بیوگرافی و حقایقی از زندگی پدر شعر فارسی/ شاعر نابینایی که چنگ می‌نواخت

پدر شعر فارسی کیست ؟

بیوگرافی رودکی شاعر

اطلاعات زیادی درباره سال تولد رودکی و دوران زندگی و چگونگی تحصیل او در دست نیستاز دقت بر اشعار رودکی پی می بریم که او شاعری دانش آموخته بود و بر واژگان فارسی تسلط داشت.

زندگی نامه رودکی شاعر

ابوعبدالله جعفربن‌محمدبن حکیم‌بن‌عبدالرحمن‌بن‌آدم متخلص به رودکی و مشهور به استاد شاعران در چهارم دی‌ماه ۲۳۷ هجری شمسی در یکی از روستاهای ناحیه رودک سمرقند به دنیا آمد.

رودکی در روزگاری می‌زیست که یکی از بهترین دوره‌های تاریخ ایران و شاید بتوان گفت درخشان‌ترین عصر تمدن ایران پس از پیدایش اسلام بود.

نخستین شاعر مشهور فارسی

رودکی نخستین شاعر مشهور پارسی‌سرای حوزه تمدن ایرانی و پدر شعر پارسی خوانده می‌شود. او در دوره سامانی در سده چهارم هجری قمری و استاد شاعران این قرن در ایران است.

در اشعار رودکی با باور به ناپایداری و بی‌وفایی جهان، اندیشه غنیمت‌شمردن فرصت، شادی و شادنوشی روبه‌رو می‌شویم.

عوفی که سه قرن پس از رودکی زندگی می‌کرد، یکی از قدیمی‌ترین مولفانی است که درباره او اطلاعاتی می‌دهد. او عقیده داشت رودکی بسیار تیزهوش و با حافظه قوی بوده، چنان‌ که در ۸ سالگی تمام قرآن را حفظ بود. این موضوع با خواندن اشعار او نیز قابل‌ تشخیص است.

سبک خاص رودکی

سبک شعری رودکی، سبک غالب آن روزگار یعنی سبک خراسانی است. ویژگی‌های سبک خراسانی در شعر رودکی نمود کامل و جامعی دارد و به همین دلیل می‌توان او را نمایندهٔ تام و تمام این سبک از شعر فارسی دانست

رودکی شعر فارسی را از حالت ابتدایی و ساده خود بیرون آورد، در انواع مضامین و اقسام مختلف شعر از قبیل قصیده، غزل، مثنوی، رباعی و ترانه وارد شد و آنها را توسعه داد و نزدیک۱۰۰ هزار بیت (صد دفتر) شعر از خود به یادگار گذاشت، البته رشیدی سمرقندی تعداد اشعار وی را تا یک میلیون و ۳۰۰ هزار شعر نسبت داده است اما تعداد اشعاری که از او امروزه در دست است به هزار بیت نمی رسد.

علت نام رودکی

در مورد نام رودکی برخی افراد بر این عقیده اند که چون او در روستای رودک به دنیا آمد نام او را رودکی گذاشتند.

تاثیر بر شاعران بنام

از کسانی که از سروده های رودکی در اشعار خود تضمین آورده اند می توان به فرخی سیستانی، خاقانی شروانی، ابوسعید ابوالخیر، مولانا جلال الدین بلخی و حافظ و… اشاره نمود. مولوی در بسیاری موارد از اشعار رودکی استقبال کرده است.

علاقه به موسیقی

در نوشته‌های عوفی آمده که رودکی صورتی زیبا و آواز خوشی داشته و همین موضوع او را به خوانندگی و یادگیری ساز کشاند. بر اساس مقایسه‌ی تاریخ‌ها، به نظر می‌رسد که این شاعر در سنین بالا، مثلا بین ۴۰ تا ۵۰ سالگی به دربار سامانی راه‌ یافته و سال‌های پیش از آن را در میان مردم و به دور از درباریان می‌گذراند. او از آنجا که منبع درآمد خاصی نداشت و از شعر و شاعری نیز پولی نمی‌گرفت، از این استعداد استفاده کرده و با نوازندگی و خوانندگی روزگار می‌گذراند.

در هر حال مهارت موسیقی‌دانی رودکی حتی در دربار نیز اهمیت داشت و او را بیش از گذشته به محبوبیت نزد پادشاه و مردم رساند. چنان‌ که در روایتی، او توانست با سرودن شعر مشهور” بوی جوی مولیان” و نواختن چنگ، ابونصر سامانی را که ماه‌ها از پایتخت دور بود و در هرات به‌ سر می‌برد، با شوق فراوان و بدون کفش، با پای پیاده به بخارا بکشاند.

معروفترین آثار رودکی

• کلیله و دمنه
• سندبادنامه
• اشعار غنایی
• مدایح

ثروت رودکی

رودکی پس از آن‌ که به دربار سامانی راه می‌یابد، مورد لطف و اقبال پادشاهان قرار می‌گیرد. او تبدیل به شاعری می‌شود که شعرش همه‌ جا خواننده و خریدار داشت؛ در روایتی او فقط بابت یک قصیده، پنجاه و سه هزار درم از پادشاه و درباریان پاداش می‌گرفت.

نظامی عروضی درباره‌ی ثروت رودکی چنین می‌گوید که او به‌ اندازه‌ای پول داشته که در سفری که همراه نصربن احمد از هرات به بخارا می‌رفته، چهارصد شتر متعلق به اسباب و وسایل او بود! اما این اوضاع چنین نمی‌ماند و شاعر در اواخر عمر دچار فقر می‌شود و تمام دارایی خود را از دست می‌دهد. چنان‌ که خودش می‌گوید:

یکی نماند کنون زان همه، بسود و بریخت / چه نحس بود! همانا که نحسِ کیوان بود.

آیا رودکی نابینا بود ؟

رودکی در پیری به نابینایی خود اشاره کرده است پس در اینکه او در پیری نابینا بوده شکی نیست اما اینکه او کور مادر زاد بوده است، نمی تواند صحت داشته باشد زیرا در شعر رودکی چنان طبیعت وصف شده و رنگ های مختلف به تفکیک آورده شده که از شخص نابینا بعید است و اشعار او دلالت بر بیناییش در جوانی دارد.

همچنین بررسی جمجمه و استخوانهای او نشان داد که این شاعر در دوران پیری با فلز گداخته ای چشم کور شده است. از آثار او بر می آید که به مذهب اسماعیلی گرایش داشته است، این جانب داری از قرمطیان و بی اعتنایی به مذهب رایج زمان سبب شد که او را کور کنند.

درگذشت

بعد از برکناری امیر نصربن احمد بن اسماعیل از حکومت او دیگر نمی توانست در دربار بماند. بنابراین بخارا را ترک کرده و به زادگاه اصلی خود برگشت. او سال های آخر زندگی عمر خود را در رنج و سختی به سر برد و مورد بی مهری قرار گرفت. تاریخ فوت رودکی 320 - 329 هجری است و مدفن او در پشت بوستان پنج رودک می باشد.

بیشتر بخوانید

بیوگرافی کامل هوشنگ ابتهاج متخلص به سایه از تولد تا علت فوت

بیوگرافی زنده یاد قیصر امین پور شاعر بزرگ ایرانی + عکس و دکلمه ...

علی اسفندیاری مشهور به نیما یوشیج چه کسی بود؟