آیت الله العظمی جوادی آملی بر قله علوم حوزه ای عالمانه تکیه زده اند

آیت الله علیرضا اعرافی، عصر امروز در همایش بزرگداشت آیت الله العظمی جوادی آملی که در محل انجمن آثار و مفاخر فرهنگی تهران برگزار شد، با تقدیر از برگزارکنندگان این همایش، گفت: درباره خداوند به عنوان موجود مطلق، مطلق وجود، کمال مطلق گفته شده آن جا که وجود و هستی به حدی برسد در آنجا همه چیز جمع خواهد بود. وی افزود: همه کمالاتی که احیانا در سایر مراتب هستی از هم جدا و اجتاب ناپذیر است تمام آنها در ساحت کمال مطلق و وجود بی نهایت جمع خواهد بود. هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِن، با آن همه اوصاف به ظاهر متضاد و ناسازگار در ساحت کبریای مطلق همه جمع خواهد شد و آن همه شگفتی و شکوه خواهد آفرید این ساحت کبریای مطلق است.

مدیر حوزه های علمیه کشور ادامه داد: این داستان در سایر مراتب وجود و هستی هم مصداق پیدا می کند، در مراتب لازم و دانی هستی این تضادها خیلی رخ می نماید البته تضادها منشأ حرکت به سمت کمال خواهد بود اما هر چقدر یک وجود در مراتب هستی اوج بگیرد و به بالاتر پر بکشد خواهید دید که جمع اضداد در آنجا میسر می شود و اجتماع اضداد با شکل بسیار پرشکوهی تجلی می کند.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه کشور افزود: درباره آن انسان کامل که امیرالمومنین(ع) باشد همه شنیه اید که «در تو اضداد جمع شد» این قصه در انسان کامل قانون است و هر چقدر انسان در مراتب هستی پر بکشد و به قله های بلندتر برسد، اضداد در او به شکل بسیار باشکوهی خود را جمع و متجلی می کنند. وی ادامه داد: بنده با این مقدمه عرضم آن است که حضرت استاد آیت الله العظمی جوادی آملی از جمع دوگانه های به ظاهر متضاد در سطحی بسیار وسیع برخوردارند و این نکته موجب آن شده که اکنون شما مفاخر در نکوداشت آین بزرگ مرد جمع شوید.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به جامعیت علمی آیت الله جوادی آملی، گفت: جامعیت پایه های اصلی علوم حوزوی یکی از این موارد است. همان طور که می دانید در حوزه دامنه وسیعی از علوم مورد تدریس و تدرّس قرار می گیرد، اما شاخه های اصلی علوم حوزه ای چند تا است؛ فقه، فلسفه، تفسیر، عرفان و در کنار آن ها کلام، رجال و دانش ها و علوم ادبی. کسی که می خواهد به قله این علوم برسد عمری 50، 60 ساله را باید هزینه کند تا در یکی از این علوم به آن قله ها برسد، اما حضرت استاد جوادی آملی در همه شاخه های علوم اسلامی به قله رسیده اند.

وی افزود: اجتماع همه شاخه های اصلی علوم حوزوی آن هم در حد صاحب نظری بسیار بسیار دشوار و در حد محال است و معدود افرادی در آن علوم به قله می رسند، حضرت استاد در همه آن ها به قله رسیده اند. در فقه و اصول نگارش تقریرات مهم مرجع بزرگ عصر خود، استاد عظیم الشان فقه و تدریس چند دهه خارج و رسیدن به مقام مرجعیت نشانه هایی از این است که در شاخه فقه و اصول استاد در قله قرار دارد. آیت الله اعرافی ادامه داد: در شاخه علوم عقلی، فلسفه و منطق، سه دوره اسفار تدریس کرده اند و شاگردان کم شمار ایشان، نشانه هایی از این است که استاد در قله صاحب نظری فلسفه سیر کرده اند و به فضل خداوند همچنان هم در این قله افاضه می کنند و شاگرد می پرورانند و اندیشه پیاده می کنند.

وی اظهار کرد: در حوزه تفسیر نیز در واقع استاد، سرآمد عصر و زمانه ما به شمار می آید که در تفسیر تطبیقی و موضوعی بیش از 50 اثر از ایشان منتشر شده است و 60 سال بر کرسی تدریس تفسیر تکیه زده اند و آن همه شاگرد تربیت کرده اند. مدیر حوزه های علمیه ادامه داد در حوزه عرفان که از همه علوم از پیچیدگی بیشتر برخوردار است، تحقیقاً از نوادر حوزه ها، دانشگاه ها و مراکز علمی به شمار می آیند.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه کشور تصریح کرد: حضرت استاد همزمان در همه موارد فوق، صاحب اجتهاد و نظریات بکر و بدیع به شمار می آیند. مدیر حوزه های علمیه کشور اظهار داشت: در حوزه ادبی نیز، به حق ایشان ادیب توانایی هم در حوزه علوم عربی و لغت و ادبیات عرب و ادب فارسی به شمار می آیند و همین طور در حوزه کلام. وی با اشاره به جامعیت علمی فرا حوزه ای آیت الله جوادی آملی، افزود: ایشان با اندیشه توانای خود کاملا به سمت دانش ها و فلسفه غربی ناظر بوده اند و در حوزه الهیات، دین شناسی، کلام جدید، فلسفه دین و انبود معارفی که در غرب در حوزه های عقلی فلسفی تولید شده است، استاد ورودی عالمانه و اندیشمندانه داشته اند.

امام جمعه قم در ادامه با اشاره به سنن و سبک علمی آیت الله جوادی آملی، گفت: جمع بین تتبع و تحلیل کار دشواری است و بارها دیده ایم که استادی از تتبع بالایی برخوردار است اما وقتی به تحلیل و پایش و ژرف اندیشی می رسد کم می آورد و به عکس. اما حضرت استاد به حق در اوج این دو را جمع کرده اند. آیت الله اعرافی با بیان این که جمع نگاه عقلی و نقلی کار دشواری است، گفت: همیشه در حوزه های علمیه یک تصادمی در حوزه نگرش عقلی نقلی بوده است، اما در حضرت استاد جمع این دو نگرش در اوج تجلی کرده است. جمع بین تدریس و تحقیق و نگارش نیز امری است که جمعشان به سادگی میسر نیست، اما استاد بیش از 60 سال است که روزی تدریس شان قطع نشده است و بیش از 60 سال است که نگارش و تحقیق و پرورش شاگردشان قطع یا متوقف نشده است.

مدیر حوزه های علمیه کشور در پایان با بیان این که آیت الله جوادی آملی از ارکان مهم انقلاب اسلامی به شمار می آمدند، افزود: حضرت استاد در بعد اخلاقی و معنوی نیز دارای یک جامعیت هستند و همزمانی که در ادب فردی و روابط میان فردی سرآمدند؛ در روابط اجتماعی انسانی فرهیخته و متخلق اند و اخلاق فردی و اجتماعی در وجود ایشان جمع است و در مقام خطابه نیز خطیبی توانمند هستند.