روشنایی: مجموعه شعر

مقدمه و ویرایش: منصور کوشان

از مقدمه:
از من خواسته شد که نگاهی به برگردان شعرهای روشنایی اثر ریتوا لووکانن داشته باشم و در صورت لزوم ویرایشهای لازم را انجام بدهم. ویرایشی ساده البته، من نیز هم از روی وظیفه و هم به خاطر دوستی، چونان همیشه شروع بخواندن کردم.
خواندن شعرهای ترجمه شده یک شاعر - نقاش فنلاندی ناشناخته نمی توانست توجه ویژه ای در من برانگیزد. از این رو به عادت یا به سیاق سالها حرفه ی بازخوانی اثرها در مقام سردبیر، جمله ها یا سطرهایی را که به نظر ساختار شعری نیافته بودند یا از نظر شعری تو ذوق می زدند و می شد با سرقلمی دلنشینشان کرد، اصلاح می کردم و پیش می رفتم. نه قصد بازسرایی یا ویرایش دقیق داشتم، نه وقتش را داشتم و نه از من خواسته شده بود اما همین که به آخرهای این دفتر پر حجم رسیدم، حس غریبی یافتم که رهایم نمی کرد. در واقع با این که بعضی از شعرها به طرز عجیبی ذهنم را می خلید و در حافظه ام چنگ می زد، باز می خواستم اهمیت ندهم و همان کاری را بکنم که معمول بود. میخواستم هر چه زودتر "قال قضیه را" بکنم و پذیرفته شده را به ساده ترین شکل ممکن پشت سر بگذارم و کار را برگردانم برای مترجمش، اما به رغم میلم، نتوانستم. چند بار حتا ناگزیر شدم برای شناخت بهتر و دریافت دقیق از حس و حافظه ام شعرهایی را بارها بخوانم. می خواستم با بازخوانی بهتر غرابت آنها را به فرهنگ خود، فرهنگ ایران باستان، حکمت خسروانی، آیین مهر (میترا)، دین زورانی، خرد مانوی و سرانجام تفکر اشراقی دریابم. می خواستم بهتر آنچه را که روانم می خلید بشناسم. گویی نخستین شعر - مقدمه که خود بیان صریح شعرهای مجموعه ی روشنایی است از زبان یکی از ایزدان ایرانی سروده شده بود:
ای چشمه ی روشنایی
از دورترین دورها
ای صفای دل
زاده شدم دیگر بار
باز در حجمی بیکران از روشنایی
در وجود نامرئی از زمان بیکرانگ...