چرا باید مانیتور را کالیبره کنیم؟ شاید به عنوان یک طراح و یا عکاس برای شما هم پیش آمده باشد که متوجه شوید رنگها در مانیتور و یا لپ تاپ شما با سایر دستگاهها متفاوت است یا طرح و عکس چاپی شما هیچ شباهتی به آنچه انتظار داشتهاید، ندارد. شاید هم طرح یا تصویر شما در مانیتور عالی به نظر میرسد ولی رنگها در چاپ و مانیتور مشتری متفاوت بوده است.
این مشکل رایجی است که اکثر طراحان و عکاسان بیش از یک بار با آن روبرو شده اند. خوشبختانه، راه حل خیلی پیچیده نیست؛ مانیتور خود را کالیبره کنید. اگر مانیتور و لپ تاپ خود را کالیبره نکنید به این معنی است که به احتمال زیاد رنگها را به درستی روی صفحه نمایش نمیبینید و اینکه ممکن است مشکلاتی را در بازتولید و چاپ طرحها و تصاویر در سایر مانیتورها و دستگاههای چاپ ایجاد نماید.
هیچ چیز بدتر از این نیست که ساعتها روی یک تصویر یا طرح صرف کنید و بعد متوجه شوید که در چاپخانه، رنگها کاملاً تغییر کرده است. کالیبره کردن مانیتور مهم است حتی اگر قصد چاپ تصاویر خود را ندارید. تصویر و طرحی که در مانیتور خود مشاهده میکنید ممکن است کاملاً متفاوت از آنچه کارفرما و مشتری شما میبینند به نظر برسد.
در این مقاله سعی داریم نگاهی دقیقتر به معنی کالیبره کردن مانیتور و دلایل انجام آن داشته باشیم تا بتوانیم از نمایش رنگهای واقعی در مانیتور و لپ تاپ بهره ببریم.
شروع داستان مدیریت رنگ در دنیای دیجیتال
داستان از جایی شروع میشود که دید انسان از توانایی بالایی در شناسایی رنگ برخوردار بوده، لیکن سخت افزارهایی مثل مانیتور و پرینتر در بازتولید رنگ محدودیت دارند. عموماَ هیچ دستگاهی نمیتواند وسعت رنگ قابل تشخیص توسط چشم انسان را بازتولید و یا چاپ کند. از طرف دیگر روش بازتولید رنگ در سخت افزارهای موجودی مثل دوربین عکاسی، مانیتور و پرینتر به دلیل ماهیت متفاوت در نحوه بازتولید رنگ و همچنین بکارگیری تکنولوژیهای متفاوت، یکسان نیست.
کالیبره کردن مانیتور به چه معناست و چرا باید انجام شود؟
اکنون میدانیم که کالیبره کردن مانیتور برای اطمینان از اینکه همیشه رنگها را به درستی نمایش میدهید مهم است، اما دقیقاً به چه معناست؟ به عبارت ساده، کالیبره کردن مانیتور به این معنی است که رنگها مطابق با استانداردهای عمومی تنظیم میشوند. این کار با استفاده از تجهیزات مدیریت رنگ انجام میشود.
مانیتور یک محصول الکترونیکی و مصرفی است. به مرور زمان و با استفاده بیشتر، بازتولید رنگ و نور در مانیتور و لپ تاپ شما ممکن است از حالت استاندارد خارج گردد. اگر کالیبراسیون مانیتور برای مدت طولانی انجام نشده باشد، به خصوص برای مانیتورهای قدیمی، این تغییر میتواند شدید باشد. یک شاخص خوب که نشان میدهد مانیتور شما نیاز به کالیبره کردن دارد این است که تصاویر شما دارای یک ته رنگ کلی میباشد. اگر رنگها در مانیتور کالیبره نشده شما خوب به نظر میرسند، به این معنی نیست که برای دیگران عالی به نظر میرسند.
کالیبراسیون مانیتور و کالیبره کردن لپ تاپ تضمین میکند که رنگهای تصویر متعادل و مطابق با استاندارد رایج هستند. به عبارت دیگر، رنگها هنگام مشاهده در دستگاههای مختلف و هنگام چاپ صحیح هستند.
برای آشنایی بیشتر با مقوله کالیبراسیون مانیتور، نیاز به آشنایی با مفاهیم مدیریت رنگ بشرح ذیل است.
فضای رنگی
در دنیای دیجیتال رنگها توسط مفهوم فضای رنگی قابل شناسایی و تفکیک است. احتمالا پیش از این نامهایی مانند sRGBو Adobe RGB به گوشتان خورده است. این فضاهای رنگی از طریق ریاضیات و به صورت دقیقی توسعه پیدا کردهاند. با توجه به اینکه اکثر دوربینهای دیجیتال از فضای رنگی Adobe RGB پیشتیبانی میکند، اگر مانیتور هم از فضای رنگی Adobe RGB پشتیبانی کند، شما از به طور کامل از توان دوربین عکاسی خود در بازتولید و مشاهده رنگها استفاده میکنید. در این حالت تمام رنگهای ثبت شده توسط سنسور دوربین، در مانیتور قابل بازتولید و مشاهده است.
یکی از فاکتورهای تاثیر گذار بر قیمت یک مانیتور و لپ تاپ، میزان پشتیبانی فضای رنگی بزرگتر است. یک مانیتور با فضای رنگی Adobe RGB قیمت بیشتری نسبت به یک مانیتور با فضای رنگی sRGB دارد. البته الزاماَ همیشه فضای بزرگتر، گزینه بهتری نیست. فضای رنگی مورد نیاز باید براساس فضای رنگی فایل مقصد استفاده شود. استفاده از فضای رنگی sRGB در برخی موارد نظیر انتشار عکس در فضای مجازی الزاماَ باید مورد استفاده قرار گیرد.
موضوع پشتیبانی از فضای رنگی در مانیتورهای اکسترنال تا حدودی مشخص است. اما این موضوع در خصوص اکثر صفحه نمایش لپ تاپهای موجود در بازار صادق نیست. عملاَ اطلاعات دقیقی از توانایی بازتولید رنگ در مانیتور لپ تاپ، در دسترس نیست. بدون اطلاع میزان توانایی مانیتور و لپ تاپ در بازتولید رنگ، ادیت عکس و یا طراحی عملاَ به صورت تصادفی صورت میگیرد و تسری و ایجاد مجدد رنگهای مورد علاقه شما در تصویر کار بسیار مشکلی است.
فضای رنگی Adobe RGB
فضای رنگی Adobe RGB یک فضای رنگی استاندارد در همه دستگاههای چاپ است. (به دلیل قدیمیبودن تجهیزات چاپ در ایران، این موضوع بعضاَ در کشور عزیزمان صادق نیست). بسیاری از عکاسان و طراحان فکر میکنند که چاپ عکس در فضای رنگی Adobe RGB شبیه به چاپ عکس با رنگهای یک دوربین دیجیتال است. اما ماهیت رنگ در پرینتر و دوربین عکاسی و فرآیند بازتولید رنگ متفاوت هستند. شما هرگز نباید این دو را با هم اشتباه بگیرید! آنچه میبینید هر چیزی است که از مانیتور کامپیوتر خود دریافت میکنید. اگر از دوربین دیجیتال خود چاپ میکنید، چیزی جز پیکسلها و رنگها روی مانیتور شما نیست.
اگر با فرمت raw عکاسی میکنید به احتمال زیاد تصویر خود را در فضای رنگی Adobe RGB ویرایش میکنید. این فضای رنگی بهترین فرمت برای ویرایش تصاویر است. هنگامیکه با استفاده از یک پرینتر چاپ عکس با پشتیبانی از فضای رنگی Adobe RGB برای چاپ عکس خود استفاده میکنید، نرم افزار به طور خودکار تصویر شما را به فضای رنگی Adobe RGB تبدیل میکند.
وقتی سعی میکنید بفهمید که چگونه فضاهای رنگی خود را برای مطابقت با نرم افزار دیگری تغییر دهید، متوجه میشوید که دو فضای رنگی وجود دارد که به طور گسترده توسط اکثریت قریب به اتفاق عکاسان استفاده میشود. بنابراین اگر واقعاً میخواهید به مدیریت رنگ در عکاسی مسلط شوید، باید با فضای رنگی Adobe RGB و نحوه استفاده از آن بیشتر آشنا شوید.
فضای رنگی sRGB
این فضای رنگی سعی بر تعریف استاندارد RGB معرفی شده توسط HP و مایکروسافت دارد. sRGB برای وسایل غیر حرفه ای مانند دوربینهای دیجیتال خانگی، اسکنرها و پرینترهای معموی و مشاهده ی تصاویر در اینترنت طراحی شده است. اگر قرار است طرح و یا تصویر را برای یک مشتری که آن را روی PC و خارج از برنامههایی که از مدیریت رنگ پشتیبانی نمیکند، فرستاده شود، استفاده از فضای رنگی sRGB بهترین گزینه است. همچنین sRGB فضای رنگی خوبی برای ذخیره کردن تصاویر به منظور استفاده در اینترنت است. زیرا اکثر کاربران با مانیتور کالیبره نشده کار میکنند. در حال حاضر نیز به منظور کاهش هزینههای تولید گستره رنگی اکثر مانیتور ها و لپ تاپ میان رده محدود به فضای رنگی sRGB است.
فضای رنگی DCI-P3
DCI-P3 که گاهی اوقات به اختصار P3نامیده میشود، یک فضای رنگی یا مجموعهای از رنگهاست که توسط کنسرسیومیبه نام Digital Cinema Initiatives که از همکاری استودیوهای بزرگ فیلمسازی تشکیل شده، ساخته شده است. این همکاری را باید تلاشی برای استانداردسازی رنگ به کار رفته در صنعت سینما و مانیتورهای پیشرفته PC دانست. در حال حاضر برخی تلویزیونها و دیگر انواع نمایشگر از دامنه رنگی DCI-P3بهره میبرند، اما باید به این نکته اشاره کنیم که در بیشتر رسانههای خانگی هنوز از طیف رنگی کوچکترsRGB استفاده میشود.
فضای رنگی مورد استفاده در نرم افزار
صرف پشتیبانی مانیتور از فضای رنگی بزرگتری همچون Adobe RGB مشکل را حل نمیکند. نکته اساسی بعدی استفاده از فضای رنگی مناسب در زمان ویرایش و ادیت تصویر است. زمانی که دوربین عکاسی در حالت غیر فشرده و یا همان RAW عکاسی میکند، تصویر فاقد هرگونه فضای رنگی است. فضای رنگی بنابر نیاز عکاس و با توجه به میزان پشتیبانی مانیتور از فضای رنگی میبایست انتخاب شود. با توجه به اینکه فضای رنگی Adobe RGB تقریبا 35 درصد بزرگ تر از فضای رنگی sRGB است، به شرط پشتیبانی مانیتور از فضای رنگی Adobe RGB، فایل خام عکس را در این فضای رنگی باز و ویرایش کنید.
انتخاب فضای رنگی در زمان ذخیره سازی فایل
برای کاهش تغییرات رنگی، پس از ویرایش تصویر باید از فضای رنگی مناسب در زمان ذخیره سازی فایل استفاده کنیم. همه چیز بستگی به فضای رنگی مقصد دارد. اگر قصد دارید عکس را در فضای مجازی و تحت وب منتشر کنید باید تصویر و یا طرح را در فضای رنگی sRGB ذخیره کنید. برخی مشتریان فایل را در فضای رنگی Adobe RGB نیاز دارند. برای چاپ عکس داستان متفاوت است. در حال حاضر پرینترهای چاپ عکس حرفه ای توانایی چاپ با گستره رنگی Adobe RGB نیز دارند. ولی اکثر لابراتوارهای چاپ عکس از فضای رنگی sRGB پشتیبانی میکنند.
کالیبره اختصاصی در فضای رنگی مناسب
در حال حاضر اکثر مانیتورها دارای فضای رنگی اختصاصی برای ادیت فیلم، طراحی، ادیت عکس است. لذا انجام یک مرحله کالیبراسیون مانیتور برای پوشش کلیه این اهداف، امکان پذیر نیست. به عنوان مثال، در صنعت فیلم سازی فقط بخشی از 255 پله خاکستری مورد استفاده در صنعت عکاسی مورد استفاده قرار میگیرد. در صنعت فیلمسازی به دلایل فنی، به جای استفاده از 0-255 از محدوده 16-235 استفاده میشود. به اصطلاح به جای استفاده از full RGB از Limited RGB استفاده میشود.
دقت به این موضوع و انجام تنظیمات لازم یکی از مواردی است که در زمان کالیبراسیون مانیتور برای ادیت فیلم باید در نظر گرفت. در صورت پشتیبانی مانیتور اکسترنال از فضاهای رنگی متفاوت به صورت سخت افزاری، عملاّ شما چندین مانیتور در اختیار دارید. لذا باید کلیه فضاهای رنگی مورد نیاز، به صورت جداگانه کالیبره شود. همچنین محدودیتهای کابل HDMI در نمایش فضای رنگی نیز در زمان کالیبراسیون میبایست در نظر گرفته شود.
تست Display Quality Reference مانتیور در زمان کالیبراسیون
کالیبراسیون لپ تاپ و کالیبره مانیتور به معنی اصلاح رنگ و نور مانیتور و بر اساس استانداردهای جهانی و تنظیم آن بر اساس حداکثر توان و کیفیت مانیتور و لپ تاپ در بازتولید و نمایش رنگ است. این امکان وجود دارد که مانیتور و لپ تاپ شما در بازتولید و نمایش برخی از رنگها ضعیف عمل کند. به عنوان مثال مانیتوری که در نمایش رنگ قرمز و یا زرد، ضعف داشته باشد قطعا در نمایش صحیح رنگ پوست در عکاسی پرتره ضعیف عمل خواهد نمود. به عنوان یک عکاس حرفه ای بدون دانستن این موضوع، ساعتها زمان خود را صرف تنظیم و اصلاح رنگ میکنید. اما بعد از اینکه تصویر را در فضای مجازی منتشر و یا چاپ کردید ناامید خواهید شد.
در این تست 24 رنگ استاندارد موجود در کالر چکر توسط دستگاه کالیبراسیون مانیتور بازتولید و توسط دستگاه بازخوانی میشود. این تست میزان انحراف رنگهای مانیتور را از استاندارد جهانی بررسی و گزارش میکند.
تستUniformity مانتیور در زمان کالیبراسیون
مرکز مانیتور اکسترنال و صفحه نمایش لپ تاپ، مشابه لنز دوربین عکاسی بهترین کیفیت را دارد. هرچه به سمت اطراف مانیتور حرکت کنیم امکان تغییرات رنگ و نور وجود دارد. الیته این موضوع در خصوص مانیتورهای حرفه ای و گران قیمت آنچنان صادق نیست. در این تست، مانیتور به 9 قسمت مساوی تقسیم و توسط دستگاه کالیبراسیون مانیتور مورد سنجش قرار میگیرد.
این گزارش ضعفهای مانیتور و لپ تاپ شما را بررسی و گزارش میکند. امکان دارد بخشی از مانیتور شما نور کمتری نسبت به سایر قسمتها داشته باشد. اطلاع از محدودیتهای صفحه نمایش برای ارائه یک کار حرفه ای ضروری هستش.
در نهایت و پس از انجام این تستها از ظرفیتهای مانیتور و لپ تاپ خود مطلع میشوید. این موضوع باعث میشود در زمان و هزینه خود صرفه جویی کنید.
بررسی شرایط محیط کار
از جمله نکات مهم و اساسی در زمان کالیبره کردن مانیتور، بررسی شرایط نوری محیط کار است. استفاده از منبع نور با کلوین مناسب و استاندارد و همچنین شدت نوری مناسب، در تفسیر کاربر از رنگ در مانیتور تاثیر گذار است. به دلیل تغییرات کلوین نور خورشید در طی روز، استفاده از نور خورشید در زمان کار با مانیتور توصیه نمیشود.
کلیه این موارد در زمان کالیبراسیون توسط همکاران ما بررسی و توصیههای لازم جهت اصلاح شرایط داده میشود.
جمع بندی
هدف مدیریت رنگ قابل پیش بینی کردن رنگها در زمان ویرایش، طراحی و یا چاپ است. کالیبراسیون مانیتور نیز بخش مهمیاز گردش مدیریت رنگ در دنیای دیجیتال است که متأسفانه، اغلب به دلیل عدم اطلاع کافی، مورد استقبال واقع نشده است. کالیبره نبودن تجهیزات به شدت بر کیفیت خروجی کار تأثیر نامطلوب میگذارد.
مجموعه کالیبره در تلاش است ضمن ارائه خدمات مناسب در زمینه کالیبراسیون انواع مانیتور و لپ تاپ، ساخت پروفایل کاغذ چاپ عکس و کالیبراسیون پرینتر، کالیبره اسکنرهای حرفه ای، کالیبراسیون انواع ویدئو پروژکتور، در ایجاد و نشر اطلاعات مفید در زمینه مدیریت رنگ و کالیبراسیون مانیتور، گامی به سمت جلو بردارد.
میتوانید با مطالعه سایر مقالات منتشره در سایت مجموعه کالیبره از جمله مقالات مربوط به فضای رنگی، کالر چارت و ... توانایی خود را در ارتقاء سطح کیفی خروجی کارتان افزایش دهید.
همچنین برای دریافت خدمات کالیبراسیون مانیتور و لپ تاپ، میتوانید از طریق سایت این مجموعه یا صفحه رسمی اینستاگرام و یا با شماره تلفن 02191035705 برای دریافت خدمات کالیبراسیون هماهنگ بفرمائید.
سلب مسئولیت: مطالب منتشرشده در دسته رپورتاژ آگهی توسط شرکتهای ثالث تهیه شده اند و جنبه تبلیغاتی یا بیانیه خبری دارند. این مطالب صرفاً بازنشر شده و شهرسختافزار مسئولیتی در قبال صحت محتوای آن ندارد.