سفرنامه قبرس شمالی (قبرس ترک)، ویزا، راهنمای سفر و هزینه ها

کشور جمهوری ترک قبرس شمالی ۳۵ سال قبل به دنیا اومد و تبدیل به خاری شدی در چشم یونانی ها و افتخاری برای ترک ها. این استقلال باعث دو پاره شدن این جزیره زیبا شده. سفر من به جزیره قبرس ۶ روز بود که نصفش رو در قبرس شمالی بودم. سفرنامه قبرس جنوبی رو توی یک پست جدا نوشتم و اینجا فقط ماجراهای قبرس شمالی رو مینویسم.ویزای قبرس شمالی و مسیرهای ورود به این کشور نیکوزیای شمالی گیرنه در شمال قبرس شمالی هزینه های سفر قبرس شمالی

ویزای قبرس شمالی و مسیرهای ورود به این کشور

ایرانی ها و کلا همه کشورها میتونند بدون ویزا به قبرس شمالی سفر کنند. منتها پرواز ها و کشتی ها به قبرس شمالی فقط از ترکیه هست و اگر از این طریق وارد قبرس شمالی بشید با اون پاسپورت هیچ جوره نمیشه وارد قبرس جنوبی شد. ولی اگر از مرز هوایی یا دریایی وارد قبرس جنوبی بشید، بدون هیچ مشکلی میشه از مرزی که بین قبرس شمالی و جنوبی هست بینشون تردد کرد. هنگام تردد بین قبرس شمالی و جنوبی فقط پاسپورت ها کنترل میشه و هیچ مهر ورود و خروجی داخل پاسپورت زده نمیشه.

بعضی مواقع سال مثل ایام نوروز هواپیمایی های ترکیه ای پرواز از ایران به قبرس شمالی برقرار می کنند ولی این پروازها قبل از رسیدن به قبرس شمالی توی ترکیه یک توقف کوتاه نیم تا یک ساعته دارند. بنابراین مسافرین تورهای قبرس شمالی باید یک توقف در ترکیه داشته باشند.

نیکوزیای شمالی

ورود من به قبرس شمالی ساعت ۷ شب از مرز لوکماسی در شهر نیکوزیا بود. ابتدا ماموران مرزی قبرس جنوبی پاسپورت رو کنترل و اسکن کردند و بعد از ۱۰ قدم پیاده روی نوبت ماموران مرزی قبرس شمالی بود که پاسپورت رو کنترل و اسکن کنند. به محض ورود به قبرس شمالی فیکرت رو دیدم که منتظرم بود. فیکرت میزبان ۳ شب اقامتم در قبرس شمالی بود. فیکرت با اینکه چند ماهه ساکن قبرس شمالی شده اما تا حالا قسمت جنوبی قبرس و نیکوزیا رو ندیده.

کافه های خیابانی لفکوشا

لفکوشا خیلی زود به خواب میره

دوست خوش مشرب و پزشکم که متولد ازمیر ترکیه بود برای فرار از خدمت اجباری مناطق محروم پزشکان ترک، به قبرس شمالی اومده تا این خدمت رو به تعویق بیاندازه و شاید راهی برای معافیت همیشگی پیدا کنه. فیکرت چون مستقیم از ترکیه به قبرس شمالی اومده به همین دلیل ماموران مرزی قبرس جنوبی ورود اون به جزیره قبرس رو غیرقانونی میدونند و اجازه ورود به قبرس جنوبی رو نمیدند. این دقیقا همون قانونیه که در قسمت ویزا گفتم و برای تمامی ملیت ها بجز متولدین جزیره قبرس (شمالی و جنوبی) صادقه.

بعد از گشت کوتاهی در شهر به پیشنهاد آقای دکتر به یک رستوران محلی رفتیم و غذایی خوردم که طعمش بسیار به غذاهای ترکی شبیه بود. قبل از شام فیکرت در مورد نوع رستوران پرسید و من هم درخواست یک رستوران معمولی که گرون نباشه کردم. یک وعده غذا ۴۰ لیر (حدود۷ دلار) شد. با وضعیت دلار ۱۵ هزار تومانی برا ی من خیلی گرون بود! راستی واحد پول قبرس شمالی همون لیر ترکیه هست و قیمت ها از ترکیه گرونتره. البته که همچنان از قبرس جنوبی ارزونتر هست.

اولین شام من در قبرس شمالی

بعد از شام با فکرت گشتی توی شهر که تقریبا تعطیل شده بود زدیم و با چند تا همکارای پزشکش که توی کافه مشغول سیگار کشیدن بودند گپ زدیم. پزشک ها که علاقه زیادی به تخته نرد داشتند بهم گفتند چون ریشه این بازی ایرانیه ما وقتی دو تا شش بیاریم از واژه فارسی اون یعنی “دو شش” استفاده می کنیم. عدد های فارسی در خیلی از موارد دیگه بازی تخته بین ترک ها رایجه مثل “سه یک” یا “چیهار دو”

بازی تخته نرد بین ترک ها خیلی محبوبه و اعدادش رو معمولا فارسی میگند.

محل سکونت فیکرت توی نیکوزیا نبود با اتوبوس های رایگان دانشگاه حدود ۴۰ دقیقه به سمت شمال یعنی جایی بین نیکوزیا و گیرنه رفتیم تا به دانشگاه شرق نزدیک رسیدیم. دانشگاهی بزرگ به همراه بیمارستان و خوابگاه در وسط ناکجا آباد قبرس. فیکرت توی یکی از آپارتمان های سازمانی قبرس با گربش یعنی کوزو اقامت داشت. کوزو خیلی شیطون و بازیگوش بود و اصلا اجازه نشستن نمیداد و مدام نیاز به توجه و بازی داشت. شب برای اینکه بتونم از موبایلم استفاده کنم و توی اینترنت سرچ کنم باید میرفتم توی بالکن و از دست کوزو قایم میشدم. خدا رو شکر موقع خواب، فیکرت کوزو رو میبرد توی اتاق خودش و من میتونستم راحت بخوابم.

فیکرت و کوزو در حال بازی

صبح به همراه فیکرت رفتیم رستوران دانشگاه و با هم صبحانه خوردیم. صبحانه سلف سرویس که شامل سوپ، تخم مرغ، پنیر، خیار، گوجه، زیتون، چای و … میشد ۱۲ لیر بود. دیدن دانشجوها، اساتید و دکتر ها و کلا شلوغی دانشگاه ساعت ۸ صبح، روزهای خوب دانشگاه رو به خاطرم میاورد. دانشگاه شرق نزدیک ۳۰ سال پیش و پس از استقلال قبرس شمالی آغاز به کار کرد و الان حدود سی هزار دانشجو داره. تنوع دانشجوها نشون میداد از نقاط دیگه دنیا بویژه خاورمیانه و آفریقا دانشجوهای زیادی اینجا تحصیل می کنند.

صبحانه دانشگاه

دفتر فکرت

دانشجوهای دانشگاه شرق نزدیک

بعد از صبحانه از فکرت خداحافظی کردم و با اتوبوس های رایگان دانشگاه به سمت شهر نیکوزیای شمالی که ترک ها بهش لفکوشا میگند رفتم. در شمال شهر قدیم دروازه گیرنه که یکی از دروازه های اصلی شهر بوده دیده میشه که داخلش دفتر اطلاعات توریستی شهر هست. داخل شدم و ۵ دقیقه منتظر موندم تا کارمند اونجا تلفنش تمام بشه. چند تا نقشه ازش گرفتم و چند تا سوال هم پرسیدم که با بی حوصلگی جوابم رو داد.

دروازه گیرنه که داخلش توریست اینفورمیشن لفکوشا بود.

پرچم قبرس شمالی در راست که خیلی به پرچم ترکیه در چپ شبیه هست.

توی صرافی یا داویز کمی یورو به لیر تبدیل کردم و مشغول دیدن شهر شدم. نوشته فارسی موزه مولانا توجهم رو جلب کرد و وارد ساختمان شدم. تنها بازدید کننده موزه یا تکیه مولانا من بودم. تعدادی مقبره صوفی ها و دراویش داخل موزه مولانا بود به همراه چندین ساز و کتاب های قدیمی شعرهای مولوی.

ورودی تکیه مولانا

مقبره صوفی ها

از موزه چند قدم دور نشده بودم که موزه بعدی یعنی خانه دکتر فاضل کوچک رو دیدم. این خونه که هم منزل شخصی و هم درمانگاه کوچکی برای پذیرش بیماران بوده الان تبدیل به موزه ای شده تا ترک های قبرسی خاطره شخصیت محبوبشون رو زنده نگه دارند. دکتر فاضل کوچک بعد از تحصیل در بریتانیا و بازگشت به قبرس برای استقلال قبرس از بریتانیا تلاش کرد و نهایتا هم به همراه رئوف دنکتاش استقلال قبرس ترک از قبرس رو رهبری کردند و سپس رئیس جمهور قبرس ترک شد.

دفتر و مطب دکتر فاضل کوچیک

وقتی بریتانیا قبرس رو ترک کرد توافقنامه ای با ترکیه و یونان امضا کرد تا اونها هم قبرس رو به رسمیت بشناسند و ضامن صلح باشند. مشکل اصلی این بود که یونانی های قبرسی بیشتر از ترک های قبرسی بودند و حاضر به دادن سهم چندانی در اداره کشور به اونها نبودند. بعد از سال ها کشمکش و اذیت و آزار ترک ها که به مهاجرت بسیاری از اونها از قبرس انجامید نهایتا در سال ۱۹۷۴ یعنی ۱۴ سال پس از استقلال قبرس، گروه های تندروی یونانی تبار علیه دولت یونانی تبار قبرس کودتا کردند. بهانه خوبه به دست ترکیه افتاد و با حمله به قبرس ۳۶ درصد شمال جزیره قبرس از جمله بخش عمده ای از پایتخت یعنی نیکوزیا رو گرفت. کودتاچیان پس از مدتی ناچار به تحویل قدرت به رئیس جمهور قبلی شدند ولی ترکیه دیگه حاضر به عقب رفتن و تنها گذاشتن ترک های قبرسی نبود. بعد از چندین سال مذاکرات بی نتیجه بین شمال و جنوب و ترکیه و یونان، نهایتا در سال ۱۹۸۳ جمهوری ترک قبرس شمالی اعلام استقلال کرد. دکتر صادق کوچک رئیس جمهور شد ولی استقلال این کشور فقط توسط ترکیه به رسمیت شناخته شد. گفتگوها برای صلح و بهم پیوستن دو تکه جزیره قبرس ادامه داشت تا نهایتا در سال ۲۰۰۴ طرح صلحی با نظارت کوفی عنان تهیه شده که هم مورد تایید ترکیه بود هم یونان. این طرح صلح و به هم پیوستن دو قسمت جزیره، در قبرس شمالی و جنوبی به رفراندوم گذاشته شد. در قبرس شمالی ۶۵ درصد مردم رای مثبت دادند ولی در قبرس جنوبی ۷۶ درصد مردم رای منفی دادند و طرح به شکست انجامید.

توی موزه دکتر کوچک فیلم کوتاهی در مورد تاریخ قبرس شمالی و نحوه به استقلال رسیدنش پخش میشه که بهترین قسمت موزه بود. سعی کردم صحبت های هر دو طرف دعوا رو گوش کنم و وقتی قبرس جنوبی بودم استدلال های اون ها رو هم شنیدم. صحبت شمالی ها بیشتر به دلم نشست.

دکتر فاضل کوچیک در جوانی و سالمندی

این زمین بزرگ قبلا زمین فوتبال بوده. بعد از دو پاره شدن قبرس افتاده در منطقه خنثی بین دو کشور که کسی حق نداره واردش بشه. این منطقه خنثی که به خط سبز هم معروفه بعضی جاها خیلی عریض میشه و بعضی جاها فقط چند متره و سازمان ملل مسوول حفاظت از اون و ضامن صلح هست.

این خونه های مخروبه احتمالا متعلق به یونانی تبارها بوده که پس از استقلال قبرس شمالی به قبرس جنوبی مهاجرت کردند.

لفکوشا یا نیکوزیای شمالی دیدنی زیاده داره و راحت میشه یکی دو روز توی کوچه پسکوچه هاش پرسه زد. از قسمت های شلوغ توریستی گرفته تا کوچه های باریک و پیچ دار و خلوت که میشه زندگی مردم رو دید. حتی کوچه هایی که به مرز قبرس شمالی و جنوبی میخوره هم جالبه، آخر این کوچه ها که زمانی مغازه های گرون قیمتی بوده الان بیشتر تبدیل به انبارهایی شده که اطرافش گربه ها جولان میدند. در کل هرجای لفکوشیا که سرک کشیدم فرهنگ ترکیه و حس و حال اون کشور رو میشد دید.

کوچه چتری لفکوشا

کافه های خیابانی لفکوشا

حیاط مسجد ینی جامی

اداره توریسم و گردشگری قبرس شمالی

کوچه ای که به نقطه صفر مرزی قبرس شمالی و جنوبی منتهی میشه

نیکوزیای جنوبی ۲ تا کاروانسرا یا به قول خودشون هان (خان) داره. کومارسیلار هان یا کاروانسرای قماربازها که من بهش کاروانسرای کوچک میگم خیلی نقلی و جمع و جور ولی در عین هال زیباست. حجره های طبقه دومش تبدیل به مغازه های هنری و صنایع دستی شده و طبقه همکف و حیاط هم یک کافه رستوران بود. هان کوچک وای فای مجانی داره و به همین دلیل پاتوق من بود. توی قبرس جنوبی سیم کارت ایرانسل کارم رو راه انداخت ولی توی قبرس شمالی کار نمیکرد.

کاروانسرا یا هان قماربازها

کاروانسرای کوچک لفکوشا

بستنی فروش های لفکوشا با همون شعبده بازی همکارهاشون در خیابان استقلال استانبول

جلوی درب ورودی کاروانسرای کوچک هم کافه های خیابونی با مزه بودند. در حال حاضر هیچ قماری توی این کاروانسرا انجام نمیشه اما توی قبرس شمالی چرا! یک فرق خیلی بزرگ قبرس شمالی با ترکیه وجود تعداد زیادی کازینو در قبرس ترک هست که برای یک کشور مسلمان غیر طبیعیه.

توی لفکوشا و کلا قبرس شمالی گربه ها همه جا حضوری پر رنگ داشتند.

یکی از ده ها کازینو قبرس شمالی

کاروانسرای دوم به اسم بویوک هان یا کاروانسرای بزرگ از نظر ابعاد چندین برابر هان قبلیه ولی تعداد طبقاطش همونه. کاربری فعلی کاروانسرای بزرگ تعداد زیادی رستوران، فروشگاه و کارگاه صنایع دستی، کتابفروشی، عتیقه فروشی و … هست.

بویوک هان در لفکوشا

کتابفروشی در کاروانسرای بزرک

کاروانسرای بزرگ

بویوک هان در نیکوزیای شمالی

بین دو تا کاروانسرا حمام ترک بزرگ با قدمت ۲۰۰ سال قرارداره که از زمان عثمانی ها همچنان کابری خودش رو حفظ کرده، زنده و فعال هست و همه میتونند ازش استفاده کنند.

ورودی حمام ترکی بزرگ لفکوشا

لفکوشا مسجد زیاد داره اما معروفترینش مسجد سلیمیه هست. این مسجد در واقع کلیسای جامع به اسم سنت صوفیا بوده که حدود ۸۰۰ سال قبل ساخته شده و بعد از ۳۵۰ سال با اضافه شدن دو تا مناره تغییر کاربری داد و به مسجد تبدیل شد.

مسجد سلیمیه یا کلیسای جامع سنت صوفیا در لفکوشا

مسجد سلیمیه در قبرس شمالی

یک کافه کتاب دوست داشتنی در لفکوشا

محله چشمه اطراف خیابان شعبان پاشا با خونه های سفید و کوچه های پر از گل و گیاه و گربه از اونجاهایی هست که موقع دیدن نیکوزیایی شمالی نباید از دست داد. بازار تره بار لفکوشا (که اینترنت مجانی هم داشت!)، مسجد حیدر پاشا و چند تا خانه تاریخی که فرصت نکردم به همشون سر بزنم هم برای کسانی که بیش از یک روز در لفکوشا هستند توصیه می کنم.

مسجد حیدرپاشا که قبل از ورود عثمانی ها به قبرس کلیسای سنت کاترین بوده

محله چشمه لفکوشا

خانه ایود در نیکوزیای شمالی

حیاط خانه ایود

موزه قرون وسطی قبرس شمالی

انواع زیتون های مدیترانه ای در بازار تره بار لفکوشا

یک کافه در قسمت غیر توریستی شهر لفکوشا

زندگی عادی در قبرس ترک

زندگی عادی در نیکوزیای شمالی

ساختمان دادگاه یا محکمه لفکوشا هم جزو جاهایی بود که هم جالب بود هم متعجبم کرد. ساختمان محکمه بیش از ۱۰۰ سال قدمت داره و متعلق به معماری زمان استعمار بریتانیا هست. نیم ساعت توی ساختمان دادگاه قدم زدم و فقط از قاضی ها و مجرمان دستبند به دست عکس نگرفتم. توی این مدت هیچکس نگفت یک غریبه چرا اومده توی دادگاه، اصلا نگهبان ورودی هم نداشت!

محکمه لفکوشا

حیاط مرکزی دادگاه نیکوزیا شمالی

ساختمان قدیمی پست قبرس شمالی روبروی محکمه

معماری سبک عثمانی در لفکوشا

مزه کباب شامی میداد

گیرنه در شمال قبرس شمالی

از میدان گیرنه در شهر لفکوشا مینی بوس ها و ون ها مرتب به سمت شهر گیرنه یا کایرنا در شمال حرکت می کنند. فاصله کمتر از ۱ ساعت، کرایه ۹ لیر و مسیر سرسبز و زیبا و کوهستانیه.

مسیر لفکوشا به گیرنه. قبرس شمالی هم مثل قبرس جنوبی سمت چپ رانندگی میکنند که یادگار دوران استعمار بریتانیاست.

شهر گیرنه در دل خودش داستان های زیادی از گذشته داره و در جنگ تروژان هم نقش مهمی داشته. به نظرم در نصف روز میشه مرکز تاریخی شهر رو بازدید کرد. جذابترین قسمت شهر قلعه تاریخی شهر هست که حداقل ۲ ساعتی دیدنش زمان برد. این قلعه به دریای مدیترانی مشرف هست و از اون بالا منظره های بسیار زیبایی رو میشه دید. زیر قلعه هم تونل های باریک خیلی زیادی با کاربری دفاعی حفر شده که تعدادیش بازسازی شده. از قلعه دید خوبی به بندرگاه گیرنه هم میشه داشت که بعد از قلعه مستقیم رفتم سراغش و بین کافه ها و توریست های خوشحالش قدم زدم. کوچه های باریک زیادی به بندرگاه ختم میشند که گم شدن توشون خالی از لطف نیست. برای غروب هم بلوار ساحلی گیرنه رو برای قدم زدن انتخاب کردم.

ورودی قلعه گیرنه

حیاط مرکزی قلعه گیرنه

دریای مدیترانه از فراز قلعه گیرنه

قلعه گیرنه

بندرگاه گیرنه از بالای قلعه

موزه قلعه

دالان های زیرزمینی قاعه

کافه های مشرف به بندرگاه گیرنه

بندرگاه قدیمی گیرنه

فانوس دریایی کوچک گیرنه در شمال قبرس ترک

بلوار ساحلی گیرنه

خیابان های باریک شهر

مجسمه آتاتورک که همه جا دیده میشه به همراه پرچم های ترکیه و قبرس شمالی

بلوار ساحلی

سوغاتی های قبرس شمالی که به ترکیه شبیه هست

شهر بندری گیرنه هم حال و هوای ترکیه رو داره و اگر مسیر اومدنت به اینجا رو فراموش کنی، فکر میکنی توی ترکیه هستی. البته اگر با قیمت های ترکیه آشنا باشی خیلی زود میفهمی که قیمت ها حداقل ۳۰ درصد از ترکیه بیشتر هست. راستی یادم رفت بگم که از شهر مرسین ترکیه میشه با کشتی به شهر گیرنه اومد.

فاماگوستا شهر بندری دیگر قبرس شمالی هست که دوست داشتم برم ولی فرصت نشد.

خروج از قبرس شمالی و رفتن به قبرس جنوبی در نقطه مرزی لوکماسی نیکوزیا

هزینه های سفر قبرس شمالی

قبرس شمالی از قبرس اروپایی ارزونتره اما همچنان از ترکیه گرونتره. میشه لیر ترکیه رو در ایران تهیه کرد یا از صرافی های شهر با نرخ مناسب یورو و دلار رو تبدیل کرد. هزینه های من در سفر به قبرس شمالی بدلیل اینکه میزبان داشتم نسبتا ارزان و ۱۹۰ لیر شد. ۱۹۰ لیر در زمان سفرم ۳۳ دلار میشد. برای رفت و آمد هم که از قبرس جنوبی پیاده وارد شدم. رفت و آمدم به قبرس جنوبی، هزینه هاش و اتفاقی که یک کشور بد نام اقتصادی مثل قبرس جنوبی و ایرلاین ورشکستش میتونه سر آدم بیاره رو در سفرنامه قبرس جنوبی نوشتم.

ده روز بعد از سفر فیکرت این عکس رو برام فرستاد و نوشته بود از وقتی رفتی کوزو چشمش دنبال هدیه تو روی دیواره و دنبال راهی تا بهش برسه

تاریخ سفر: مهرماه ۱۳۹۷