نگاه ویترینی به هنر‌های آیینی، تعالی این عرصه از هنر را متوقف میکند/ برای هنر‌های آیینی نیازمند یک پایتخت آیینی هستیم

زهرا فرود : " مرشد محسن میرزاعلی" از پیشکسوتان عرصه پرده خوانی و نقالی از برگزاری دومین جشنواره مستقل "نقالی و شاهنامه خوانی نقش ها" از خراسان رضوی و در کنار آرامگاه فردوسی و همچنین اجرای برنامه شبیه حسین در ماه صفر خبر داد.او به خبرنگار دیباچه می گوید: نگاه ویترین گونه به" نقالی و پرده‌خوانی" این حوزه از هنر را از قرار گرفتن در مسیر رشد و بارندگی باز می دارد .میرزا علی معتقد است این عرصه هنری که به نوبه خود می تواند نقش بسزایی در کاستن بزهکاری ها داشته باشد، نیازمند یک برخورداری از یک پایتخت آئینی است.

«محسن میرزا علی » از پیشکسوتان عرصه نقالی و پرده خوانی به خبرنگار دیباچه گفت : اینکه از هنر نقالی و پرده‌خوانی به عنوان یکی از اشکال اولیه هنر یاد می شود موضوعی است که نگاه و کنکاش صاحب نظران در این حوزه را می طلبد .از آنجاکه خداوند راه ارتباطی بین بشر را با کلام ونقل در قرآن توصیف کرده، بنابراین نقل مقوله ای موثردر تفهیم ذهن بشری بر سر گذشت و عملکرد پیامبران،اولیا وانبیا وبه طورکل انسانهایی است که در گذشته های دور زندگی می کردند و همانطور که مشخص است واژه نقل یعنی جابجایی و از جایی به جایی بردن و این امر در واقع همان چیزیست که نقال ، پرده خوان ونیز روایت گر در راستای آگاهی بخشی به انسان های امروز نسبت به گذشته های دور و جابجایی اندیشه ها از آن بهره می گیرد. یعنی آنان با نقل ، این توانایی را دارند که افراد را با کلام خود به گذشته های دور ببرند ویا گذشته های دور را در حال حاضرمقابل دیدگان و ذهنیت همه ترسیم و مصور کنند .

او افزود: هنر نقالی ویژگی ، قابلیت و کاربردهای بسیاری در عرصه های مختلف دارد و علاوه بر برخی جوانان که بدنبال علاقمندی های خود به این عرصه ،هم اکنون در حوزه نقالی فعالیت می کنند فقط چند تن از نقالان و پرده خوانان در میان ما هستند که از گذشته بودند وبصورت سنتی و آئینی-سنتی اجرا می کنند .متاسفانه هنوز این دغدغه در مدیران ،مسئولان وحتی مردم ایجاد نشده که به این هنر اهمیت و توجهی که لازم است اختصاص دهند و آن را درک کنند و بدانند که این حوزه از هنر می تواند در زمینه رشد و تعالی مخاطب ، پایین آوردن بزهکاری و حتی زمینه اقتصادی تاثیر گذار باشد به هرحال ما همیشه در حال فریاد زدن این قضیه هستیم ولی امیدواریم اتفاقات خوبی برای این عرصه رقم بخورد البته ناگفته نماند امروز حال و روز هنر نقالی وپرده خوانی خیلی بهتر از حداقل دودهه پیش است به گونه ای که دیده می‌شود خانواده های ایرانی فرزندان خود را به این سمت و سو سوق می دهند. به طور کل تخصیص جشنواره به این عرصه ازجمله جشنواره" نقالان علوی" و جشنواره "نقالی وپرده خوانی شاهنامه" که خود امری جریان ساز است، نشان از ایجاد اتفاقات خوب برای این حوزه دارد.

"میرزا علی" پیرامون جایگاه هنر نقالی و پرده‌خوانی اظهار داشت :این عرصه هم اکنون در جایگاهی که باید، قرار ندارد و نمی دانم چرا چنین است. مگر چند نقال و پرده خانه داریم که مورد حمایت قرار نمی‌دهیم؟ زیاد برای محجوریت این هنرفریادزدیم اما نه وزارت ارشاد،نه شهرداری و نه میراث فرهنگی هیچ کمکی در راستای تشکیل یک صنف برای این عرصه نکردند و به نوبه خود تلاش‌های بسیاری انجام دادم اما همیشه با سدی مواجه شدم که عبور از آن ممکن نبود، چرا که برخی بر این باورند چون این هنر عنوان سنتی را همراه خود دارد به کار امروز نمی آید در صورتی که کاربرد و کارایی این حوزه بارها دیده شده و مشهود است ولی متاسفانه به نقالی و پرده‌خوانی به چشم ویترین نگاه می‌شود و امیدوارم بتوانیم این نگاه و تفکر را پاک کنیم.

وی پیرامون احیای این هنر به عنوان میراث معنوی و فرهنگی ادامه داد: درزمینه هنرهای آئینی نیاز به یک پایتخت داریم یعنی پایتخت هنرهای آئینی و از آنجا که در تهران این بستر از همه لحاظ فراهم است ،توریست رفت و آمد دارد ،مردم از شهرهای مختلف به تهران ورود پیدا می کنند شرایط بهتر است، گر چه باید در کل شهرهای ایران هنرهای آئینی داشته باشیم از جمله برای تعزیه،نقالی و پرده خوانی. امروز در تهرانی با چنین وسعت یک موزه نقالی و پرده خوانی ونیز جایگاه ثابتی که بتوانیم این هنر را به اجرا بگذاریم نداریم از این رو می طلبد ، شهرداری تمهیداتی را اتخاذ نماید که در راستای آن بتوان حداقل سکوهایی را در شهر برای هنرنقالی درنظر گرفت یا حتی دیواره هایی را برای نقاشی های پرده ای بصورت ثابت با موضوع شاهنامه و داستان های مذهبی در جای جای شهرتهران و همچنین کلانشهرهایی چون اصفهان، تبریز و مشهد در اختیار بگذارد. به طور کل اگر جدول برنامه ای برای این عرصه و ساماندهی آن طراحی گردد به گونه ای که حداقل در هفته دو روز مکان‌هایی مشخص برای اجرای این هنر در نظر گرفته شود ضمن تأمین امرار معاش فعالان این حوزه خواهیم توانست در راستای معرفی بیشتر این هنر به مردم بویژه نسل جوان جامعه گام های موثری برداریم .

"میرزا علی "گفت: اگرچه برای توجه بیشتر به هنر نقالی و پرده‌خوانی نیاز به عملکردهای بروز هستیم که البته این امر تا حدی بر اساس مباحث اصولی انجام شده، اما باید در نظر داشت در این حوزه هرگونه نوآوری را نمی توان اعمال کرد به عنوان مثال اگر در کنار نقالی از موسیقی هایی استفاده شود که متوازن با این هنر نباشد عملکرد نابجایی صورت گرفته به هر حال یکسری تمهیدات به لحاظ موسیقی، نوع بیان داستان ها و نقاشی هایی در عرصه نقالی و پرده خوانی انجام شده . امروز نیاز نیست که حتماً برای این هنر از پرده کِش استفاده شود چون یک طراح کامپیوتری می تواند پرده‌ای که دلخواه نقال و یا پرده خوان است را با کمترین هزینه و سرعت بیشتر طراحی نمایدو بر روی پارچه چاپ کند و اکنون خوشبختانه این عملکرد در راستای پرده های مختص به "نظامی نجوی" و شخصیت های معاصر،کهن و برجسته کشوری در ایران و خارج از کشور رخ داده به گونه ای که توانسته به خوبی با مردم کشور و حتی مردمان آن سوی مرز ارتباط برقرارکند ولی ارتقا در همه این موارد نیازمند توجه و حمایت مدیران و سکانداران عرصه فرهنگ و هنر است.

ذات پرده خوانی مبتنی‌بر تفکر،معرفت و نوع عملکرد راویست

این مرشد ادامه داد : ذات پرده‌خوانی مبتنی بر معرفت و تفکر است و حالا چرا به کسی که راوی داستان های شاهنامه ،مذهبی و ملی است مرشد می گویند ؟ باید گفت از آنجا که مرشد وظیفه اش رشد فرهنگی است و می بایست در این مسیر ابتدا در راستای پرورش و تعالی تفکر ،شناخت و معرفت خود گام بردارد تا در کمک به بالندگی و رشد مخاطب موفق عمل کند به او مرشد گفته می شود و به کسوت مرشدی دست می یابد ودر کل معرفت ،تفکر و نوع عملکرد یک روای داستان های حماسی،ملی و مذهبی سه رکن اصلی برای دست یابی به کسوت مرشدی است.

دومین جشنواره" نقالی و شاهنامه خوانی نقش ها" در کنار مزار فردوسی برگزار خواهد شد

" محسن میرزاعلی" نقال و پرده خوان پیشکسوت گفت: هم اکنون در حال آماده سازی برگزاری دومین جشنواره نقالی و شاهنامه خوانی نقش ها هستیم که در استان خراسان رضوی،در جوار بارگاه امام رضا (ع) و از کنار مزار فردوسی برگزار خواهد شد. همچنین برگزاری برنامه "شبیه حسین "را نیز در ماه صفر از حوزه هنری تقدیم علاقمندان خواهیم نمود.

وی که تاکنون به عنوان بازیگر نقال در آثار تلویزیونی و سینمایی حضور داشته افزود: برای حضور در عرصه بازیگری در سینما، تئاتر و تلویزیون پیشنهادات زیادی داشتم ولی چون علاقمند به نقالی و پرده‌خوانی هستم و در این زمینه تجربه دارم ترجیح دادم فقط در همین حوزه فعالیت داشته باشم. همینطور معتقدم نقالی خود یک نوع بازیگری تک نفره است به طوری که یک پرده خوان و نقال در کالبد شخصیت ها و نقش های متفاوت می تواند با مخاطب ارتباط گیرد. به هر حال هر وقت پیشنهاد بازی در نقش نقال و پرده خوان را داشته باشم حتماً قبول خواهم کرد.
هنر نقالی می تواند با موضوع عاشورا و سیدالشهدا آمیخته شود

"میرزا علی "در ارتباط با وضعیت نقالی در ماه محرم و صفر بیان کرد: هنر نقالی همیشه در حال اجرا است اما در ماه محرم وصفر این اجرا کمتر می‌شود چون بسیاری اطلاع ندارند که بستر این حوزه در ماه محرم هم می‌تواند فراهم باشد ولی متاسفانه نقالی و پرده خوانی را درقالب موضوعاتی غیر از موضوع سیدالشهدا می بینند در حالیکه هنر نقالی و پرده‌خوانی قادر به پوشش دهی همه موضوعات است.

"مرشد محسن میرزاعلی "در پایان خاطرنشان کرد :ما در حوزه هنری انقلاب اسلامی ۵ دوره است که در حال برگزاری جشنواره "نقالی و پرده خوانان علوی" هستیم و نیز امسال فراخوان برپایی دومین جشنواره مستقل "نقالی و شاهنامه‌خوانی نقش ها " که در مشهد برگزار می شود راخواهیم داشت و اگر این جشنواره ها حمایت شوند اتفاقات بزرگی در این عرصه از هنر رخ خواهد داد چون در راستای برگزاری آنها می توانیم از سراسر کشور استعدادهای متعلق به این عرصه را شناسایی کنیم مثلاً در سال جاری با ارائه فراخوان جشنواره نقالان علوی تعداد ۲۱۰ اثر به دبیرخانه این جشنواره ارسال شد که ۵۰ اثر از این تعداد به جشنواره راه یافت و حدود ۳۳ عنوان نیز به بخش رقابت این جشنواره ورود کردند و در بخش رادیویی و صحنه اتفاقات خوبی رقم خورد. اما متاسفانه با این حال زیاد مورد حمایت نیستیم و با مبالغ اندکی که ازسوی هنرمندان علاقمند به این حوزه جمع آوری می شود به برگزاری چنین جشنواره هایی می پردازیم. امیدوارم مسئولان برای این حوزه و جشنواره های آن بودجه‌ای در نظر بگیرند و دست یاری به هنرمندان نقال و پرده خوان بدهند چون در اینصورت قطعا شاهد افزایش بالندگی این عرصه خواهیم بود.