تعطیلی پنجشنبه یا شنبه جنجال آفرین شد

به گزارش ایران اکونومیست؛ کمیسیون اجتماعی مجلس در نخستین گام، یک‌شنبه 26 فروردین با افزودن تعطیلی پنج‌شنبه به تعطیلات آخر هفته موافقت کرد و به این ترتیب، روند اصلاح قانون مدیریت خدمات کشوری، برای بررسی و تصویب نهایی در نوبت صحن علنی قرار گرفت. آن طور که گودرزی نایب‌ رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس تاکید کرده «این لایحه به زودی در صحن مجلس تعیین تکلیف می‌شود و تلاش می‌کنیم آن را در مجلس یازدهم نهایی کنیم.»

مخالفت ها با پنج‌شنبه

در همین حال که این لایحه گام های نخستین خود برای تصویب نهایی را طی می کند و آن طور که از شواهد و قراین بر می آید، نظرات مثبتی درباره آن و اساسا افزایش تعطیلات آخر هفته به دو روز در میان تصمیم گیران وجود دارد، اما بحث ها درباره این که این تعطیلی روز «پنج‌شنبه» باشد یا «شنبه»، خیلی داغ است. یک کارزار مردمی روی که «در صورت تعطیلی «پنج‌شنبه و جمعه» در ایران، ایام کاری مشترک با دنیا به سه روز در هفته کاهش و به تبع آن ضمن تشدید خسارات ناشی از تحریم و منزوی کردن ایران و تضعیف مراودات و مبادلات تجاری و اقتصادی کشور، به آثار و تبعات جبران‌ناپذیری بر تولید ناخالص داخلی، تجارت خارجی ایران و برخی از ارکان توسعه پایدار در کشور منتج خواهد شد.»

اختلاف نظر از همان ابتدای ماجرا

لایحه افزایش تعطیلی های آخر هفته به دو روز، سابقه حدود سه ساله در کشور دارد. ابتدا دولت، در آبان‌ماه ۱۴۰۱ این لایحه را تصویب و آذر ماه همان سال به مجلس ارسال کرد. مجلس نیز پس از مدت ها از ابتدای سال 1402، این لایحه را در دستور کار کمیسیون اجتماعی قرار داد و نهایتا اسفند این سال کلیات آن را در صحن علنی تصویب و با آن موافقت کرد. این لایحه برای بررسی بیشتر به کمیسیون اجتماعی ارسال شد و این کمیسیون نیز نهایتا 27 فررودین 1403 با تعطیلی روزهای پنج‌شنبه و جمعه موافقت و برای بررسی و رای نهایی نمایندگان به صحن علنی ارسال کرد.

اما مسئله پنج‌شنبه بودن یا شنبه بودن این تعطیلی همچنان چالش اساسی است:

دلایل موافقان تعطیلی روز شنبه

هماهنگ‌شدن با الگوی جهانی،افزایش زمان برای فرایندهای تجاری و مبادلات با بازارهای جهانی و منطقه‌ای، افزایش زمان برای مراودات بانکی و گمرکی، توسعه اقتصاد گردشگری، بین‌المللی‌شدن بازارها ازجمله بازار سرمایه و بورس، کاهش هزینه‌های مبادله و زیان اقتصادی تعطیلات، مبادله‌پذیر کردن بیشتر خدمات، کاهش انزوای بین‌المللی افزایش بهره‌وری و فراهم‌سازی زمینه‌های پیشرفت، افزایش روزهای کاری مشترک با دنیا و انتقال پیام «اراده ایران برای توسعه همکاری‌های بین‌المللی» به جهان.

موافقان تعطیلی پنج‌شنبه چه می گویند؟

در مقابل، موافقان تعطیلی روز پنج‌شنبه نیز دلایلی دارند: ‌ارتباط نداشتن طیف گسترده‌ای از دستگاه‌های اداری با تعاملات بین‌المللی، مشکل اضافه‌شدن تقویم میلادی در مناسبت‌های مختلف مذهبی، ملی و جهانی، مناسکی و فرهنگی‌بودن روز پنج شنبه، منع شرعی مشابهت با یهود در فرض تعطیلی روز شنبه، داشتن آثار منفی مالی برای دولت، داشتن آثار منفی مالی برای واحدهای تولیدی، افزایش روزهای بین‌التعطیلی و ایجاد سردرگمی در مناسبت‌های مختلف و نیمه‌تعطیل بودن پنج شنبه درحال‌حاضر و تداوم اثر آن حتی درصورت تعطیلی روز شنبه.

با این حال مرور دلایل هر دو سوی ماجرا قابل توجه و اعتناست؛ برای نمونه در پاسخ به موافقان تعطیلی روز شنبه گفته می شود این که بسیاری از ساعت‌های اداری ایران با جهان متفاوت است و چنان‌چه این موضوع مشکل لاینحل باشد، باید هم‌اکنون هم گرفتار چنین ضایعه‌ای باشیم. یا به موافقان روز پنج‌شنبه گفته می شود که دلایل شما بیش‌از هر چیز پاسخ به دلایل موافقان تعطیلی روز شنبه است و کمتر به ادله تعطیلی پنج شنبه پرداخته‌اند. در عین حال، معید الدین سعیدی از نمایندگان مجلس، پیش تر در این باره به انتخاب گفته است: «برداشت بنده این است که عمده نمایندگان موافق این تعطیلی روز شنبه برای تعطیلات هستند.»

بیشتر کشورهای اسلامی تعطیلات خود را به جمعه وشنبه تغییر دادند

در شرایطی که مخالفان تعطیلی روز شنبه، مسئله مذهبی، شرعی و تشبه به سایر ادیان را مطرح کرده اند، ولی اسماعیلی رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شهریور سال قبل در جریان رسیدگی به این لایحه و قبل از تصمیم روزهای اخیر این کمیسیون، به نکته مهمی اشاره کرده بود: «برخی معتقدند پنج شنبه حرمت شرعی دارد و باید تعطیل باشد. مصوبه ما تعطیلی جمعه و شنبه است، اما هرچه صحن تصمیم بگیرد نهایی می‌شود. موافقان بحث اقتصادی و مخالفان بحث شرعی را مطرح می‌کند، اما از دفتر مراجع هم پرسیدیم و اعلام کرده‌اند که تعطیل نبودن پنج شنبه مشکل شرعی ندارد.» او تاکید کرده بود: در حال حاضر تعطیلات ما ۷۹ روز در سال است، اما متوسط تعطیلات جهانی ۱۱۰ تا ۱۲۹ روز است و اگر شنبه را هم به علاوه پنج شنبه و جمعه تعطیل کنیم تعطیلات ماه تازه به ۱۲۹ روز می‌رسد یعنی تعطیلات ما باز هم زیاد نخواهد شد. از سال ۲۰۰۸ میلادی اکثر کشور‌های اسلامی هم تعطیلات خود را تغییر داده‌اند، اما برخی معتقدند پنج شنبه حرمت شرعی دارد و باید تعطیل باشد. مصوبه ما تعطیلی جمعه و شنبه است، اما هر چه صحن تصمیم بگیرد نهایی می‌شود. اسماعیلی گفته بود: این تصمیم (تعطیلی جمعه و شنبه) بار مالی ندارد و برخلاف قانون اساسی و شرع هم نیست./ خراسان

منبع: ایران جیب