خواص عسل، صفر تا صد چیزهایی که بیاد بدانید!

خواص عسل به قدری است که سخت می‌توان همه آنها را در یک مطلب گنجاند. عسل هم غذاست، هم دارو؛ هم خوشمزه است، هم پرخاصیت؛ خلاصه اینکه هر چه بخواهید در این معجون جادویی هست. عسل یک خوراکی مغذی سرشار از انواع ویتامین، مواد معدنی، اسیدآمینه و آنزیم‌های مفید است و خاصیت آنتی‌باکتریالی و ضدقارچی دارد. وجود آنتی‌اکسیدان در عسل به حذف رادیکال‌های آزاد در بدن کمک می‌کند. به ‌علاوه اینکه عسل طبیعی چربی و کلسترول هم ندارد.

در این مطلب با ما همراه شوید تا بیشتر با خواص عسل آشنا شوید. توصیه ما این است که پیش از مصرف درمانی عسل با مشاوره آنلاین و تلفنی و یا مراجعه حضوری با متخصص تغذیه دکترتو از روند استفاده درست از این ماده جادویی مطلع شوید.

خواص عسل از نظر علمی

نتایج مطالعات پژوهشی مختلف مهر تأییدی بر خواص عسل از نظر علمی هستند. مصرف روزانه عسل فواید زیادی برای بدن دارد و می‌تواند از بروز مشکلات زیادی جلوگیری کند. حتی خاصیت درمانی عسل هم از نظر علمی ثابت شده است. برخی خواص عسل از نظر علمی شامل این موارد می‌شوند:

کاهش استرس و اضطرابکاهش چربی خونبهبود سلامت و شادابی پوستکمک به رفع یبوستکمک به کاهش وزنبهبود زخم‌ها (مصرف موضعی)تسکین درد گلو و سرفهکمک به خواب بهتر و عمیق‌ترحفظ سلامت قلب و عروقبهبود حافظه و یادگیریبهبود سلامت گوارش و هضم غذاتقویت سیستم ایمنی بدن.

هر روز عسل خوردن چه فوایدی دارد؟

یک برنامه غذایی و تغذیه سالم بدون عسل کمی ناقص است. که اگر هر روز به‌ میزان متعادل و به‌جای شیرین‌کننده‌های مصنوعی عسل را بخورید اتفاقات زیر در بدنتان روی می‌دهند:

پاک‌سازی بدن و شفافیت پوست اتفاق می‌افتد.مصرف عسل باعث افزایش متابولیسم بدن می‌شود و درنتیجه وزن اضافه با خوردن عسل هر روز کاهش می‌یابد.مصرف روزانه عسل باعث افزایش آنتی‌اکسیدان‌ بدن شده و میزان کلسترول را پایین می‌آورد.آنتی‌اکسیدان عسل از انسداد رگ‌ها جلوگیری می‌کند و باعث بهبود عملکرد قلب می‌شود.ترمیم سیستم دفاعی بدن به خوبی انجام می‌گیرد.کلسیم ناشی از مصرف روزانه عسل روی حافظه تأثیر مثبتی می‌گذارد.مصرف روزانه به ‌خاطر قند طبیعی‌اش میزان انسولین خون را بالا می‌برد. درنتیجه سروتونین بیشتری در بدن، تولید و به هورمون ملاتونین تبدیل می‌شود. نتیجه این تغییرات هم خواب راحت‌تر است.مصرف روزانه عسل به‌ خاطر خاصیت ضدعفونی‌کنندگی طبیعی‌اش باعث از بین رفتن میکروب‌های غشای مخاطی سیستم گوارش شده و مشکلات گوارشی را برطرف می‌کند.عسل جذب خون شده و خستگی جسمی و روحی را از بین می‌برد.

اگر هر روز عسل بخورید، متابولیسم بدنتان افزایش پیدا می‌کند و حتی لاغر می‌شوید، عملکرد قلب بهتر می‌شود، حافظه‌تان تقویت می‌شود، مشکلات گوارشی‌تان برطرف می‌شود و ده‌ها اتفاق خوب دیگر.

فواید خوردن عسل قبل از خواب

تریپتوفان موجود در عسل باعث ایجاد احساس آرامش می‌شود و کمک می‌کند پیام خواب‌آلودگی سریع‌تر به مغز برسد. افرادی که میانه‌ شب از خواب بیدار می‌شوند بهتر است قبل از خواب عسل میل کنند. علت بیدار شدن شبانه نیاز بدن به گلیکوژن است. وقتی بدن به این ماده احتیاج دارد، غدد فوق کلیوی آدرنالین و کورتیزول بیشتری ترشح می‌کنند و درنتیجه از خواب بیدار می‌شویم. خوردن عسل قبل از خواب به‌ خاطر گلیکوژنی که دارد از افزایش میزان آدرنالین خون جلوگیری می‌کند و خواب شبانه راحتی برایتان به ارمغان می‌آورد.

می‌دانیم که بیماری قلبی و فشار خون رابطه مستقیمی با هم دارند. آنتی‌اکسیدان‌ها فشار خون را پایین می‌آورند. عسل هم سرشار از آنتی‌اکسیدان است. به ‌همین خاطر خوردن عسل قبل از خواب به کنترل فشار خون، کمک و از بالا رفتن فشار خون جلوگیری می‌کند.

خوردن عسل قبل از خواب می‌تواند مانع از افسردگی شود. شاید عجیب باشد، اما واقعی است: پلی فنول موجود در عسل با تنش سلول‌های مغزی مقابله می‌کند و احساس افسردگی را از بین می‌برد.

از دیگر فواید خوردن عسل قبل از خواب می‌توان به کاهش تری گلیسیرید (چربی موجود در خون)، افزایش سرعت چربی‌سوزی بدن و خاصیت ضد پیری اشاره کرد.

عسل چه خواصی دارد؟

در بالا به طور خلاصه گفتیم که خوردن عسل از نظر علمی چه فوایدی برای شما دارد در این بخش می‌خواهیم این خواص بی‌نظیر عسل را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم.

۱. خواص عسل طبیعی برای پوست صورت

هرچه آنتی‌اکسیدان بیشتری مصرف کنیم روند پیری کندتر می‌شود. عسل سرشار از آنتی‌اکسیدان است و مصرف آن چه به ‌صورت خوراکی یا به‌صورت موضعی تأثیر شگفت‌انگیزی روی پوست دارد. مصرف روی یک‌ قاشق چای‌خوری عسل با یک لیوان آب گرم و آب نصف لیمو به بهبود اگزما کمک می‌کند.

خاصیت ضدباکتریایی عسل باعث از بین رفتن باکتری‌های پوست می‌شود برای همین برای درمان جوش و آکنه‌ها هم مصرف خوراکی یا موضعی عسل پیشنهاد می‌شود. از دیگر خواص عسل طبیعی برای پوست صورت می‌توان به حفظ رطوبت پوست اشاره کرد که به ‌عنوان مرطوب‌کننده بدن، نرم‌کننده مو و اسکراب یا لایه‌بردار پوست قابل‌استفاده است.

۲. فواید عسل برای مو

استفاده از ماسک عسل برای مو باعث درخشندگی موها می‌شود. وجود ویتامین‌های B در عسل باعث تقویت فولیکول مو و پرپشت شدن موها می‌شود و از ریزش و سفیدی موها نیز جلوگیری می‌کند. پروتئین و مواد معدنی موجود در عسل باعث پرپشت و ضخیم شدن موهای نازک و شکننده می‌شود. ماسک خانگی عسل همراه با روغن زیتون می‌تواند جایگزین مناسبی برای شامپوهای کراتینه بازاری باشد و از موخوره جلوگیری کند.

۳. عسل برای جای بخیه

خاصیت ضدالتهابی عسل باعث می‌شود که برای رفع التهابات پوستی و از بین بردن جای زخم و بخیه مفید باشد. استفاده از ترکیب عسل و سرکه سیب دو بار در هفته روی پوست به شکل موضعی می‌تواند هرگونه جای زخم و بخیه روی پوست را از بین ببرد.

۴. عملکرد عسل برای سوختگی

خاصیت ضدعفونی‌کنندگی عسل مانع از عفونت کردن زخم‌ها می‌شود. جای زخم‌ها را هم به‌ خوبی می‌توان با عسل ترمیم کرد. عسل برای سوختگی به ‌خصوص سوختگی‌های سطحی بسیار مفید است و به ‌خاطر ایجاد رطوبت و نرم‌کنندگی، پوست سوخته را نرم می‌کند و درد ناشی از سوختگی را تسکین می‌دهد.

۵. عسل برای جای جوش

عسل برای درمان جوش‌های بزرگ ناشی از عفونت فولیکول مو، کیست‌های مویی، سوختگی‌ها و زخم‌های دیابتی توصیه می‌شود و در محصولات آرایشی و بهداشتی مثل لوسیون‌های آب‌رسان، محصولات رفع چروک‌های صورت و بالم لب از عسل استفاده می‌کنند. به همین دلیل هم خواص عسل در این بخش نیز به خوبی می‌درخشد. عسل بهترین گزینه برای درمان جوش‌های ملتهب و قرمز است که آب اضافی پوست را خارج و التهاب و قرمزی اطراف جوش را کم می‌کند. بهتر است از عسل برای درمان جوش‌های سرباز استفاده نشود.

۶. خواص عسل طبیعی برای مردان

وجود ویتامین‌های A، C، B و E در کنار آنزیم و خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی در عسل باعث می‌شود که درمان مؤثری برای رفع مشکلات جنسی در آقایان محسوب شود. ترکیب عسل و ژل رویال هم با سلامت و افزایش فعالیت اسپرم در مردان میزان باروری آنها را تقویت می‌کند. بهترین عسلی که برای تقویت میل جنسی به مردان توصیه می‌شود عسل کنار است که به عسل جنسی معروف است. خواص عسل طبیعی برای مردان شامل این موارد می‌شوند:

افزایش میل و قوای جنسیتقویت اسپرمدرمان سستی نعوظتجدید قوا بعد از عمل جنسیبهبود زود انزالی

۷. خواص عسل طبیعی برای کلیه

در رابطه با دیگر خواص عسل باید بگوییم که خاصیت آنتی‌باکتریالی عسل در کنار ویژگی‌های ضدالتهابی و تعدیل‌کننده ایمنی باعث شده که مصرف عسل برای درمان عفونت‌های کلیه و پیشگیری از بیماری‌های کلیوی مفید باشد. به ‌خصوص که از ایجاد مقاومت آنتی‌میکروبی در باکتری‌ها هم جلوگیری می‌کند.

۸. خواص عسل طبیعی برای کودکان

مهم‌ترین خواص عسل طبیعی برای کودکان تقویت سیستم ایمنی بدن است. آنتی‌اکسیدان و پلی‌فنول عسل، سیستم ایمنی بدن کودکان را تقویت می‌کند. وجود ویتامین‌ها و مواد معدنی مثل زینک، پتاسیم، فسفر، مس و اسید لاکتیک در عسل باعث بهبود رشد جسمی و ذهنی کودک می‌شود.

از دیگر خواص عسل طبیعی به عنوان تغذیه سالم برای کودکان وجود پروتئین، کالری و کربوهیدرات در عسل است که میزان انرژی موردنیاز کودکان برای فعالیت و بازی را تأمین می‌کند. آهن موجود در عسل هم از بیماری‌های زمینه‌ای مثل کم‌خونی جلوگیری می‌کند. فسفر عسل باعث افزایش قدرت ذهن کودکان می‌شود.

تقویت عضلات و ماهیچه‌های بدن کودکان و پرپشت شدن موها سایر خواص عسل طبیعی برای کودکان به‌ شمار می‌آیند. توصیه ما این است که پیش از مصرف درمانی عسل با مشاوره آنلاین و یا مراجعه حضوری با متخصص تغذیه دکترتو از روند استفاده درست از این ماده مطلع شوید.

۹. خواص عسل طبیعی برای معده

مهم‌ترین خاصیت عسل برای معده، خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدمیکروبی عسل است. رادیکال‌های آزاد باعث از بین رفتن غشا مخاطی دستگاه گوارش و ایجاد رفلاکس معده می‌شوند. آنتی‌اکسیدان موجود در عسل طبیعی این رادیکال‌های آزاد را از بین می‌برد و باعث بهبود و تسکین رفلاکس معده می‌شود. مصرف عسل باعث بهبود و درمان التهاب مری هم می‌گردد. مصرف عسل می‌تواند از تأثیر مخرب ترکیبات سمی میتوکسین‌ها جلوگیری کند و باعث بهبود سلامت باکتری‌های روده شود. درنتیجه از مشکلات معده جلوگیری می‌کند. خاصیت ضدالتهابی عسل برای تسکین زخم معده مفید است.

۱۰. عسل برای روده تحریک‌پذیر

خاصیت آنتی‌باکتریایی عسل باعث شده که مصرف آن برای روده تحریک‌پذیر مفید باشد. مصرف روزانه متعادل عسل می‌تواند التهاب روده را کاهش و سندروم روده تحریک‌پذیر را تسکین دهد.

۱۱. مزایای عسل طبیعی برای کم خونی

از دیگر خواص عسل می‌توان گفت که کاهش میزان هموگلوبین خون در بدن باعث عارضه کم‌خونی می‌شود. گلبول قرمز خون به پروتئین سرشار از آهن نیاز دارد که عسل می‌تواند این نیاز را تأمین کند. عسل طبیعی سرشار از پروتئین، ویتامینB12، فولات و آهن است و مصرف روزانه آن به درمان و کنترل کم‌خونی کمک می‌کند. به ‌علاوه اینکه باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود و این موضوع برای بیماران مبتلا به کم‌خونی اهمیت بسیار زیادی دارد.

۱۲. عسل در بارداری

مصرف متعادل عسل در بارداری خطری ندارد، به ‌شرط آنکه حتماً پاستوریزه باشد، چراکه عسل خام خطر بوتولیسم دارد و برای جنین خطرناک خواهد بود، البته سیستم گوارش بدن انسان بالغ باکتری‌هایی دارد که با سم بوتولیسم مقابله می‌کند و اجازه نمی‌دهد که سم به جفت منتقل شود. مزایای مصرف عسل در بارداری شامل این موارد می‌شوند:

درمان بی‌خوابیتقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش ابتلا به سرماخوردگیکاهش آلرژیکاهش احساس تهوع بارداریرفع و درمان سوءهاضمه و سوزش سر دل به ‌خصوص در سه‌ماهه سوم بارداری

البته زیاده‌روی در مصرف عسل در بارداری می‌تواند عوارض جانبی هم داشته باشد، مثل افزایش سطح قند خون و مقاومت به انسولین، گرفتگی عضلات، نفخ، یبوست و اسهال، فرسایش دندان و افزایش وزن. میزان مجاز مصرف عسل در بارداری 3-5 قاشق غذاخوری است.

۱۳. عسل برای سرفه

عسل به‌ همان اندازه دکسترومتورفان برای سرفه مفید است و در ترکیب شربت‌های سرفه استفاده می‌شود. خاصیت آنتی‌اکسیدانی و آنتی‎‌میکروبی عسل، آن را به داروی مؤثری برای تسکین سرفه تبدیل کرده است. مصرف عسل برای سرفه در کودکان باعث کاهش سرفه شبانه و بهبود کیفیت خواب می‌شود.

۱۴. بهبود زخم

خواص عسل در زمینه ضدعفونی و آنتی‌باکتریایی باعث از بین رفتن باکتری‌ها می‌شود، pH زخم را پایین می‌آورد و التهاب مزمن را هم کم می‌کند. عسل برای درمان زخم و جراحات مزمن، استریل کردن ناحیه زخم و رفع التهاب ناشی از سوختگی و جلوگیری از ایجاد زخم سوختگی مفید است.

۱۵. خواص عسل برای لاغری شکم

از دیگر خواص عسل می‌توان به کاهش وزن اشاره کرد که به ‌خاطر قند طبیعی موجود در آن است. به‌ علاوه اینکه مصرف عسل باعث افزایش گردش خون شده و میزان سوخت‌وساز بدن را افزایش می‌دهد.

۱۶. فواید عسل برای تنگی واژن

مصرف عسل به رفع عفونت‌های رحمی و واژن در خانم‌ها کمک می‌کند، اما تأثیری روی تنگی واژن ندارد، چراکه اصولاً اصطلاح گشادی واژن عبارت درستی نیست.

۱۷. فواید عسل برای چشم

عسل برای کاهش التهابات چشمی، رفع سوزش و قرمزی چشم و بهبود قدرت بینایی توصیه می‌شود. مصرف موضعی عسل برای رفع سوزش و التهاب مفید است و برای درمان آلرژی چشمی فصلی کراتوکونژکتیویت، زخم قرنیه، سوزش و تورم اطراف مژه یا بلفاریت کاربرد دارد. برای درمان آب مروارید در مراحل اولیه هم می‌توان از عسل استفاده کرد.

معایب عسل چیست؟

درست است که خواص عسل، بسیار زیاد است، اما مثل هر ماده غذایی دیگری گاهی ممکن است معایب و عوارضی هم داشته باشد. گاهی مصرف موضعی آن ممکن است باعث ایجاد حساسیت شدید پوستی شود. از دیگر معایب عسل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

واکنش‌های شدید آلرژیک مانند آنافیلاکسیآسیب به سیستم عصبیافزایش قند خونبروز واکنش‌های سمیافزایش وزنپوسیدگی دندانخونریزی داخلیخطر تعاملات داروییکاهش فشار خونعفونتآسیب به سیستم عصبیدرد در شکمبوتولیسم در نوزادانمسمومیت غذایی

۱. مضرات خوردن عسل ناشتا

مصرف عسل ناشتا ممکن است باعث ایجاد دل‌درد شود. هرچند که محاسن خوردن عسل ناشتا مثل بهبود سیستم دستگاه گوارش، رفع بوی بد دهان، ضد نفخ و بادشکن، بسیار بیشتر از مضرات آن است.

۲. تداخل عسل با دارو

مصرف عسل با برخی داروهای خاص مثل داروهای معده، آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضدانعقادی مثل آسپرین، وارفارین، داروهای ضدالتهابی مثل ایبوپروفن، داروهای قلبی، عصبی و مکمل کاهش وزن تداخل دارویی ایجاد می‌کند و ممکن است خطرناک باشد.

۳. مسمومیت غذایی

به نقل از «stylecraze» ممکن است افرادی که نسبت به فرآورده‌های زنبور واکنش آلرژیک نشان می‌دهند با مصرف عسل خام دچار مسمومیت غذایی شوند. عسل معمولاً حاوی ذرات خارجی مثل قطعات کوچک بال زنبور و گرده گل‌ها است که باعث اختلال در سیستم گوارش می‌شوند. افرادی که سیستم گوارشی ضعیفی دارند و از آلرژی رنج می‌برند ممکن است دچار مسمومیت غذایی با عسل شوند.

۴. خطر عسل برای کودکان زیر یک سال

سم بوتولیسم موجود در عسل خام برای کودکان زیر دو سال مناسب نیست و باعث مسمومیت و بوتولیسم می‌شود. معده نوزادان و کودکان زیر دو سال توانایی مقابله با باکتری‌های بوتولیسم را ندارد. بنابراین مصرف عسل برای کودکان زیر یک سال و دو سال ممنوع است.

۵. خطرات عسل در بارداری

از مضرات و خطرات زیاده‌روی می‌توان به افزایش وزن، افزایش قند خون و مقاومت نسبت به انسولین و افزایش پوسیدگی دندان اشاره کرد. زیاده‌روی در مصرف عسل در بارداری می‌تواند باعث مشکلات گوارشی و اسهال، یبوست و نفخ شود.

۶. عوارض عسل و خربزه

عسل و خربزه باهم سازگار نیستند و بهتر است که با هم مصرف نشوند. از واکنش ترکیب دو ماده عسل و خربزه در معده ماده جدیدی به ‌وجود می‌آید که سفت و دیرهضم است و درنتیجه معده زمان زیادی برای هضم آن لازم خواهد داشت. به ‌همین دلیل فشار زیادی به دستگاه گوارش می‌آید و دل درد شدید و انقباضات قولنجی شکل خواهد گرفت. مصرف همزمان این دو در برخی واکنش شدید ایجاد می‌کند و باعث از دست رفتن هوشیاری کامل و موقتی فرد می‌شود، البته این عوارض تا حد مرگ نیستند، اما ناآگاهی مردم نسبت به این عارضه می‌تواند باعث مرگ شود.

۷. عوارض عسل و سیاهدانه

ترکیب عسل و سیاهدانه برای همه مفید نیست و نباید خودسرانه مصرف شود. مبتلایان به سرطان معده، پانکراس و افرادی که از سردردهای صفراوی رنج می‌برند نباید عسل و سیاهدانه میل کنند. این ترکیب، بیماری‌های پوستی و اگزما را بدتر می‌‌کند و تأثیری نیز برای درمان فشارخون، دیابت، پروستات، افسردگی و استرس ندارد. بیماران تومور مغزی هم نباید از این ترکیب استفاده کنند.

۸. عوارض عسل و دارچین

مصرف عسل و دارچین در بلندمدت باعث تجمع سم در بدن و ایجاد مسمومیت می‌شود.

خوردن عسل و خربزه را با هم نخورید، ترکیب عسل و سیاه دانه هم برای همه مفید نیست و مصرف عسل و دارچین در بلندمدت هم باعث مسمومیت می‌شود.

عسل در رژیم لاغری چه کابردی دارد؟

عسل سرشار از مواد مغذی مثل فیبر، ویتامین، مواد معدنی، قند و پروتئین است و مصرف آن در افراد چاق خطر ابتلا به مشکلات قلبی-عروقی را کاهش می‌دهد و باعث افزایش وزن هم نمی‌شود. به‌ علاوه اینکه قند و شیرینی موجود در عسل طبیعی است و می‌تواند جایگزین خوبی برای قندهای مصنوعی در رژیم لاغری باشد. قند عسل باعث افزایش گردش خون و سوخت‌وساز بدن می‌شود و با کاهش کلسترول به لاغری کمک می‌کند. بهتر است که پیش از رژیم لاغری و یا رژیم چاقی خود با پزشک مشورت کنید.

عسل در رژیم بدنسازی

مصرف عسل در ورزشکاران جلوگیری از هیپوگلیسمی را به دنبال دارد. میزان قند خون را ثابت نگه می‌دارد و استقامت بدنی ورزشکاران و بدن‌سازان را افزایش می‌دهد. به ‌علاوه اینکه باعث کاهش وزن بدن می‌شود.

خوردن عسل در رژیم خام گیاه خواری و گیاه خواری مجاز است؟

به نثل از «greenmatters« عسل در رژیم خام گیاه خواری مجاز نیست، چراکه از نظر وگان‌ها یا خام گیاهخواران عسل هرچند غذایی گیاهی است، اما به ‌دلیل نقض حقوق حیوانات تهیه‌کننده آن یعنی زنبورها قابل‌مصرف نیست. خام گیاهخواران به ‌خاطر کشته شدن زنبورها در فرایند تولید عسل از خوردن آن امتناع می‌کنند. با این حال این ماده در رژیم گیاه خواری ممنوعیتی ندارد.

سؤالات متداول شما

در این مطلب سعی کردیم به سؤالات شما در مورد عسل و خواص درمانی بی‌نظیر آن پاسخ بدهیم، اما اگر سؤالی دارید که هنوز پاسخی برای آن پیدا نکرده‌اید، لطفا سؤال خود را در انتهای این صفحه برای ما کامنت کنید تا کارشناسان ما در اولین فرصت به آن پاسخ دهند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

عسل ماده شگفت‌انگیزی سرشار از مواد مغذی است که برای سلامت بدن، تقویت سیستم ایمنی، کنترل وزن و بهبود سلامت جسمی مفید است، اما مانند هر ماده دیگری، زیاده‌روی در مصرف آن می‌تواند مشکلات جانبی مثل تهوع، استفراغ، درد قفسه سینه و افزایش ضربان قلب و در نهایت مسمومیت شدید ایجاد کند.

توصیه ما این است که علی‌رغم تمامی خواص عسل، پیش از مصرف درمانی عسل با مشاوره آنلاین و یا مراجعه حضوری با دکتر تغذیه دکترتو از روند استفاده درست از این ماده مطلع شوید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!