ویروس‌هایی که باعث تکامل مغز انسان شدند

به گزارش مشرق، یک مطالعه جدید نشان داد که ویروس‌های بسیار قدیمی که صدها میلیون سال پیش مهره‌داران را آلوده کرده‌اند، نقش اساسی در تکامل مغز و بدن‌های بزرگ انسان‌ها داشته‌اند.

این تحقیق که در مجله سل (Cell) منتشر شده، منشا «میلین»، لایه‌ای عایق از بافت چربی که در اطراف عصب تشکیل می‌شود و به سیگنال‌های الکتریکی اجازه می‌دهد سریعتر حرکت کنند را بررسی می‌کند.

به گفته نویسندگان تحقیق، یک توالی ژن به‌دست آمده از رتروویروس‌ها، ویروس‌هایی که به دی‌ان‌ای میزبان خود حمله می‌کنند، برای تولید میلین بسیار مهم است و این کد اکنون در پستانداران، دوزیستان و ماهی‌های مدرن یافت می‌شود.

محققان پایگاه‌های داده ژنومی را جست‌وجو کردند تا عوامل ژنتیکی مرتبط با تولید میلین را کشف کنند.

تانای گش، زیست شناسی که با آقای فرانکلین کار می‌کرد به مناطق اسرارآمیز «غیر کدشده» ژنوم علاقه‌مند بود، مناطقی که هیچ عملکرد ظاهری ندارند و زمانی بی‌فایده تلقی می‌شدند اما امروزه در حوزه تکامل مهم ارزیابی می‌شوند.

تحقیقات او منجر به شناسایی توالی‌ای شد که از یک رتروویروس که مدت‌ها است در ژن‌های ما وجود دارد و محققان آن را «ترومیلین» نامیده‌اند به دست آمد.

آن‌ها برای تایید کشف خود، آزمایش‌هایی شامل حذف این توالی را در موش‌ها انجام دادند و مشاهده کردند که این موش‌ها دیگر پروتئین لازم برای تشکیل میلین را تولید نمی‌کنند.

دانشمندان سپس به‌دنبال توالی‌های مشابه در ژنوم گونه‌های دیگر گشتند و کد مشابهی را در مهره‌داران آرواره‌دار مانند پستانداران، پرندگان، ماهی‌ها، خزندگان و دوزیستان یافتند اما در مهره‌داران بدون آرواره یا بی‌مهره‌ها چنین چیزی را پیدا نکردند.

آن‌ها به این نتیجه رسیدند که این توالی به‌طور همزمان در درخت زندگی آرواره‌دارها ظاهر شده است یعنی حدود ۳۶۰ میلیون سال پیش.

در غیاب میلین بی‌مهرگان راه‌های دیگری برای انتقال سریع سیگنال‌های الکتریکی پیدا کرده‌اند: برای مثال ماهی مرکب غول پیکر، مجهز به سلول‌های عصبی بزرگتر است.

در نهایت تیم محققان می‌خواستند بفهمند که آیا عفونت ویروسی تنها یک بار در گونه اجدادی رخ داده است یا چندین بار این اتفاق افتاده بود.

برای پاسخ به این سوال، آن‌ها توالی‌های «رترومیلین» را از ۲۲ گونه از مهره‌داران آرواره‌دار تجزیه و تحلیل کردند. این توالی‌ها در یک گونه بیشتر از گونه‌های مشابه بود. به گفته محققان این نشان می‌دهد، موج‌های مختلف عفونت رخ داده است که به تنوع گونه‌های مهره‌دارانی که امروزه شناخته شده‌اند کمک کرده است.

منبع: سلامت نیوز