راهکار‌هایی برای تقویت قدرت کلامی کودک

نازنین دسترنج روانشناس کودک اظهار کرد: گریه کردن اولین راه ارتباطی نوزاد با والدین است بنابراین کودک با گریه کردن نیاز‌ها و خواسته‌های خود را از قبیل احساس گرسنگی، دل درد و خواب بیان می‌کند. از سن دو ماهگی علاوه بر بینایی نوزاد قدرت آوایی هم نسبت به گذشته تکامل پیدا می‌کند و به مرور قادر به تولید صدا‌هایی خواهد شد.

او با اشاره به اینکه ژنتیک و عوامل محیطی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین عوامل برای صحبت کردن کودکان است، بیان کرد: تقریباً تا حدود یک سالگی کودکان نه تنها آوا‌های مختلف بلکه برخی حروف و کلمات را ادا می‌کنند؛ بنابراین تا یک و نیم سالگی کودک می‌تواند چند کلمه را بیان کند وکلمات مربوط به اشیای اطرافش را تشخیص دهد. در دوسالگی دایره لغات کودک بیشتر می‌شود و تا حدود ۱۰۰ کلمه را می‌تواند بیان کند.

دو تا سه سالگی سنی است که کودک می‌تواند جملات فعل دار، اما کوتاه را به کار ببرد و در نهایت تا ۴ سالگی کودکان با استفاده از کلمات و جملات با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.

این روانشناس کودک بیان کرد: برخی کودکان روند رشد کلامی شان با سرعت کمتری انجام می‌گیرد و برخی از کودکان به دلایلی ممکن است، جهش رشد گفتاری داشته باشند و به جای گفتن کلمات به صورت تدریجی به یکباره جمله‌ای بگویند که والدین را شگفت زده کنند بنابراین رشد کلامی کودکان با یکدیگر متفاوت است.

او در خصوص اینکه چه زمانی باید نگران دیر صحبت کردن کودکان باشیم، تصریح کرد: به طور طبیعی کودک از ۱۸ ماهگی می‌تواند ۱۰ کلمه را به زبان بیاورد، اما اگر کودکی تا سه سالگی نسبت به هم سن و سال‌های خود دایره لغات کمتری دارد یا نمی‌تواند جملات سه تا چهار کلمه‌ای را بیان کند همچنین فعل‌های کوتاه را در جمله به کار ببرد در چنین شرایطی والدین باید به فکر باشند که از یک متخصص علت اصلی دیر صحبت کردن کودکشان را جویا شوند؛ در چنین شرایطی والدین باید صبور باشند و کودکشان را با دیگر همسال‌هایشان مقایسه نکنند.

او با اشاره به این که برخی علائم را باید از همان نوزادی به آن‌ها توجه کرد، گفت: اگر نوزاد سه تا چهار ماهه نسبت به صدا‌های محیط اطراف خود بی‌توجه باشد و هیچگونه ارتباطی با دیگران برقرار نکند یا حتی آوا‌های صوتی ساده را به زبان نیاورد در این صورت بهتر است با یک متخصص مشورت شود.

دسترنج گفت: برقراری ارتباط چشمی هنگام صحبت با کودک، ایجاد محیط غنی برای گفت و گو و واضح صحبت کردن با کودک از جمله راه‌های تقویت قدرت کلامی کودک است.

این روانشناس کودک تصریح کرد: بهتر است که یادگیری و تقویت صحبت در کودکان به صورت غیر مستقیم و همراه با بازی باشد، زیرا این روش بهترین نوع یادگیری است.

او یادآور شد: شاید کودکانه صحبت کردن بچه‌ها جذاب و برای والدین قشنگ باشد، اما زمانی که به سن بالاتر می‌رسند به یک مشکل تبدیل می‌شود که باید با گفتار درمانی این مشکل برطرف شود؛ بنابراین والدین سعی نکنند با فرزندانشان کودکانه صحبت کنند.