زندگینامه سورن کی‌یر کگارد (1813-1855)

زندگینامه سورن کی‌یر کگارد (۱۸۱۳-۱۸۵۵)

سورن کی‌یر کگارد که در زبان دانمارکی کگور تلفظ می‌شود از متفکران متاله قرن نوزدهم است که علیرغم عدم محبوبیت آثارش در زمان حیاتش و عمرکوتاه 42 ساله ، تاثیر بسیاری بر متفکران اقتصی نقاط جهان در حوزه‌های گوناگون گذارده است .

او که دردوران دانشجویی خود به شدت تحت تاثیر فلسفه هگل بود در 28 سالگی از رساله دکتری خود در رشته فلسفه از دانشگاه کپنهاگ دانمارک تحت عنوان (در باب مفهوم طنز با ارجاع مکرر به سقراط ) دفاع کرد.

تحصیلات الاهیاتی او و اذعان‌های مکرر در آثارش به تفکر دینی و دلمشغولی مفهوم ایمان مسیحیت و منازعه‌های قلمی‌اش با مسیحیت رسمی و کلیسای رسمی لوتری او را فیلسوفی مسیحی معرفی می‌کند.

در زندگی شخصی، عشق بلند و نامزدی کوتاه او با رژینه (رگینه) و سالها نامه نگاری و اظهار عشق به او یکی از سر فصل‌های زندگی اش به حساب می‌آید.

کگارد متفکر،الاهیدان و ادیب و نویسنده مسیحی دانمارکی به مانند فیلسوفان آکادمیک شغلی فلسفی برای خودش اختیار نکرد و حتی به سبک اساتید فلسفه کتب محض فلسفی ننوشت،چرا که با تمسخر عنوان « استاد دانشگاه» به طور کلی دلمشغولیهای رسمی فلسفه آکادمیک را نقد می‌کرد. از این رو کارهای او علاوه بر جنبه الاهیاتی وجهی ادبی نیز داشتند.تعریفی که او از فلسفه داشت نوعی نگاه سقراطی به فلسفه تلقی می‌شود . اینکه وظیفه تفکر فلسفی تهذیب است . تهذیبی که زندگی خوب را برای مخاطب باید به ارمغان بیاورد.

کی‌یر‌کگارد فیلسوف و نویسنده‌ای پرکار و متنوع شناخته می‌شود . او حد فاصل سالهای 1841 تا 1855 بیش از بیست کتاب و ده ها مقاله منتشر کرد .آثاری که عمدتا ساختار مشخصی ندارند و برخیشان حتی با نام‌های مستعار منتشر شده است. نشریه لحظه نیز از فعالیت‌های روزنامه نگارانه اوست که برای مجادله فکری با نهاد رسمی کلیسای لوتری دانمارک منتشر می‌کرد و تا زمان مرگش 9 شماره از آن را منتشر ساخته بود.

کگارد را پدر معنوی اگزیستانسیالیسم می‌دانند. زیرا او نخستین بار اصطلاح وجودی (اگزیستانس) را برای فلسفه‌اش به کاربرد .چرا که او فلسفه را به عنوان بیانی از یک زندگی فردی کاملا آزمون شده ملاحظه می کرد و نه به عنوان ساختاری از یک نظام یک‌پارچه.از نظر کگارد عالیترین حقیقت، حقیقتی درون‌ذهنی یا فردی است.او همانطور که خود زندگی شورمندانه‌ای را تجربه کرده بود معتقد بود.زندگی یک انتخاب غیر نظام‌مند است و فلسفهٔ نظام‌مند یک دیدگاه غلط از زندگی آدمی ارائه می‌کند.

مسئله عقل و ایمان موضوع مهم دیگر اندیشه کگارد است . او ایمان را مقدم بر عقل می‌دانست و آن را نوعی شناسایی تلقی نمی‌کرد بلکه حرکتی با شور و شوق اراده به طرف سعادت ابدی می‌دانست که انسان همیشه خواهان آن است. ایمان کی‌یر کگاردی برهر تردید خارجی می‌تواند فائق شود و حتی در امری خلاف عرف و اجماع یا غیرمنطقی و محال قرار ‌گیرد.

کتاب‌های زیر تا اکنون از آثار کیگارد به فارسی ترجمه شده است:

مفهوم آیرونی، با ارجاع مدام به سقراط، ترجمه صالح نجفی، تهران: نشر مرکز

ترس و لرز (۱۸۴۳) ترجمه عبدالکریم رشیدیان، نشر نی. همچنین توسط نشر سازمان‌ تبلیغات‌ اسلامی‌ با ترجمه محسن فاطمی منتشر شده.

تکرار: جستاری در روان‌شناسی تجربی(۱۸۴۳) ترجمه صالح نجفی، نشر مرکز

از کتاب‌های مهم دیگر کگارد می‌توان به عناوین زیر اشاره کرد:

یا این/ یا آن (۱۸۴۳)

مفهوم دلهره (۱۸۴۴)

پاره‌های فلسفی (۱۸۴۴)

مراحلی در مسیر زندگی (۱۸۴۵)

پی‌نوشت‌های ناعلمی پایانی بر پاره‌های فلسفی (۱۸۴۶)

تجربه در مسیحیت (۱۸۵۰)

خاطرات اغواگر

بیماری تا سر حد مرگ (۱۸۴۹)