باشگاه بدبیارها!

نگاهی بر نمونه‌های ماندگار
از سلاطین گل به خودی در تاریخ فوتبال جهان و ایران

صدیقه ثنایی

آندرس اسکوبار سالداریگا، بازیکن فوتبال عضو تیم ملی کلمبیا بود که در دوم ژوییه ۱۹۹۴ در شهر مدلین مورد اصابت ۱۲ گلوله قرار گرفت و کشته شد. برخی می‌گویند علت قتل او، این بود که در جام جهانی ۱۹۹۴ به اشتباه دروازه تیم خودی را باز کرد و به همین خاطر باعث شد تعداد زیادی از قماربازها در شرط‌بندی ببازند. البته نتیجه باز کردن دروازه‌های عوضی همیشه قتل نبود. عمده این قهرمان‌های برعکس، سرنوشتی به تلخی اسکوبار ندارند، اما نام برخی از آن‌ها برای همیشه در تاریخ فوتبال ماندگار شده ‌است. مروری بر نمونه‌های ماندگار گل به خودی نشان می‌دهد که این گل‌ها گاهی بیش از گل به حریف، جذابیت دارند و می‌توانند برای همیشه در ذهن مردم و فوتبال‌دوست‌ها ثبت شوند.
تعریف گل به خودی طی سال‌های گذشته تغییر کرده و این روزها اگر توپ پس از برخورد به بازیکن یا مدافعی،‌ وارد دروازه شود، گل به نام آن شخص ثبت خواهد شد، نه شوت‌زننده. با این تفاسیر، نمونه‌هایی در ایران و جهان وجود دارد که برای همیشه در خاطر مردم مانده ‌است. البته گل به خودی‌ها بیش از آن‌که گفتنی باشند، دیدنی هستند. گل‌هایی را که در ادامه مطرح می‌شوند، حتما ببینید!

گل زودهنگام بنگر

محسن بنگر بازیکن سابق و مربی فوتبال است که در تیم‌هایی مثل پرسپولیس، تراکتورسازی تبریز و سپاهان اصفهان بازی کرده‌ است. او سریع‌ترین گل به خودی تاریخ فوتبال ایران را به نام خودش به ثبت رسانده ‌است. در بازی پرسپولیس با فولاد، شرایط سرخ‌پوشان در جدول چندان مساعد نبود. تماشاگران از بازی محروم بودند و نمی‌توانستند بازی را در ورزشگاه ببینند. هنوز ۳۰ ثانیه از بازی نگذشته بود که بنگر پاسی رو به عقب برای سوشا مکانی، دروازه‌بان وقت پرسپولیس فرستاد و توپ به جای پای سوشا به تور دروازه رسید و سریع‌ترین گل به خودی را در تاریخ فوتبال ایران به ثبت رساند. البته سوشا تلاش کرد توپ را بزند، اما به جای توپ، سایه‌اش را زد. درواقع گل با همکاری مکانی و بنگر به ثمر رسید. پرسپولیس آن مسابقه را برای نتیجه ۲ بر یک باخت.

طولانی‌ترین گل با ماهان رحمانی

بازی پیکان و فولاد به اواسط نیمه اول رسیده بود. ماهان رحمانی در زمین فولاد صاحب توپ شد. تلاش کرد با یک پاس قطری بلند، توپ را به رحمان احمدی، هم‌تیمی‌اش، برساند، اما توپ از بالای سر احمدی هم عبور کرد و وارد دروازه پیکان شد. البته خودروسازان در پایان این بازی را ۲ بر یک بردند، اما عجیب‌ترین و طولانی‌ترین گل به خودی را هم در همان بازی دریافت کردند. رحمانی بعدا در مصاحبه‌ای گفت که مدت‌ها در انتظار گل بوده و به هم‌تیمی‌هایش گفته بود دعا کنند در آن بازی گل بزند. اما ظاهرا هم‌تیمی‌ها با دقت پایینی دعا کرده‌اند.

قدیمی‌ترین گل به خودی ایرانی‌ها

سال ۱۹۷۸ بود که ایران به جام جهانی راه پیدا کرد. دو تیم ایران و اسکاتلند در حضور هشت‌هزار تماشاچی در آرژانتین به مصاف هم رفتند. درحالی‌که بازی صفر-صفر مساوی بود، ناگهان ضربه آندرانیک اسکندریان به توپ، وارد دروازه خودی شد و نتیجه را یک بر هیچ کرد. البته درنهایت با یک گل دیگر، ایران به نتیجه تساویِ یک بر یک دست پیدا کرد. اما گل اسکندریان به عنوان قدیمی‌ترین گل به خودی ایران در تاریخ فوتبال ماندگار شد. در جام جهانی ۱۹۷۸ هم ایران مقابل عربستان با گل شاهرخ بیانی جلو بود که ناگهان شاهین بیانی، برادر زننده گل اول، با یک گل به خودی، گل برادرش را خنثی و نتیجه را مساوی کرد.

۱۴۹ گل به خودی در یک بازی!

سال ۲۰۱۲ بود که در لیگ حرفه‌ایِ ماداگاسکار، تیم اِی‌اس آدِما با ۱۴۹ گل، حریف خودش یعنی تیم آنتاناناریوو را شکست داد. اما همه گل‌ها، گل به خودی‌های تعمدی بودند. تیم آنتاناناریوو در اعتراض به تصمیم داور در رابطه با یک پنالتی مشکوک در بازیِ قبل، تصمیم گرفت دروازه خودش را تا می‌تواند باز کند و نتیجه‌اش ۱۴۹ گل و ثبت رکورد بیشترین گل به خودی در یک بازی بود.

اولین گل به خودی در تاریخ فوتبال جهان

بعید است به این سادگی بتوان اولین گل به خودی را مشخص کرد. اما می‌گویند نخستین بار در سال ۱۸۸۸ بود که بازیکنی به نام گرشوم کوکس از تیم استون ویلا، در مقابل وولورهمپتون، گل به خودی زد و نام خودش را در میان رکوردداران گل به خودی در تاریخ فوتبال جهان به ثبت رساند.

هشت گل در مسیر اشتباهی

در تاریخ فوتبال انگلیس، بازیکنی وجود دارد به اسم ویلیام بالمر که برای تیم اورتون گل‌زنی می‌کرد. البته او برای این تیم، به حرف گل نمی‌زد، بلکه به خودشان گل می‌زد. ظاهرا او در یک بازی، هشت گل زده ‌است. هر هشت گل هم وارد دروازه خودی شده ‌است. او در بیش از ۳۰۰ بازی حضور داشته که تنها در یک بازی گل درست زده، آن هم در بازی ۱۸۹۹ در یک ضربه پنالتی بوده ‌است. یعنی احتمالا اگر دو دروازه را مقابلش قرار می‌دادند برای ضربه پنالتی، ممکن بود که باز هم به دروازه خودشان حمله کند.

چلچراغ۸۲۱