قانون مالیات بر خانه‌های لوکس بازار را سامان می دهد؟

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ طرح مالیات از خانه‌های خالی و مالیات خانه‌های لوکس در راستای مالیات بر دارایی است. در حالی شاهد وضع قوانین مالیاتی (مالیات خانه‌های خالی و خانه‌های گران قیمت) هستیم که با تبدیل شدن مسکن به عنوان یک کالای سرمایه‌ای در کشور، تعادل عرضه و تقاضا در بازار مسکن دچار التهاب شده است. در خصوص مالیات خانه‌های خالی و گران قیمت با حسین رضوی‌پور،کارشناس و مشاور اقتصادی هم صحبت شدیم تا از اجرایی شدن این طرح در کشور بپرسیم.

حسین رضوی‌پور، اقتصاددان و تحلیلگر مسائل اقتصادی در خصوص اقدام دولت مبنی بر دریافت مالیات از خانه‌های لوکس به «راهبرد معاصر» گفت: مالیات بر خانه‌های لوکس مانند مالیات بر خانه های خالی، مالیات تنظیمی نیست که بر قیمت مسکن اثر بگذارد بلکه نوعی مالیات بر ثروت تلقی می‌شود و هدفش درآمدی است. لذا نباید آن را بنابر اثری که بر بازار می‌گذارد بسنجیم. اما مالیات بر خانه های خالی تنظیمی است و هدفش این است که عرضه در بازار بیشتر شود و خانه های خالی کمتر بشود.

وی با اشاره به اینکه هیچ راه حلی برای بازار مسکن به اندازه افزایش عرضه اثرگذار نخواهد بود افزود: مشکل بازار مسکن در سمت عرضه است. الان تولید مسکن هم دشوار است و هم تمایل ورود به تولید مسکن کم است. به نظر می‌رسد مهمترین کاری که در این زمینه باید انجام بگیرد این است که دولت سازوکارهایی اتخاذ کند که هزینه ساخت تولید مسکن را پایین بیاورد و بخش عمده‌ای از هزینه ساخت تولید مسکن در هزینه زمین نهفته است. چون هزینه زمین در ساخت مسکن یک هزینه قابل توجه و چشمگیری است.

این اقتصاددان با بیان اینکه باید ریسک‌های تولید مسکن در کشور پایین بیاید تا تولیدکننده ترغیب به ساخت و ساز شود گفت: دولت باید سیاست‌هایی اتخاذ بکندکه هزینه زمین به نوعی کاهش پیدا بکند همچنین باید دولت تدابیری بیندیشد تا ریسک‌های تولیدکننده مسکن را کاهش بدهد و کمک کند به اینکه برنامه ریزی در تولید مسکن قابل پیش بینی و انجام باشد. برای مثال تولید کننده، یک پروژه مسکونی را کلید میزند و شروع به ساخت و ساز میکند اما قیمت سیمان، آهن و نهاده های اصلی اینقدر نوسان دارد که با توجه به زمان بر بودن فرایند تولید مسکن، از انجام آن منصرف می‌شود. در حالی که اگر بازار عرضه محصولات کلیدی در زمینه مسکن مثل آهن وسیمان به نحوی ساماندهی بشود که از طریق بورس کالا بتوان نهاده های اصلی را برای تولیدکننده های بزرگ مسکن با استفاده از ابزارهای آتی پیش خرید کرد بازار یه یک تعادل نسبی خواهد رسید.

وی تصریح کرد: پس بنابراین دوکار عمده می‌توان در این زمینه کرد؛ یکی افزایش عرضه زمین توسط دولت است تا بتواند بافت های جدیدی ایجاد بکند و قیمت زمین را در کشور بشکند، چون محدودیت در عرضه زمین موجب میشود قیمت زمین در اقتصاد پرتکانه ای مثل اقتصاد ایران تبدیل به یک بازار سفته بازی بشود که این یکی از عوامل آسیب زا در قیمت مسکن است و نکته دیگر اینکه با استفاده از ابزارهای اتی و مشتقه در بورس کالا بتوان نهاده های اصلی را برای تولیدکننده های بزرگ مسکن فراهم کرد تا ریسک‌های تولیدکنندگان بزرگ مسکن کاهش پیدا کند.

رضوی‌پور با بیان اینکه مدیریت بازار مسکن با استفاده از ابزارهای مالیات تنظیمی من‌‌الجمله مالیات بر خانه های خالی، مالیات بر عایدی سرمایه و سایر مالیات های تنظیمی صورت میگیرد که در سایر کشورهای دنیا هم این سیاست ها اجرایی میشود گفت: به نظر میرسد زیر ساخت اطلاعاتی لازم برای اجرای صحیح این نظام‌های مالیاتی در کشور ما وجود ندارد. برای اینکه این زیر ساخت به وجود بیاید مالیات بر مجموع درآمد یک نقش کلیدی دارد. چون ما نمیتوانیم تشخیص بدهیم که کدام یک از واحدهای مسکونی مازاد و خالی است. برای اینکه دقیق بتوانیم تشخیص بدهیم باید از رصد تراکنش های مالی و بانکی استفاده بکنیم. این رصد از طریق نظام های مالیاتی پیاده می‌شود.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه نظام مالیاتی باعث ایجاد شفافیت در کشور می‌شود گفت: نظام مالیاتی مبتنی بر مجموع درآمد یک نظام مادر است و به لحاظ اطلاعاتی که تولید میکند و تغییری که در رفتار مودیان مالیاتی ایجاد میکند، رفتار انها را به سمت شفافیت تراکنش ها سوق میدهد. چون اگر تراکنشی را اعلام نکنند یا تراکنشی در لایه کسب و کارشان باشد که ان را به حساب‌های شخصی و حقیقی خود منتقل بکنند برای انها تبعات ایجاد میکند.

وی خاطر نشان کرد: پیشنهاد من این است که هرچه زودتر دولت در حوزه مالیات بر مجموع درامد زیرساخت لازم را فراهم بکند و اگر این کار فراهم بشود نظام های مالیات تنظیمی هم میتواند به کمک بیاید و اثربخشی بیشتری داشته باشد. نظام مالیاتی صرفا میتواند تولید انجام شده را در بازار تخصیص دهد ولی نمیتواند منجر به افزایش تولید و عرضه در بازار مسکن شود لذا ابزار مالیات تنظیمی یک مُسَکِن موقت میتواند بر بازار مسکن باشد و نیاز فزاینده به ساخت و تولید مسکن را اجابت نمیکند.

رضوی در پایان افزود: تمرکز دولت برای حل مشکل مسکن نباید حوزه مالیات باشد بلکه باید عرضه مسکن باشد که یکی از انها افزایش عرضه زمین است و دیگری تسهیل پوشش ریسک سازندگان مسکن است.