اسارت یک جاندار به بهانه نوروز/ بیماری‌های قارچی در کمین است

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها ونوس بهنود: همه‌ساله در آستانه عید نوروز بازار گروهی از فروشندگان که اقدام به نمایش و فروش گونه‌های در معرض خطر هستند، داغ می‌شود. به غیر از گروهی که اقدام به خریدوفروش ماهی قرمز عید می‌کنند، انواع گونه‌های ماهی در معرض خطر، لاک‌پشت و مار آبی نیز به فروش می‌رسد.

نگاهی به رسوم عید در تاریخ باستانی اردبیل نشان می‌دهد، چنین اقدامی به هیچ عنوان سابقه تاریخی نداشته و همه‌ساله به بهانه آغاز فصل بهار، آلودگی و تخریب قابل‌توجهی به محیط‌زیست وارد می‌شود.

برخی گونه‌ها در حال از بین رفتن هستند

مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست استان اردبیل گفت: متأسفانه خریدوفروش گونه‌های در معرض خطر طی سال‌های اخیر منجر به صدمات جدی به محیط‌زیست شده است.

محمد خداپرست افزود: به دلیل تبعات این اقدام، امسال خریدوفروش ممنوع شد و با هر موردی که مشاهده شود برخورد خواهیم کرد.

وی تأکید کرد: متأسفانه خرید گونه‌ها برای تفریح موقت و اغلب بازی کودکان در عید انجام می‌شود و این در حالی است که شهروندان از تبعات آن غافل هستند.

به گفته مدیرکل حفاظت از محیط‌زیست استان به عنوان مثال نمونه‌ای از خریدوفروش لاله واژگون نیز مشاهده شده که متأسفانه یک گونه کم یاب و در معرض نابودی و تحت حفاظت است.

خداپرست متذکر شد: علاوه بر این خریدوفروش ماهی قرمز نیز به صورت انبوه وارد بازار می‌شود و همه‌ساله انتقال ماهی‌ها به چشمه‌ها، رودخانه‌ها و دریاچه‌ها چرخه‌های زیستی را دچار صدمات جبران‌ناپذیر می‌کند.

ضعف اطلاع‌رسانی به مردم

در عین حال که تأکیدات این مقام مسئول مورد قبول است اما خود شهروندان اغلب از اثرات سو خرید و نگه‌داری حیوانات و گونه‌های در معرض خطر مطلع نیستند.

یکی از شهروندان به خبرنگار مهر گفت: امسال گفته شده خریدوفروش لاک‌پشت ممنوع است اما خود بنده اطلاع نداشتم این گونه در معرض خطر است؛ هر سال برای فرزندم دو لاک‌پشت کوچک خریداری می‌کردم که امسال به همان خرید ماهی قرمز بسنده خواهم کرد.

شهروند دیگری معتقد است اطلاع‌رسانی کافی در این خصوص صورت نگرفته است و درست بعد از اینکه امری باب شده مسئولان در مقابل آن ایستادگی کرده و ممانعت می‌کنند.

رحمانی تصریح کرد: در صورتی که اطلاع‌رسانی کافی به مردم انجام شود، خود مردم در حفاظت از گونه‌ها مشارکت می‌کنند.

پیرو این اظهارات باید تأکید کرد: حفاظت از عرصه‌های زیستی و گونه‌های در معرض خطر چندان فرهنگ‌سازی نشده است و در این میان سازمان‌های مردم‌نهاد نیز عملکرد برجسته‌ای نداشته‌اند.

اغلب مردم بعد از اینکه می‌شنوند ماهی قرمز چه اثرات سوئی در محیط‌زیست یک رودخانه دارد، آن را به حوض آب و برکه‌ها منتقل می‌کنند.

انتقال بیماری‌ها به بهانه سرگرمی عید نوروز

از سویی تأکید محیط‌زیست صرفاً حفاظت از گونه‌های جانوری و گیاهی نیست. به دلیل جداسازی یک گونه از محیط‌زیست خود و انتقال آن به محیط بسته یک منزل مسکونی عوارض بهداشتی متعددی نیز انتظار می‌رود.

بطوریکه به گفته مدیرکل دامپزشکی استان زمانی که شما به ماهی قرمز، لاک‌پشت و ... دست می‌زنید و این حیوانات را لمس می‌کنید، احتمال مبتلا شدن به بیماری‌های قارچی وجود دارد.

صادق صالحی به خبرنگار مهر گفت: از سویی احتمال انتقال برخی بیماری‌های باکتریایی نیز وجود دارد اما بیشتر احتمال ابتلا به بیماری‌های قارچی با لمس کردن حیوانات پیش‌بینی می‌شود.

زمانی که شما به ماهی قرمز، لاک‌پشت و ... دست می‌زنید و این حیوانات را لمس می‌کنید، احتمال مبتلا شدن به بیماری‌های قارچی وجود داردوی افزود: خریدوفروش گونه‌های در معرض خطر ممنوع شده و دامپزشکی استان نیز قویاً از این اقدام حمایت می‌کند.

مدیرکل دامپزشکی استان خواستار همکاری خود مردم در اجرای این طرح شد و تأکید کرد: به ویژه باید آموزش لازم به کودکان انتقال یابد.

صالحی متذکر شد: حتی در خرید ماهی قرمز نیز باید به نکات بهداشتی توجه شده و از مراکز مجاز تحت نظارت دامپزشکی که دارای مجوز فروش ماهیان زینتی هستند اقدام به خرید کرد.

وی با بیان اینکه در ظاهر ماهی قرمز تاخوردگی، بیرون‌زدگی چشم، وجود لکه و گلوله‌های سفید در اطراف دهان، بال‌ها و دم بیانگر بیمار بودن آن است، اضافه کرد: انتظار می‌رود مردم از خرید ماهی از دست‌فروشان اجتناب کنند.

به گفته مدیرکل دامپزشکی استان به دلیل احتمال بیمار بودن ماهی قرمز، حتی آب تعویض شده باید مستقیماً به فاضلاب ریخته شده و به باغچه انتقال نیابد.

مهربانی با حیوانات از مسیر نادرست

به نظر می‌رسد در بروز و ظهور مشکل به وجود آمده فقر آموزش‌ها نقش کلیدی دارد. از سویی آموزش‌وپرورش و از سویی خانواده‌ها آموزش مکفی را به نسل آینده انتقال نداده‌اند.

در واقع حساسیت لازم برای حفاظت از گونه‌های حیوانی و گیاهی ایجاد نشده و کودکان و نوجوانان نسبت به ایفای نقش در این راستا تشویق نمی‌شوند.

اقدام محیط‌زیست هر چند مطلوب اما مقابله بعد از بروز مشکل بوده و این در حالی است که به اسم علاقه‌مندی به حیوانات کوچک سال‌ها است ماهیان قرمز خریداری شده و در منازل مسکونی به دلیل ناتوانی در نگه‌داری مناسب جان خود را از دست می‌دهند.

ورای آلودگی ناشی از نگه‌داری این حیوان و لمس آن در هربار تعویض آب که گفته می‌شود شوکی به خود جاندار نیز هست، مهربانی با حیوانات در مسیر نادرستی قرار گرفته است.

آموزش‌وپرورش می‌تواند در یک برنامه میان‌مدت کودکان و نوجوانان را نسبت به اثرات سو خرید ماهیان عید و گونه‌های در معرض خطر آگاه سازد.

هر چند همه‌ساله شهرداری اردبیل مخازنی برای جمع‌آوری ماهیان قرمز در روز ۱۳ فرودین تدارک می‌بیند اما باید پرسید چند درصد از مردم ماهیان قرمز خریداری شده و حتی گونه‌های دیگر جانوری را تحویل شهرداری می‌دهند؟

در مقابل تعداد ماهیانی که در مخازن شهرداری جمع‌آوری شده هزاران و شاید میلیون‌ها ماهی جان خود را به بهانه عید نوروز که از قضا عید طبیعت و عید بهار و تازه شدن طبیعت است از دست می‌دهند.