تحقیق در مورد منظومه شمسی؛ منظومه شمسی چیست؟
منظومه شمسی یا به عبارت دیگر سامانه خورشیدی از یک ستاره به نام خورشید و تعدادی اجرام آسمانی تشکیل شده است که در مدارهایی مستقیم یا غیر مستقیم دور آن میگردند. این منظومه از هشت سیارهی اصلی به نامهای تیر، ناهید، زمین، بهرام (مریخ)، هرمز (مشتری)، کیوان (زحل)، اورانوس و نپتون تشکیل شده است.
منظومهی شمسی چیست؟
تحقیق در مورد منظومه شمسی
منظومهی شمسی چگونه تشکیل شد؟
این سامانهی خورشیدی در بازوی شکارچی کهکشان راه شیری واقع شده است و ۲۶۰۰۰ سال نوری از مرکز کهکشانی فاصله دارد.
بیش از ۹۹/۸ درصد جرم منظومهی شمسی را خورشید تشکیل داده است که منبع انرژیهای زیادی مثل گرما و نور و از نخستین ستارگان است. پایداری منظومهی شمسی به پایداری خورشید وابسته است.
سرعت خورشید در منظومهی شمسی ۲۲۰ کیلومتر بر ثانیه است و برای گردش خورشید به دور مرکز کهکشان راه شیری ۲۲۵ میلیون سال زمان لازم است که به این مدت زمان یک سال کیهانی میگویند.
سیارههای تشکیل دهندهی منظومهی شمسی کدامند؟
سیارههای تشکیل دهنده منظومهی شمسی تا کنون عبارتند از هشت سیاره و پنج سیارهی کوتوله که عبارتند از:
هشت سیاره: تیر، ناهید، زمین، بهرام (مریخ)، هرمز (مشتری)، کیوان (زحل)، اورانوس و نپتونچهار سیارهی نخست از سیارات درونی یا زمین سان هستند و بیشتر از سنگ ساخته شدهاند. از چهار سیارهی دیگر مشتری و کیوان جزء سیارات بیرونی یا غولهای گازی هستند و از گازهای هیدروژن و هلیوم ساخته شدهاند. اورانوس و نپتون را غولهای یخی مینامند. پنج سیارهی کوتوله: سرس، پلوتو، هائومیا، ماکی ماکی و اریس
به غیر از این اجرام، ماهها، سیارکها، شهاب وارهها، شهابها، شهاب سنگها ودنباله دارها هم در این منظومه وجود دارد. همچنین دارای مناطقی مثل کمربند سیارکها و کمربند کویپر است.
معرفی سیارات منظومهی شمسی
عطارد یا تیر (اولین سیاره منظومه شمسی)
در طی تحقیق در مورد منظومه شمسی عطارد ۱۴ قرن قبل از میلاد کشف شده است و کوچکترین و نزدیکترین سیارهی منظومهی شمسی است. عطارد برای چرخیدن به دور خورشید تنها به ۸۸ روز زمان احتیاج دارد. در عطارد یک شبانه روز معادل ۵۸ روز زمینی است. تغییر دما در این سیاره بسیار زیاد است. کمترین و بیشترین دما به ترتیب برابر است با ۱۷۳ و ۴۲۷ درجهی سانتی گراد. هیچ قمری به دور این سیاره نمیچرخد.
زهره یا ناهید (دومین سیاره منظومه شمسی)
از نظر فاصله از خورشید دومین سیاره محسوب میشود. ناهید را نزدیکترین سیاره به زمین معرفی میکنند. سیارهی ناهید با چشم غیر مسلح هنگام غروب خورشید قابل روئیت است. رومیان باستان نام این سیاره را ونوس یعنی الهه عشق و زیبایی نهادهاند.
زهره برای چرخیدن به دور خورشید به ۲۲۵ روز زمینی زمان احتیاج دارد. زهره خیلی آهسته به دور خودش میچرخد. روزهای زهره از سالهای آن طولانیتر است و هر شبانه روز در زهره ۲۴۳ روز زمینی طول میکشد. زهره دمای بسیار بالایی حدود ۴۶۲ درجه سانتیگراد دارد.
زمین (سومین سیاره منظومه شمسی)
زمین چهار و نیم میلیارد سال قدمت دارد. بهترین بافت و شرایط را برای زندگی در کل منظومهی شمسی زمین دارد. دارای دمای مناسب و متعادل و طول شبانه روز مناسب است. همهی این شرایط مناسب به خاطر فاصلهی مناسب آن با خورشید است. همچنین زمین اولین سیارهی دارای قمر در منظومهی شمسی است. زمین با گردش به دور خودش یک شبانه روز، معادل ۲۴ ساعت و با چرخش به دور خورشید یک سال معادل ۳۶۵ روز را به وجود میآورد.
مریخ (چهارمین سیاره منظومه شمسی)
مریخ همان سیارهای است که در طی تحقیق در مورد منظومه شمسی تصور میکردند میتواند خانه دومی برای انسانها باشد. به همین منظور کاوشگرانی را برای بررسی و مطالعه به مریخ فرستادند، ولی تاکنون نشانههای مثبتی یافت نشده است. برخی از دانشمندان معتقدند که مریخ در گذشتههای دور دارای حیات و تمدن (نه الزاما بشری) بوده است و هم اکنون عمر این حیات به پایان رسیده و ما نظاره گر افول این سیاره هستیم. با این حال هنوز دانشمندان ناسا از کاوش و جستجو دست بر نداشتهاند. قلهی المپوس، دومین قلهی بلند منظومهی شمسی در مریخ قرار دارد و یک آتشفشان فعال است. هر روز مریخ معادل ۲۸ ساعت زمین است. یک سال در آنجا برابر ۷۰۰ روز است. مریخ ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد کشف شد و دارای دو قمر زشت و بدترکیب به نامهای فوبوس و دئیموس است.
مشتری یا هرمز (پنجمین و بزرگترین سیاره در منظومه شمسی)
این سیاره را یک غول پرحجم در منظومه شمسی معرفی میکنند که به دور خورشید میگردد. زیرا حدود ۱۳۰۰ برابر زمین حجم دارد. در این سیاره طوفانهای عظیم رخ میدهد. این سیاره پس از ماه و زهره سومین شی درخشان در آسمان است و نور کافی جهت سایه انداختن بر روی زمین را داراست. مشتری سیارهای پر سرعت است سریع است. طول هر روز مشتری برابر ۱۲ ساعت زمینی و سرعت گردش آن به دور خورشید ۱۲ سال زمین است. این سیاره بیش از ۱۰۰ قمر دارد که ۶۹ تای آن ثبت رسمی شده است. مشتری همچنین تعدادی حلقه به دور خود دارد.
زحل یا کیوان (ششمین سیاره منظومه شمسی)
این سیارهی زیبا از جنس گاز است و ۸۰۰ سال قبل از میلاد آن را کشف کردهاند. حلقههای اطراف آن، سبب مشهور شدن آن شده است. حلقههای زحل اغلب از جنس یخ، سنگ و غبار تشکیل شدهاند. دارای ۶۲ قمر رسمی دارد. زحل هم همچون مشتری سرعتی بالا دارد و در هر ۱۰ ساعت زمینی یک دور به دور خودش میچرخد. مدت زمان گردش زحل به دور خورشید ۲۹ سال زمین است.
اورانوس (هفتمین سیاره منظومه شمسی)
اورانوس را پس از کشف تلسکوپ در سال ۱۷۸۱ میلادی و در هنگام تحقیق در مورد منظومه شمسی شناسایی کردند. اورانوس حاصل علم است و به همین جهت تنها یک نام داشته و آن را با نامهای گوناگون نمیشناسند. اورانوس نام یکی از خدایان یونان است. این سیاره دارای اتمسفر زرد و یخی است که دمای آن ۲۴۴ درجه سانتی گراد است. مدت زمان گردش این سیاره به دور خود ۱۷ ساعت زمین و به دور خورشید ۸۴ سال زمینی است. اورانوس ۲۷ قمر دارد که به دورش میگرد.
نپتون (هشتمین سیاره منظومه شمسی)
نپتون به معنای خداوند دریا بوده و از نام اساطیر رومیان باستان است. نپتون دارای اتمسفری سرد و یخی مثل اورانوس است. سالها پیش «الکسیس بووارد»، فضانورد متوجه اختلافاتی در مدار اورانوس شد و پیش بینی کرد که این سیاره در نزدیکی سیارهای دیگر واقع شده است. سرانجام با سفر «وویجر» به فضا در سال ۱۹۸۹ پیش بینی الکسیس بووارد ثابت و عکسهای این سیاره ارسال شد. هر روز این سیاره معادل ۱۶ ساعت زمین و هر سال آن معادل ۱۶۵ سال زمین است.
قمر منظومه شمسی چیست؟
قمرها از خیلی جهات مانند اتمسفر، بافت و نیروی گرانش به سیارات شبیهاند. اصلی ترین تفاوت قمرها با سیارهها این است که آنها به دور خورشید نمیچرخند. در واقع مدار گردش آنان متفاوت بوده و به جای خورشید به دور سیاره میچرخند.
تنها قمر کره زمین ماه است. ماه هم به دور خود چرخیده و هم تقریبا هر ۲۷ روز یکبار به دور زمین می چرخد. این گردش به دور خود و زمین باعث میشود همیشه تنها یه طرف ماه دیده شود و آن سمتی که از دید شخص از روی زمین پنهان است "سمت دور ماه" نامیده میشود.
بیشتر بدانید: تفاوت سیاره و ستاره؛ تفاوتهای کلیدی این دو جرم آسمانی چیست؟
فضای بین سیارات چیست؟
در فضا موادی وجود دارد و خلاء کامل نیست. در فضای بین سیارات مادهای رقیق و فشرده به نام محیط میان سیارهای وجود دارد. مرز بین محیط میان سیارهای و فضای میان ستارهای را هلیو پاز تشکیل داده است. محیط میان سیارهای از هیدروژن خنثی و غیر یونیزه شده، گاز پلاسما، پرتوهای کیهانی و ذرات گرد و غبار تشکیل شده است.
دورترین جرم کشف شده در منظومهی شمسی سدنا است. تحقیق در مورد منظومه شمسی نشان داده است که گسترش مرزهای منظومهی شمسی تا جایی است که دیگر تحت گرانش و نفوذ خورشیدی، میدان مغناطیسی خورشید و بادهای خورشیدی نیست.