سفر به دنیای غذاهای کمتر شناخته شده ایران

ایران، کشوری با تاریخ و فرهنگ غنی، همیشه میزبان طعم‌ها و عطرهای متنوعی بوده است. از سواحل جنوبی خلیج فارس تا کوه‌های بلند البرز، هر گوشه‌ای از این سرزمین طعمی منحصر به فرد دارد که در دل غذاهای محلی آن نهفته است. اما در میان این غذاهای معروف و شناخته‌شده، بسیاری از غذاهای اصیل و قدیمی هستند که کمتر در منوی رستوران‌ها و آشپزخانه‌ها دیده می‌شوند. غذاهایی که روایت‌گر تاریخ و فرهنگ مردمان بومی و مناطق مختلف کشورند و به نوعی گنجینه‌های فراموش‌شده‌ای از آشپزی ایران محسوب می‌شوند.

در این مطلب قصد داریم شما را به سفری هیجان‌انگیز و متفاوت ببریم و با غذاهایی آشنا کنیم که شاید تا به حال اسم آن‌ها را نشنیده باشید، اما بی‌تردید طعم آن‌ها تجربه‌ای منحصربه‌فرد را برای شما به ارمغان خواهند آورد. از آش‌ها و خورش‌های محلی گرفته تا دسرهای خاص و متفاوت، این غذاها نه تنها طعمی شگفت‌انگیز دارند، بلکه هرکدام داستانی جذاب از فرهنگ و مردم خود را نقل می‌کنند.

آماده‌اید تا با طعم‌های کمتر شناخته‌شده ایران آشنا شوید؟ بیایید با هم در این سفر لذت‌بخش قدم بگذاریم.

۱. قلیه کدو – غذای محلی خراسان جنوبی و یزد

قلیه کدو از غذاهای سالم و مقوی منطقه خراسان جنوبی و یزد است که با کدوحلوایی تهیه می‌شود و طعمی شیرین و دلپذیر دارد.

مواد لازم:
کدوحلوایی: ۱ عدد متوسط
پیاز: ۲ عدد متوسط
شکر: ۲ قاشق غذاخوری
کشمش پلویی: نصف پیمانه
زردچوبه، نمک و فلفل: به میزان لازم
روغن: به مقدار کافی
طرز تهیه:
کدوحلوایی را پوست بگیرید و به قطعات کوچک برش بزنید.
پیازها را خلالی خرد کرده و در مقداری روغن تفت دهید تا طلایی شوند.
زردچوبه، نمک و فلفل را اضافه کنید. سپس کدوها را به پیاز اضافه کنید و تفت دهید.
مقداری آب به مواد اضافه کنید و اجازه دهید کدوها بپزند.
در اواخر پخت، کشمش و شکر را اضافه کنید و بگذارید ۱۰ دقیقه دیگر بپزد تا طعم‌ها به خوبی ترکیب شوند.
قلیه کدو را با نان یا برنج سرو کنید.

۲. ترش سماق – غذای محلی مازندران

ترش سماق غذایی محلی از استان مازندران است که با گوشت و سماق تهیه می‌شود و طعمی ترش و دلچسب دارد.

مواد لازم:
گوشت گوسفندی: ۳۰۰ گرم
سماق قرمز: ۲ قاشق غذاخوری
برنج: ۱ پیمانه
پیاز: ۲ عدد
زردچوبه، نمک و فلفل: به میزان لازم
روغن: به مقدار کافی
طرز تهیه:
ابتدا پیازها را خرد کرده و در روغن تفت دهید تا طلایی شوند.
گوشت را به قطعات کوچک برش داده و به پیاز اضافه کنید. زردچوبه، نمک و فلفل را نیز اضافه کنید و خوب تفت دهید.
مقداری آب اضافه کنید و اجازه دهید گوشت بپزد.
برنج را به مواد اضافه کنید و بگذارید نیم‌پز شود.
سماق را در یک لیوان آب خیس کنید و سپس آب آن را صاف کرده و به غذا اضافه کنید.
اجازه دهید مواد با هم بجوشند و غذا جا بیفتد.
این غذا را می‌توان با نان یا به صورت برنجی سرو کرد.

۳. خورش سیراباجی – غذای محلی گیلان

خورش سیراباجی از غذاهای محلی و خوش‌طعم گیلان است که با سبزیجات محلی تهیه می‌شود.

مواد لازم:
سیر تازه: ۲ عدد (یا سیر خشک: ۴ حبه)
تخم‌مرغ: ۲ عدد
ماست چکیده: ۲ قاشق غذاخوری
سبزی محلی (چوچاق و خالواش): ۲۰۰ گرم
نمک، فلفل و زردچوبه: به میزان لازم
روغن: به مقدار کافی
طرز تهیه:
سیر را خرد کرده و در روغن تفت دهید تا کمی طلایی شود.
سبزی‌های محلی را ساطوری خرد کرده و به سیر اضافه کنید. خوب تفت دهید.
ماست چکیده را با کمی آب مخلوط کرده و به مواد اضافه کنید.
تخم‌مرغ‌ها را در یک کاسه بشکنید و کمی نمک و زردچوبه بزنید. سپس آن‌ها را در خورش بریزید و هم نزنید تا بسته شوند.
اجازه دهید خورش جا بیفتد و سپس سرو کنید.

۴. کله‌جوش ، غذای محلی زنجان و اصفهان

کله‌جوش زنجان و اصفهان یک غذای ساده و خوشمزه از کشک یا دوغ و گردو تهیه می‌شود.

مواد لازم:
گردو آسیاب‌شده: ۱ پیمانه
دوغ ترش: ۲ پیمانه
پیاز: ۲ عدد
نعناع خشک: ۲ قاشق غذاخوری
زردچوبه، نمک و فلفل: به میزان لازم
روغن: به مقدار کافی
طرز تهیه:
پیازها را خلالی خرد کرده و در روغن سرخ کنید تا طلایی شوند.
زردچوبه و نعناع خشک را اضافه کنید و کمی تفت دهید.
گردوی آسیاب‌شده را به مواد اضافه کنید و خوب مخلوط کنید.
دوغ را به آرامی اضافه کنید و اجازه دهید مواد به جوش بیایند. مرتب هم بزنید تا دوغ نبرد.
نمک و فلفل را اضافه کرده و کله‌جوش را با نان محلی سرو کنید.

۵. دلمه برگ مو – غذای محلی آذربایجان شرقی

دلمه برگ مو از غذاهای محلی تبریز است که با برگ مو و گوشت چرخ‌کرده تهیه می‌شود.

مواد لازم:
برگ مو تازه: ۲۰ عدد
گوشت چرخ‌کرده: ۲۰۰ گرم
برنج نیم‌پز: ۱ پیمانه
سبزی معطر (تره، جعفری، گشنیز): نصف پیمانه
پیاز رنده‌شده: ۱ عدد
زردچوبه، نمک و فلفل: به میزان لازم
آبغوره: نصف پیمانه
طرز تهیه:
گوشت چرخ‌کرده، برنج نیم‌پز، سبزی معطر، پیاز، نمک و زردچوبه را با هم مخلوط کرده و ورز دهید.
برگ‌های مو را به آرامی شسته و خشک کنید.
از مواد گوشتی به اندازه یک گردو برداشته و در برگ مو بپیچید.
کوفته‌ها را در قابلمه بچینید و آبغوره را به همراه کمی آب به قابلمه اضافه کنید.
اجازه دهید کوفته‌ها با حرارت ملایم بپزند و طعم بگیرند.

۶. آش اوماج – غذای محلی آذربایجان شرقی

آش اوماج یکی از آش‌های سنتی آذربایجان شرقی است که با خمیرهای ریز (اوماج) و سبزیجات معطر تهیه می‌شود.

مواد لازم:
آرد گندم: ۲ پیمانه
پیاز: ۲ عدد
عدس: ۱ پیمانه
سبزی آش (تره، جعفری، گشنیز): ۲۵۰ گرم
زردچوبه، نمک و فلفل: به میزان لازم
آب: ۶ پیمانه
طرز تهیه:
ابتدا آرد را با مقداری آب مخلوط کنید و به شکل خمیر درآورید. خمیر را به قطعات ریز (اوماج) خرد کنید.
پیاز را خلالی خرد کرده و در قابلمه تفت دهید.
عدس را اضافه کنید و بگذارید نیم‌پز شود.
خمیر اوماج را به قابلمه اضافه کنید و مرتب هم بزنید تا خمیر گلوله نشود.
در آخر، سبزی آش، نمک، فلفل و زردچوبه را اضافه کنید و اجازه دهید آش جا بیفتد.

۷. آش دوغ اردبیل – غذای محلی اردبیل

آش دوغ یکی از معروف‌ترین غذاهای اردبیل است که در عین سادگی، طعمی عالی دارد.

مواد لازم:
دوغ ترش: ۲ لیتر
نخود پخته‌شده: ۱ پیمانه
برنج نیم‌پز: نصف پیمانه
سبزی (تره، جعفری، گشنیز): ۲۵۰ گرم
سیر: ۴ حبه
تخم‌مرغ: ۱ عدد
طرز تهیه:
دوغ را در قابلمه بریزید و با حرارت ملایم گرم کنید. مرتب هم بزنید تا دوغ نبرد.
برنج نیم‌پز، نخود پخته و سبزی خردشده را اضافه کنید.
تخم‌مرغ را در کاسه‌ای هم زده و به آرامی به آش اضافه کنید.
سیر را خرد کرده و در پایان به آش اضافه کنید.

۸. خورش ماست – غذای محلی اصفهان

خورش ماست یک غذای شیرین و متفاوت از اصفهان است که به عنوان دسر یا غذای اصلی سرو می‌شود.

مواد لازم:
ماست چکیده: ۲ پیمانه
گوشت گردن گوسفند: ۲۰۰ گرم
زرده تخم‌مرغ: ۲ عدد
شکر: نصف پیمانه
زعفران دم‌کرده: ۲ قاشق غذاخوری
خلال بادام و پسته: برای تزئین
طرز تهیه:
گوشت گردن را کاملاً بپزید و ریش‌ریش کنید.
ماست چکیده را با زرده تخم‌مرغ و شکر مخلوط کنید و هم بزنید تا یکدست شود.
گوشت ریش‌ریش‌شده را به ماست اضافه کنید و مواد را خوب مخلوط کنید.
زعفران دم‌کرده را اضافه کنید و بگذارید خورش در یخچال خنک شود.
هنگام سرو، روی خورش را با خلال بادام و پسته تزئین کنید.

۹. باسترما پلو – غذای محلی قزوین و اردبیل

باسترما پلو یک غذای محلی قزوین و اردبیل است که با گوشت و برنج تهیه می‌شود و طعمی غنی و خوش‌عطر دارد.

مواد لازم:
برنج: ۳ پیمانه
گوشت گوسفندی: ۳۰۰ گرم
پیاز: ۲ عدد
زعفران دم‌کرده: ۲ قاشق غذاخوری
دارچین، نمک و فلفل: به میزان لازم
کره: ۵۰ گرم
طرز تهیه:
گوشت را با پیاز خردشده و ادویه‌ها بپزید تا کاملاً نرم شود.
برنج را آبکش کنید. سپس گوشت پخته‌شده را لابه‌لای برنج بگذارید.
زعفران دم‌کرده را به همراه کره آب‌شده روی برنج بریزید.
اجازه دهید برنج دم بکشد و سپس سرو کنید.

۱۰. کاچی – غذای محلی کرمان

کاچی نوعی دسر محلی از کرمان است که بیشتر در روزهای سرد سال تهیه می‌شود و بسیار مقوی است.

مواد لازم:
آرد گندم: ۱ پیمانه
شکر: ۱ پیمانه
زعفران دم‌کرده: ۲ قاشق غذاخوری
روغن یا کره: ۱۰۰ گرم
گلاب: نصف پیمانه
هل آسیاب‌شده: نصف قاشق چای‌خوری
طرز تهیه:
آرد را در قابلمه‌ای ریخته و با روغن تفت دهید تا طلایی شود.
شکر را در مقداری آب حل کرده و زعفران، گلاب و هل را به آن اضافه کنید.
شربت را به آرد اضافه کنید و مرتب هم بزنید تا گلوله نشود.
کاچی را در ظرف سرو بریزید و با دارچین و خلال بادام تزئین کنید.

۱۱. شلمین – غذای محلی لرستان

شلمین از غذاهای ساده و مقوی لرستان است که با مواد ابتدایی تهیه می‌شود.

مواد لازم:
آرد برنج: ۱ پیمانه
شیر: ۲ پیمانه
کره: ۵۰ گرم
شکر: نصف پیمانه
دارچین و هل: به میزان لازم
طرز تهیه:
شیر را گرم کنید و آرد برنج را به تدریج اضافه کرده و هم بزنید.
کره، شکر و ادویه‌ها را به مواد اضافه کنید.
اجازه دهید با حرارت ملایم بجوشد تا غلیظ شود.
شلمین را در ظرف بریزید و با دارچین تزئین کنید.

جمع‌بندی نهایی

غذاهای ناشناخته ایران هرکدام بیانگر داستان و فرهنگی خاص هستند که نسل به نسل منتقل شده‌اند. با تهیه این غذاها نه تنها از طعم‌های جدید لذت می‌برید، بلکه با فرهنگ مناطق مختلف ایران نیز بیشتر آشنا می‌شوید.