خونریزی چشم و هر آنچه باید درباره آن بدانید.

خونریزی چشم به معنای ترشح غیرطبیعی از چشم است. آسیب به چشم باعث خونریزی در قسمت جلو چشم، بین قرنیه و عنبیه می‌شود که با علائمی مانند درد در چشم آسیب‌دیده و تاری دید همراه است. پارگی یا شکستگی رگ‌های خونی در چشم باعث خونریزی چشم شده که شایع‌ترین نوع آن زیر ملتحمه چشم رخ می‌دهد. این عارضه معمولا بی‌خطر است و بدون تاثیر بر بینایی فرد، پس از چند روز به خودی خود بهبود می‌یابد. اگر در مورد قرمزی چشمان خود نگران هستید بهتر است در این باره با متخصص چشم مشورت کنید. شما می‌توانید از سامانه نوبت دهی دکترتو برای ثبت نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین متنی و تلفنی استفاده کنید.

خونریزی چشم چیست؟

خونریزی چشم یا هایفما (Hyphema) اصطلاح پزشکی است که به جمع شدن خون درقسمت جلویی (قدامی) چشم اشاره دارد. این خون در فضایی درست جلوی عنبیه جمع می‌شود. اگر خونریزی کم باشد، صرفا با ابزار معاینه قابل مشاهده است. اما خونریزی متوسط و شدید بدون ابزار دیده می‌شوند. در صورت بروز این بیماری باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرده و روش‌های درمانی مناسب را اتخاذ نمایید.

علائم خونریزی چشم

خونریزی چشم می‌تواند با علائم مختلفی همراه باشد. این نشانه‌ها به علت بروز مشکل بستگی دارند. تاری دید یا مشکل در بینایی از شایع‌ترین علائم همراه این عارضه هستند. علائم این بیماری عبارتند از:

• تغییر در دید مانند تاری یا کاهش بینایی
• مشاهده لکه‌های سیاه یا ناهمواری در میدان دید
• درد یا ناراحتی در چشم آسیب‌دیده
• قرمزی یا التهاب در ناحیه چشم
• خونریزی مشاهده شده در سطح چشم (در صورت وقوع خونریزی زیر ملتحمه)

متن انگلیسی:
Acting tired or sleepy (this is usually in younger children, and it’s also a potential symptom of head injuries). Nausea and vomiting (this can mean pressure inside your eye is dangerously high). Eyelid swelling — although not a symptom of hyphema itself — is also common after injuries that cause hyphema
ترجمه متن:
خستگی یا خواب‌آلودگی (این علامت معمولاً در کودکان کوچک‌تر رخ می‌دهد و همچنین یکی از علائم بالقوه آسیب سر است)، حالت تهوع و استفراغ (این علامت می‌تواند به این معنی باشد که فشار داخل چشم شما به طور خطرناکی بالا است)، تورم پلک (اگرچه علامت خونریزی چشم نیست.) پس از آسیب‌هایی که باعث هایفما (خونریزی چشم) می‌شود نیز شایع است.

my.clevelandclinic

علت خونریزی چشم

هایفما نسبت به خونریزی زیر ملتحمه کمتر شایع هستند و معمولا در اثر ضربه یا آسیب به چشم ناشی از تصادف، افتادن، خراش، فرو رفتن جسم خارجی یا برخورد شی سنگین یا توپ به چشم ایجاد می‌شود. از دیگر مواردی که علت خونریزی چشم هستند عبارتند از:

• عفونت چشم به‌خصوص ویروس هرپس (تبخال چشمی)
• عروق خونی غیرعادی روی عنبیه
• مشکلات تشکیل لخته خون
• عوارض بعد عمل جراحی چشم
• سرطان چشم
• اختلالات خونی مانند هموفیلی

علت خونریزی چشم	ویژگی‌های خونریزی	علائم همراه	عوامل خطر
خونریزی زیر ملتحمه	قرمزی یکنواخت یا لکه‌های قرمز در سفیدی چشم، بدون درد	تحریک چشم، احساس جسم خارجی	سرفه، عطسه، بلند کردن اجسام سنگین، ضربه به چشم، فشار خون بالا
هایفما (خونریزی در جلوی چشم)	قرمزی چشم، تاری دید، درد چشم	کاهش بینایی، حساسیت به نور	ضربه به چشم، جراحی چشم، دیابت، فشار خون بالا، اختلالات خونریزی
خونریزی داخل چشمی	کاهش ناگهانی بینایی، دیدن لکه‌های شناور، درد چشم	قرمزی چشم، حساسیت به نور، تهوع و استفراغ	دیابت، فشار خون بالا، جدا شدن شبکیه، تومورهای چشمی
تروما	قرمزی چشم، تورم پلک، کبودی اطراف چشم	درد شدید، کاهش بینایی، خونریزی از بینی	ضربه به چشم، جراحت، عمل جراحی
عفونت	قرمزی چشم، ترشحات چرکی، درد چشم	تورم پلک، حساسیت به نور	عفونت باکتریایی یا ویروسی، استفاده از لنزهای تماسی
بیماری‌های سیستمیک	خونریزی‌های مکرر، کبودی آسان، خستگی	تب، کاهش وزن، درد مفاصل	دیابت، فشار خون بالا، اختلالات خونریزی، سرطان
داروها	قرمزی چشم، کبودی آسان	خونریزی بینی، خونریزی لثه	داروهای ضد انعقاد، آسپرین، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی

مقایسه دلایل خونریزی چشم

خونریزی چشم کودک

این بیماری در کودکان می‌تواند نگران‌کننده باشد و علل متعددی دارد ازجمله آسیب یا ضربه به چشم ناشی از سقوط یا برخورد. همچنین، عفونت‌های چشمی مانند کنژوکتیویت ممکن است منجر به التهاب و خونریزی چشم کودک شوند. مشکلات عروقی و اختلالات در رگ‌های خونی چشم و افزایش فشار داخل چشمی نیز می‌توانند دلیل این وضعیت باشند. از علائم خونریزی چشم در کودکان می‌توان به قرمزی، درد یا تحریک در ناحیه چشم و تاری دید ناگهانی یا اختلال در بینایی اشاره کرد. در صورت مشاهده خونریزی در چشم کودک، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا ارزیابی و درمان مناسب انجام شود.

خونریزی ناگهانی چشم

خونریزی ناگهانی چشم نیاز به توجه فوری پزشکی دارد. این نوع خونریزی ممکن است به صورت خونریزی زیر ملتحمه، خونریزی در زجاجیه یا دیگر نواحی چشم ظاهر شود. علل خونریزی ناگهانی می‌تواند شامل آسیب‌های فیزیکی، مانند ضربه به چشم، عفونت‌های چشمی، افزایش ناگهانی فشار خون، اختلالات خونی یا عوارض ناشی از جراحی‌های قبلی باشد. در صورت بروز قرمزی ناگهانی، درد، تاری دید یا مشاهده لکه‌های سیاه در میدان دید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

خونریزی شبکیه چشم

خونریزی شبکیه چشم، که به آن خونریزی زجاجیه نیز گفته می‌شود، به تجمع خون در داخل شبکیه یا زجاجیه چشم اشاره دارد. علل اصلی خونریزی شبکیه، آسیب‌های چشمی، دیابت (که می‌تواند به دیابتیک رتینوپاتی منجر شود)، فشار خون بالا و اختلالات عروقی مثل انسداد وریدی هستند. تشخیص این حالت معمولا نیاز به معاینه دقیق چشم دارد و با دارو، جراحی یا لیزر درمان می‌شود.

دیابت داری و نگران خونریزی چشم هستی؟

همین حال از متخصص کمک بگیر.

خونریزی پشت چشم

خونریزی پشت چشم به تجمع خون در ناحیه زجاجیه یا شبکیه اشاره دارد و می‌تواند علل مختلفی داشته باشد. این حالت معمولا نتیجه آسیب‌های چشمی، دیابت، یا فشار خون بالا است و می‌تواند به اختلالات عروقی مانند انسداد وریدی یا آتروما مرتبط باشد. علائم خونریزی پشت چشم عبارتند از:

• تاری دید
• احساس وجود لکه‌های سیاه
• درد

خونریزی داخلی چشم

خونریزی داخلی چشم به تجمع خون در نواحی عمیق‌تر چشم، مانند زجاجیه یا شبکیه اشاره دارد که در اثر آسیب چشمی، بیماری‌های عروقی، دیابت و فشار خون بالا رخ می‌دهد. علائم خونریزی داخلی چشم شامل تاری دید، مشاهده لکه‌های سیاه یا ناهمواری در میدان دید و حتی ممکن است درد می‌شود. این نوع خونریزی نیاز به توجه فوری دارد، چرا که ممکن است به آسیب دائمی بینایی منجر شود.

خونریزی گوشه چشم

خونریزی در گوشه چشم معمولا به تجمع خون در ناحیه ملتحمه یا بافت‌های اطراف چشم اشاره دارد که در اثر آسیب‌ فیزیکی، عفونت‌، یا واکنش‌های آلرژیک به مواد خارجی ایجاد می‌گردد و با قرمزی، تورم، و در برخی موارد، درد خفیف همراه است.

خونریزی کاسه چشم

تجمع خون در ناحیه چشم، به ویژه در اطراف کاسه چشم یا درون آن در اثر آسیب‌های فیزیکی، ضربه به صورت، عفونت‌ یا اختلالات خونی باعث خونریزی کاسه چشم شده و با علائمی همچون تورم، کبودی، قرمزی و درد در ناحیه آسیب‌دیده ظاهر می‌شود. برخی افراد ممکن است اختلال در بینایی یا احساس فشار چشم بالا را نیز تجربه کنند.

تشخیص این حالت معمولا نیاز به معاینه جامع چشم و تصویربرداری دارد. درمان بستگی به شدت خونریزی و علت آن شامل دارو درمانی، استراحت یا در موارد شدیدتر، جراحی می‌شود.

خونریزی ملتحمه چشم

خونریزی ملتحمه چشم که به آن خونریزی زیر ملتحمه نیز می گویند، به تجمع خون در فضای زیر ملتحمه چشم اشاره دارد که در اثر پارگی رگ‌های خونی کوچک به دلیل آسیب، فشار، یا حتی سرفه و عطسه شدید ایجاد می‌شود.

علائم این بیماری شامل قرمزی ناگهانی در سفیدی چشم، احساس فشار یا ناراحتی در ناحیه چشم و در برخی موارد، تاری دید خفیف هستند. این نوع خونریزی معمولا بی‌خطر است و بدون نیاز به درمان خاصی طی چند روز تا دو هفته بهبود می‌یابد. با این حال، اگر خونریزی شدید باشد یا با علائم دیگری مانند درد شدید، اختلال بینایی یا وجود ترشحات غیرعادی همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کرد تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.

علت خونریزی در سفیدی چشم

آسیب یا ضربه به چشم که می‌تواند رگ‌های خونی را پاره کند، فشار خون بالا که ممکن است به پارگی رگ‌های خونی کوچک منجر شود، سرفه، عطسه یا فعالیت‌های شدید بدنی و برخی اختلالات خونی و استفاده از داروهای رقیق‌کننده خون می‌توانند علت خونریزی در سفیدی چشم باشند. در بسیاری از موارد، این خونریزی بی‌خطر است و معمولا نیازی به درمان خاصی ندارد و خود به خود بهبود می‌یابد. اما در صورت وجود علائم شدید یا مداوم، مشورت با پزشک ضروری است.

خونریزی چشم بر اثر فشار بالا

این بیماری بر اثر فشار خون بالا می‌تواند به مشکلاتی نظیر خونریزی زیر ملتحمه، خونریزی شبکیه یا حتی آسیب به عروق خونی داخل چشم منجر شود. در نتیجه افزایش فشار خون، رگ‌های خونی آسیب‌پذیرتر شده و ممکن است دچار پارگی شوند. این وضعیت معمولا بدون علائم مشخص نیست و می‌تواند باعث تاری دید، مشاهده لکه‌های سیاه یا قرمزی ناگهانی در سفیدی چشم شود. اگر فشار خون بالا کنترل نشود، خطر ابتلا به عوارض جدی‌تر افزایش می‌یابد.

خونریزی چشم در اثر ضربه

خونریزی چشم در اثر ضربه، که می‌تواند ناشی از آسیب‌های فیزیکی به چشم باشد، می‌تواند به انواع مختلفی از خونریزی‌ها منجر شود. این نوع خونریزی ممکن است به صورت خونریزی زیر ملتحمه، خونریزی زجاجیه یا خونریزی در شبکیه ظاهر شود. زمانی که چشم دچار ضربه می‌شود، رگ‌های خونی ممکن است پاره شوند و خون در بافت‌های اطراف تجمع کند. علائم این وضعیت شامل قرمزی ناگهانی در سفیدی چشم، درد، تاری دید و در برخی موارد، وجود لکه‌های سیاه در میدان دید هستند.

خونریزی چشم بعد از عمل آب مروارید

خونریزی چشم بعد از عمل آب مروارید به عنوان عارضه جانبی نادر پس از جراحی به‌خاطر خونریزی زیر ملتحمه یا داخل زجاجیه ایجاد می‌شود. آسیب به رگ‌های خونی حین جراحی، واکنش‌های نامطلوب به داروها، یا مشکلات مربوط به فشار خون از علل اصلی خونریزی چشم بعد از عمل آب مروارید هستند.

قرمزی ناگهانی، تاری دید، و احساس ناراحتی در ناحیه چشم از علائم متداول خونریزی چشم بعد از عمل آب مروارید هستند. در بیشتر موارد، این خونریزی‌ها نسبتا بی‌خطر بوده و به خودی خود بهبود می‌یابند. با این حال، اگر خونریزی شدید باشد یا با علائم دیگری مانند درد شدید یا اختلال بینایی همراه باشند، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.

خونریزی چشم دیابتی (علت خونریزی چشم در افراد دیابتی)

خونریزی چشم در افراد دیابتی معمولا به دلیل دیابتیک رتینوپاتی رخ می‌دهد. این بیماری ناشی از آسیب به عروق خونی در شبکیه است که به دلیل سطح بالای قند خون ایجاد می‌شود. در این حالت، رگ‌های خونی دچار پارگی شده و خون به داخل زجاجیه یا شبکیه نشت می‌کند. عوامل اصلی خونریزی چشم در افراد دیابتی عبارتند از:

• سطح بالا و ناپایدار قند خون
• هر چه فرد مدت طولانی‌تری دیابت داشته باشد، خطر ابتلا به عوارض چشمی بیشتر می‌شود.
• فشار خون بالا
• سیگار کشیدن

راه های تشخیص خونریزی چشم

پزشک برای تشخیص علت خونریزی چشم باید علاوه بر معاینه بالینی برای بررسی دقیق شبکیه و عروق چشم آزمایش‌هایی هم انجام دهد. تشخیص خونریزی چشم معمولا از طریق روش‌های زیر انجام می‌شود:

• معاینه بالینی با استفاده از ابزارهای ویژه
• ارزیابی میزان بینایی بیمار با تست بینایی
• توموگرافی همدوسی نوری (OCT) یا فلورسانس آنژیوگرافی برای مشاهده جزئیات دقیق شبکیه و عروق خونی
• معاینه میکروسکوپی چشم
• آزمایش خون جهت بررسی وضعیت کلی سلامت و وضعیت عروق خونی

راه های درمان خونریزی چشم

درمان خونریزی چشم به شدت و نوع خونریزی و علت آن بستگی دارد. در بسیاری از موارد، خونریزی‌های خفیف به خودی خود بهبود می‌یابند و نیاز به درمان خاصی ندارند. استراحت و جلوگیری از فشار اضافی به چشم‌ها توصیه می‌شود. راه‌های درمان خونریزی چشم عبارتند از:

• داروهای ضد التهابی یا آنتی‌بیوتیک در صورت وجود التهاب یا عفونت
• لیزر درمانی برای بستن رگ‌های خونی آسیب‌دیده یا کاهش خونریزی
• جراحی در موارد شدید مانند خونریزی داخلی یا مشکلات جدی در شبکیه
• کنترل بیماری‌های زمینه‌ای برای افرادی که به دیابت یا فشار خون بالا مبتلا هستند.

۱. درمان دارویی خونریزی چشم

درمان دارویی خونریزی چشم بسته به نوع و شدت خونریزی و علت آن متفاوت است. ممکن است پزشک داروهای ضدالتهاب تجویز کند یا در صورت وجود عفونت از داروهای آنتی‌بیوتیک استفاده می‌شود. برخی از داروهای رایج برای این مشکل عبارتند از:

• داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی برای کاهش التهاب و ناراحتی
• آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت وجود عفونت یا خطر عفونت
• داروهای ضد دیابتی برای بیمارانی که خونریزی ناشی از دیابت دارند.
• داروهای ضد فشار خون
• داروهای وازوپرسین یا انواع دیگر

تزریق امپول برای خونریزی چشم

تزریق آمپول برای خونریزی چشم معمولا به دو صورت انجام می‌شود: تزریق داخل زجاجیه برای استفاده از داروهای خارج‌کننده التهاب یا داروهای ضد VEGF و تزریق زیر ملتحمه برای درمان عفونت‌ها یا التهاب‌های سطحی. این درمان‌ها باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شوند.

۲. درمان خانگی خونریزی چشم

در کنار مصرف داروها باید به درمان خانگی هم توجه داشته باشید. برای درمان خونریزی حتما به چشم‌ها استراحت دهید و از فعالیت‌های شدید دوری کنید. درمان خانگی خونریزی چشم شامل روش‌های زیر می‌شود:

1. استراحت و جلوگیری از فشار به چشم
2. استفاده از کمپرس سرد برای کاهش ورم و ناراحتی
3. قطره‌های چشم مرطوب‌کننده برای تسکین خشکی
4. جلوگیری از سرفه، عطسه و فعالیت‌های شدید

۳. درمان خونریزی چشم در طب سنتی

اگر می‌خواهید از روش‌های سنتی برای درمان خونریزی چشم استفاده کنید، حتما با پزشک خود مشورت کنید و بدون مشورت با پزشک داروها را قطع نکنید. در طب سنتی، درمان خونریزی چشم معمولا شامل روش‌های زیر می‌شود:

• استفاده از عرقیات گیاهی مانند عرق گل بابونه یا عرق گلاب
• کمپرس چای سبز یا بابونه روی چشم‌ها برای کاهش التهاب و آرامش
• مصرف غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه
• خواب کافی و استراحت برای بهبود طبیعی چشم‌ها

۴. درمان خونریزی شبکیه چشم دیابتی

درمان خونریزی شبکیه چشم دیابتی به شدت خونریزی و وضعیت کلی شبکیه بستگی دارد. در اولین مرحله باید دیابت کنترل و داروهای لازم برای کنترل قند تجویز شود. روش‌های درمان عبارتند از:

• کنترل قند خون
• داروهای ضد VEGF برای کاهش خونی و جلوگیری از رشد عروق غیرطبیعی
• لیزر برای بستن عروق آسیب‌دیده و کاهش خونریزی
• جراحی در موارد شدید

۵. درمان سریع خونریزی چشم

برای درمان سریع این مشکل باید به خوبی استراحت کنید. فعالیت‌های شدید، حتی عطسه و سرفه می‌تواند خونریزی چشم را بدتر کند. درمان سریع خونریزی چشم به نوع آن بستگی دارد، اما اقدامات اولیه عبارتند از:

• استراحت
• کمپرس سرد
• قطره‌های مرطوب‌کننده
• پرهیز از سرفه و عطسه

چشمت دچار خونریزی شده و نگرانی آسیب جدی هستی؟ از متخصص کمک بگیر.

انواع خونریزی چشم

انواع خونریزی به محل بروز این مشکل بستگی دارد. به عنوان مثال ممکن است این عارضه ناشی از آسیب در بخش شبکیه یا زجاجیه باشد. انواع خونریزی چشم عبارتند از:

1. خونریزی زیر ملتحمه
2. خونریزی زجاجیه
3. خونریزی شبکیه
4. خونریزی عروقی

عوارض خونریزی چشم

خونریزی چشم موضوع جدی‌ای است و می‌تواند باعث کاهش بینایی یا حتی نابینایی شود. عوارض خونریزی به شدت آسیب و علت آن بستگی دارد. عوارض خونریزی چشم شامل موارد زیر می‌شوند:

• کاهش بینایی، تاری دید یا کوری موقت
• آسیب به شبکیه
• درد یا ناراحتی در ناحیه چشم
• التهاب در بافت‌های اطراف چشم
• عفونت

متن انگلیسی:
Even if you only need conservative treatment, the first five days after you develop hyphema are the most important. You’ll be at a higher risk of re-aggravating your eye, which can cause the bleeding to start again. This can lead to serious complications, including permanent vision loss
ترجمه متن:
حتی اگر فقط به درمان محافظتی نیاز داشته باشید، پنج روز اول پس از خونریزی چشم بسیار مهم است. خطر تشدید مجدد مشکل چشم در شما بالا است و می‌تواند باعث شروع مجدد خونریزی شود. این عارضه می‌تواند منجر به عوارض جدی، از جمله از دست دادن دائمی بینایی شود.

my.clevelandclinic

راه های پیشگیری از خونریزی چشم

گاهی می‌توان با تغییراتی در زندگی احتمال خونریزی چشم را کاهش داد. به عنوان مثال اگر دیابت دارید، حتما قند خون خود را کنترل کنید. چکاپ منظم و کنترل فشار خون هم در این موضوع بسیار تاثیر دارد. راه‌های پیشگیری از خونریزی چشم عبارتند از:

• مدیریت قند خون برای افراد دیابتی، به جلوگیری از دیابتیک رتینوپاتی کمک می‌کند.
• کنترل فشار خون
• پرهیز از ضربه به چشم و استفاده از عینک ایمنی در محیط‌های پرخطر
• خواب و استراحت مناسب برای سلامت چشم‌ها
• مصرف میوه‌ و سبزیجات حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها
• چکاپ منظم

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

هایفما یا خونریزی چشم شرایط جدی است که به توجه پزشکی فوری نیاز دارد، دریافت مراقبت سریع احتمال اجتناب از عوارض و حفظ بینایی را افزایش می‌دهد. بیشتر افراد مبتلا به این عارضه صرفا با دارو، استراحت یا اقدامات محافظه کارانه دوباره بهبودی چشم‌ها را باز می‌یابند. در صورت مشاهده علائم خونریزی چشم حتما باید به دکتر متخصص چشم مراجعه کنید تا ریسک بروز عوارض جانبی به حداقل برسد. چنان‌چه زمان کافی برای حضور در مطب ندارید می‌توانید از خدمات ویزیت آنلاین چشم پزشک دکترتو بدین منظور استفاده کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!