4 واژه انگلیسی با ریشه جالب و داستان عجیب و غریب!

ریشه‌شناسی یا اتیمولوژی – مطالعه‌ی ریشه کلمات – یک رشته‌ی فوق‌العاده جالب است. کلمات از زبانی به زبان دیگر می‌روند یا گاهی کلماتی از یک زبان در بیش‌تر زبان‌های دنیا به کار می‌روند. در این نوشتار به ریشه ۴ واژه انگلیسی خواهیم پرداخت که بعضا از زبان های دیگر وارد زبان‌ انگلیسی شده‌اند و داستان بسیار جالبی هم دارند. به هر زبانی که صحبت بکنید، از شنیدن داستان‌هایی که پشت برخی از کلمه‌هایی هستند که هر روز استفاده می‌کنید، قطعا شگفت‌زده خواهید شد. در این‌جا با کلماتی که بسیار شنیده‌اید اما از ریشه‌ی آن‌ها اطلاعی ندارید آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید!

۱. قرنطینه

واژه‌ی قرنطینه برای اولین بار توسط ونیزی‌ها در دوبروونیک استفاده شد.

کلمه “قرنطینه” ریشه در طاعون ویرانگر دارد، مرضی که اصطلاح مرگ سیاه را به خود اختصاص داد. این بیماری در قرن ۱۴ در اروپا به شدت شیوع یافت، و حدود ۳۰ درصد از جمعیت اروپا را به کام مرگ کشاند. قرنطینه از کلمات ایتالیایی “quaranta giorni” یا “چهل روز” به گویش ونیزی می‌آید و به این واقعیت اشاره دارد که در تلاش برای متوقف کردن گسترش طاعون، کشتی‌ها به مدت چهل روز در جزایر نزدیک در انزوا قرار می‌گرفتند و بعد اجازه‌ی ورود به ساحل را پیدا می‌کردند. در ابتدا – بر اساس یک سند که از سال ۱۳۷۷ تأیید شده – این دوره سی روزه بود و به عنوان “ترنتین” شناخته می‌شد، اما بعد به مدت چهل روز افزایش یافت تا زمان بیش‌تری برای توسعه‌ی علائم بیماری فراهم شود.

این عمل نخستین بار توسط ونیزی‌ها انجام شد که حرکت کشتی‌ها را به شهر دوبروونیک، که در حال حاضر بخشی از کرواسی است، تحت کنترل حاکمیت ونیزی قرار دادند. در حال حاضر از کلمه “قرنطینه” استفاده می‌کنیم تا به محدودیت جابجاییِ (برای یک دوره زمانی) افراد یا حیواناتی اشاره کنیم که به نظر می‌رسد سالم هستند، اما قبلا در معرض یک بیماری مضر قرار داشته‌اند، ممکن است به آن مبتلا شده باشند و این احتمال وجود دارد که آن را به دیگران نیز بدهند.

مطلب مرتبط: ۷ حقیقت بسیار جالب و زیبا درباره زبان فارسی یا پارسی

۲. مالاریا

احتمالا اصلا به ذهن‌تان خطور نکرده که یک کلمه که همه‌ی ما را به یادآقریقا می‌اندازد، در واقع به آب و هوای رم مرتبط است. مالاریا از کلمات ایتالیایی قرون وسطا می‌آید به این ترتیب که “mal” به معنی “بد” و “aria” به معنای “هوا” است – به طوری که معنای واقعی کلمه “هوای بد” است. این اصطلاح برای توصیف هوای ناخوشایند زمین‌های باتلاقی در اطراف رم مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما اعتقاد بر این بود که باعث همان مرضی می‌شود که ما اکنون آن را مالاریا می‌نامیم. و البته حالا می‌دانیم که نوعی پشه است که باعث بروز این بیماری می‌شود نه خود آب و هوا!

مطلب مرتبط: زبان های ایرانی: ۷ زبان رایج در ایران را بشناسیم

۳. کچاپ

باور کردن این‌که این سس انگلیسی و آمریکایی ریشه در قرن هفدهم و چین دارد و به عنوان یک سس مخصوص ماهی استفاده می‌شده‌است، واقعا سخت است. محبوبیت این سس که در گویش آموی از زبان چینی کو چیاپ یا که چیاپ تلفظ می‌شود، در اوایل قرن هجدهم به سنگاپور و مالزی امروز گسترش پیدا کرد و توسط کاشفان بریتانیایی هنوز هم رو به گسترش است. در زبان اندونزیایی- مالزیایی، سس “kecap” نامیده می‌شود‌ و تلفظ آن، “کای چاپ” است که در نهایت به کچاب امروزی رسیده‌است. با این حال، تا قرن نوزدهم کچاپ گوجه‌فرنگی ساخته نشده بود. مردم سابقا تصور می‌کردند که گوجه‌فرنگی‌ها مسموم هستند و سس در آمریکا تا اواسط همان قرن از طرف مردم پذیرفته نشد. اما امروز هیچ کس نمی‌تواند سیب‌زمینی سرخ‌کرده یا همبرگر را بدون آن تصور کند!

۴. ساندویچ

میان‌وعده یا حتی شام و ناهار مورد علاقه‌ی بسیاری از آدم‌ها نام خود را از ارل ساندویچ چهارم، جان مونتاگو، گرفته‌است. داستان به این منوال است که ۲۵۰ سال پیش، این اشراف‌زاده‌ی قرن هجدهم درخواست کرد که خدمتکار شخصی‌اش، گوشت را بین دو تکه نان برای او سرو کند. او دوست داشت این غذا را در حین بازی ورق بخورد، به این دلیل که دستانش در اثر خوردن گوشت چرب نمی‌شد و کارت‌ها هم خراب نمی‌شدند. دوستانش با دیدن مونتاگو کم کم به خوردن این شکل از غذا تمایل پیدا کردند و همان غذا را سفارش دادند تا این‌که واژه‌ی ساندویچ به معنای امروزی‌اش متولد شد. اگرچه مردم قبل از آن هم نان را با غذاهایی مثل پنیر و گوشت می‌خوردند، اما چنین وعده‌های غذایی به عنوان «نان و پنیر» یا «نان و گوشت» شناخته می‌شد. ساندویچ در حال حاضر راحت‌ترین غذای موجود در دنیا است.

از سویی دیگر خود واژه‌ی ساندویچ به عنوان نام فامیلی از نام مکانی می‌آید در کنت که به صورت تحت‌اللفظی به معنای بندرگاه شنی (یا مرکز تجارت) است.

ترجمه: تحریریه سایت کسب و کار بازده -سارا فیضی

منبع: آکسفورد رویال آکادمی

۴ واژه انگلیسی با ریشه جالب و داستان عجیب و غریب!