وزیر خارجۀ ازبکستان در دیدار با ملا برادر در قطر

وزیر خارجۀ ازبکستان در دوحه با «ملا عبدالغنی برادر» سرکردۀ هیأت طالبان در مذاکرات صلح ملاقات نموده، ملا برادر در این دیدار از مساعی حکومت ازبکستان در راه تأمین صلح در افغانستان تمجید نموده واز کمک های اقتصادی آن کشور در احیای زیر بنا های اقتصادی و اجتماعی افغانستان به قدر دانی یاد کرده آن را مفید و ثمر بخش خواند.

همچنان ملا برادر برای توسعۀ روابط حسنه همسایه داری بین مملکتین اظهار خوش بینی و امیدواری نمود. تا حال از کدام مساعی عمدۀ ازبکستان در مسیر صلح افغانستان اطلاعی در دست نیست، و کدام جلسه ای در تاشکند هم منعقد نگردیده ولی خبر می افزاید که شیرمحمد عباس ستانکزی سال گذشته سفری به تاشکند داشت.
اما از اظهارات وزیر خارجۀ ازبکستان در این ملاقات تذکر نرفته و این که وزیر خارجه ضمن سفر رسمی به قطر سری به دفتر طالبان زده و یا این که سفرش خاص برای ملاقات با هیأت طالبان بوده معلوم نیست.

به هر حال در ظاهر چنین اظهاراتی بی ضرر بوده وعیبی ندارد ولی از لحاظ تعاملات «پروتوکول» سیاسی قابل بحث و سؤال است.
تا رسیدن به یک توافق نامۀ سیاسی، طالبان یک جانب مذاکرات بوده موقف آیندۀ شان در صحنۀ سیاسی افغانستان تا حال روشن نیست. در نگاه نخستین ملاقات وزیرخارجۀ یک مملکت با اعضای این هیأت در موقف کنونی شان از لحاظ سیاسی مطابقت به اصول دپلوماتیک ندارد، این تلاش ها جز تحکیم اعتبار سیاسی طالبان منظور دیگر ندارد، جریانی که تا دیروز هویت و شهرتی دیگری داشت؛ و ازبکستان از وجود شان در هراس بود؛ در این مورد دستور کرملن قابل حدس است.

از جانب دیگر در شرایط کنونی و تداوم مذاکرات بدون رسین به یک نتیجۀ نهایی ملا عبدالغنی برادر در موقفی نیست و این حق را به خود ندهد که به نمایندگی دولت و ملت افغانستان به یک مأمور عالی رتبۀ کشور دیگر روی مسایل ذیعلاقۀ مملکتین صحبت کند. رسمیت و جایگاه سیاسی طالبان در صحنۀ سیاسی افغانستان تا حال معلوم نیست و پایگاه مردمی شان هم قابل سؤال است.

ابر قدرتی که با تبانی هم پیمانان مخالف طالب حکمروایی طالبان را سرنگون ساخته آن ها را متواری گردانید و هفده سال با آن ها در نبرد بود، بالاخره بنابر دلایل عیان و نهان راه مصلحت در پیش گرفته و اندر خیال اندیوالی شان با عدوان پیشین است.

قدرتی که در سرنوشت سازی این وطن نقش داشته اگر نیت برای یافتن جای پای فراخ برای طالبان در امور سیاسی افغانستان توسط ساخت و بافت و طرح های ابتکاری چون حکومت «وحدت ملی» پیدا نماید، در آن صورت ملا عبدالغنی برادر برابر به توان سیاسی و موقف رسمی اش می تواند با دول متحابه پیرامون روابط بین المللی افغانستان سخن گوید و با هر زعیم و مأمور ارشد مملکتی ملاقات رسمی داشته باشد ولی تا به حال به چنین موقعیتی دست نیافته است.

محمد عارف عباسی