علائم ام اس را بشناسید. کدام نشانه ها خطرناک است؟

بیماری ام اس، پوشش محافظ اطراف اعصاب به نام میلین در سیستم عصبی مرکزی را از بین می‌برد و باعث ضعف عضلات، تغییرات بینایی، بی‌حسی و مشکلات حافظه می‌شود. در حالی که درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، گزینه‌های درمانی می‌توانند علائم ام اس و روند پیشرفت بیماری را کند کنند. مولتیپل اسکلروزیس می‌تواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند و هر بخشی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد. علائم قابل پیش‌بینی نیستند و در برخی افراد، به طور پیوسته و مداوم بدتر می‌شوند، در حالی که در برخی دیگر متناوب هستند. تا انتهای این مطلب از دکترتو همراه ما باشید تا با نشانه‌های ام اس بیشتر آشنا شوید. اگر علائم عصبی خاصی را تجربه می‌کنید بهتر است در این باره با متخصص نورولوژی مشورت کنید. شما می‌توانید از خدمات نوبت دهی دکترتو برای دریافت نوبت حضوری و از خدمات آنلاین برای مشاوره متنی یا تلفنی استفاده کنید.

علائم ام اس چیست؟

بیماری ام اس (Multiple Sclerosis) نوعی اختلال خودایمنی است که به طور مستقیم بر سیستم عصبی مرکزی تاثیر می‌گذارد. این بیماری به دلیل آسیب به پوشش میلین اعصاب (ماده سفید مغز و نخاع)، باعث ایجاد اختلال در عملکرد صحیح انتقال پیام‌های عصبی می‌شود. علائم ام اس بسیار متنوع و غیرقابل پیش‌بینی هستند و می‌توانند در افراد مختلف متفاوت باشند.

در برخی موارد، علائم به صورت گذرا و موقت ظاهر می‌شوند، اما در موارد شدیدتر ممکن است منجر به ناتوانی‌های دائمی گردند. برخی از شایع‌ترین علائم ام اس عبارتند از:

• مشکلات بینایی مانند تاری دید، کاهش بینایی یا دوبینی
• بی‌حسی و سوزن سوزن شدن در اندام‌ها
• ضعف و خستگی زودرس
• نقص در تعادل و سرگیجه
• اختلالات دستگاه ادراری مانند مشکلات مثانه
• درد و اسپاسم‌های عضلانی
• اختلالات شناختی (مانند مشکلات حافظه، تمرکز و تفکر)
• اختلال در عملکرد جنسی

علائم اولیه ام اس چیست؟

علایم اولیه ام اس متنوع و غیرقابل پیش‌بینی هستند و سیر بیماری ام اس را دشوار می‌سازند. بنابراین تشخیص زودهنگام و بررسی دقیق پزشکی برای ارزیابی مناسب‌ترین روش درمانی اهمیت بسیار زیادی دارد. البته لازم به ذکر است که به دلیل واکنش بدنی متفاوت افراد، نشانه‌های ام اس نیز در هر فردی نسبت به فرد دیگر متفاوت هستند.

متن انگلیسی:
Early signs and symptoms of MS include: Changes to your vision (optic neuritis, double vision, vision loss). Muscle weakness (usually affecting one side of your face or body, or below your waist). Numbness or abnormal sensations (usually affecting one side of your face or body, or below your waist)
ترجمه متن:
علائم و نشانه های اولیه ام اس عبارتند از: تغییرات در بینایی (نوریت بینایی، دوبینی، از دست دادن بینایی)، ضعف عضلانی (معمولاً یک طرف صورت یا بدن یا زیر کمر شما را درگیر می‌کند) و بی‌حسی یا احساسات غیر طبیعی (معمولاً یک طرف صورت یا بدن یا زیر کمر شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد).

my.clevelandclinic

۱. علائم دوبینی در ام اس یا تاری دید

دوبینی و تاری دید ناگهانی از شایع‌ترین نشانه‌های ام اس هستند که در اثر آسیب عصب‌ و مسیرهای بینایی در سیستم عصبی مرکزی به‌وجود می‌آید. این علائم بینایی ممکن است به صورت موقت یا دائمی در بیماران ام اس ظاهر شوند و همراه با سایر نشانه‌های بیماری مانند بی‌حسی و اختلالات حرکتی باشند. شدت و سیر این علائم در هر فرد متفاوت است.

۲. سرگیجه و ام اس

سرگیجه به صورت احساس چرخش محیط اطراف یا احساس ناپایداری و سبکی سر بروز می‌کند و اغلب با سایر نشانه‌های بیماری مانند تاری دید، بی‌حسی و ضعف عضلانی همراه است. شدت و مدت سرگیجه در بیماران ام اس متفاوت بوده و ممکن است موقتی یا مزمن باشد.

۳. گزگز دست و پا در ام اس چگونه است؟

در این بیماری، گزگز، سوزن سوزن شدن انگشتان دست و پا یا قسمت‌های انتهایی اندام‌ها بسیار شایع است و معمولا در مراحل ابتدایی بیماری ظاهر می‌شود و ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر علائم مانند ضعف عضلانی بروز کند.

دست و پات گزگز می‌کنه و نگرانی به خاطر ام اس باشه؟

با بهترین متخصص مشورت کن.

۴. اختلالات جنسی

از دیگر نشانه‌های ام اس که در برخی بیماران دیده می‌شود، اختلالات جنسی است که به‌خاطر تاثیر روی سیستم عصبی مرکزی و محیطی به‌وجود می‌آید مانند کاهش میل جنسی، اختلال در تحریک جنسی و ارگاسم.

۵. بی حسی دست و پا

بی حسی دست و پا، صورت، بدن و بازوها یکی از شایع‌ترین علایم ام اس بوده و در بیشتر موارد احتمالا اولین نشانه‌های بیماری هستند که در اثر آسیب اعصاب مغز به‌وجود می‌آیند.

۶. مشکل در حرکت

مشکل در حرکت و تعادل نیز از نشانه‌های ام اس بوده که در اثر آسیب به مغز و نخاع ایجاد می‌گردد. این بیماران با ضعف و کاهش قدرت عضلانی در اندام‌ها، لرزش و عدم تعادل مواجه شده که ممکن است باعث لنگیدن، مشکل در راه رفتن و افتادن بیماران شود.

۷. مشکل در تعادل

مشکل در تعادل در اثر آسیب به مسیرهای عصبی کنترل کننده حرکات و تعادل بدن به‌وجود می‌آید. در ام اس، اختلال در هماهنگی و کنترل حرکات باعث لرزش، لنگیدن و عدم ثبات در راه رفتن بیماران می‌شود. این مشکلات تعادلی می‌توانند به صورت گذرا یا مزمن بروز کنند و در نهایت منجر به محدودیت در فعالیت‌های روزمره و افتادن بیماران گردند.

۸. لرزش دست و پا

لرزش دست نشانه چیست؟ لرزش در اندام‌ها، به ویژه دست‌ها و پاها، یکی دیگر از علائم ام اس هستند که در اثر آسیب به مسیرهای عصبی مرتبط با کنترل و هماهنگی حرکات در سیستم عصبی مرکزی ایجاد شده‌اند. شدت و فراوانی این لرزش در افراد مختلف متفاوت بوده و ممکن است با سایر علائم مانند ضعف عضلانی همراه باشد.

۹. احساس درد در حرکت چشم

احساس درد درحرکت چشم ناشی از التهاب عصب بینایی (نوریت اپتیک) در سیستم عصبی مرکزی است که باعث ایجاد درد یا ناراحتی هنگام حرکت چشم‌ها به سمت خاصی می‌شود. شدت و مدت زمان این درد چشم در بیماران متفاوت بوده و گاه با کاهش بینایی همراه است.

۱۰. سردرد و ام اس

سردردهای میگرنی و سردردهای خوشه‌ای از شایع‌ترین نوع سردرد در بیماران ام اس هستند که معمولا بین ۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشند. سردرد ام اس نوع درد زیاد با فشار ضربه‌ای داخل و اطراف پیشانی است. البته برخلاف سردرد میگرنی، این سردردهای تنشی باعث تهوع یا استفراغ نمی‌شوند.

۱۱. ام اس و ریزش مو

هرچند که ریزش مو یکی از عوارض این بیماری به شمار می‌آید، اما عمومیت ندارد. درواقع، ریزش مو از نشانه‌های غیرمتداول ام اس است و تنها درصد کمی از مبتلایان آن را تجربه می‌کنند که به‌خاطر عوارض جانبی داروهای تجویزی است.

متن انگلیسی:
You’ll be glad to know that MS has no direct impact on developing hair loss, as it is an autoimmune disease affecting the brain and spinal cord (not hair follicles). Despite a variety of symptoms it can produce, hair loss is not one associated with multiple sclerosis
ترجمه متن:
خوشحال خواهید شد که بدانید ام اس هیچ تاثیر مستقیمی بر ریزش مو ندارد، زیرا این یک بیماری خودایمنی است که بر مغز و نخاع (نه فولیکول های مو) تاثیر می‌گذارد. علیرغم علائم مختلفی که می‌تواند ایجاد کند، ریزش مو با بیماری ام اس مرتبط نیست.

ms-uk

۱۲. التهاب مغز و ام اس

در این بیماری مغزی، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های میلین در مغز و نخاع حمله می‌کند و باعث ایجاد ضایعات التهابی در این مناطق می‌شود. این التهاب و آسیب به میلین اعصاب باعث اختلال در انتقال صحیح پیام‌های عصبی می‌گردد.

۱۳. گردن درد و ام اس

درد و ناراحتی در ناحیه گردن یکی از علائم نسبتا شایع در بیماران مبتلا به ام اس است که در اثر التهاب و آسیب به مناطقی از ستون مهره‌های گردنی و اعصاب مربوطه در سیستم عصبی مرکزی ایجاد می‌گردد. گاهی این درد با سایر علائم مانند سفتی عضلات گردن و محدودیت در حرکت گردن نیز همراه است.

۱۴. کمر درد و ام اس

از دیگر علایم ام اس می‌توان به کمر درد اشاره کرد که در اثر آسیب و التهاب در ناحیه ستون مهره‌های کمری و اعصاب مربوطه، ضعف و کاهش تون عضلات ناحیه کمر و کمربند لگنی، اختلال در تعادل و افزایش خطر افتادن در بیماران و عوارض جانبی داروها به‌وجود می‌آید.

۱۵. ام اس و خارش پوست

خارش پوست بدن یکی از علائم غیرشایع اما ناراحت‌کننده بیماری ام اس است که در اثر آسیب مسیرهای عصبی در انتقال سیگنال‌های حسی از پوست به مغز ایجاد شده است. در ام اس، التهاب و آسیب به این مسیرهای عصبی می‌تواند سبب ایجاد احساس ناخوشایند خارش در بخش‌هایی از پوست شود.

۱۶. خواب رفتن پا

بیشتر بیماران مبتلا به ام اس، خواب رفتن پا و گزگز کردن را تجربه می‌کنند. این احساس ناراحت‌کننده ناشی از آسیب به میلین اعصاب محیطی در سیستم عصبی مرکزی است که یک پا یا هر دو پا بروز می‌کند. علت آن اختلال در انتقال صحیح پیام‌های عصبی به دلیل آسیب به میلین است و معمولا در مراحل اولیه بیماری بروز می‌کند.

۱۷. مشکل در بلع یا صحبت

در برخی بیماران مبتلا به ام اس، مشکلاتی در بلع و صحبت کردن ممکن است بروز کند. این مشکلات ناشی از آسیب به مناطقی از مغز و ساختارهای عصبی مربوط به عملکرد دستگاه بلع و تولید گفتار هستند. اختلال در بلع می‌تواند باعث مشکل در خوردن و آشامیدن، خفگی و آسپیراسیون شود. اختلال در تولید گفتار نیز باعث ناوضوح شدن تلفظ کلمات و مشکل در صحبت کردن می‌گردد.

۱۸. فراموشی

در این بیماری، آسیب به مناطقی از مغز که در فرآیندهای شناختی نقش دارند، می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در حافظه، توجه، سرعت پردازش اطلاعات و سایر کارکردهای شناختی شود که به مرور زمان شدت یافته و عوارضی مانند فراموشی ایجاد می‌کنند. علت حواس پرتی و فراموشی در جوانی می‌تواند این بیماری باشد.

۱۹. ام اس و گرفتگی عضلات

اختلال در تنظیم تون و هماهنگی عضلات توسط سیستم عصبی مرکزی باعث گرفتگی عضلات و اسپاسم عصبی در این بیماران می‌شود. این علامت معمولا در اندام‌ها، به ویژه پاها و دست‌، بروز می‌کند.

۲۰. زانو درد و ام اس

از دیگر علائم ام اس می‌توان به زانو درد اشاره کرد که در اثر التهاب و آسیب به مناطق مرتبط با زانو در ستون مهره‌ها و سیستم عصبی مرکزی و ضعف و کاهش تون عضلات اطراف زانو در نتیجه اختلال عملکرد حرکتی ناشی از ام اس ایجاد می‌شود.

علائم ام اس خاموش

علایم ام اس خاموش یا بدون علامت که به راحتی دیده نمی‌شوند و فرد علائم بارزی را تجربه نمی‌کند عبارتند از:

• خستگی
• درد
• از دست دادن حافظه یا کاهش توانایی حل مسئله
• ضعف
• تاری دید
• بی حسی
• گزگز کردن دست و پا
• حساسیت به گرما
• سرگیجه
• مشکلات تعادلی
• اختلال گوارشی و مثانه

علائم ام اس خفیف چیست؟

علائم ام اس خفیف که معمولا قابل کنترل هستند عبارتند از:

• اختلالات حسی خفیف مانند گزگز
• ضعف عضلانی ملایم
• اختلالات بینایی
• سرگیجه ملایم
• خستگی و ضعف پس از انجام فعالیت‌های روزمره
• کاهش تمرکز و حافظه کوتاه‌مدت

علائم ام اس شدید (علائم ام اس بدخیم)

علائم شدید و بدخیم در بیماری ام اس عبارتند از:

• ضعف و فلج شدید اندام‌
• اختلالات شدید بینایی
• اختلال حاد در حافظه، تمرکز، تفکر و سایر کارکردهای ذهنی
• ناتوانی در بلع غذا و مایعات و اختلال شدید در تولید گفتار
• دردهای شدید و مزمن
• ناتوانی در راه رفتن و حرکت به دلیل اختلال تعادل و هماهنگی

علائم مشکوک به ام اس داری و نگرانی؟ همین حالا مشاوره بگیر.

علائم ام اس در زنان

شایع‌ترین نشانه‌های ام اس در زنان عبارتند از:

• مشکل حین راه رفتن
• خستگی
• ضعف یا گرفتگی عضلات
• دوبینی یا تاری دید
• کرختی، بی حسی یا گزگز کردن دست و پا
• مشکلات جنسی
• اختلال مثانه
• درد

علائم ام اس در زنان باردار

معمولا اوایل بارداری با خستگی همراه است و ام اس باعث تشدید خستگی می‌شود. حساسیت به گرما و احساس گرگرفتگی نیز در دوران بارداری بیشتر شده که باعث تشدید این حس خستگی می‌شود.

علائم ام اس در مردان

سرگیجه، خواب آلودگی و خواب رفتگی اندام‌ها، اختلال جنسی، اختلال نعوظ، کاهش لیبیدو و اختلال در ارگاسم از علائم ام اس در مردان هستند.

علائم ام اس در جوانی

بیماری ام اس اغلب در سنین جوانی و میانسالی با نشانه‌هایی مانند اختلالات بینایی، مشکلات حرکتی و تعادلی، خستگی شدید و گاهی اختلالات شناختی ظاهر می‌شود. این علائم می‌توانند به صورت حمله‌ای یا پیشرونده بروز کنند و به تدریج بر عملکرد روزمره و کیفیت زندگی فرد تاثیر بگذارند.

علائم ام اس در کودکان

این بیماری در کودکان نادر است، اما در موارد ابتلا، علائم آن می‌تواند متفاوت از بزرگسالان باشد. متداول‌ترین نشانه‌های ام اس در کودکان عبارتند از:

• ضعف در حرکات و ناپایداری در راه رفتن
• کاهش بینایی، دوبینی و اختلال در حرکات چشم
• کاهش توجه، حافظه و کندی پردازش اطلاعات
• خستگی زودرس و ضعف عمومی
• درد در ناحیه صورت یا سایر نقاط بدن
• تحریک‌پذیری، افسردگی و تغییرات خلقی

علائم ام اس چشمی

مشکلات چشمی، کاهش بینایی در یک چشم، دوبینی، حساسیت به نور و درد در پشت چشم از علایم ام اس هستند که در اثر آسیب به عصب بینایی (عصب اپتیک) و سایر ساختارهای چشمی در نتیجه التهاب و تخریب میلین ایجاد شده‌اند. این مشکلات چشمی گاهی اولین نشانه ابتلا به ام اس محسوب می‌شوند.

علائم ام اس در آزمایش خون چیست؟

نتایج آزمایش‌های خون معمولی نمی‌توانند به تنهایی تشخیص قطعی ام اس را ارائه دهند. با این حال، برخی آزمایش‌های خون به طور غیرمستقیم اطلاعاتی درباره ام اس می‌دهند:

• آزمایش آنتی‌بادی‌های ضد میلین: ممکن است در برخی بیماران ام اس افزایش یافته باشد.
• آزمایش پروتئین‌های محافظ میلین: ممکن است به عنوان نشانگر آسیب به میلین افزایش یابند.
• آزمایش سطح ویتامین D: سطح پایین ویتامین D می‌تواند با خطر بالاتر ابتلا به ام اس مرتبط باشد.

درمان علائم ام اس

هدف از درمان علائم ام اس، بهبود عملکرد و کیفیت زندگی بیماران است. در جدول زیر می‌توانید روش‌های درمان علائم ام اس را مشاهده کنید:

علائم ام اس	روش‌های درمان علائم ام اس
اختلالات بینایی	داروهای ضد التهاب مانند کورتیکواستروئیدها
	توان‌بخشی بینایی و استفاده از کمک‌های بصری
اختلالات حرکتی و تعادلی	فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی
	استفاده از وسایل کمکی مانند عصا، واکر یا ویلچر
اختلالات شناختی	تمرینات شناختی و حافظه‌ای
	درمان‌های روان‌شناختی و استفاده از داروهای محرک
اختلالات بلع و گفتار	گفتار درمانی
	تغییرات در رژیم غذایی و در صورت نیاز استفاده از لوله تغذیه
درد و اسپاسم عضلانی	داروهای ضد درد و آرام‌ بخش
	فیزیوتراپی و کشش عضلانی
خستگی	داروهای محرک و مکمل‌های غذایی
	مدیریت انرژی و برنامه‌ریزی فعالیت‌ها

روش های درمان علائم ام اس

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

ام اس نوعی بیماری مختل‌کننده است که علائم آن می‌توانند بدون هشدار قبلی شعله‌ور شوند یا بدتر شوند. درحال حاضر هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و روش‌های درمان صرفا علائم ام اس را کنترل کرده و روند پیشرفت بیماری را به تعویق می‌اندازند. نشانه‌های ام اس متنوع بوده و در هر فردی اندام‌های مختلف را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در صورت مشاهده علایمی مانند ضعف و خستگی شدید، سردرد، گزگز کردن یا بی حسی دست و پا و از دست رفتن تعادل بلافاصله به متخصصین مغز و اعصاب مراجعه کنید. البته شما می‌توانید از خدمات غیرحضوری دکترتو برای مشاوره متنی یا تلفنی با دکتر آنلاین مغز و اعصاب استفاده کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!