مرکزی سرزمین روستاهای کهن با مناظر دیدنی/ از آتشکوه تا سیاوشان

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: با گسترش بیش از پیش شهرنشینی، روستاها امروز ازجمله میراث تاریخی و جاذبه‌های گردشگری طبیعی در هر منطقه به شمار می‌روند که به واسطه حفظ ویژگی‌ها تاریخی و نوستالوژیک، جذابیت زیادی برای گردشگران و علاقمندان به سبک زندگی قدیمی و تاریخی دارند.

استان مرکزی از نظر وجود روستاهای تاریخی و کهن با آداب و رسوم منحصر به فرد و جذاب، ظرفیت‌های بسیاری دارد و تقریباً تمام شهرستان‌های این استان از وجود روستاهای دارای جاذبه گردشگری برخوردار هستند. این جاذبه‌های گردشگری می‌تواند برای گردشگران نوروزی که چند روزی را از هیاهوی زندگی پرتلاطم شهری فاصله گرفته اند و می‌خواهند محیطی آرام و دلنشین را تجربه کنند بسیار مفید و جذاب باشد.

روستاهای دارای جاذبه گردشگری استان مرکزی، انواع مختلف و متنوعی از جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و مذهبی را در خود جای داده اند و با توجه به اینکه تعدادی از این روستاها از وجود اقامت گاه‌های بوم گردی برخوردار هستند، زمینه آشنایی با فرهنگ، سنن و رسوم، سوغات و غذاها و بازدید از جاذبه‌های گردشگری این نقاط فراهم است.

روستای گوار اراک میزبان چشمه سارها

روستای گوار در ۲۳ کیلومتری جنوب غربی شهر اراک در دهستان سده واقع شده است. بعد از شهر سنجان و روستاهای ضامنجان و عقیل آباد نوبت به روستای گوار می‌رسد که درقلب منطقه قره کهریز جای گرفته است.

این روستا از آب و هوای بسیار مطلوب برخوردار بوده و سرسبز و دارای باغات و طبیعت زیبایی می‌باشد که در ایام تعطیلات مردمان زیادی را به دامان طبیعت می‌کشاند. منطقه گردشگری خورزن و قشلاق با طبیعت بکر و دره‌ها و چشمه سارهای طبیعی در شمال این روستا از موقعیت بسیارمطلوبی برای گردشگری و تفریحات برخوردار است. وجود باغات، قنوات، چشمه سارها همچنین وجود بقعه مبارک امامزادگان قاسم و علی از نوادگان امام حسن (ع) هر ساله پذیرای زوار بسیاری می‌باشد.

روستای نظم آباد در ضلع جنوب شرقی شهر اراک نیز با توجه به آنکه در دامنه کوه قرار گرفته و مشرف به تالاب میقان و دشت اراک است از طبیعت مطلوبی برخوردار است. این منطقه بر خلاف ظاهر خود دارای نشانه‌هایی از قدمت تاریخی بالایی است به گونه‌ای که آثاری همچون سنگ نگاره‌های باستانی تیمره خمین در این منطقه قابل مشاهده است.

روستای گوره زار خنداب با جشن انگور

روستای گوره زار در فاصله حدود ۴۰ کیلومتری شمال غربی اراک و در شهرستان خنداب، گنجینه‌ای ارزشمند از ایران باستان را در خود جای داده است. جاده در دامنه کوه واقع شده و یک طرف آن روستای گوره زار و طرف دیگر قبرستان ارامنه به صورت حصار کشی شده بین باغ‌های روستا نمایان است.

قدمت مردمان مسلمان آنجا خیلی کم است زیرا در گذشته تمامی ساکنان آن ارمنی بوده اند. قبرستان ارامنه هنوز در روستای گوره زار دیده می‌شود. سنگ‌های قدیمی روی قبرها و نوشته‌های مسیحی و علائم خاصی که روی بعضی سنگ قبرها دیده می‌شود بسیار دیدنی است.

از جمله افراد خاک شده در آن قبرستان تاریخی هفت برادران مربوط به عصر تاریخی واقع در خنداب هستند. مردم محلی درباره این قبرستان معتقدند که همراهان کیخسرو، گیوگودرز، گشتاسب در این محل دفن شده اند.

این روستا دارای باغات هلو، گلابی و انگور می‌باشد و هر ساله در نیمه دوم مرداد ماه در محل قبرستان هفت برادران جشن انگور برگزار می‌شود.

روستای سیاوشان آشتیان یادگار اسطوره ایران زمین

در مسیر جاده قم به آشتیان و در پنج کیلومتری جنوب این شهر، دهستان تاریخی سیاوشان قرار دارد. نام «سیاوشان» برگرفته از پهلوان اسطوره‌ای ایران زمین «سیاوش» است و قدمتی چندین هزار ساله دارد. این روستا یکی از ۱۶ نقطه ایران بزرگ بوده که در آن برای سیاوش مراسم سوگواری برگزار می‌کردند.

سیاوشان از زمان‌های دور در مسیر راه عتبات عالیات قرار داشته و یکی از جاده‌های پرتردد در ناحیه مرکزی به شمار می‌آمده است. این راه از قم به خلجستان، آشتیان و سیاوشان امتداد داشته و از آنجا به همدان و سپس کرمانشاهان و عراق می‌رسید. این روستا دارای امامزاده عظیم الشانی به نام فاطمه صغری (س) و همچنین پل تاریخی زیبایی به نام پل حاج محمد باقر، حمام قدیمی و حسینیه می‌باشد.

روستای راونج دلیجان گنجینه‌ای از جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و مذهبی

روستای راونج از توابع بخش مرکزی شهرستان دلیجان، در ۳۳ کیلومتری شهر دلیجان و ۱۴۶ کیلومتری شهر اراک قرار دارد. روستای راونج دارای چهار چشمه به نام چشمه لیلی، چشمه سفید، چشمه ابیا و چشمه سردیان می‌باشد.

همچنین این روستا دارای چندین قنات نیز می‌باشد. روستای راونج دارای طبیعت زیبا و چشم اندازی بکر و دارای باغات انگور، گردو و بادام است. از آثار تاریخی روستا می‌توان به قلعه شش برجی (مربوط به دوره قاجاریه) اشاره کرد و همچنین امامزاده سلیمان (ع) و امامزاده داوود (ع) از جاذبه‌های فرهنگی و مذهبی این روستا به شمار می‌رود. صنایع دستی این منطقه قالی است.

روستای چمران ساوه یادآور دلاور دفاع مقدس

روستای یولاق از توابع بخش مرکزی شهرستان ساوه در فاصله ۲۱ کیلومتری شمال غربی ساوه قرار دارد و منطقه‌ای کوهستانی و خوش آب و هوا است. روستای ییلاق (یولاق) دارای جاذبه‌های طبیعی منحصر به فردی است که محیطی بسیار زیبا و مناسب برای طبیعت گردی و کوهنوردی و گذراندن یک روز به یاد ماندنی می‌باشد. همچنین واحدهای پذیرایی متعددی در مسیر این روستا مستقر هستند و محصولاتی چون انواع میوه، گردو و انار در آن تولید می‌شود.

روستای چمران نیز از توابع بخش نوبران شهرستان ساوه است. دکتر مصطفی چمران یکی از چهره‌های شاخص انقلاب اسلامی در سال ۱۳۱۱ هجری شمسی در این روستا متولد شد.

این روستا دارای طبیعت زیبا و بکر می‌باشد که آثار تاریخی ثبت شده‌ای چون تپه باستانی قیجه متعلق به هزاره پنج قبل از میلاد تا عصر مفرغ می‌باشد و همچنین آثار تاریخی چون آب انبار و قلعه کلبعلی خان خلج در این روستا قرار دارد.

روستای باغ شیخ هم از توابع بخش مرکزی شهرستان ساوه بوده و از مناطقی است که در حاشیه کویر قرار دارد. کوچه‌های این روستا بسیار باریک و با دیوارهای نسبتاً بلند است و در مسیر یک خط شکسته امتداد دارند، پیچ در پیچ بودن کوچه‌ها از نظر زیست اقلیمی یک مزیت در مناطق گرم و خشک کویر محسوب می‌شود و جلوه منحصر به فرد و خاصی به این روستا بخشیده است. این روستا دارای آثار تاریخی با ارزشی چون کاروانسرای عبدالغفار خان باغ شیخ، آب انبار باغ شیخ و تکیه باغ شیخ می‌باشد.

روستای نیشهر خمین محصور در میان کوه‌ها و درختان سربه فلک کشیده

روستای نیشهر از توابع دهستان رستاق بخش مرکزی شهرستان خمین در ۱۵ کیلومتری شهر خمین و در کنار رودخانه نیشهر و در میان چند کوه واقع شده و به همین دلیل از آب و هوای مطبوع و طبیعتی سرشار از زیبایی و پوشش گیاهی چشم نوازی برخوردار است که باعث حضور میهمانان و گردشگران دوستدار طبیعت در این روستا شده است. روستاهای پشتکوه، گوشه محمد مالک اشتر نخعی، سکانه و باباقله با این روستا همجوار هستند.

از جمله عوامل مؤثر در جذابیت روستای نیشهر برای گردشگران می‌توان به عبور جاده از میان ده و در امتداد رودخانه با درختانی بلند قامت اشاره کرد و نزدیکی و دسترسی آسان به شهر موقعیت این روستا را در بین روستاهای اطراف متمایز کرده است.

روستای آتشکوه محلات میزبان آتشکده‌ای تاریخی

روستای آتشکوه از توابع بخش مرکزی شهرستان محلات بوده و در ۱۰ کیلومتری جاده نیمور به دلیجان قرار دارد. اطراف روستا، مزرعه‌های غلات فراوانی هست و دهکده ای کوچک و آرام با چند خانه قدیمی و ساکنانی ساده و مهربان در میان این مزارع قرار دارند.

این روستای زیبا دارای بنای تاریخی برجسته ای به نام آتشکده آتشکوه است که برای هر بیننده‌ای جذاب و جالب می‌باشد. در ضلع غربی آتشکده نیز درخت چنار بسیار بزرگی وجود دارد که در پای آن، برکه‌ای ساخته اند تا آب رودخانه کوچک این روستا را جمع کند. از ریشه این چنار کهن، تنه‌های قطوری بیرون آمده و جلوه خاصی به این منطقه بخشیده است.

روستای ورده زرندیه با چشمه علی آباد و کاروانسرای تاریخی

روستای ورده از توابع بخش مرکزی شهرستان زرندیه در ۳۰ کیلومتری شهر مامونیه و ۳۸ کیلومتری ساوه قرار دارد. این روستا دارای آب و هوای دل انگیز، طبیعت زیبا و محیط دلنشین، جاذبه‌های سیاحتی و تاریخی است. این روستا در ۹ کیلومتری روستای اشموئیل نبی (ع) که مدفن این پیامبر بزرگوار است قرار دارد و در مجاورت روستاهای ده سید و نشوه می‌باشد.

وجود کاروانسرای تاریخی در این روستا در مجاورت چشمه پرآبی که به علی آباد شهرت دارد و مجاورت با بقعه مقدس اشموئیل نبی (ع) این روستا را به یکی از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی شهرستان زرندیه تبدیل کرده است.

روستای پاکل شازند، جایی برای تأمل در تاریخ

روستای پاکل با فاصله حدود ۱۵ کیلومتر از شهر شازند، دارای جاذبه‌های منحصر به فردی است. این روستا دارای سه تپه تاریخی به نام‌های تپه استخر گبرها، تپه چغا گردنه وتپه چغا شش بید می‌باشد که به ثبت در فهرست آثار ملی رسیده است.

این دهکده در منطقه‌ای کوهستانی قرار گرفته و با کوه‌ها و قله‌های زیادی احاطه شده بنابراین دارای آب و هوای کوهستانی و سردسیر می‌باشد. زمستان دلربای شهرستان شازند و وجود این شهرستان در میان کوه‌های سربه فلک کشیده باعث شده در فصل سرد روستای پاکل و پیست اسکی آن به یکی از نقاط گردشگری استان مرکزی تبدیل شود.

روستای عمارت یکی دیگر از روستاهای گردشگری شهرستان شازند است. این روستا در دهستان قره کهریز از بخش مرکزی شهرستان شازند قرار دارد و در فاصله ۴۸ کیلومتری شهر اراک قرار گرفته است.‬ رشته کوه‌های عمارت و رازون در شمال و شرق آن قرار دارند. روستای عمارت دارای چندین چشمه است به طوری که در داخل مسجد، محوطه مسجد و منازل مسکونی، آب از زمین خارج می‌شود. ‏چشمه عمارت با نام تالاب عمارت یا سراب عمارت نیز خوانده می‌شود.