از متخصص کمک بگیر.
تشخیص عفونت مقعد
اولین راه تشخیص این بیماری، معاینه فیزیکی ناحیه مقعد بیمار است. در این روش، پزشک با استفاده از انگشت، رکتوم را بررسی میکند تا وجود کیست یا آبسه را تشخیص دهد. در برخی موارد، پزشک از اسپکولوم برای معاینه کل رکتوم استفاده میکند. آبسه های مقعدی میتوانند سطحی یا عمقی باشند. در صورتی که آبسه سطحی باشد، به صورت چشمی قابل تشخیص است، اما آبسههای عمقیتر نیاز به معاینه انگشتی یا استفاده از اسپکولوم دارند.
در برخی موارد، پزشک ممکن است پروکتوسکوپی انجام دهد. در این روش، لوله باریکی به مقعد وارد میشود که در قسمت بالایی آن یک دوربین کوچک و منبع نور قرار دارند. اگر آبسه بسیار عمقی باشد، پزشک برای تشخیص این بیماری، سیتیاسکن، امآرآی یا سونوگرافی را تجویز میکند.
عوارض عفونت مقعد
عوارض ناشی از این بیماری عبارتند از:
- فیستول آنال: ایجاد اتصال غیرطبیعی بین مقعد و ساختارهای اطراف آن.
- عفونت سیستمیک (سپسیس): انتشار عفونت به داخل خون و سایر اعضای بدن.
- درد مداوم: استمرار درد و ناراحتی در ناحیه مقعد.
این عوارض به دلیل گسترش عفونت و تشکیل چرک در اطراف مقعد رخ میدهند. آبسههای پوستی معمولا پس از عفونت باکتریایی (اغلب ناشی از استافیلوکوک) یا آسیب کوچک در ناحیه مقعد ایجاد میشوند. پیشگیری و درمان به موقع این عفونتها اهمیت بالایی دارد تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.
راه های درمان عفونت مقعد
این بیماری باید بلافاصله درمان شود، چرا که عدم تخلیه آبسه مقعدی باعث انتشار عفونت به اندامهای تناسلی میشود. تاخیر در درمان عفونت مقعدی مشکلات زیادی ایجاد میکند. درمان آبسه مقعدی به دو صورت طبیعی و جراحی انجام میگیرد. اگر آبسه از طریق جراحی تخلیه شود، احتمال ایجاد سپتی سمی به طور قابل توجهی کاهش مییابد.
عمل جراحی و تخلیه آبسه مقعدی متداولترین درمان قطعی عفونت و آبسه های مقعدی است که معمولا موفقیت آمیز است. حدود ۵۰ درصد بیماران مبتلا به عفونت مقعد دچار عوارضی بهنام فیستول میشوند که مجرای کوچکی است که فاصله غیرعادی بین محل آبسه و پوست ایجاد میکند. درمان با دارو، رعایت بهداشت و استراحت از دیگر روشهای درمان قطعی این بیماری هستند.
داروهای ضد قارچی یکی از روشهای درمان این بیماری هستند. بیشتر داروهای ضد قارچی که برای عفونت واژینال تجویز شده برای عفونت مقعدی هم قابل استفاده هستند. پزشک برای درمان، پماد یا کرمهای ضد قارچ تجویز میکند.
برای درمان این بیماری ناشی از قارچ، پزشک داروهای ضد قارچی توصیه میکند:
- داروهای موضعی مانند کرم، پماد یا شیاف ضد قارچ برای استفاده موضعی در ناحیه مقعد
- داروهای سیستمیک در صورت نیاز به داروی ضد قارچ قویتر به صورت خوراکی
بسیاری از داروهای ضد قارچ که برای درمان عفونتهای قارچی واژن استفاده میشوند، میتوانند در درمان عفونت های قارچی مقعدی نیز مفید باشند.
۱. دارو برای عفونت مقعد (داروی عفونت مقعد)
داروهای ضد قارچی برای این بیماری عبارتند از:
- میکونازول
- کلوتریمازول
- بوتوکونازول
- ترکونازول
- فلوکونازول
- نیستاتین
آنتی بیوتیکهای مناسب به عنوان داروی این بیماری عبارتند از:
- سیپروفلوکساسین
- مترونیدازول
- آمپیسیلین
بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت مقعدی (قرص برای عفونت مقعد)
در صورتی که این بیماری به اندام تناسلی سرایت پیدا کند، پزشک سراغ تجویز آنتی بیوتیک میرود. بهترین آنتی بیوتیک برای این بیماری عبارتند از:
- مترونیدازول
- سیپروفلوکساسین
- کلیندامایسین
- آمپی سیلین سولباکتام
- پریماکسین
- آمپی سیلین
- سفازولین
- کلیندامایسین
پماد برای عفونت مقعد
برای درمان این بیماری، پمادهای زیر تجویز میشوند:
- هیدروکورتیزون
- آنتیبیوتیکهای موضعی مانند نئومایسین یا باسیتراسین
- پماد میکونازول یا کلوتریمازول
- پماد دیکلوفناک
- پماد نیتروگلیسیرین
- پماد دیلتیازم
- پماد درموپان
- پماد تتراسایکلین
- پماد لیدوکائین
- هیدروکورتیزون
- کالاندولا
- نیتریک اکساید
۲. درمان عفونت مقعدی زنان
پزشک برای درمان این بیماری در زنان سراغ داروهای ضد قارچی میرود. راهکارهای درمان این بیماری در زنان عبارتند از:
- درمان موضعی با پمادهای ضد قارچ مانند میکونازول، کلوتریمازول یا بوتوکونازول، پمادهای ضدالتهاب مانند هیدروکورتیزون و پمادهای آنتیبیوتیک مانند نئومایسین
- درمان خوراکی با فلوکونازول یا ترکونازول و آنتیبیوتیکهای سیستمیک در موارد عفونت باکتریایی شدید
- حفظ بهداشت منطقه مقعدی
- پرهیز از اصلاح منطقه مقعدی در زمان عفونت
- استفاده ازپد و نوار بهداشتی نرم و تنفسپذیر
- استراحت کافی و پرهیز از فعالیتهای شدید
۳. درمان خانگی عفونت مقعد
برای درمان خانگی عفونت های مقعدی، موارد زیر توصیه میشوند:
- شستشوی منظم ناحیه مقعدی با آب ولرم و شوینده غیر حساسیتزا جهت تسکین التهاب و خارش
- کمپرس سرد برای کاهش تورم و درد
- استفاده از داروهای موضعی بدون نسخه پمادهای ضد قارچ مانند کلوتریمازول یا هیدروکورتیزون
- رعایت بهداشت ناحیه تناسلی و پوشیدن لباسهای نخی و گشاد
- پرهیز از فعالیتهای شدید و ورزشهای سنگین
درمان خانگی | فواید احتمالی | احتیاطها |
---|---|---|
نشستن در آب گرم | کاهش التهاب و درد | برای افراد مبتلا به بیماریهای قلبی یا فشار خون بالا مناسب نیست. |
کمپرس سرد | کاهش تورم و بیحسی موقت | استفاده طولانی مدت میتواند باعث آسیب به پوست شود. |
آلوئه ورا | خاصیت ضدالتهابی و تسکیندهنده | ممکن است باعث حساسیت پوستی شود. |
روغن درخت چای | خاصیت ضدباکتریایی | بسیار قوی است و ممکن است باعث سوختگی پوست شود. رقیق کردن آن با روغن حامل ضروری است. |
عسل | خاصیت ضدباکتریایی و ترمیمکننده | برای افراد دیابتی مناسب نیست. |
زردچوبه | خاصیت ضدالتهابی و ضد باکتریایی | ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد. |
یخ | کاهش درد و بیحسی موقت | استفاده مستقیم یخ روی پوست ممکن است باعث سوختگی شود. |
حمام نمک اپسوم | کاهش التهاب و تسکین درد | برای افراد مبتلا به بیماریهای کلیوی مناسب نیست. |
۴. درمان گیاهی عفونت مقعدی
گیاهان دارویی مناسب برای درمان گیاهی این بیماری عبارتند از:- آلوئهورا به صورت موضعی جهت تسکین التهاب و التیام زخمهای مقعدی
- بابونه به صورت موضعی و کمپرس روی ناحیه مبتلا
- عرق زیرفون جهت کاهش تورم و خونریزی به صورت موضعی
- روغن آویشن به دلیل خاصیت ضدعفونیکننده و ضدباکتریایی
- زردچوبه
- سبوس گندم
- عسل
- گیاه بارهنگ بهخاطر خواص ضد التهابی
- دمنوش گیاه نارون برای افزایش مخاط دستگاه گوارش و پیشگیری از عفونت و آسیب دیدگی
- نوشیدن آب کلم جهت نرم شدن مدفوع و جلوگیری از یبوست
- عرق بومادران
عفونت مقعدی داری و نگران روش درمانش هستی؟ با متخصص مشورت کن.
برای عفونت مقعدی چی خوبه؟
مصرف پروبیوتیکها میتواند تاثیرگذاری داروهای ضد قارچ را بیشتر کند. روغن نارگیل هم یکی از اثرگذارترین روغنهای گیاهی برای جلوگیری و کاهش رشد بیش از اندازه قارچ کاندیدا است. روغن درخت چای هم برای این بیماری خوب است. ترکیب سیر و آویشن همانند پماد کلوترمازول برای درمان عفونت قارچی مقعدی عمل میکند.
راه های پیشگیری از عفونت مقعد
رعایت بهداشت ناحیه مقعدی و خشک نگه داشتن آن نخستین اقدام برای پیشگیری از این بیماری هستند. دیگر راههای پیشگیری از این بیماری عبارتند از:
- پوشیدن لباس زیر نخی و غیر چسبان
- رعایت بهداشت ناحیه تناسلی
- شستشو و خشک کردن کامل ناحیه مقعدی بعد از ورزش و شنا
- پرهیز از مصرف شویندههای عطری در ناحیه مقعدی
- حفظ وزن متعادل
- پرهیز از مصرف غذاهای حاوی قند و شکر و نشاستهای
- مصرف پروبیوتیکها در رژیم غذایی
- استفاده از کاندوم یا محافظ دهانی در روابط جنسی مقعدی
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
این بیماری عارضهای ناراحتکننده و ناخوشایند است که باعث خارش مداوم ناحیه مقعدی میشود. اما خوشبختانه قابل درمان است و میتوانید با مصرف داروهای ضد قارچ مانند پماد، کرم و شیافها عفونت مقعد را درمان نمایید. با رعایت بهداشت ناحیه تناسلی و مقعدی و خشک نگه داشتن آن میتوان از بروز عفونتهای قارچی جلوگیری کرد. اگر برای اولین بار دچار عفونت قارچی مقعد شده یا مدام عفونت مقعدی عود میکند، بهتر است به دکتر متخصص داخلی مراجعه کنید تا بهترین راه درمان این بیماری را تجویز کند. اگر تمایلی به حضور در مطب ندارید میتوانید از خدمات غیرحضوری دکترتو برای مشاوره متنی یا تلفنی با متخصص داخلی آنلاین کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!