سرطان مقعد چیست و آیا درمان دارد؟
آنچه در این مقاله میخوانید آنال کنسر، سرطان ناحیه مقعدی است که شایعترین علائم آن شامل خونریزی از مقعد یا خارش مقعدی هستند. با تشخیص به موقع میتوان بیماری را کنترل و درمان کرد. در صورت مشاهده علایمی مانند خونریزی مقعدی، درد و خارش، و تشکیل توده برجسته در ناحیه مقعدی و عدم بهبود حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
فهرست مطالب
سرطان مقعد یا آنال کنسر (Anal Cancer) (که به عنوان کارسینوم کانال مقعدی نیز شناخته میشود) نوعی نادر از سرطان ناحیه نشیمنگاهی است که در بافتهای مقعد یا پوشش کانال مقعد ایجاد میشود. علت اصلی این عارضه، رشد غیر طبیعی سلولهای داخل کانال یا اطراف مقعد است و علائم شایع آن شامل خونریزی رکتال یا خارش مداوم مقعدی هستند. در صورت تشخیص سریع توسط پزشک گوارش یا داخلی و انجام روشهای درمانی مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی میتوان بیماری را کنترل نمود. شما میتوانید از سامانه دکترتو برای یافتن پزشک مورد نظر و دریافت نوبت حضوری و مشاوره آنلاین استفاده کنید.
سرطان مقعد چیست؟
سرطان مقعد یا آنال کانسر نوعی نادر و غیرمعمول از سرطان است که در کانال مقعدی شکل میگیرد. این کانال در انتهای راست روده (رکتوم) قرار دارد و لولهای کوتاه است که مدفوع از آن خارج میشود. آنال کنسر زمانی ایجاد میشود که سلولهای اطراف مقعد یا کانال بهطور غیرطبیعی و کنترل نشده رشد میکنند. عمده موارد سرطان مقعد از نوع سرطان سلولی سنگفرشی هستند.
علاوه بر این، انواع دیگری از سرطان نیز ممکن است در کانال مقعد بروز کنند مانند تومور استرومال دستگاه گوارش (GIST) و ملانوم. همچنین، ممکن است تومورهای سرطانی در ناحیهای حدود ۵ سانتیمتر بیرون از مقعد ایجاد شوند که به آن سرطان پری آنال گفته میشود و نیازمند درمانی مشابه با درمان سرطان پوست است.
تفاوت بواسیر و سرطان مقعدی
بواسیر و سرطان مقعدی دو بیماری متفاوت هستند که هر کدام علائم و علل خاص خود را دارند. بواسیر، که به آن بیماری هموروئید نیز گفته میشود، به تورم و التهاب عروق خونی در ناحیه مقعد اشاره دارد که به خاطر فشار زیاد حین اجابت مزاج، بارداری، یا نشستن طولانیمدت ایجاد میشود. علائم شایع بواسیر شامل خونریزی، درد و ناراحتی در ناحیه مقعد، و احساس خارش هستند. بواسیر معمولا به درمانهای غیرجراحی مانند تغییر در رژیم غذایی و استفاده از دارو پاسخ میدهد.
سرطان مقعدی، بیماری جدیتر بافتهای مقعد است که به بافتهای اطراف گسترش مییابد. علائم آن شامل خونریزی، تغییر در عادات دفع، درد، و وجود توده یا برآمدگی در ناحیه مقعد هستند و با بررسیهای دقیقتری مثل کولونوسکوپی و بیوپسی تشخیص داده میشود. روشهای درمان آن هم جراحی، رادیوتراپی یا شیمیدرمانی هستند.
علامت | سرطان مقعد | بواسیر و هموروئید |
---|---|---|
خونریزی | خونریزی روشن یا تیره در مدفوع، روی دستمال توالت یا روی توالت | خونریزی روشن در هنگام اجابت مزاج |
درد | درد مداوم و شدید در ناحیه مقعد، ممکن است با نشستن تشدید شود | درد خفیف تا متوسط در هنگام اجابت مزاج، گاهی خارش |
توده | توده سفت و دردناک در ناحیه مقعد | توده نرم و متورم در اطراف مقعد |
ترشحات | ترشحات بدبو از مقعد | ترشحات خونی یا مخاطی |
تغییر در عادات روده | یبوست یا اسهال مزمن، احساس تخلیه ناقص | یبوست یا اسهال، احساس تخلیه ناقص |
کاهش وزن بدون دلیل | معمولاً در مراحل پیشرفته | نادر |
خستگی و ضعف | معمولاً در مراحل پیشرفته | نادر |
تب | معمولاً در مراحل پیشرفته | نادر |
علائم سرطان مقعد (علایم سرطان مقعد)
برخی علایم سرطان آنال خیلی معمولی و پیش پا افتاده هستند مانند خارش مداوم در ناحیه مقعدی، احساس سوزش در ناحیه مقعد، کاهش وزن بدون دلیل و احساس خستگی مداوم و ضعف عمومی. عوامل مختلفی باعث بروز این علایم میشوند. البته مشاهده یک یا چند مورد از این علایم لزوما بهمعنای ابتلا به سرطان مقعد نیست. در صورتی که علایم طی چند روز برطرف نشوند، حتما به پزشک مراجعه کنید.دچار مشکل در دفع مدفوع شدی و نگرانی سرطان باشه؟
برای بررسی شرایط مقعدی نوبت بگیر.
خونریزی مقعدی و سرطان
خونریزی مقعدی میتواند نشانهای از مشکلات مختلف باشد از جمله سرطان مقعد. علل شایع خونریزی شامل هموروئیدها، فیستول، شکاف مقعد و بیماریهای التهابی روده هستند. در میان این علل، وجود خون در مدفوع میتواند نشاندهنده آنال کنسر باشد. در صورت مشاهده خونریزی، به ویژه اگر مداوم باشد، باید به پزشک مراجعه کرد. تشخیص زودهنگام میتواند امکان درمان موثرتر را فراهم کند. برای تشخیص علت خونریزی، معاینات بالینی و آزمایشاتی مانند کولونوسکوپی انجام میشود.
ایا سرطان مقعد باعث دل درد میشود؟
سرطان مقعد ممکن است باعث دل درد شود، اما این علامت به طور خاص و مستقیم به خود سرطان مربوط نیست. علت درد شکم میتواند مربوط به فشار تومور روی بافتهای اطراف، التهاب یا عفونتهای ثانویه ناشی از بیماری باشد. علاوه بر دل درد، بیماران ممکن است دردهای ناحیه مقعدی را نیز تجربه کنند. اگر دل درد یا هر نوع درد دیگری به همراه علائم دیگری مانند خونریزی، تغییر در عادات دفع، یا کاهش وزن دیده شود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا ارزیابی دقیقی صورت گیرد.
علائم سرطان مقعد در زنان
سرطان مقعد در زنان میتواند با علائم مختلفی بروز کند. برخی زنان دچار درد و خونریزی میشوند و برخی علاوه بر این علائم تودهای در این ناحیه حس میکنند. برخی از علائم شایع شامل سرطان مقعد در زنان عبارتند از:
- خونریزی مقعدی حین اجابت مزاج یا بدون دلیل
- درد یا ناراحتی در ناحیه مقعد
- تغییر در عادات دفع، مانند یبوست یا اسهال
- توده یا برآمدگی در ناحیه مقعد
- سوزش یا خارش اطراف مقعد
- ترشحات غیرطبیعی
- کاهش وزن بدون دلیل
علائم سرطان مقعد در مردان
شیوع سرطان کولورکتال (CRC) در مردان نسبت به زنان بیشتر است. زنان جوان (۱۸ تا ۴۴ سال) که به سرطان کولورکتال مبتلا هستند، نسبت به مردان همسن یا زنان مسنتر (بالای ۵۰ سال) نتیجه بقای بهتری دارند. این موضوع نشاندهنده وجود تفاوتهای جنسیتی جهانی در نرخهای سرطان کولورکتال و بقا است. اما علایم سرطان مقعد در مردان و زنان مشابه است و تفاوت چندانی مشاهده نمیشود.
علت سرطان مقعد
سرطان مقعد معمولا در اثر جهش ژنتیکی شکل میگیرد و سلولهای طبیعی را غیرطبیعی میکند. سلولهای طبیعی به طور مشخصی رشد کرده و در زمان معین میمیرند، اما در صورت بروز مشکل، سلولهای غیرطبیعی بدون کنترل به رشد ادامه داده و تجمع مییابند و تومور را تشکیل میدهند. حتی ممکن است از تومور اولیه جدا شده و به سایر قسمتهای بدن حمله کنند.
یکی از اصلیترین علل سرطان مقعد، عفونت ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. شواهد نشان میدهد که HPV در بسیاری از موارد سرطان مقعد نقش دارد و زگیل تناسلی ناشی از این ویروس یکی از شایعترین دلایل سرطان مقعد است. عوامل دیگری نیز میتوانند ریسک ابتلا به سرطان مقعد را افزایش دهند:
افزایش سن (میزان شیوع سرطان مقعد در افراد بالای ۵۰ سال بیشتر است)
- رابطه جنسی مقعدی
- سابقه سرطان
- سیگار کشیدن
- داشتن شرکای جنسی متعدد
- التهاب مزمن
- مصرف برخی داروها
تشخیص سرطان مقعد
تشخیص سرطان مقعد شامل مراحل مختلفی است که پزشک برای ارزیابی دقیق وضعیت بیمار انجام میدهد. پس از بررسی سابقه پزشکی و علائم بیمار باید آزمایشهای مختلفی برای تشخیص دقیق بیماری انجام شود. برخی از رایجترین روشهای تشخیصی عبارتند از:
- بررسی سابقه پزشکی بیمار
- معاینه بالینی و بررسی ناحیه مقعد
- کولونوسکوپی
- بیوپسی در صورت مشکوک بودن بافت
- سیتیاسکن یا MRI
- سونوگرافی
تشخیص سرطان مقعد با سونوگرافی
سونوگرافی به عنوان ابزار کمکی برای تشخیص سرطان مقعد مورد استفاده قرار میگیرد، اما به طور معمول اولین انتخاب نیست. این روش به پزشک کمک میکند تا اطلاعاتی درباره ساختارهای داخلی ناحیه مقعد و نواحی اطراف به دست آورد. سونوگرافی از طریق قرار دادن مبدل اولتراسوند در ناحیه مقعد انجام میشود تا تصاویر دقیقی از بافتها و عروق خونی ارائه دهد.
این روش تودهها یا تغییرات غیرطبیعی در بافت را شناسایی کرده و اطلاعاتی درباره گسترش تومور به بافتهای مجاور فراهم میکند. با این حال، برای تشخیص قطعی سرطان مقعد، پزشکان معمولا از روشهایی مانند کولونوسکوپی و بیوپسی استفاده میکنند. سونوگرافی بیشتر ابزار مکمل تشخیص و ارزیابی مراحل بیماری است.
درمان سرطان مقعد
درمان سرطان مقعد به مرحله و نوع سرطان و وضعیت کلی سلامت بیمار بستگی دارد. روشهای متداول درمان سرطان مقعد عبارتند از:
- جراحی برداشتن تومور و بافتهای اطراف
- رادیوتراپی قبل جراحی به منظور کوچک کردن اندازه تومور یا بعد جراحی برای جلوگیری از عود بیماری
- شیمیدرمانی در صورت متاستاز
- درمان هدفمند و ایمنیدرمانی
۱. عمل سرطان مقعد
عمل جراحی برای درمان سرطان مقعد به نوع و مرحله بیماری بستگی دارد. روشهای متداول عمل سرطان مقعد عبارتند از:
- رزکسیون مقعدی شامل برداشت تومور و ناحیهای از بافت سالم اطراف برای حذف کامل سرطان
- پانکرکتومی برای برداشت تمام مقعد و بخشی از روده بزرگ
- جراحی ترمیمی برای ایجاد تغییرات در سیستم دفع مانند ایجاد استومی (خروجی مصنوعی مدفوع)
۲. درمان سرطان مقعد بدون جراحی
درمان سرطان مقعد بدون جراحی در مراحل اولیه یا برای بیماران خاص انجام میشود. روشهای متداول آن شامل این موارد میشوند:
- رادیوتراپی برای کوچک کردن تومور قبل جراحی یا به عنوان درمان اصلی در مراحل پیشرفتهتر
- شیمیدرمانی برای کاهش اندازه تومور و جلوگیری از گسترش آن
- درمان هدفمند با داروها
- ایمنیدرمانی برای شناسایی و حمله به سلولهای سرطانی
این روشها ممکن است به طور مستقل یا در ترکیب با یکدیگر اجرا شوند و انتخاب هر یک بستگی به نوع و مرحله سرطان و وضعیت کلی بیمار دارد. مشاوره با تیم پزشکی برای تعیین بهترین رویکرد درمانی ضروری است.
دنبال درمان سرطان مقعد با عوارض کمتر هستی؟ از متخصص مشاوره بگیر.
۳. درمان خانگی سرطان مقعد
درمان خانگی برای سرطان مقعد نمیتواند جایگزین درمانهای پزشکی باشد، اما میتواند به بهبود کیفیت زندگی و کاهش برخی علائم کمک کند. برخی از روشهای خانگی عبارتند از:
- مصرف میوهها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئینهای کمچرب
- نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از یبوست و کمک به عملکرد بهتر دستگاه گوارش
- فعالیتهای ملایم مانند پیادهروی
- خواب و استراحت مناسب
- تمرینات آرامشبخش مانند یوگا و مدیتیشن
۴. درمان سرطان مقعد با داروی گیاهی
درمان سرطان با داروهای گیاهی ممکن نیست. اما میتوان در کنار روشهای پزشکی و مصرف منظم داروها از برخی مواد گیاهی برای تسریع روند بهبود استفاده کرد. برخی از این داروها عبارتند از:
- درمان سرطان مقعد با داروهای گیاهی نمیتواند جایگزین درمانهای پزشکی معتبر باشد، اما برخی گیاهان ممکن است به تقویت سیستم ایمنی و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند.:
- زردچوبه بهخاطر خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی
- چای سبز غنی از آنتی اکسیدان
- سیر بهخاطر خواص ضد سرطانی
- برخی گیاهان مانند ریشه زنجبیل و عصاره دانه انگور
5. برای سرطان مقعد چی بخوریم؟
برای حمایت از سلامت در بیماران مبتلا به سرطان مقعد، رعایت رژیم غذایی متعادل و سالم بسیار مهم است:
- میوهها و سبزیجات
- غلات کامل مانند برنج قهوهای، جوی دوسر و کینوا
- پروتئینهای کمچرب مانند گوشت سفید مانند مرغ، ماهی و منابع گیاهی مثل حبوبات و توفو
- مصرف چربیهای سالم مانند روغن زیتون، آووکادو و مغزها
- آب و مایعات
- اجتناب از غذاهای فرآوریشده، شیرین و چرب
انواع سرطان مقعد
سرطان مقعد انواع مختلفی دارد. ممکن است شخص به نوع کارسینوم سلول سنگفرشی یا آدنوکارسینوم مبتلا شده باشد. تفاوت این دو نوع سرطان را در ادامه توضیح دادهایم.
- کارسینوم سلول سنگفرشی که شایعترین نوع سرطان مقعد است که از سلولهای سنگفرشی در پوشش داخلی مقعد شروع میشود.
- آدنوکارسینوم: این نوع از غدد موجود در مقعد یا ناحیه مقعد سرچشمه میگیرد و کمتر شایع است.
عوارض سرطان مقعد
عوارض سرطان مقعد به شکلهای مختلفی بروز میکنند و بسته به مرحله و نوع سرطان متفاوت هستند. درد و خونریزی اصلیترین عارضه این سرطان است. ممکن است شخص دچار کاهش اشتها یا عفونت شود. شایعترین عوارض سرطان مقعد عبارتند از:
- درد و ناراحتی در ناحیه مقعد یا نواحی اطراف
- خونریزی از مقعد
- تغییرات در عادات دفع مانند یبوست، اسهال یا نیاز مکرر به اجابت مزاج
- عفونت
- کاهش وزن و اشتها
- اختلالات روانی، اضطراب و افسردگی
پیشگیری از سرطان مقعد
هیچ راه قطعی برای پیشگیری از سرطان مقعد وجود ندارد، اما با انجام برخی اقدامات میتوان ریسک بروز این بیماری را کاهش داد. برای کاهش خطر ابتلا به سرطان مقعد موارد زیر را جدی بگیرید.
- پرهیز از رابطه جنسی مقعدی محافظت نشده
- استفاده از کاندوم برای پیشگیری از ابتلا به عفونت اچ پی وی یا اچ آی وی
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
آنال کنسر، سرطان مقعد است که شایعترین علائم آن شامل خونریزی از مقعد یا خارش مقعدی هستند. با تشخیص به موقع میتوان بیماری را کنترل و درمان کرد. در صورت مشاهده علایمی مانند خونریزی مقعدی، درد و خارش و تشکیل توده برجسته در ناحیه مقعدی و عدم بهبود حتما به پزشک متخصص گوارش یا متخصص انکولوژی مراجعه کنید.
همچنین شما میتوانید از خدمات غیرحضوری دکترتو برای مشاوره متنی و تلفنی با پزشک آنلاین گوارش یا دکتر متخصص خون آنلاین استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!