معاینه لگن در زنان باردار، چگونه؟


معاینه لگن در زنان باردار، چگونه؟

معاینه لگنی به پزشک کمک می کند یافته های با ارزش زیادی را متوجه شود. به عنوان نمونه با معاینه لگنی اواخر بارداری، پیشرفت بارداری تان را ارزیابی می کند.

بررسی تغییرات سرویکس و چک کردن زمان زایمان، از دلایلی است که پزشک به معاینه لگن می پردازد.
معاینه لگن در دوران بارداری امری است که شاید چندین بار در تمامی طول بارداری خصوصا در هفته های انتهایی برای شما ضروری باشد. معاینه لگنی به پزشک کمک می کند یافته های باارزش زیادی را متوجه شود. به عنوان نمونه با معاینه لگنی اواخر بارداری، پیشرفت بارداری تان را ارزیابی می کند. یکی از اولین مواردی که پزشک به آن دقت خواهد کرد، آن است که آیا نشت مایع آمنیوتیکی وجود دارد یا خیر.به همین دلیل است که اگر یک خانم باردار در یکی، دو ماه آخر بارداری اش حس می کند دچار نشت مایع آمنیوتیکی است حتما باید این موضوع را با پزشک در میان بگذارد.
از آنجا که حتی طی هفته های آخر بارداری هم رشد و افزایش وزن جنین شما ادامه دارد و معمولا در هفته های ۳۵ یا ۳۶ سر جنین وارد لگن می شود، معاینه لگنی می تواند موقعیت جنین را مشخص کند. در معاینه لگن پزشک متوجه می شود که آیا سر جنین وارد لگن شده یا ابتدا باسن و پاهای او وارد لگن شده اند (در ۳ درصد تمام موارد تظاهر بریچ وجود دارد که اگر به همین وضع بماند و جنین نچرخد انجام سزارین ضروری می شود). در معاینه لگنی حتی به شکل استخوان های لگن شما توجه می کنیم.
معاینه لگن در زنان باردار، چگونه؟
زیرا مجرای زایمانی، لوله ای است که از میان کمربند لگنی عبور می کند و پس از گذشتن از استخوان های لگن به واژن ختم می شود. گاهی سر جنین از کمربند لگنی عبور نمی کند و باید سزارین صورت گیرد. در معاینه، حتی دهانه رحم بررسی می شود چون اتساع دهانه رحم (میزان باز شدن آن) نیز حائز اهمیت است و طی زایمان معمولا دهانه رحم نرم تر و نازک تر می شود و ما نیاز داریم قبل از شروع فرآیند زایمان دهانه رحم را از نظر نرمی یا سفتی و میزان نازک شدگی معاینه کنیم.
پیش از آغاز زایمان، دهانه رحم ضخیم و افاسمان آن صفر درصد است. زمانی که وارد مرحله فعال زایمان می شوید، دهانه رحم نازک می شود و ضخامت آن به نصف می رسد (افاسمان ۵۰ درصد) و بلافاصله قبل از تولد افاسمان دهانه رحم صددرصد است. (در این حالت دهانه رحم کاملا باز می شود و به ۱۰ سانتی متر می رسد) موقعیت جنین یعنی مقداری که عضو تظاهرکننده وارد مجرای زایمانی شده برای ما در معاینه لگنی تعیین می شود.
گاهی اوقات گمان می کنید اصطلاحات پزشکی که در آخرین معاینه لگنی بیان می شود بی معناست اما اگر به آنچه پزشک به ماما یا دستیارانش می گوید اهمیت دهید موقع مراجعه به بیمارستان می توانید اطلاعات آخرین معاینه تان را مطرح کنید.مثلا اگر می گویند وضعیت شما ۲ سانتی متر، ۵۰ درصد و موقعیت ۲ v است. یعنی دهانه رحم ۲ سانتی متر باز شده و ضخامت آن نصف شده و بخش تظاهرکننده بدن جنین (سر، پا یا باسن او که وارد لگن شده) در موقعیت ۲ قرار دارد.
معاینه لگن در بارداری خطر دارد؟
در دوران بارداری برای بررسی سلامت بارداری و رشد مناسب جنین تست‌ها و چکاپ‌های زیادی باید انجام شود. بعضی از پزشکان معاینه لگن را به عنوان بخشی از معاینات خود انجام می‌د‌هند. با وجود آنکه دلایلی وجود دارد که نشان می‌دهد معاینه واژن در بارداری ضروری است اما با توجه به آنکه این معاینه نوعی مداخله در بارداری است هر کسی حق دارد در مورد مزایا و خطرات این آن اطلاع داشته و شخصا تصمیم بگیرد.
اگر با مادران با تجربه‌تر صحبت کرده باشید احتمالا آنها به شما گفته‌اند معاینه لگن یک امر عادی و طبیعی در بارداری است. در هر صورت، معاینه واژینال می‌تواند مفید است باشد اما در یک بارداری سالم و عادی نیاز به آن کمتر است.

نحوه انجام معاینه لگن چیست؟
برای انجام معاینه لگن باید لباس‌های پایین تنه را از تن خارج کرده و روی میز معاینه دراز بکشید. پزشک یک وسیله دارای پوشش و انگشت وسط خود را وارد واژن کرده و سرویکس را بررسی می‌کند. در این حالت، ممکن است احساس ناراحتی یا حتی درد داشته باشید.
در این معاینه، پزشک میزان نرمی و رسیدگی دهانه رحم و میزان نازک شدن سرویکس (افاسمان)، یا باز شدن (دیلاتاسیون) آن را چک می‌کند. همچنین پوزیشن خلفی یا قدامی (به سمت جلو) رحم را بررسی می‌کند. اطلاعات دیگری هم وجود دارد مثلا اینکه میزان پایین آمدن جنین در لگن چقدر و پرزنتاسیون جنین (نحوه قرار گرفتن روی جنین) چگونه است.

معاینه لگن در زنان باردار، چگونه؟
چرا معاینه لگن تجویز می‌شود؟
معمولا معاینه پاپ اسمیر در اوایل بارداری انجام می‌شود. اگر مساله خاصی در بارداری وجود نداشته باشد تا حدود هفته 36 معاینه واژینال دیگری لازم نیست. اما از هفته 36 به بعد در بعضی از کشورها از جمله آمریکا، معاینه لگن در هر ویزیت دکتر انجام می‌شود.
دلیل این موضوع آن است که پزشک می‌خواهد تغییرات سرویکس را بررسی کرده و چک کند که آیا زایمان نزدیک است. بعضی از پزشکان ترجیح می‌دهند در هر ویزیت دوران بارداری معاینه لگن را انجام دهند اما تا زمانی که مساله خاصی در بارداری وجود نداشته باشد این کار ضروری نیست.

دلایل پزشکی برای معاینه لگن در بارداری
معاینه لگن معمولا به دلایل زیر انجام می‌شود:
- سابقه ناباروری
- بیماری‌های زنان
- رابطه جنسی توام با درد
- نیاز به بررسی سرویکس برای مسائلی مثل جراحت یا زایمان زودرس
- معاینه و بررسی وضعیت سرویکس و تعیین ضرورت القای زایمان.

آیا با معاینه لگن می‌توان زمان زایمان را تعیین کرد؟
با معاینه لگن نمی‌توان تاریخ زایمان را تعیین کرد. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد ماده‌ای که توسط ریه‌ها ترشح می‌شود باعث شروع زایمان می‌گردد. بنابراین، سرویکس شاخص مناسبی برای تعیین زمان زایمان نیست.
اگر سرویکس امروز نرم و باز شده است به معنای آن نیست که فردا رسیده‌تر و بازتر خواهد شد. معمولا قبل از آغاز زایمان چند هفته طول می‌کشد تا رحم فقط به اندازه 1 تا 2 سانتیمتر باز شود.
دیلاتاسیون دهانه رحم تحت تاثیر عواملی قرار دارد که در کنترل ما نیست. اغلب زنان یک دوره پیش از زایمان طولانی و دوره زایمان کوتاه را سپری می‌کنند و در آن زایمان اولیه اتفاقات زیادی در زمینه خصوص رسیده شدن و نرم شدن سرویکس رخ می‌دهد و دیلاتاسیون سریع است. باز شدن دهانه رحم و زایمان خانم‌های دیگر ممکن است ساعت‌ها طول بکشد. سرویکسی که بالا قرار گرفته و محکم و بسته است، ممکن است روز بعد نازک شود.

خطرات و عوارض معاینه لگن چیست؟
با وجود آنکه برای معاینه از دستکش استریل استفاده می‌شود احتمال دارد که باکتری‌های واژن به داخل و به سمت سرویکس هدایت شوند. در نتیجه خطر عفونت غشاء مایع آمنیوتیک به وجود می‌آید که عارضه‌ای جدی است. ممکن است خونریزی و لکه بینی جزئی هم مشاهده شود.
همچنین خطر تحریک دهانه رحم و پارگی زودرس کیسه آب وجود دارد. اگر زمان زایمان فرا نرسیده یا بچه آماده به دنیا آمدن نباشد، ممکن است معاینه لگن باعث مثل تشدید انقباضات، تحت کنترل قرار دادن دائم جنین، القاء زایمان یا سزارین شود.
جنبه‌های روانشناختی معاینه لگن هم اهمیت دارد. بسیاری از زنانی که به آنها گفته شده رحم آنها چند سانتی متر باز شده و رسیده و نرم است انتظار دارند که خیلی زود زمان زایمان آنها فرا برسد اگر چند روز بگذرد و زایمان اتفاق نیفتد ناامیدی حاصل از آن ممکن است باعث شود فرد درخواست القای زایمان نمایند.

اگر پزشک بگوید معاینه لگن ضروری است چه کاری باید انجام داد؟
اگر پزشک اصرار به معاینه لگن داشته باشد از پزشک بخواهید در دلیل آنرا به شما بگوید. اگر قانع نشدید هیچ کس نمی‌تواند شما را مجبور به این کار بکند!
اگر تصمیم به معاینه لگن گرفتید مطمئن شوید مثانه شما خالی و بدنتان گرم و راحت است و به طور مناسب لباس پوشیده‌اید. در زمان معاینه حریم خصوصی شما باید حفظ شده و افراد اضافی در اتاق نباشند. در زمان معاینه، نفس عمیق بکشید و عضلات کف لگنی را آرام کنید تا ناراحتی و درد شما به حداقل برسد.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
بارداری بخشی از زندگی شماست که واقعاً هرگز فراموش نمی کنید. گذشته از همه شادی و عشقی که برای شما به ارمغان می آورد ، دلیل دیگر یادآوری مداوم ارتباط کمی با میزان کارهایی که در بارداری می گذرد وجود دارد.
به غیر از بارداری (چشمک چشم) ، چیزهای زیادی برای فکر کردن و اطمینان از زمان بارداری وجود دارد. اگرچه وقتی به آن فکر می کنید کار سختی به نظر می رسد ، وقتی واقعاً آنرا انجام می دهید ، این یک توپ کاملا متفاوت است.
وقتی همه این تلاش ها را می کنید ، می دانید که این برای سلامتی و فایده کودک شماست و باعث می شود این کار خیلی شبیه کار نباشد.
تمام کارهایی که باید انجام شود در دوران بارداری قرار دارد ، تمام تست هایی که مادران باید انجام دهند. این آزمایشات به دلایل مختلفی انجام می شود که اصلی ترین آنها اطمینان از سلامتی شما و کودک شما است.
این آزمایشات بررسی می کنند که بدن شما چگونه کار می کند و کودک شما چگونه در حال رشد است تا ببیند آیا برای اطمینان از سلامتی مادر و نوزاد چیز دیگری لازم است یا خیر.
برخی از متداول ترین آزمایشاتی که باید در دوران بارداری انجام شود ، آزمایش خون ، آزمایش ادرار و سونوگرافی است.

معاینه لگن در ۳ ماهه آخر بارداری
باز شدن دهانه رحم بستگی به عواملی دارد که بسیاری از زنان مرحله پیش‌ زایمان طولانی مدتی دارند و لحظه زایمان کوتاه که طی آن در مرحله پیش‌ زایمان کارهای زیادی برای آمادگی و نرم‌شدن گردن رحم انجام شده و بازشدگی سریع صورت می‌گیرد.
دیگر بانوان ممکن است مدت زمان زیادی در حال درد زایمان باشند در حالی که هنوز دهانه رحم باز نشده است. گردن رحمی که یک روز بالا، تنگ و بسته بوده ممکن است روز بعد نازک و باز شود.
با تمام این ها می توان اینگونه نتیجه گرفت که معاینه واژینال در اوایل بارداری در بیشتر موارد ضروری نیست اما در اواخر بارداری می تواند پزشک را در تصمیم گیری درمورد نوع زایمان کمک کند.

معاینه لگن در زنان باردار، چگونه؟
معاینه لگن برای زایمان طبیعی
معاینه لگن برای تشخیص زایمان طبیعی در ۳ ماهه سوم بارداری مادر انجام می‌شود. با انجام این معاینه پزشک از آمادگی مادر برای زایمان اطمینان حاصل می‌کند تا مشکلی در روند زایمان طبیعی ایجاد نشود.
در طی۳ ماهه اول بارداری، هدف پزشک از معاینه لگن بررسی وضعیت گردن رحم است. اگر هیچ گونه مشکلی در این معاینه مشاهده نشد، نیازی به معاینه دوم در هفته ۳۶ بارداری نخواهد بود.
پس از هفته ۳۶ بارداری پزشک به صورت متداول در چندین ویزیت، معاینه لگن را قبل از زایمان انجام می‌دهد. این معاینات برای ازریابی عملکرد گردن رحم انجام می‌شود تا پزشک از زمان تقریبی زایمان مطلع شود.
اگر شرایط مادر به صورتی باشد که ریسک زایمان زودرس زیاد باشد.
اگر مادر دچار لکه بینی شود.
اگر مادر تجربه عفونت‌های واژینال نظیر هرپس تناسلی را داشته باشد.
اگر در ناحیه لگن مادر تومور مشاهده شود.
نحوه معاینه لگن برای زایمان طبیعی
معمولاً معاینه لگن برای ارزیابی اندازه، شکل و موقعیت لگن انجام می‌شود. معاینه توسط دست پزشک و به صورت بصری انجام می‌شود.
پزشک توسط دست خود اندام تناسلی خارجی و داخل واژن را برای ارزیابی دیواره‌های واژن معاینه می‌کند. معاینه توسط وسیله کوچکی به نام آینه طبی (سپکولوم) انجام می‌شود که به معاینه آسان‌تر لگن کمک می‌کند.
به طور خلاصه مراحل معاینه لگن برای زایمان طبیعی شامل موارد زیر است:
برای معاینه لگن در ابتدا شما باید لباس خود را درآورید و به سمت پشت خود روی تخت معاینه دراز بکشید.
پزشک از شما می‌خواهد پاهایتان را تا حد امکان از هم فاصله دهید.
در مرحله بعد پزشک دو انگشت خود را به درون واژن برده و وضعیت گردن رحم را بررسی می‌کند.
در مرحله بعدی پزشک سپکولوم را به درون واژن فرو می‌برد و با کشیده شدن واژن، وضعیت آن را ارزیابی می‌کند.

فواید معاینات پیش از زایمان
یکی از مواردی که بررسی دهانه رحم نمی تواند انجام دهد، تعیین دقیق زمان زایمان است. در واقع، تحقیقات نشان داده اند که ترشح ماده ای به نام سورفکتانت از ریه های جنین باعث آغاز مراحل زایمان می شود.
بنابراین قطعآ دهانه رحم شما شاخص خوبی برای آنچه ممکن است در آینده اتفاق بیفتد، نیست.
اگر دهانه‌ رحم در یک معاینه لگن در دوران بارداری نرم و باز شده باشد به این معنی نیست که در معاینات بعدی نیز به همین‌ منوال باشد. رحم بانوان اغلب می تواند هفته ها پیش از زایمان اندکی باز شود ( ۱-۲سانتی متر).
اتساع دهانه رحم بستگی به عواملی دارد که خارج از کنترل ما هستند و در مادران مختلف به گونه ی متفاوتی پیشرفت خواهد کرد.
بسیاری از بانوان یک زایمان مقدماتی طولانی و یک زایمان فعال را تجربه می کنند. هنگامی که در زایمان مقدماتی برای آمادگی و نرم شدن دهانه رحم اتفاقات زیادی رخ می دهد، در زایمان فعال گشاد شدن دهانه رحم‌ سریع تر اتفاق می افتد. گاهی مادران باید ساعت ها پیش از زایمان منتظر باز شدن دهانه رحم باشند. دهانه رحم ممکن است یک روز بالا، سفت و بسته باشد و روز دیگر شروع به نازک و گشاد شدن کند.
بنابراین معاینه لگن در دوران بارداری خصوصا اواخر آن گرچه می تواند اطلاعات مفیدی را درمورد زایمان در اختیار پزشک قرار دهد اما به هیچ وجه نمی تواند تاریخ دقیق زایمان طبیعی را پیش بینی کند.

حتما بخوانید: سایر مطالب گروه سلامت مادر و نوزاد

برای مشاهده فوری اخبار و مطالب در کانال تلگرام ما عضو شوید!


روی کلید واژه مرتبط کلیک کنید
منتخب امروز

بیشترین بازدید یک ساعت گذشته


رابطه جنسی زیر دوش آب در حمام با همسر خوب است یا بد؟