لزوم توجه سازندگان اثر به ذائقه‌ مخاطب و کشش فیلمنامه

زخم کاری، سریالی به کارگردانی محمد حسین مهدویان در فصل اول، غوغایی میان بینندگان سریال در شبکه‌های نمایش خانگی به پا کرد و با ریتمی منطقی و پایان بندی درست و به جا به یکی از محبوب ترین سریال‌های چند سال اخیر شبکه نمایش خانگی تبدیل شد. این محبوبیت به حدی بود که با اعلام ساخت فصل دوم این سریال، بسیاری از طرفداران خوشحال شدند و امید داشتند که فصل دوم نیز به مانند فصل اول، خاطره‌های خوشی را برای آنها بسازد. البته که برخی با انتشار فصل دوم نگرانی‌هایی را داشتند که نکند سریال نتواند آن روزهای درخشان فصل اول را تکرار کند و همین هم شد! فصل دوم با این که در قسمت‌های اول و دوم به دلایلی پر بیننده شد ولی در قسمت‌های بعدی به شدت با انتقاد روبرو شد و عده‌ای حتی تصمیم گرفتند قسمت‌های بعدی را تماشا نکنند و خاطره خوش فصل اول را در ذهن خودشان خراب نکنند. سریال با پایان فصل دوم به فصل سوم رسید و در طول این ایام مخاطبان فراوانی را از دست داد. با پایان فصل سوم این روزها خبر پخش فصل چهارم نیز به گوش می‌رسد و ظاهرا فیلمبرداری آن به پایان رسیده و به زودی بعد از سریال بازنده از پلتفرم فیلیمو پخش خواهد شد. حال باید ببینیم که مهدویان می‌تواند با فیلمنامه‌ای درست و منطقی دوباره مخاطبان رفته را بازگرداند یا نه! در دنیای امروز، سریال‌های تلویزیونی به یکی از مهم‌ترین و پرطرفدارترین اشکال سرگرمی تبدیل شده‌اند. این تغییر در ذائقه مخاطب، به ویژه با ظهور پلتفرم‌های نمایش خانگی و دسترسی آسان به محتوای متنوع، نیازمند توجه ویژه‌ای به کیفیت و ساختار داستانی سریال‌هاست. یکی از جنبه‌های کلیدی در موفقیت یک سریال، دقت در ساخت فصل‌های بعدی و توجه به ذائقه مخاطب است. فصل اول هر سریال معمولاً با یک داستان جذاب و شخصیت‌های قوی آغاز می‌شود. این فصل ابتدایی می‌تواند مخاطب را به خود جذب کند و پایه‌گذار موفقیت‌های آینده باشد. در واقع، فصل اول فرصتی است برای نویسندگان تا بتوانند هویت سریال را شکل دهند و زمینه را برای توسعه داستان در فصل‌های بعدی فراهم کنند. انتخاب موضوعات جذاب، شخصیت‌های چند بعدی و ایجاد تنش‌های مؤثر می‌تواند تأثیر بسزایی در جذب بیننده داشته باشد. پس از فصل اول، چالش‌های جدیدی پیش روی نویسندگان و تولیدکنندگان قرار می‌گیرد. در این مرحله، ضروری است که داستان به گونه‌ای ادامه یابد که نه تنها جذابیت خود را حفظ کند، بلکه بتواند مخاطب را به سمت فصل‌های بعدی سوق دهد. یکی از جنبه‌های مهم در این راستا، شناخت دقیق از ذائقه مخاطب است. هر سریال باید بداند که چه نوع محتوایی برای بینندگانش جذاب است. این شناخت می‌تواند از طریق تحلیل داده‌های بینندگان، نظرسنجی‌ها و بازخوردهای اجتماعی حاصل شود. به عنوان مثال، برخی سریال‌ها با پرداختن به موضوعات اجتماعی و معاصر توانسته‌اند نظر مخاطبان را جلب کنند، در حالی که برخی دیگر با ارائه داستان‌های تاریخی یا فانتزی موفق بوده‌اند. این تنوع در موضوعات نشان‌دهنده نیاز به انعطاف‌پذیری نویسندگان است تا بتوانند با تغییرات فرهنگی و اجتماعی هماهنگ شوند. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در ادامه داستان، پرهیز از کش دادن بی‌مورد است معضلی که سریال زخم کاری مهدویان به شدت به آن دچار و شاید همین دست و پا زدن برای ادامه بود که مخاطبان را کلافه و سردرگم کرده بود. کش دادن داستان می‌تواند باعث خستگی مخاطب شود و او را از دنبال کردن سریال بازدارد. بسیاری از سریال‌ها به دلیل ناتوانایی در پیشبرد داستان یا ایجاد تنش‌های جدید، به تکرار مکررات دچار می‌شوند. این مسأله می‌تواند منجر به کاهش کیفیت کلی سریال و در نهایت افت بیننده شود. دردی که زخم کاری از ابتدای فصل دوم به آن دچار شد و تا به امروز نیز حتی با اتمام فصل سوم نتواسته درمانی برای خود بیابد. نویسندگان باید همواره در تلاش باشند تا داستان را با عناصر جدید غنی کنند. استفاده از پیچش‌های داستانی، معرفی شخصیت‌های جدید و ایجاد چالش‌های غیرمنتظره می‌تواند به حفظ جذابیت داستان کمک کند. همچنین، قرار دادن نقاط عطف مهم در طول فصل‌ها می‌تواند انگیزه‌ای برای بیننده باشد تا به تماشای ادامه داستان ادامه دهد. علاوه بر این، ایجاد تعادل میان توسعه شخصیت‌ها و پیشبرد داستان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. شخصیت‌ها باید در طول فصل‌ها رشد کنند و تغییراتی را تجربه کنند که مخاطب بتواند با آن‌ها ارتباط برقرار کند. اگر شخصیت‌ها ثابت بمانند و هیچ تحولی نداشته باشند، مخاطب احساس خواهد کرد که با یک داستان خسته‌کننده روبرو است. بنابراین، نویسندگان باید همواره در تلاش باشند تا شخصیت‌ها را در موقعیت‌های جدید قرار دهند و چالش‌هایی برای آن‌ها ایجاد کنند. این تغییرات می‌تواند شامل تحول در روابط میان شخصیت‌ها، مواجهه با بحران‌های جدید یا حتی تغییرات در اهداف و انگیزه‌های آن‌ها باشد. این نوع تحول نه تنها به عمق شخصیت‌ها افزوده می‌شود بلکه باعث می‌شود مخاطب بیشتر با آن‌ها همذات‌پنداری کند. یکی دیگر از جنبه‌های مهم در موفقیت یک سریال، توجه به جزئیات داستانی و پیوستگی آن است. اگر فصل‌های بعدی نتوانند به خوبی با فصل‌های قبلی ارتباط برقرار کنند یا حاوی تناقضات قابل توجهی باشند، این مسأله می‌تواند باعث سردرگمی مخاطب شود. لذا ایجاد یک دنیای منسجم و قابل باور برای داستان ضروری است.فصل دوم سریال زخم کاری دارای چنین شاخصه ای بود، مخاطب در مواجهه با فقدان کاراکتر مالک نمی توانست به خوبی با داستان ارتباط برقرار کند و همین موضوع بهانه ای شده بود که همگی نسبت به روایت این سریال انتقادهایی داشته باشند. نویسندگان باید دقت کنند که هر عنصر داستانی که معرفی می‌شود، باید به طور منطقی در پیشبرد داستان نقش داشته باشد. این امر شامل توجه به تاریخچه شخصیت‌ها، رویدادهای گذشته و حتی جزئیات ظاهری صحنه‌ها می‌شود. در نهایت، باید اشاره کرد که گاهی اوقات نیاز است که یک سریال پس از چند فصل به پایان برسد. ادامه دادن بی‌مورد یک داستان می‌تواند نه تنها کیفیت آن را کاهش دهد بلکه باعث ناامیدی مخاطبان نیز شود. در چنین مواقعی، تصمیم‌گیری درباره زمان مناسب برای پایان دادن به یک سریال باید با دقت انجام شود. این تصمیم نه تنها بر کیفیت نهایی کار تأثیر می‌گذارد بلکه اعتبار تولیدکنندگان و نویسندگان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. به طور کلی، دقت در ساخت فصل‌های بعدی یک سریال و توجه به ذائقه مخاطب از ارکان اساسی موفقیت در صنعت تلویزیون محسوب می‌شود. نویسندگان باید همواره در تلاش باشند تا داستان را به گونه‌ای پیش ببرند که هم جذابیت خود را حفظ کند و هم از کش دادن بی‌مورد پرهیز شود. با توجه به این نکات و تلاش برای نوآوری مستمر، می‌توان امیدوار بود که سریال‌ها بتوانند همچنان جایگاه ویژه‌ای در قلب مخاطبان داشته باشند و تجربه‌ای لذت‌بخش را برای آن‌ها رقم بزنند. علی کلانتری