خواص چای کوهی: فواید دمنوش چای کوهی برای درمان تضمینی سرماخوردگی

ممکن است خیلی از خواننده‌های این متن گل پشمینه یا چای کوهی (و یا توکلیجه به زبان ترکی) را نشناسند. اما باید اعتراف کنم که تا به حال از کمتر گیاه دارویی مانند چای کوهی معجزه ندیده‌ام و حتما به شما پیشنهاد می‌کنم که از جوشانده این گیاه معجزه آسا مصرف کنید. سال‌ها بود که سرما خوردگی و آنفولانزاهای بدی را تجربه میکردم تا اینکه مادر بزرگم با زبان ترکی شیرینش توکلیجه و یا همان چای کوهی را به من پیشنهاد کرد. در این متن با هم نگاهی به خواص چای کوهی خواهیم انداخت، با نت نوشت همراه باشید.

چای کوهی

انقدر حالم بد بود که هر چیزی را برای رفع سرما خوردگی‌ام امتحان می‌کردم. این بار در نهایت تعجب و در اولین روز سرماخوردگی به طور معجزه آسایی احساس سبکی و رفع علائم را داشتم. بعد از آن هر سال در اواسط فروردین به کوه می‌روم و مقدار زیادی از این گیاه را جمع آوری می‌کنم. در شب‌های زمستان و مخصوصا اگر سرما خوردگی در میان افراد خانواده باشد حتما از این جوشانده طبیعی استفاده می‌کنیم.

چای کوهی یک آنتی باکتریال طبیعی

قرن هاست که از چای کوهی Sideritis به عنوان یک پانسمان کننده طبیعی استفاده می‌شود. برگ‌های این گیاه به لخته شدن سریع و جذب خون کمک می‌کند. علاوه بر این‌ها این گیاه با نام علمی stachys byzantina یک ضد باکتری و ضد عفونی کننده و ضد التهاب بسیار قوی است. تمام این ویژگی‌ها این گیاه را به یک آنتی بیوتیک بسیار قوی تبدیل می‌کند. در حقیقت گل پشمینه یا چای کوهی خواص درمانی بیشماری دارد.

از جمله می‌توان به خواص چای کوهی در درمان التهابات چشمی استفاده کرد. بدین صورت که از جوشانده و سپس سرد شده چند برگ چای کوهی برای شستشوی چشم استفاده شود. همچنین نوشیدن چای از گل‌های جوان و خشک شده این گیاه می‌تواند در درمان و بهبود گلودرد و درد دهان، تب، اسهال، ضعف کبد و قلب و خونریزی‌های داخلی کمک کند.

برگ‌های این گیاه را کوبیده و پس از درآمدن آب از برگ‌ها این آب را روی نیش حشراتی مانند زنبور و دیگر حشرات گذاشته و مشاهده خواهید کرد که چه معجزه‌ای در درمان التهاب و تورم خواهد داشت. از خواص دمنوش چای کوهی برای ریکاوری زنان پس از زایمان می‌توان استفاده کرد ولی در زنان باردار ممکن است موجب سقط جنین شود.

بیشتر بخوانید: خواص چای سیاه

از برگ‌های نرم و جاذب این گیاه حتی می‌توانید به عنوان دستمال کاغذی نیز استفاده کنید! همچنین گل‌های بنفش و تازه این گیاه طبیعی و عالی را در سالادتان ریخته و نوش جان کنید. برای درمان سرما خوردگی به‌اند ازه نصف لیوان از گل‌های خشک شده را در نیم لیتر آب ریخته و بجوشانید. زمانی که آب قوری نصف شد می‌توانید از این دمنوش خوشمزه میل کنید.

خواص چای کوهی

۱. ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی مانند چای سبز

البته ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی یک فنجان دم‌کردهٔ چای کوهی به‌اندازه یک فنجان چای سبز نیست، اما به‌دلیل ویژگی زیست‌فراهمی آن، با چای سبز قابل مقایسه است. در بررسی‌های علمی مشخص شده، چای کوهی می‌تواند از میتوکندری‌های بدن در برابر صدمات اکسایشی محافظت کند. همچنین بنابر بررسی‌های آزمایشگاهی، اسانس چای کوهی می‌تواند از نظر آنتی‌اکسیدانی تا حدی مؤثر باشد. محققان در سال ۲۰۱۱ نیز در بررسی‌های خود متوجه شدند که این چای خواص ضدمیکروبی و ضدتشنج دارد.

۲. کاهش اضطراب و افزایش خواب راحت

چای کوهی به‌دلیل ویژگی‌های آرام‌بخشی و تسکین‌دهندگی از دیرباز مورد توجه افراد قرار گرفته است. مشخص شده است که این گیاه متابولیت‌های پینن (pinene ) به نام‌های میرتنول (myrtenol ) و وربنول (verbenol) دارد و ویژگی‌های آرام‌بخشی‌اش به‌دلیل وجود این مواد شیمیایی است.

در بررسی محققان آلمانی مشخص شد که این مواد شیمیایی با گیرنده‌های GABA در مغز، در تعامل هستند. (گیرنده‌های گاما آمینوبوتیریک اسید، نوعی میانجی عصبی مهم در سیستم مرکزی بدن است که عموما نقش مهاری دارد؛ یعنی تحریک‌های عصبی یا تضعیف آنها را مهار می‌کند). به همین دلیل است که چای کوهی برای درمان بی‌خوابی و داشتن خوابی راحت مناسب است و ویژگی‌های ضداضطرابی دارد. این گیاه در هوشیاری افرد نیز مؤثر است.

۳. بازدارندهٔ پلاک آمیلوئید (علامت آلزایمر)

البته باید گفت که وجود پلاک آمیلوئید در مغز، ریشه اصلی ابتلا به آلزایمر نیست (و دلیل این بیماری هنوز کاملا مشخص نشده است)، اما وجود این پلاک در مغز، معمولا نشان‌دهندهٔ وجود بیماری آلزایمر است. هرچه آلزایمر پیشرفت کند، مقدار این پلاک در مغز بیشتر خواهد شد. محققان در بررسی‌های این چای روی نمونه‌های حیوانی، متوجه شدند که عصارهٔ چای کوهی می‌تواند از تشکیل آمیلوئید در سر حیوانات پیشگیری کند. این بررسی در سال ۲۰۱۸ منتشر شد.

۴. افزایش حافظه و بهبود یادگیری

دانشمندان نروژ و آلمان، با بررسی ‌موش‌های آزمایشگاهی که سن‌ آنها بالا بود و علائم بیماری آلزایمر داشتند، فهمیدند که چای کوهی، نه‌تنها از مقدار پلاک آمیلوئید در مغز کم می‌کند، بلکه به عملکرد و بقای سیستم عصبی این حیوانات نیز کمک می‌کند. این گیاه توانست حافظه این موش‌های آزمایشگاهی را بهبود بخشد و ظرفیت یادگیری را در آنها افزایش دهد.

۵. کاهش رشد سلول‌های بدخیم سرطان دهانهٔ رحم

محققان مجارستان در سال ۲۰۱۷، چای کوهی را در سه خط سلولی سرطان دهانه رحم انسان بررسی کردند. مقدار ۳۰ میکرومتر (۰,۰۳ میلی‌متر) از عصارهٔ چای کوهی، می‌تواند جلوی رشد این سلول‌های سرطانی را تا ۵۰ درصد بگیرد. البته این بررسی در آزمایشگاه انجام است. این محققان ۶ ترکیب مختلف چای کوهی را آزمایش کردند و متوجه شدند که دو ترکیب پامی‌فرین ایی (pomiferin E) و متوکسی‌ساکورانتین-۶ (۶-methoxysakuranetin)، بیش از ترکیبات دیگر در درمان این بیماری مؤثرند.

۶. پیشگیری از سرطان ملانوما، سینه و رودهٔ بزرگ در آزمایشگاه

محققان ایتالیایی، اسانس چای کوهی را روی سرطان سینه، رودهٔ بزرگ و ملانومای انسان در آزمایشگاه بررسی کردند و این گیاه توانست تا حد زیادی جلوی تکثیر سلول‌های سرطانی را بگیرد. این محققان می‌گویند، عملکرد چای کوهی در برابر سیس‌پلاتین (دارویی که در درمان‌های سرطان پرکاربرد است) بهتر است.

۷. ضداضطراب

این گیاه حاوی فلاونوئیدهاست که اثرات بازدارندگی روی مونوآمین اکسیداز دارند (این آنزیم‌ها در مغز، میانجی‌های عصبی مونوآمین را تخریب می‌کنند). بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز نوعی دارو هستند که برای درمان افسردگی، اختلال ترس و وحشت و ترس اجتماعی به‌کار می‌رود. اگرچه مطالعات انسانی هنوز انجام نشده است، اما بررسی محققان ترکیه نشان می‌دهد که چای کوهی می‌تواند اثرات ضدافسردگی داشته باشد.

۸. کاهش فشار خون

دانشمندان صربستان، ترکیباتی در چای کوهی یافتند که ویژگی‌های رگ‌گشایی دارد و می‌تواند فشار خون را پایین بیاورد. البته این محققان، این آزمایش را روی خرگوش‌ها و در آزمایشگاه انجام دادند. این چای مانند چای ترش برای درمان فشار خون بالا عالی است.

۹. ویژگی‌های ضدالتهابی

کاراگینان، نوعی ماده شیمیایی است که در چای کوهی، مانند شیر بادام یافت می‌شود و این ترکیب، در آزمایش‌های روی حیوانات، ویژگی ضدالتهابی از خود نشان داده است. دانشمندان کمی از کراگینان را روی پوست قرار دادند و این گیاه ویژگی‌های ضدالتهابی بروز داد.

مقدار ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی‌گرم در هر کیلوگرم از وزن بدن از ترکیبات فنولی که از چای کوهی گرفته می‌شود، می‌تواند به‌اند ازه داروی دومتاسین (domethacine)، ویژگی‌ ضدالتهابی داشته باشد.

۱۰. افزایش تراکم و استحکام استخوان

البته این اثر چای کوهی هنوز روی انسان آزمایش نشده، اما محققان می‌گویند چای کوهی می‌تواند استخوان‌ها را سالم نگه دارد. دانشمندان به‌مدت ۶ ماه، به موش‌های آزمایشگاهی، عصارهٔ چای کوهی دادند. تفاوت تراکم استخوان در این موش‌ها در قسمت‌های درشت‌نی و استخوان ران، نسبت به موش‌های دیگر که بدون درمان باقی مانده بودند، چشمگیر بود.

۱۱. بهبود دستگاه گوارش

محققان در بررسی‌های سال ۲۰۱۲ خود، به این نتیجه رسیدند که چای کوهی می‌تواند روی سلامت معدی و روده‌ای و اختلال‌های مربوط به آن، اثر مثبتی بگذارد. در واقع، به‌دلیل وجود آنتی اکسیدان و فنول‌های طبیعی در این گیاه، چای کوهی می‌تواند از التهاب موجود در مجرای معدی و روده‌ای، بکاهد. این چای با کاهش سمیت و التهاب در دستگاه‌ گوارش بدن، در درازمدت اثرات محافظتی روی آن دارد.

چگونه دمنوش چای کوهی درست کنیم؟

مواد لازم

چای کوهی – ۱ عدد چای کیسه‌ای یا یک قاشق چای خوری برگ، ساقه و گل خشک شده گیاه چای کوهیآب جوش – ۱.۵ فنجانعسل طبیعی – به مقدار دلخواه

طرز تهیه چای کوهی در منزل

روش اول

برگ‌ها و گل‌های خشک شده چای کوهی را تمیز بشویید و در قوری حاوی ۱.۵ فنجان آب جوش بریزید.بگذارید به مدت ۳ تا ۵ دقیقه با حرارت ملایم بجوشد.از روی حرارت بردارید و بگذارید ۳ تا ۵ دقیقه دیگر بماند تا کامل دم بکشد.دمنوش چای کوهی آماده است، آن را از صافی رد کنید، در فنجان بریزید، با عسل طبیعی شیرین کرده و سرو کنید.

روش دوم

برگ‌ها و گل‌های خشک شده چای کوهی را تمیز بشویید و در یک فنجان آب جوش بریزید، بگذارید ۲۰ دقیقه بماند تا دم بکشد.دمنوش چای کوهی آماده است، از صافی رد کنید، در فنجان بریزید، با عسل طبیعی شیرین کرده و سرو کنید.

منبع + + + + +