مدرسه تاریخی سپهداری نگینی در دل بازار اراک با معماری چهار ایوانی

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: بنای مدرسه سپهداری از اولین بناهای شهر اراک با الهام از سبک معماری صفوی است که کاشی کاری‌ها و تزئینات داخلی آن با ترکیبی از نقوش هندسی و کتیبه، اثر تاریخی زیبایی را برجای گذاشته است.

این بنای تاریخی در مرکز شهر اراک در داخل بازار تاریخی این شهر قرار دارد و خالی از لطف نیست که گردشگرانی که به شهر اراک می آیند در کنار بازدید از بازار تاریخی و سراهای آن، دیداری نیز از این مدرسه علمیه کهن داشته باشند.

مدرسه تاریخی سپهداری که در انتهایی‌ترین گذر (گذر ششم) بازار اراک واقع شده، در سال ۱۲۲۸ هجری قمری و همزمان با ساخت بازار تاریخی اراک به دستور یوسف خان گرجی، سپهدار اعظم و بانی شهر اراک و پدر داماد فتحعلی شاه قاجار ساخته شد.

این مدرسه به عنوان اولین مرکز علوم دینی در اراک و نخستین بنای شهری، با اقتباس از سبک مدارس دوره صفویه (چهار ایوانی) ساخته شده است.

این مجموعه، چهار ایوان دارد و در پیرامون حیاط مدرسه، ۲۵ حجره وجود دارد که هر حجره دارای یک ایوان کوچک در جلو و قسمت نشیمن در عقب است. سردر و لچکی حجره‌ها با کاشی‌های خشتی هفت رنگ تزئین شده و زیبایی خاصی به این بنا بخشیده است.

گنبد آجری و کلاه‌خودی این مدرسه که در واقع بزرگ‌ترین گنبد آجری در بافت قدیمی اراک به شمار می‌رود، از هر طرف دیده می‌شود. سطوح بیرونی گنبد ساده و پوشش آن از کاهگل است، اما قسمتی از سطوح داخلی گنبد و دیوارهای فضای مربع شکل آن با کاشی‌های خشتی و معرق و با نقوش هندسی و کتیبه تزئین شده است. از عناصر داخلی این مدرسه تاریخی می‌توان به یک صحن نسبتاً وسیع با یک حوض سنگی و آب‌انبار اشاره کرد.

آیت‌الله عراقی در توسعه این مدرسه نقش مهمی داشته و در سال ۱۳۳۳ هجری قمری آیت‌الله حائری یزدی این مدرسه را به یکی از حوزه‌های علمیه بزرگ کشور تبدیل کرد. از جمله دانش‌آموختگان سرشناس این مدرسه می‌توان به نورالدین عراقی، آیت‌الله گلپایگانی، سید احمد خوانساری، آیت‌الله اراکی و امام خمینی (ره) اشاره کرد.

مدرسه تاریخی سپهداری که تمامی حوزویان، آن را مادر حوزه علمیه قم می‌دانند، در حال حاضر با نام «حوزه علمیه امام خمینی (ره)» شناخته می‌شود.