انواع کتمان حق و پیامدهای آن

استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه 159 سوره بقره پرداخته است.

آیه:
إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ مَآ أَنْزَلْنَا مِنَ الْبَیِّنَتِ وَالْهُدَى‏ مِنْ بَعْدِ مَا بَیَّنَّهُ لِلنَّاسِ فِى الْکِتَبِ أُوْلَئِکَ یَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَیَلْعَنُهُمُ اللَّعِنُونَ‏

ترجمه:
کسانى که آنچه را از دلائل روشن و اسباب هدایت را نازل کرده‏ایم، با آنکه براى مردم در کتاب بیان ساخته‏ایم، کتمان مى‏کنند، خداوند آنها را لعنت مى‏کند و همه لعنت کنندگان نیز آنان را لعن مى‏نمایند.

* نکته ها
گرچه مورد آیه، دانشمندان یهود و نصارى هستند که حقایق تورات و انجیل را براى مردم بیان نمى‏کردند، ولى جمله‏ى «یکتمون» که دلالت بر استمرار دارد، شامل تمام کتمان کنندگان در طول تاریخ مى‏شود. چنانکه لعنت پروردگار نیز تا ابد ادامه خواهد داشت.

کتمان حقّ مى‏تواند صورت‏هاى مختلفى داشته باشد، گاهى با سکوت و عدم اظهار حقّ، گاهى با توجیه و گاهى با سرگرم کردن مردم به امور جزئى و غافل ساختن آنها از مسائل اصلى است. در مواردى همانند اسرار مؤمنان یا عیوب برادران دینى، کتمان واجب یا مستحبّ است.

گناه کتمان، بیشتر از جانب علماست. در آیه 187 سوره‏ى آل‏عمران نیز آمده است که خداوند از اهل کتاب پیمان گرفت تا حقایق را براى مردم بیان کرده و کتمان نکنند. «واذا اخذ اللّه میثاق الّذین اوتواالکتاب لتبیّننّه للنّاس ولاتکتمونه» در روایات آمده است: روز قیامت به دهان کتمان کنندگان حقّ، لجام زده مى‏شود.

* پیام ها
1- ظلم فرهنگى، بدترین ظلم ‏هاست که لعنت خالق و مخلوق را به دنبال دارد. «یکتمون... یلعنهم اللّه و یلعنهم اللاعنون»

2- کتمان حقّ ممنوع است، چه کتمان معجزات و دلائل حقّانیّت باشد؛ «البیّنات» و چه کتمان رهنمودها و ارشادات. «الهُدى» [تفسیر المیزان]

3- کتمان حقّ، بزرگترین گناهان است؛ چون مانع هدایت مردم و باقى ماندن نسل‏ها در گمراهى است. «یلعنهم اللَّه»

4- کتمان حقّ، ظلم به دین خدا و حقّ مردم نسبت به هدایت یافتن است؛ لذا کتمان کنندگان حقّ را، خدا و مردم لعنت مى‏کنند. «یلعنهم اللَّه ویلعنهم اللاعنون»

5 - نفرین و لعنت مردم، مؤثر است و باید از اهرم نفرت مردم براى نهى از منکر استفاده نمود. «یلعنهم اللاعنون»



منبع: وبسایت افق حوزه