دو توقف اجباری می‌تواند مسابقات فرمول‌یک را هیجان‌انگیزتر کند؟

این سؤال برای سال ۲۰۲۶ دوباره مطرح شده و پیرلی، تأمین‌کننده تایر مسابقات، از بررسی پاسخ‌های احتمالی به آن استقبال کرده است. با این حال، این شرکت تأکید می‌کند که ملاحظات عملی فراوانی باید در این زمینه مدنظر قرار گیرد.

در حالی که گرندپری مکزیک ترکیبی نادر از استراتژی‌ها را ارائه کرد، بسیاری از مسابقات اخیر از الگوی آشنای «تک‌توقف» پیروی کرده‌اند. جورج راسل فرمول‌یک را «مسابقه‌ای برای پیچ اول» توصیف کرده است؛ جایی که هوای کثیف بار دیگر به عامل تعیین‌کننده تبدیل می‌شود و تیم‌ها محافظه‌کارانه‌ترین استراتژی یعنی تک‌توقف را برمی‌گزینند.

تایرهای پیرلی در فصل جاری مقاوم‌تر از گذشته‌اند و به رانندگان اجازه می‌دهند فشار بیشتری روی آن‌ها بیاورند؛ در عین حال، این ویژگی فرسایش را کاهش داده است. همین موضوع برخی از متغیرهای استراتژیک کلیدی را برای تیم‌ها از میان برداشته است. پیرلی نسبت به فصل گذشته ترکیب‌های نرم‌تری را آزمایش کرده و برخی دیگر را از تخصیص خود حذف کرده است.

برای مثال، در برخی مسابقات به‌جای سه ترکیب پیاپی (C1، C2، C3)، از C1، C3 و C4 استفاده شد؛ اما تیم‌ها همچنان با مدیریت بیشتر تایرها، استراتژی یک توقف را ترجیح دادند. در آستین نیز وضع مشابهی رقم خورد؛ همه رانندگان به‌جز الکس آلبون با یک توقف، مسابقه را به پایان رساندند.

دیدگاه پیرلی و دغدغه نمایش بهتر

ماریو ایزولا، مدیر ورزش‌های موتوری پیرلی، دراین‌باره گفت:

«تیم‌ها همیشه از آن‌چه دارند نهایت استفاده را می‌برند و این یعنی تلاش می‌کنند تعداد توقف‌ها را کاهش دهند. این تصمیم منطقی است، چون در پیت‌استاپ احتمال خطا وجود دارد و ممکن است در ترافیک بمانید. بنابراین، آن‌ها به نمایش اهمیت نمی‌دهند، بلکه به نتیجه فکر می‌کنند.»

برای بهبود «نمایش» مسابقات، برخی پیشنهاد داده‌اند دو توقف در پیت‌استاپ اجباری شود؛ پیشنهادی که مکس فرستاپن نیز در باکو مطرح کرده بود. او معتقد است اجبار به دو توقف بهتر از استفاده از ترکیب‌های بی‌فایده مانند C6 است.

ایزولا در واکنش گفت:

«دو توقف می‌تواند نمایش را بهتر کند چون مسابقه غیرقابل‌پیش‌بینی‌تر می‌شود، اما نمی‌توان کسی را مجبور کرد، مگر اینکه این الزام در مقررات گنجانده شود.»

آیا اجبار به دو توقف کافی است؟

این بحث در هفته‌های اخیر جدی‌تر شده و در جلسه توجیهی رانندگان گرندپری مکزیک نیز مطرح شد. به‌گفته FIA، این موضوع در دستور کار کمیته مشورتی ورزشی (SAC) قرار دارد و در کمیسیون F1 نیز مورد بررسی خواهد بود.

FIA تأکید کرده است که هنوز تصمیمی نهایی گرفته نشده، هرچند برخی تیم‌ها و لیبرتی مدیا (مالک حقوق تجاری فرمول‌یک) تمایل دارند گزینه‌های سال آینده را بررسی کنند.

ایزولا در این‌باره گفت:

«ما چندین‌بار درباره این موضوع صحبت کرده‌ایم. دفعه قبل از تیم‌ها خواستیم شبیه‌سازی‌هایی انجام دهند تا ببینیم در ترکیب‌های مختلف چه استراتژی‌هایی اتخاذ می‌کنند. نتایج نشان داد بیشتر تیم‌ها به سمت استراتژی‌های مشابه حرکت می‌کنند، چون ترکیب نرم برای پنج دور، متوسط برای ۲۰ دور و سخت برای بیشتر از آن مناسب است.»

او افزود:

«وقتی محدودیت‌های بیشتری اعمال می‌کنید، خطر همگرایی استراتژی‌ها بیشتر می‌شود. پیت‌استاپ‌های بیشتر فرصت آندرکات ایجاد می‌کنند، اما لزوماً تنوع استراتژیک را افزایش نمی‌دهند.»

به گفته ایزولا، بهترین مسابقات آن‌هایی هستند که در آن‌ها دو پیت‌استاپ مزیت دارد، اما هنوز یک راننده شجاع می‌تواند استراتژی متفاوتی را امتحان کند. او به نمونه‌هایی مانند مونتزا ۲۰۲۳ (برد شارل لکلرک با یک توقف) و اسپا اشاره کرد که در آن جورج راسل استراتژی متفاوتی داشت.

دو پیت‌استاپ بدون الزام ترکیبی

اگر فرمول‌یک تصمیم بگیرد در آینده به سمت دو توقف اجباری حرکت کند، گزینه‌های مختلفی مطرح است. یکی از مسیرهای ممکن، الزام به دو توقف بدون اجبار به استفاده از ترکیب‌های متفاوت تایر است.

ایزولا توضیح داد:

«در این حالت، رانندگان می‌توانند از هر ترکیبی که می‌خواهند استفاده کنند. مثلاً اگر در ابتدای مسابقه هستید، می‌توانید با تایر متوسط شروع کنید؛ اگر عقب هستید، شاید بخواهید با تایر سخت آغاز کنید تا مدت طولانی‌تری در پیست بمانید. این تنوع می‌تواند استراتژی‌های متفاوتی ایجاد کند.»

او تأکید کرد که چنین طرحی هنوز نیاز به بررسی و شبیه‌سازی دارد تا مشخص شود واقعاً باعث افزایش جذابیت می‌شود یا خیر.

احتیاط در تغییرات؛ «به آنچه داریم آسیب نزنیم»

با نزدیک‌شدن به فصل ۲۰۲۶، دو ملاحظه مهم وجود دارد. نخست، تجربه ناموفق اجرای اجباری دو توقف در موناکو که به گفته ایزولا «به‌دلیل ویژگی‌های خاص پیست قابل تعمیم نیست». دوم، گرندپری قطر ۲۰۲۳ است که در آن دو توقف اجباری به دلایل ایمنی اجرا شد و گرمای شدید، مشکلات جسمی برای رانندگان ایجاد کرد.

از سوی دیگر، قوانین جدید خودروهای ۲۰۲۶ ممکن است امکان رانندگی نزدیک‌تر بدون تأثیر هوای کثیف را فراهم کند و در نتیجه، نیازی به مداخله مقرراتی نباشد.

ایزولا در پایان گفت:

«اگر بخواهیم تغییرات مقرراتی اعمال کنیم، باید با دقت و هماهنگی کامل انجام دهیم تا عواقب غیرمنتظره پیش نیاید. سال آینده شرایط متفاوت است و ما نمی‌دانیم چه انتظاری باید داشته باشیم. اما یک نکته قطعی است: اکنون فرمول‌یک خوبی داریم، پس نباید ریسک کنیم و به داشته‌هایمان آسیب بزنیم.»