تفریحِ فرهنگی

مارکت موسیقی ایران چند سالی است که دچار تحولات فراوانی شده و با ظهور فضای مجازی و حضور نسل‌زد در کف جامعه، نوع موسیقی و سلیقه مردم نیز دچار تغییراتی شده که در نوع خود جالب و قابل بحث است. کمتر از دو دهه پیش مارکت موسیقی ایران در اختیار موسیقی سنتی و ایرانی و ملی بود و بیشتر آثاری که در اختیار مردم قرار می‌گرفت درونمایه‌ای ملی و سنتی داشت و کمتر کسی به دلیل کمبود نوع موسیقی‌های دیگر سمت سبک‌هایی مانند پاپ، راک و حتی رپ می‌رفت. این روزها علاوه بر فضای مجازی، اجراهای زنده و سایت های فروش بلیط معرف سلیقه کنونی مردم کف جامعه است. دقایق تمام شدن بلیط و هجوم مردم برای خرید بلیط های یک اجرای زنده و حتی تشکیل بازار سیاه برای خرید بلیط خوانندگان نشان می دهد که مخاطبان امروزی در کنار علاقه به هنر موسیقی و احترام به اجراهای زنده، عطش فراوانی برای گذراندن وقت خود با هنر و خصوصا موسیقی را دارند. با ظهور خوانندگانی که نوع موسیقی شان به ذائقه مردم و خصوصاً جوانان نزدیک تر است، نحوه خرید بلیط و اجراهای زنده نیز تفاوت های فراوانی داشته است . از آنجایی که در سال های نه چندان دور بلیط فروشی به صورت حضوری انجام می شد و اطلاع رسانی چندانی برای آن صورت نمی گرفت، خواننده هایی که شناخته شده تر بودند می توانستند برای خود بلیط های بیشتری بفروشند ، باید توجه داشته باشیم که برخی اوقات تا چهل و هشت ساعت برای خرید بلیط فرصت بود به این معنا که همه بلیط های اجرا در کمتر از چند دقیقه فروش نمی رفت که چند دلیل داشت؛ اولا، عدم اطلاع رسانی کافی ، دوما، محدودیت سبک و خواننده ، سوما ، عطش برای دیدن اجراهای زنده به اندازه امروز فراوان نبود. در گذشته‌ای نه چندان دور اجراهای زنده افرادی مانند مرحوم محمدرضا شجریان، شهرام ناظری یا محمدرضا لطفی و حتی علیرضا افتخاری و حسام الدین سراج که همگی در سبکی سنتی و ملی به اجرا می پرداختند بیش از همه خواهان داشت و به همین دلیل تنها این اجراها بودند که بعد از مدت کمی تمامی بلیط های سالن را به فروش می‌رساندند و به پرفروش های زمان خود تبدیل می؟‌شدند. امروز معادلات مارکت موسیقی کاملا با گذشته فرق دارد و چندین خواننده، خصوصا با سبک موسقی پاپ و ایرانی در دقایقی بسیار کم بلیط های اجرای خود را به فروش می رسانند و به اصطلاح برای خرید این بلیط اجرای زنده این خواننده ها در فضای مجازی دست و پا می شکنند. علیرضا قربانی، همایون شجریان، بهنام بانی، محسن یگانه، آرمان گرشاسبی و عرفان طهماسبی از جمله خواننده‌هایی هستند که به راحتی نمی‌توانید بلیط آنها را از سایت‌های بلیط فروشی دریافت کنید. از آنجایی که همایون شجریان میراث‌دار مرحوم استاد محمدرضا شجریان است و مردم او را به شدت دوست دارند، در پنج سال اخیر هر گوشه از دنیا، کنسرت برگزار کرده توانسته در کمتر از نیم ساعت تمامی بلیط های اجرای خود را به فروش برساند. شجریان که با 30 روز اجرا در تالار وزارت کشور رکوردی دست نیافتنی به جای گذاشته بود، در کشورهای حوزه خلیج فارس و اروپا نیز به همین اندازه محبوب است و بلیط های اجرای او به سختی به دست می آید. علیرضا قربانی نیز چند سالی است راه درستی را می‌رود و عده‌ای از منتقدان موسیقی اعتقاد دارند که او راه همایون شجریان را در پیش گرفته است. قربانی نیز در این سال‌های اخیر با هربار اعلام اجرا توانسته شور و حال عجیبی به راه بیندازد و جالب اینجاست هر کنسرت او در هر کجای ایران و جهان، چندین بار به دلیل استقبال بیش از حد تمدید شده است. در میان خوانندگان پاپ، افرادی که به آنها اشاره شد در بلیط فروشی و محبوبیت یک سرو گردن از دیگر خوانندگان حال حاضر بالاترند این را می شود از روی حجم استقبال و زمان «سولد اوت» شدن سانس استنباط کرد. آرمان گرشاسبی که چندین سال زیر پرچ گروه چارتار به فعالیت مشغول بود، این روزها به صورت مستقل در بخش اجرای پاپ غوغایی به پا کرده و نشان داد که می‌تواند به تنهایی مخاطبان خود را داشته باشد. گرشاسبی در این سال‌های اخیر به شدت مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است و بلیط‌های چندین روز پیاپی اجرای او در کاخ نیاوران در کمتر از نیم ساعت به فروش رفت و او را مجبور کرد که برای احترام به مخاطبان چندین بار سأنس‌ها را تمدید کند. با این حال بسیاری از علاقه‌مندان به دلیل حجم بالای استقبال نتوانستند که بلیط‌های این اجرا را تهیه کنند و به همین خاطر به بازار سیاه روی آوردند و بلیط‌هایی با بیش از قیمت اصلی خریداری کردند. محسن یگانه و بهنام بانی که چند سالی است در صنعت موسیقی و در سبک پاپ مشغول اجرای صحنه‌ای و استودیویی هستند این روزها به دلیل تسلط بر اجرای زنده بیش از پیش میان مخاطبان موسیقی محبوب شده‌اند و همین باعث شده که بلیط های اجرای زنده این دو خواننده نیز به سختی در دسترس قرار بگیرد. محسن یگانه و بهنام بانی از آن دست خواننده‌هایی هستند که می‌توانند با توجه به محبوبیت، این تضمین را به تهیه کننده بدهند که حداقل تا 10 شب تمامی بلیط‌های اجراهای خودشان را به فروش برسانند. گواه این اظهارات هم اکنون در سایت‌های فروش بلیط موجود است که این دو خواننده برای اجراهای آینده در تهران و شهرستان‌ها دیگر بلیطی برای فروش ندارند و تمامی بلیط ها به فروش رفته است. اما عجیب ترین استقبال در میان خوانندگان از کنسرت های عرفان طهماسبی اتفاق افتاده است. طهماسبی که امسال توانست مجوز اجراهای زنده خود را از وزارت ارشاد دریافت کند توسط احسان علیخانی در برنامه عصر جدید کشف شد و به واسطه ارائه نوع موسیقی جذاب و عامه پسند توانست به سرعت به محبوبیتی عجیب دست یابد. طهماسبی که چند سال پیاپی با انتشار موزیک‌ در فضای مجازی برای خود مخاطبان فراوانی را دست و پا کرده بود امروزه به یکی از خوانندگان محبوب مارکت موسیقی ایران تبدیل شده و برای خرید یکی از بلیط های اجرای او قطعاً باید وقت زیادی را مقابل کامپیوتر منتظر بمانیم. طهماسبی در اطلاع رسانی جدیدترین کنسرت خود در تهران، روزهای 24 تا 27 مهرماه را برای بلیط فروشی اعلام کرد. بلیط فروشی این اجراها که هشت سانس و هر روز دو اجرا بود، به صورت باور نکردنی در کمتر از 40 دقیقه به پایان رسید و سالن اسپیناس پالاس که یکی از سالن های پرجمعیت تهران محسوب می‌شود برای هشت شب پیاپی به سرعت پر شد تا گواهی باشد برای محبوبیت بیش از اندازه عرفان طهماسبی در مارکت موسیقی ایران! این که مردم تا به این اندازه برای کارهای فرهنگی ارزش قائلند و علاقه دارند تا برای تفریح اجرای زنده موسیقی را از نزدیک تماشا کنند جای بسی خوشحالی است. ظرفیتی که هم اکنون در کشور وجود دارد می‌تواند از این گسترده تر شود و فضا تا حدی به صورت معقول باز شود که عده‌ای از مردم برای دیدن کنسرت به خارج از کشور نروند و دلار را در جیب کشورهای غریبه نریزند. اینکه در کشور استعدادهای فراوانی در حوزه موسیقی داریم می‌تواند خبر خوبی باشد، مسئولین امر باید با استعدادیابی هرچه بیشتر و دقیق تر راه را برای امثال عرفان طهماسبی‌ها باز کنند تا مردم از وجود سبک‌های متعدد موسیقی نهایت استفاده را ببرند. علی کلانتری