اِل کاپیتان در صدر لیست قوی‌ترین ابر رایانه‌های جهان قرار گرفت

طبق جدیدترین نسخه لیست TOP500 که قوی‌ترین ابررایانه‌های موجود در جهان را رتبه بندی می‌کند، ابر رایانه El Capitan جایگاه نخست را کسب کرده است. برخلاف انتظارها این سیستم نه از پردازنده‌های انویدیا، بلکه از شتاب‌دهنده‌های MI300 شرکت AMD نیرو می‌گیرد.

بر اساس گزارش Tom’s Hardware، ابررایانه « ال کاپیتان» که توسط آزمایشگاه ملی لاورنس لیورمور (LLNL) و AMD توسعه یافته، با توان پردازشی 1.742 اگزافلاپ، به عنوان سریع‌ترین ابررایانه جهان در لیست Top500 شناخته شده است. این ابررایانه توانست با اختلافی قابل توجه از «فرانتیر» 1.3 اگزافلاپی پیشی بگیرد و جایگاه اول را از آن خود کند. ابر رایانه «آرورا»، مجهز به پردازنده‌های اینتل نیز در رتبه سوم این لیست قرار گرفته است.

ال کاپیتان شامل 11,136 گره و 44,544 شتاب دهنده MI300A شرکت AMD است که با حافظه‌ای معادل 5.4 پتابایت و زیرسیستم ذخیره‌سازی پیشرفته Rabbit طراحی شده است. این سیستم در بنچمارک ها موفق به انجام 1.742 کوانتیلیون عملیات بر ثانیه شده که 45 درصد سریع‌تر از دومین رایانه لیست TOP 500 است.

این ابررایانه توسط سازمان امنیت ملی هسته‌ای آمریکا (NNSA) برای شبیه‌سازی انفجارهای هسته‌ای، بهبود امنیت و قابلیت اطمینان زرادخانه هسته‌ای ایالات متحده و طراحی دو موشک بالستیک بین‌قاره‌ای جدید استفاده خواهد شد. همچنین این سیستم توانایی اجرای بارهای کاری محاسبات پیشرفته و هوش مصنوعی یا ترکیبی از این دو را دارد.

بر اساس لیست Top500، سه ابررایانه برتر عبارتند از: ال کاپیتان با 11,039,616 هسته و مصرف 29,581 کیلووات، فرانتیر با 8,699,904 هسته و مصرف 22,786 کیلووات، و آرورا با 9,264,128 هسته و مصرف 38,698 کیلووات. ال کاپیتان به صورت نظری می‌تواند به حداکثر توان محاسباتی 2.746 اگزافلاپ برسد، اما عملکرد واقعی آن در آزمایش HPL برابر با 1.742 اگزافلاپ بوده است.

شتاب دهنده MI300A که در این سیستم استفاده می‌شود، شامل 146 میلیارد ترانزیستور و 13 چیپلت است که پردازنده‌های Zen 4 و واحد گرافیکی CDNA 3 را با حافظه HBM3 ادغام کرده است. این معماری با به حداقل رساندن انتقال داده بین پردازنده و پردازنده گرافیکی، باعث کاهش تأخیر و افزایش بهره‌وری انرژی شده و کدنویسی برای این ابررایانه را نیز آسان تر می‌کند.

ال کاپیتان توسط معماری Shasta شرکت HPE ساخته شده و از سیستم‌های خنک‌کننده مایع با چگالی بالا بهره می‌برد. این معماری دو ابررایانه دیگر این لیست یعنی فرانتیر و آرورا نیز به کار گرفته شده است. که تنها ابررایانه های اگزافلاپی حال حاضر در جهان هستند.

در همین رابطه بخوانید:

- آیا چین در رقابت برای ساخت قوی‌ترین ابررایانه از آمریکا جلو زده است؟
- ابررایانه Colossus، قوی‌ترین کامپیوتر هوش مصنوعی دنیا، روشن شد!

نکته جالب لیست TOP500، غیبت ابررایانه های اگزافلاپی کشور چین است که مدتی است به دلیل افزایش تنش‌ها بین چین و ایالات متحده، از سوی چین برای ثبت در این لیست معرفی نمی‌شوند.