بار«نماز» روی دوش«جهاد»و«جمهوری»

شهرآرا آنلاین - پس از هفت سال پیگیری و تلاش، از ابتدای شهریور سال جاری و درست درشرایطی‌که بولوار نماز آماده افتتاح رسمی و بهره‌برداری بود، به‌دلیل بروز برخی اختلافات قدیمی میان سه دستگاه ارتش، شهرداری و آستان قدس، این بولوار روی ریل بازگشایی و افتتاح قرار نگرفت و با وجود اینکه معاون عمرانی شهرداری مشهد اواسط آبان سال جاری از وعده امیر سرتیپ صالحی، جانشین ستادکل نیروهای مسلح، برای بازگشایی این معبر خبر داد، تا امروز همچنان از این بازگشایی خبری نیست. حال، فارغ از اختلاف سلیقه‌ها و تفاسیر حقوقی متفاوت از تعاملات چندجانبه میان دستگاه‌‌های یادشده، آنچه مشخص است، اینکه مسدود بودن هریک روز بیشتر این بولوار، گره‌های ترافیکی جنوب شهر را کورتر و دامنه گلایه شهروندان از بازگشایی نشدن و افتتاح این مسیر را بیشتر و بیشتر خواهد کرد. در بررسی وضعیت این مسیر، قرار است به‌سراغ اهالی بولوارنماز برویم. ترافیک سنگین مسیرهای منتهی به این بولوار را ارزیابی کنیم و ابعاد و حجم ترافیک ایجادشده در مسیرهای اشاره‌شده را به بوته نقد بسپاریم.

کل ماجرا؛ اختلاف میان ٣دستگاه

این بار به‌سراغ چند نفر از اهالی مجتمع مسکونی زمرد در بولوار نماز٢٩ رفته‌ایم. مسئول یک بنگاه معاملات املاک با گلایه از بلاتکلیفی در بازگشایی بولوار، می‌گوید: از اوایل شهریور که بولوار مسدود شد، همان اندک امیدی که به توسعه و رونق این بولوار داشتیم، هم از بین رفت .

وی درحالی‌که به خلوتی مسیر بولوار اشاره می‌کند، ادامه می‌دهد: قرار بود این مسیر، بخش زیادی از بار ترافیکی بولوار وکیل‌آباد و بزرگراه شهیدکلانتری را به دوش بکشد اما متأسفانه حالا اینجا پرنده هم پر نمی‌زند.

حالا حرفمان گل انداخته است، طوری‌که دیگر تلفن‌های دفترش را پاسخ نمی‌دهد و صندلی‌اش را بیشتر به من نزدیک می‌کند و ادامه می‌دهد: کل ماجرا اختلاف سلیقه‌ای است میان شهرداری، آستان قدس و ارتش. این وسط مردم هم دارند چوبِ این اختلاف را می‌خورند.

او می‌افزاید: آستان قدس از چند ماه قبل اجازه تردد از انتهای مسیر روستای چشمه‌پونه را نمی‌دهد؛ یک کیوسک نگهبانی گذاشته‌اند و بلوک‌های بزرگ و سنگین بتنی را هم در مسیر قرار داده‌اند و عملا ترددی امکان‌پذیر نیست.

او درحالی‌که سری به‌نشانه تأسف تکان می‌دهد، از یک سرِ دیگر اختلاف هم گلایه می‌کند و این‌گونه می‌گوید: از مسیر میدان جهاد هم اگر بخواهیم وارد بولوار نماز شویم، فقط می‌توانیم به‌سمت سیدی برویم و ارتش هم با قرار دادن بلوک، جلوی ادامه مسیر از بولوار نماز به‌سمت غرب شهر را گرفته است. نگهبان هم گذاشته‌اند. می‌گویند درخواست‌هایی دارند که شهرداری باید آن‌ها را جامه عمل بپوشاند. خودتان بگویید، این وسط مردم باید فدا شوند؟

فقط به‌خاطر یک کیلومتر

ابهامی را که همچنان در صورتش نشسته است، بی‌پاسخ می‌گذارم و مسیر را ادامه می‌دهم. این‌بار به‌سراغ مغازه‌داری در همان نزدیکی می‌روم. او هم وقتی زبان به‌گلایه می‌گشاید، انگار صندوقچه تمام حرف‌های نگفته‌اش را باز کرده است؛ یکریز گلایه می‌کند و می‌گوید: تمام این مسدودی فقط به‌خاطر کمتر از یک کیلومتر است. آیا صلاح است مردم این‌طور معطل بمانند و مسیرشان تا این حد دور شود؟ چرا کسی به این وضعیت رسیدگی نمی‌کند؟ مسئولان اگر اختلاف دارند، باید با هم بنشینند و در صلح و صفا کار را به فرجام برسانند، اینکه نمی‌شود. گلایه بعدی را خانم جوانی، ساکن یکی از برج‌های آسمان، مطرح می‌کند و می‌گوید: نه اتوبوس داریم و نه تاکسی‌ها مایل به عبور از اینجا هستند. اگر این مسیر باز بود، باتوجه‌به جمعیت درحال افزایش بولوارنماز، بی‌شک پیگیری‌های ما برای برقراری خط اتوبوس به ثمر می‌رسید و به‌راحتی می‌توانستیم پای تاکسی‌های خطی را به این مسیر، باز و تردد را آسان‌تر کنیم.

او که دو فرزند دبستانی دارد، ادامه می‌دهد: همان‌طور که می‌بینید، اکثر قریب به اتفاق ساختمان‌‌های بولوار نماز در ارتفاعات ساخته شده است. مدرسه فرزندانم هم در خیابان امام‌خمینی(ره) قرار دارد؛ اول سال تحصیلی به‌خاطر مسدود بودن این بولوار، راننده سرویس مدرسه فرزندانم ۵٠٠هزار تومان بیشتر مطالبه کرد و استدلالش هم این بود که باید تا میدان تلویزیون بروم و کلی مسیر را دور بزنم اما اگر بولوار نماز باز می‌بود، می‌توانستم از میدان جهاد به‌راحتی و با طی مسیر کمتری به منزل شما برسم.

راه بسته، کاسبی تعطیل

شاید کمتر کسی گمان می‌کرد مسدودی یک مسیر تا این اندازه منجر به نارضایتی و اختلال در برخی امور یومیه شهروندان شود. این‌ها را می‌شود از لابه‌لای برخی گلایه‌های دیگر هم متوجه شد؛ گلایه‌هایی از جنس حرف‌های آقای محمودزاده که حالا چندین ماه است به امید سرمایه‌گذاری در بولوارنماز، سرمایه‌اش را در بانک نگه داشته است و حالا می‌گوید: تمایل داشتم اینجا سرمایه‌گذاری کنم اما بسته بودن بولوار باعث شده است برای سرمایه‌گذاری دچار تردید بشوم.

او درحالی‌که از کاهش ارزش پولش گلایه دارد، ادامه می‌دهد: نسبت‌به مرداد و شهریور، ارزش سرمایه‌ای که قرار بود در اینجا به‌کار بیندازمش، خیلی کمتر شده است. حالا هیچ نوع سرمایه‌‌گذاری‌ای در اینجا جواب نمی‌دهد و هیچ سرمایه‌داری نیز مایل به سرمایه‌گذاری در اینجا نیست.

می‌گویم: فکر نمی‌کنید قدری مشکل را بزرگ کرده‌اید و... هنوز حرفم تمام نشده است که با چهره‌ای حق‌به‌جانب می‌گوید: ابدا، ابدا، اینجا به لحاظ آب‌وهوایی، یکی از مناطق خوب و به‌عبارتی یکی از مناطق ییلاقی لوکس مشهد است اما وقتی مسیر تردد بسته است، آیا خود شما مایل به ایجاد مغازه، مجتمع تجاری یا ساخت مسکن هستید؟ اصلا اگر این کار را هم بکنید، آیا مشتری‌ای برای سرمایه شما پیدا خواهد شد؟

او برای حرف‌هایش شاهد و مثال هم دارد و می‌گوید: دو ماه قبل در مراسم کلنگ‌زنی یکی از پروژه‌های تجاری بزرگ، مدیری که از تهران آمده بود، از بسته بودن مسیر بولوارنماز شاکی شده و معتقد بود اگر قرار بر ادامه تعطیلی باشد، بهتر است ساخت این مجتمع تجاری اصلا شروع نشود.

ترافیک و مسیر طولانی

با خانم صباغی درحالی‌که به‌گفته خودش ۴۵دقیقه است منتظر رسیدن «ون» برای رفتن به منزل یکی از اقوام است، هم‌کلام می‌شوم. او می‌‌گوید: مسیر کارم در بولوارسیدی است. می‌شد این مسیر را مستقیم و بدون دردسر از طریق بولوارنماز طی کنم اما حالا هر روز باید تا میدان تلویزیون دور بزنم و سپس به‌سمت سیدی حرکت کنم.

او ادامه می‌دهد: هنگام ظهر و در مسیر برگشت هم ترافیک از زیرگذر میدان جهاد و حتی گاهی از میدان انقلاب اسلامی شروع می‌شود و تا میدان تلویزیون ادامه می‌یابد؛ بارها شاهد «جوش آوردن» و خرابی خودروها در ترافیک همین مسیر بوده‌ام.

او با بیان اینکه واقعا فلسفه ایجاد معطلی برای مردم را متوجه نمی‌شوم، تصریح می‌کند: همه زیرساخت‌ها آماده است و شایسته نیست که مردم بخواهند برای آسفالت یا زیرسازی بولوارنماز، معطل بمانند. بهتر است هرچه زودتر این مسیر بازگشایی شود.

مسیر بسته و دور زدن قانون

کمی بعد از بولوار نماز٢١ با یک خودروی پژو مواجه می‌شوم که راننده‌اش درخلاف مسیر درحال حرکت است.

وقتی علت حرکت برخلاف مسیر را سوال می‌کنم، می‌گوید: از بولوار نماز٢٣ تا ٣٧ مسیری طولانی را باید طی کنیم. وقتی تمام دوربرگردان‌های این مسیر را بسته‌اند، کمتر راننده‌ای حوصله به خرج می‌دهد تا این مسیر طولانی را طی کند و وارد لاین مقابل شود. ادامه مسیر بولوار هم بسته است، بنابراین حرکت درخلاف جهت، تخلف زیاد خطرسازی نیست و تقریبا خیلی از ساکنان این مسیر برای سهولت دسترسی، هر روز همین کار را می‌کنند.

همین دو ماه قبل بود که تعدادی از ساکنان برج‌های آسمان، تجمع کرده و خواستار بازگشایی دوربرگردان‌ها شده بودند.

او ادامه می‌دهد: در بولوارنماز و مسیر نماز٢٨ تا ٣٠ تعداد زیادی مجتمع ساختمانی قرار دارد که خیلی از خانواده‌های ساکن در این مسیر، از همین روش استفاده می‌کنند.

از او می‌پرسم: بولوارنماز اصلا ترافیک هم دارد و او می‌گوید: اگر بین ساعت۶ تا ٧ صبح از تقاطع بولوار نماز و شهیدناصری عبور کنید، به‌دلیل تردد کارمندان و سرویس مدارس، ترافیک شدیدی در این مسیر ایجاد می‌شود که در برخی مواقع حتی تا ساعت٩ صبح هم ادامه دارد.

خانه‌هایی که ارزان‌تر می‌فروشیم

به‌سراغ یکی دیگر از بنگاه‌های معاملات املاک می‌روم. متصدی دفتر می‌گوید: اگر این مسیر باز بود، منازل اینجا باید خیلی گران‌تر از آنچه حالا خرید‌وفروش می‌شد، به فروش می‌‌رسید اما مثلا قیمت هر متر آپارتمان در این محدوده ۴میلیون تومان است، درحالی‌که اگر گشایشی در این مسیر ایجاد می‌شد، مسکن در این منطقه تا متری ۵/۵میلیون تومان هم به فروش می‌رسید.

او ادامه می‌دهد: فکرش را بکنید؛ کلاس و رتبه زندگی در این منطقه، بسیار بالاتر از منطقه دورافتاده‌ای همانند الهیه است که دلال‌ها تا توانسته‌اند قیمت‌های کاذب برایش ایجاد کرده‌اند و حالا هم قیمت ملک در آنجا بیشتر از بولوارنماز است.

حالا درحالی‌که از پشت میزش بلند شده است، با لحن جدی‌تری می‌گوید: هر بزرگراهی نیازمند یک خروجی اضطراری است؛ اگر یک‌بار منطقه را دور بزنید، متوجه می‌شوید که از سمت چپ بولوارنماز٣٧ به‌سمت مجتمع آیه‌ها می‌توان یک مسیر خروجی اضطراری ایجاد کرد تا چنانچه از ورودی بولوارنماز یا بولوار شهیدکلانتری ترافیک شدیدی ایجاد شد، بتوان از این مسیر اضطراری استفاده کرد.

با او هم خداحافظی می‌کنیم و راهی میدان جهاد می‌شویم. ساعت از ١٢ گذشته است و رفته‌رفته ترافیک میدان انقلاب اسلامی به‌سمت میدان جهاد درحال افزایش است. حضور انبوه خودروها از بالای مسیر روگذر میدان جهاد، چیزی به رژه‌های نامنظم از قطار خودروهای درترافیک‌مانده شبیه است.

ترافیک خودروها در ابتدای پیروزی

پس از ١۵دقیقه، به میدان تلویزیون می‌رسیم. مسیر روگذر، ترافیک روان‌تری دارد اما مسیر کنارگذر منتهی به بولوار شهید محمد منتظری، قبل از نزدیک شدن به پل هوایی، تقریبا قفل شده است. سپری کردن این مسیر با وجود حرکت لاک‌پشتی خودروها، با روشن شدن مکرر فنِ خنک‌کننده خودرو همراه است و بالاخره وارد بولوار شهیدکاوه می‌شویم که این مسیر تا قبل از میدان شهیدکاوه ترافیک روان‌تری دارد اما پشت چراغ‌قرمز میدان شهیدکاوه که می‌رسیم، با حضور انبوه خودروها مواجه می‌شویم؛ خودروهایی که از این مسیر به‌عنوان تنها مسیر طی طریق به‌سمت جنوب‌غرب استفاده می‌کنند. ابتدای بولوارپیروزی نیز بار ترافیکی در هر دو مسیر رفت‌وبرگشت تاحدود زیادی سنگین است. برای هم‌کلامی با رانندگانی که در این مسیر تردد می‌کنند، سوار یکی از تاکسی‌های خطی‌ای می‌شوم که در مسیر میدان فلسطین تا انتهای بولوار فردوسی فعالیت می‌کنند. راننده تاکسی انگار این اوضاع و ترافیک سنگین برایش عادی شده است که می‌گوید: برای ما عادی شده است، اما چون این مسیر، بار ترافیکی بسیار زیادی را به‌سمت غرب تحمل می‌کند، فکر می‌کنم رانندگان زیادی را کلافه کند.

او ادامه می‌دهد: همین کلافگی بی‌شک در مواقع زیادی می‌تواند موجب بحث و مرافعه شود. این‌ها را بارها به‌چشم خودم دیده‌ام.

بهترین مسیر پشتیبان برای بزرگراه شهیدکلانتری

حرف‌ها و گلایه‌ها که به پایان می‌رسد، پرسش از میزان و حجم ترافیک موجود در این مسیر، سوال پررنگی می‌شود که علتش را از مدیرعامل سازمان ترافیک مشهد جویا می‌شویم و هادی عطارزاده‌طوسی در پاسخ، با اشاره به فلسفه ایجاد بولوارنماز می‌گوید: این بولوار از امتداد سی‌وپنج‌متری سیدی و تقاطع کوشش در جنوب‌شرق مشهد آغاز می‌شود و تا بخش‌هایی از جنوب‌غرب این شهر ادامه می‌یابد و به‌طور طبیعی شریان بسیار مهمی از تردد و حمل‌ونقل در مشهد را به خود اختصاص داده است.

وی ادامه می‌دهد: درحقیقت این بولوار قرار است حجم متناسبی از تقاضای سفر رفت‌وبرگشتی از شرق به غرب را پوشش دهد.وی بیان می‌کند: همواره حجم درخورتوجهی از بار ترافیکی جنوب شهر در مسیر میدان انقلاب اسلامی و میدان جهاد و میدان جمهوری‌اسلامی(تلویزیون) متمایل به تردد در مسیر جنوب‌غرب مشهد است اما ممکن نبودن استفاده از بولوارنماز باعث شده است انباشت بیشتری از خودروها در بزرگراه شهیدکلانتری و پس از آن در مسیر بولوار وکیل‌آباد را شاهد باشیم.

عطارزاده بیان می‌کند: در ساعات اوج ترافیک گاهی حتی شاهد ریزش بار ترافیک به تقاطع‌های دیگر نیز هستیم و گاهی انباشت خودروها به قدری زیاد می‌شود که تمام بزرگراه، مسدود و شبکه‌های ارتباطی همجوار نیز از این حجم ترافیک، متأثر می‌شود.

وی تأکید می‌کند: یکی از کارکردهای پروژه نماز، کاهش حجم ترافیک بزرگراه شهیدکلانتری است، به‌گونه‌ای‌که با بازگشایی بولوارنماز، شاهد کاهش حداقل ٣٠درصد از حجم ترافیک بزرگراه کلانتری خواهیم بود و این کاهش بدون شک با سفرهای سریع‌تر، کاهش آلودگی و ترافیک کمتر همراه خواهد بود.

رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر مشهد هم درباره مشکلات بزرگ‌راه کلانتری در گفت‌وگو با شهرآرا اظهار کرد: بزرگ‌راه کلانتری برای نیازهای ٣٠ سال پیش احداث‌شده و در آن زمان کمربند جنوبی شهر مشهد محسوب می‌شده است.

مجتبی بهاروند افزود: اما امروز با رشد بی‌رویه خودرو در مشهد در بیشتر اوقات شبانه‌روز، شاهد ترافیک در این بزرگ‌راه هستیم که این ترافیک علاوه بر هدررفت زمان مردم، سبب آلودگی هوا و افزایش مصرف سوخت می‌شود که معضلات زیست‌محیطی خود را به‌همراه خواهد آورد. وی تصریح کرد: با بهره‌برداری از بولوار نماز بخش بزرگی از ترافیک بزرگ‌راه کلانتری و همچنین بولوار وکیل‌آباد به بولوار نماز انتقال داده می‌شود و حال اگر با بهره‌برداری از بولوار نماز در کمربند جنوبی هم گشایشی شود، شاهد صرفه‌جویی در سوخت و زمان مردم و همچنین کاهش ترافیک و آلودگی در این شهر خواهیم بود. بهاروند بیان کرد: در ۴٠ سال گذشته شاهد جان‌فشانی‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران بوده‌ایم، اما امروز درخواست ما از آن‌ها این است که این موضوع را حل‌وفصل کنند و امیدواریم این بدعت که از بهره‌برداری یک بولوار جلوگیری شده، در سایر شهرهای کشور تکرار نشود.