رهایی از اضطراب ناباروری

ژیلافرخی روانشناس و مشاوره خانواده در یادداشتی برای میگنا رسانه سلامت روان کشور نوشت :باروری و تولید مثل، احساس زندگی انسان و یکی از اصول زناشویی می باشد. در واقع می توان گفت مهم ترین مسئله پس از زنده بودن، زنده ماندن و یا به عبارت دیگر "بقا و ادامه نسل" است. مسئله ای که از آغاز خلقت بشر مورد توجه او بوده است.
دکتر ژیلا فرخی گفت: در طی بررسی و درمان ناباروری ممکن است زوج ها یک وضعیت بحرانی را تجربه کنند، به عبارت دیگر بعد از این که زن و شوهر متوجه شدند که آن ها ممکن است هرگز بچه دار نشوند، یک حالت هیجانی به وجود می آید که "بحران ناباروری" نامیده می شود؛ بنابراین ناباروری می تواند ضربه های عاطفی زیادی را در ارتباطات آن ها ایجاد کند.
افزایش میزان خودکشی در زوج های نابارور "در برابر زوج های بارور" موید استرس زیاد ناباروری است. به گونه ای که زوج نابارور به اندازه ای در یک وضعیت بحرانی هستند که استرس زیادی چه به طور فردی و چه به طور مشترک تحمل می کنند. از طرفی ناباروری در بیشتر موارد باعث تنش و هیجان می شود، که شدت هیجان ناشی از ناباروری را به عنوان " بحران ناباروری" تعریف می کنیم و به اعتقاد من ناباروری در تمام زمینه های ارتباطی و شغلی و زوج ها تاثیر می گذارد.

ایشان در ادامه بیان کرد: عواملی مثل تفاوت نقش جنسی و حمایت اجتماعی به عنوان یک مانع در مقابل استرس عمل می کند و لذا ممکن است تا حدی افراد نابارور را از مشکلات روان شناختی حفظ کند. با توجه به این مسئله بیماران نابارور مشکلاتشان را با شریک جنسی شان تقسیم می کنند تا این که حمایت اجتماعی را از بیرون دریافت کنند. فشارهای روحی و نگرانی حاصل از مشکل بر عملکرد فیزیولوژی بدن اثر مستقیم گذاشته و در نهایت بر بارداری تاثیر منفی می گذارد.

افرادی که از آرامش خاطر و سلامت روانی برخوردارند و فشارهای روحی کمتری را تجربه می کنند، احتمال باروری بیشتری دارند. از یک طرف مشکلات روانی باعث کاهش کارایی جسمی و پاسخ دهی به بیمار به درمان های طبی ناباروری می شود؛ و از طرف دیگر ادامه تداوم ناباروری و شکست های احتمالی در مراحل درمانی منجر به افزایش مشکلات روانی این بیماران می گردد.
بنابراین با توجه به اهمیت موضوع بهزیستی و نقش آن در باروری، پیشنهاد می شود که برنامه ای درمتن ناباروری با درمان روحی و روانی همراه باشد. باروری و تجربه حس مادر شدن در زنان موجب احساس رضایت از خویش می شود و شادمانی و آستانه تحمل مشکلات را در آنان افزایش می دهد. ناباروری ضربه روانی شدیدی محسوب می شود که علاوه بر کاهش احساس ارزشمندی و اعتماد به نفس در زنان موجب بروز تنش در روابط بین فردی اجتماعی و زناشویی می شود.

این مشکلات همچنین می تواند منجر به بروز اختلال در سلامت روانی فرد و مشکلات زناشویی شود و زمینه ساز جدایی زوجین را فراهم کند و در صورت ادامه دار شدن باعث به هم خوردن روابط افراد می شود و گاها موجب طلاق عاطفی در بین آن ها می گردد. به همین دلیل همراهی ناباروری و حوزه روان پزشکی در پیشگیری یا رفع مشکلات موجود بسیار موثر است.
این روانشناس خانواده اظهار داشت: مسائل روان شناختی گاهی تا 25 درصد موارد در ناباروری دخالت دارند. افسردگی احتیاج به درمان دارد، مسائل روان شناختی اثرات مستقیم روی تخمک گذاری و احتمالا روی اسپرماتوژنز دارد. اگرچه اضطراب ناشی از مقابله با ناباروری انکارناپذیر است، اما هرگز نباید تسلیم آن شوید. اگر مشکلی در باروری دارید، بهتر است راه‌هایی را در پیش بگیرید که این مشکل باعث ایجاد اضطراب زیاد در شما نشود. اگر پزشک نمی‌تواند یک علت مشخص برای مشکلات باروری شما و همسرتان پیدا کند، بهتر است صبور باشید و سعی کنید با راهکارهایی مشخص‌تر، اضطراب ناشی از ناباروری را مدیریت کنید.

موارد زیر ممکن است در کاهش اضطراب و استرس ناشی از ناباروری به شما کمک کند:

• وقتی برای خوش بودن و شاد بودن پیدا کنند.
  کتاب بخوانند.
  کارهای جالب برای خودتان انجام دهید
  خرید کنید.
  افراد جدید را ملاقات کنید.
  در کلاس های مهیج کننده شرکت کنید.
  رابطه صمیم و عمیق خود را با همسر توسعه دهید.
  به گروه های حمایتی بپیوندید.
  با شریک زندگی خود در مورد یک برنامۀ درمانی، با در نظر گرفتن محدودیت‌های مالی صحبت کنید.
  تا آنجا که می‌توانید از علت ناباروری و گزینه‌های درمانی خود آگاه باشید؛ در مورد آن بخوانید و تحقیق کنید.

به خانواده و بستگان و دوستان فرد نابارور نیز توصیه می شود:

• او را درک کنید.
  بدترین و خشن ترین حالت وقتی است که به فرد نابارور امیدواریبدهید، در حالی که پیش بینی درستی نکرده اید.

• سعی کنید با او همدلی کنید. او با باری که بر فکر و قلبش وجود دارد، می داند که شما مراقب وی هستید. او می خواهد باشما صحبت کند ولی او می ترسد شما به او پیشنهادی بدهید.
  سعی نکنید وانمود کنید که همه چیز درست خواهد شد.
  سعی نکنید ناباروری او را به جبر و قضا و قدر نسبت دهید.
  تمایل شما به گوش دادن، کمک بزرگی است.
  به او توجه کنید. نسبت به وضع او حساس باشید، او را حمایت کنید چرا که به حمایت شما نیاز دارد.

راه حل روانشناسان برای کنار آمدن با ناباروری

شکی نیست که ناباروری باعث استرس می شود. اینکه آیا استرس می تواند باعث ناباروری شود یا نه جای بحث دارد. مطالعات نشان داده استرس بر روی هورمون های تولید مثل تأثیر می گذارد و ممکن است مدت زمان بارداری را افزایش دهد. این که آیا تازه شروع به باردار شدن کرده اید یا در میانه درمان های باروری قرار دارید ، بدانید که “تلاش بیش از حد” منجر به مشکلات باروری نخواهد شد و استرس شما در حین بارداری مانع از ابتلا به این مشکل می شود. با این حال ، مطمئناً استرس احساس خوبی ندارد. به خوبی از خود مراقبت کنید و از دوستان و کسانی که درک می کنند حمایت کنید.
خوشبختانه شیوه های حل مسئله افراد را می توان با توسل به پاره ای اقدامات آموزشی درمانی و نسبتا به سادگی از طریق آموزش مسئله گشایی از مجموعه درمان های رفتاری شناختی و ارتقاء ویژگی های شخصیتی تغییر داد.
کیفیت ارتباطات بین زوجین و دلبستگی آنان به یکدیگر به عنوان یک عامل حمایت اجتماعی در میزان کاهش استرس ناشی از ناباروری نقش داشته است. آموزش زوجین نابارور سبب می شود احساس کنترل بیشتری روی وقایع تنش زای زندگی داشته باشند. همچنین برنامه هایی مانند تکنیک آرام سازی، افزایش اعتماد به نفس، کسب مهارت های زندی و استفاده از سیستم های حمایتی و آموزشی برای زوجین نابارور باید اجرا شود. اجرای این آموزش ها از طریق مرکز مشاوره می تواند سطح ناشی از ناباروری را به طور موثری کاهش داده و نهایت به ارتقا سلامتی این عزیزان منجر شود.