رضا عابدینی: مروری بر آثار و زندگی طراح گرافیک و مدیر هنری پیشگام ایرانی

رضا عابدینی آغازگر حرفه‌ای تایپوگرافی در ایران در روز ۲۳ مهرماه سال ۱۳۴۶ در تهران به دنیا آمد. در هنرستان هنرهای تجسمی پسران تهران در رشته‌ی گرافیک تحصیل کرد و پس از آن مقطع لیسانس را در رشته‌ی نقاشی از دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران گرفت و فعالیت حرفه‌ای خود را در سال ۶۸ به طور جدی آغاز کرد.

رضا عابدینی

سابقه‌ی تمرکز و دقت او روی خط فارسی به طرح هایش در پوسترهای یازدهمین جشنواره‌ی فجر بر می‌گردد. در طول طراحی، او چالشی برای تبدیل مفاهیم به تصاویر داشت. در آن زمان این دیدگاه وجود داشت که تایپ خط فارسی به اندازه‌ی تایپ خطوط رومن زیبا نیست و چون جشنواره بین المللی بود عابدینی نیازمند ترکیب لاجرم این دو بود. به همین منظور تصمیم به طراحی حروف انگلیسی و فارسی با دست گرفت. او روی تکنولوژی به عنوان ابزار مدرن گرافیک تکیه کرد و در این زمینه متأثر از دیدگاه فلسفی احمد فردید بود.

رضا عابدینی آغازگر حرفه‌ای تایپوگرافی در ایران در روز ۲۳ مهرماه سال ۱۳۴۶ در تهران به دنیا آمد. در هنرستان هنرهای تجسمی پسران تهران در رشته‌ی گرافیک تحصیل کرد و پس از آن مقطع لیسانس را در رشته‌ی نقاشی از دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران گرفت و فعالیت حرفه‌ای خود را در سال ۶۸ به طور جدی آغاز کرد.

رضا عابدینی دبیر سرویس تجسمی ماهنامه هنری، ادبی و فرهنگی سوره نیز بود، وی لوگوی برنامه‌ی روایت فتح را نیز طراحی کرده است.

مرتضی آوینی خطاب به رضا عابدینی: “تو یک گرافیست حرفه‌ای هستی و هنرهای تکنولوژیک، این‌ها مثل یک مَرکبی هستند که تو تا مهارت سواری گرفتن از آن را پیدا نکنی امکان ندارد که بتوانی ببری آنجایی که دلت می‌خواهد.

بیشتر بخوانید: مرتضی ممیز: مروری بر آثار و زندگی پدر گرافیک ایران

رضا عابدینی دبیر سرویس تجسمی ماهنامه هنری، ادبی و فرهنگی سوره نیز بود، وی لوگوی برنامه‌ی روایت فتح را نیز طراحی کرده است.

” رضا عابدینی نیز در جایی از تأثیر مرتضی آوینی بر کارش می‌گوید: ” اگر یک چیزی باشد که بخواهی بگویی در کار عملی من به عنوان گرافیک تأثیر گذاشته است، این درک و تلقی متفاوت شهید آوینی از تمام هنرهای تکنولوژیک بود.”

او بعد از تجربه‌ی گرافیک در مجله‌هایی مثل سوره، فارابی و کارنامه، سعی کرد به معقوله‌ی گرافیک مطبوعاتی شخصاَ فکر کند و مجله‌ی “منظر” را به عنوان ترکیبی از ادبیات، طراحی و خط در سال ۷۷ منتشر کرد. عابدینی طراحی کتاب ترجمه‌ی شده‌ی «پیامبر» جبران خلیل جبران را نیز در سال ۷۶ به عهده داشته است.

” اگر یک چیزی باشد که بخواهی بگویی در کار عملی من به عنوان گرافیک تأثیر گذاشته است، این درک و تلقی متفاوت شهید آوینی از تمام هنرهای تکنولوژیک بود.”

او خود را فرمالیست می‌داند و معتقد است در دنیای امروز هیچ مفهومی بدون فرم قابل قبول نیست و می‌گوید خط فارسی مهم ترین المانی است که طراحان ایرانی باید به آن به طور دائم اقتدا کنند. مربع و مستطیل نیست که گرافیک سوییسی را گرافیکِ سوییسی کرده است.

«سعی نکنید که این نوشته‌ها را بخوانید! آنها را ببینید. اینها نوشته‌هایی برای خوانده نشدن هستند.»

«سعی نکنید که این نوشته‌ها را بخوانید! آنها را ببینید. اینها نوشته‌هایی برای خوانده نشدن هستند.»

رضا عابدینی به عنوان اولین طراح ایرانی در کتاب تاریخ طراحی گرافیک مگز Meggs History Graphic Design معرفی شده است. او برای پوستر فیلم “سارا”، سیمرغ بلورین بهترین پوستر سینمایی را از جشنواره بین المللی فیلم فجر و جایزه‌ی ویژه‌ی منتقدین سینمایی را از آن خود کرد و برای پوستر فیلم “یک داستان واقعی” دیپلم افتخار بهترین پوستر سینمایی جشنواره بین المللی فجر و جایزه سوم پوستر از بی ینال طراحی گرافیک را به دست آورد.

بیشتر بخوانید: آلبرتو جاکومتی: مروری بر زندگی و آثار نقاش و مجسمه ساز!

عابدینی در سال ۱۳۸۵- ۲۰۰۶ جایزه طراحی پرنس کلاوس که هر سال به هدف توسعه‌ی فرهنگ به هنرمندان اعطا ممی شود، را دریافت کرد. نمایشگاه آثار او نیز در ۱۱ سپتامبر همان سال در آمستردام گشایش یافت.

عابدینی در سال ۱۳۸۵- ۲۰۰۶ جایزه طراحی پرنس کلاوس که هر سال به هدف توسعه‌ی فرهنگ به هنرمندان اعطا ممی شود، را دریافت کرد. نمایشگاه آثار او نیز در ۱۱ سپتامبر همان سال در آمستردام گشایش یافت.

او در نمایشگاه‌های متعدد داخلی و خارجی از جمله نمایشگاه پوسترهای سینمایی خانه سینما برای سه دوره، دومین و ششمین بی ینال طراحی گرافیک ایران، نمایشگاه پوسترهای فرهنگ قشم، نمایشگاه بین المللی موزه پوستر اسن (آلمان) برای دو دوره، نمایشگاه پوسترهای تجربی طراحان گرافیک ایران، پوستر Brief Encounters (پاریس- ورشو)، بی ینال بین المللی (جمهوری چک) شرکت داشته و داور جشنواره‌های بین المللی و داخلی بسیاری بوده است.

رضا عابدینی در حال حاضر به همراه خانواده‌اش در لاهه‌ی هلند زندگی می‌کند و در این سال‌ها در فرانسه، هلند، ترکیه، لبنان و قطر به تدریس نیز مشغول بوده است.

رضا عابدینی در حال حاضر به همراه خانواده‌اش در لاهه‌ی هلند زندگی می‌کند و در این سال‌ها در فرانسه، هلند، ترکیه، لبنان و قطر به تدریس نیز مشغول بوده است. او در آبان‌ ماه سال ۹۴ پس از چند سال دوری از وطن با نمایشگاه “طراحیخط” در گالری آب انبار حضوری موفق داشت.

طراحیخط مجموعه هشتاد و نه اثر از رضا عابدینی است که در مرز میان طراحی و خط (نوشتار) قرار دارد و از دلبستگی طولانی و عمیق او به این هر دو خبر می‌دهد. در شهریور ماه سال گذشته نیز او نمایشگاه “قلم-صلح-قدم” با همکاری سازمان ملل متحد در ایران در گالری شیرین برگزار کرد.

طراحیخط مجموعه هشتاد و نه اثر از رضا عابدینی است که در مرز میان طراحی و خط (نوشتار) قرار دارد و از دلبستگی طولانی و عمیق او به این هر دو خبر می‌دهد.

شاید این مطالب هم خواندنی باشد:

مرتضی ممیز: مروری بر آثار و زندگی پدر گرافیک ایران