جولان نابلدها در حوزه کودک/به خطر افتادن بهداشت روانی کودکان با تصویرگری غیرحرفه ای

کمال شفیعی شاعر کودک و نوجوان در گفت و گو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان،درباره ناهمخوانی میان کیفیت و کمیت آثار حوزه کودک و نوجوان گفت: این تفکر غلط که هر کسی با هر میزان توانایی، آثاری در زمینه کودک و نوجوان خلق می‌کندباعث ناهمخوانی میان کمیت وکیفیت آثار این حوزه شده است. درحالی که نوشتن برای کودکان ونوجوانان کاری تخصصی و مشکل‌تر از نوشتن برای بزرگسالان است.

او افزود: انتشار کتاب کودک و نوجوان هم برای ناشران هم شاعر و هم نویسنده این حوزه مقرون به صرفه است برای همین افراد زیادی به طمع درآمد آثاری را در این حوزه خلق می‌کنند که بسیاری از این آثار کیفیت و استاندارد‌های لازم را ندارند این آثار هم از لحاظ زیباسازی برای کودک و نوجوان مشکل دارند هم برای گروه سنی که نوشته شده است، مناسب نیستند.

این شاعر کودک و نوجوان ادامه داد: بسیاری از آثاری که در حوزه کودک و نوجوان خلق می‌شود آسیب‌های روانی به کودک وارد می‌کند و کیفیت بسیار نازلی دارند میزان تاثیر مخرب این آثار روی فضای فکری کودک و نوجوان در این بین مطرح است و از منظر دیگر ایراد‌های گرافیکی و تصویرگری در آثار کودک و نوجوان وجود دارد هرکسی که نقاشی کودک انجام می‌دهد تصویرگری کتاب کودک را برعهده می‌گیرد که این مسئله به دلیل ضعف ساختاری که در کشورمان وجود دارد، ایجاد شده است.

شفیعی بیان کرد: شاید در کشور ۱۰ ناشر خوب در حوزه کودک و نوجوان داشته باشیم از آن طرف حدود ۲ هزار ناشر داریم که آثار کودک و نوجوان را تالیف یا چاپ می‌کنند و بقیه ناشران حتی در این زمینه آماتور هم نیستند وقتی نگاه غیرحرفه‌ای باشد؛ هر ناشری که صرفا نگاه حرفه‌ای ندارد به این حوزه وارد می‌شود.

او تصریح کرد:شاعر و نویسندگان غیرحرفه‌ای سراغ ناشران غیرحرفه‌ای می‌روند و سرتاسر آثار این دسته از شاعران و نویسندگان ضعیف است. طبعا ناشران حرفه‌ای آثار این افراد را نمی‌پذیرند و کتاب‌های خوب ۱۰ ناشر حرفه‌ای میان آثار دو هزار ناشر دیگر گم می‌شود که این وضعیت باعث سردرگمی مخاطب می‌شود.

این شاعر کودک و نوجوان اظهار کرد: شاید مخاطب با یکی دو اثر خوب هم در میان آثار منتشر شده در حوزه کودک و نوجوان مواجه شود کاش استاندارد سازی برای کتاب‌های کودک ونوجوان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعریف می‌شد این استاندارد‌ها می‌تواند ممیزی کیفی این آثار از نظر زیباشناسانه، تصویرگری، نوع کاغذ، نوع قلم وصفحه آرایی مورد توجه باشد.

شفیعی ادامه داد: کتاب، پکیجی از هنر‌های مختلف است، همانطور که اگر خواننده و آهنگساز با هم هماهنگ نباشند اثری فالش خوانده می‌شود انتخاب تیمی حرفه‌ای برای انتشار کتاب شاعر یا نویسنده می‌تواند به عرضه اثری حرفه‌ای کمک کند. معمولا ناشران غیر حرفه‌ای پولی بابت شعر یا داستانی که منتشرمی کنند نمی‌دهند، چون به سود فکرمی کنند در حوزه ترجمه وضعیت به مراتب بدتر است؛ این وضعیت در ترجمه بیشتر بیداد می‌کند.

او اظهار کرد:اگر قرار است مترجم اثری خوب را ترجمه کند باید یک اثری را که انتخاب می‌کند به دقت مطالعه کند. در کنارش باید دید مترجم تاچه میزان ادبیات ما را می‌شناسد چرا که ادیب زبان ما و زبانی است که از آن ترجمه می‌کند؛ متاسفانه مترجمان تنها صرف داشتن توانایی ترجمه آثار حوزه کودک و نوجوان را ترجمه می‌کنند.

بیشتر بخوانید

این شاعر کودک و نوجوان بیان کرد: شناخت مترجم از زیرساخت‌های فرهنگی و ادبیات کودک ونوجوان کشورمان و میزان نیاز این ادبیات به کتاب ترجمه شده در این بین مهم است مترجم همه این پیش نیاز‌ها را برای ترجمه کتاب کودک و نوجوان درنظر نمی‌گیرد. قانون کپی رایت برای ترجمه کتاب در حوزه کودک و نوجوان قانون رعایت نمی‌شود؛ تنها اثری را به اسم کتاب خارجی ترجمه می‌کنند و به جلد این اثر رنگ و لعابی می‌دهند.

شفیعی ادامه داد: آثار ترجمه کودک و نوجوان یا با کشورما یا با گروه سنی تناسب ندارد در این وضعیت مخاطبان آثار کودک و نوجوان باید سطح سواد عمومی شان بالا برود در این زمینه نقش متولیان فرهنگی حوزه کودک و نوجوان و رسانه‌های اجتماعی بسیار پررنگ است؛ پدر و مادر‌ها تفاوت میان کتاب خوب با بد را نمی شناسند و این مسئله نقش آموزش و پرورش را بسیار پررنگ می‌کند.

او تصریح کرد: سازمان‌هایی مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حوزه هنری و کانون پرورش فکری کودک و نوجوان باید استاندارد‌هایی را برای انتشار کتاب کودک و نوجوان تعریف کننداگر این اتفاق بیفتد بهداشت روانی کودک بیمه می‌شود با الگوسازی، اثر خوب ادبی را به او معرفی کنیم؛ وزارت ارشاد باید کارگروهی داشته باشد که به آثار نازل مجوز انتشار ندهد، چون انتشار این کتاب‌های ضعیف ظلم به درختان است و هزینه‌ای که برای انتشار کتاب صرف می‌شود.

این شاعر کودک و نوجوان بیان کرد: بسیاری از کتاب‌های خوب پشت صف انتشار می‌مانند وبسیاری از کتاب‌های نازل منتشر و در نمایشگاه‌های کتاب عرضه می‌شوند خانواده‌ها هم تشخیص نمی‌دهند کدام کتاب مفید و کدام کتاب مضر است. مضر بودن کتاب از منظر بهداشت روانی کودک و اثری ادبی است که مطالعه می‌کنند کودکان ما با مطالعه کتاب‌های نازل از این دومنظر آسیب می‌بینند.

انتهای پیام/