دلایل زیادی برای ایجاد لکهها و دانه های قرمز در سقف دهان وجود دارند. با اینکه در بیشتر موارد دلایل بروز این لکهها آنچنان جدی نیستند و چیزی برای نگرانی دربارهشان وجود ندارد، گاهی اوقات برخی مشکلات جدی نیز باعث بروز این لکهها میشوند. چنانچه متوجهی ایجاد دانه های قرمز در سقف دهان تان شدهاید، باید با پزشک مشورت کنید و علت دقیق بروز آنها، و همچنین بهترین گزینههای درمانی را کشف کنید.
در این مقاله، به شایعترین علتهای بروز این وضعیت و بهترین گزینههای درمانی برای هر یک از آنها اشاره میکنیم. علتهای شایع ایجاد لکه ها و دانه های قرمز در سقف دهان و بهترین گزینهها برای رفع آنها کداماند؟
علت و روش درمان دانه های قرمز در سقف دهانی دهانی
بروز لکههای قرمز رنگ روی سقف دهان یکی از علائم معمول تبخالهای دهانی به شمار میرود. سایر علائم این تبخالها ممکن است شامل زخمهای خاکستری یا سفید رنگ نیز باشند. این لکهها بسیار سریعتر از زخم ایجاد میشوند. تبخالهای دهانی معمولا توسط ویروس هرپس سیمپلکس به وجود میآیند. بزاق دهان آدمهای مبتلا به تبخال معمولا حاوی این ویروس است.
برای درمان این تبخالها معمولا در صورت بروز تب از ایبوپروفن و / یا در صورت ایجاد درد ماهیچه از داروهای مسکن استفاده میشود. همچنین، توصیه میشود این آدمها مقدار زیادی آب بنوشند تا از کم آب شدن بدنشان پیشگیری کنند. در صورتی که نوزادان کمتر از ۶ هفته به تبخال دچار شده باشند، برای پیشگیری از جدی شدن بیماری یا ضعف دستگاه ایمنی بدنشان، گاهی اوقات آنها را در بیمارستان بستری میکنند.
۲. زخمهای دهانی
دانه های قرمز در سقف دهان ممکن است به دلیل بروز زخمهای دهانی نیز ایجاد شوند. زخمهای دهانی معمولا روی لبها یا بخش داخلی لپها (داخل دهان) ظاهر میشوند. بسیاری از آدمها گاهی اوقات در زندگیشان با این مشکل مواجه میشوند. این زخمها معمولا به خاطر مصرف برخی مواد غذایی خاص، محرکها، و استرس ایجاد میشوند. زخمهای دهانی ابتدا شبیه برآمدگیهای قرمز رنگ هستند، ولی به مرور زمان نقطههایی سفید رنگ در مرکز آنها شکل میگیرند.
این زخمها معمولا بعد از گذشت ۷ الی ۱۰ روز خود به خود از بین میروند. ولی میتوانید با استفاده از انواع مختلفی از مسکنها به صورت پماد یا دهانشویه آنها را سریعتر از بین ببرید.
۳. عفونت ویروس کوکساکی
این ویروس باعث ایجاد نقطههای قرمز رنگ و تاولهای دردناکی روی دستها، پاها، و سقف دهان میشود. تمام آدمها در هر سنی ممکن است توسط ویروس کوکساکی آلوده شوند، ولی کودکان زیر پنج سال بیشتر از دیگران در معرض این عفونت قرار دارند.
روش درمانی خاصی برای این عفونت وجود ندارد. آنتیبیوتیکها در برابر عفونت ویروس کوکساکی کارساز نیستند. فقط برای کاهش تب و درد میتوان از برخی داروها استفاده کرد. به اندازهی کافی آب بنوشید و استراحت کنید تا این بیماری خود به خود بهبود یابد.
۴. عفونت کاندیدا یا برفک
به این نوع عفونت قارچی برفک نیز گفته میشود. این وضعیت در اثر رشد بیش از اندازهی قارچ کاندیدا ایجاد میشود. شایعترین علائم این وضعیت شامل نقطههای قرمز رنگ به همراه لکههای سفیدی در گوشه و سقف دهان میشود. آدمهای مبتلا به دیابت و / یا آنهایی که دندان مصنوعی دارند معمولا از عفونت کاندیدای دهانی رنج میبرند.
بهترین گزینهی درمانی برای این وضعیت استفاده از داروهای ضد قارچ است. این داروها به اشکال مختلفی از جمله قرص، آب نبات، و مایع وجود دارند و معمولا دورهی مصرف آنها ۱۰ الی ۱۴ روز است. از آنجا که گاهی اوقات مشکلات جدیتری موجب بروز عفونتهای کاندیدای دهانی میشوند، بهتر است در این موارد – به خصوص وقتی این عفونت مکررا ایجاد میشود – با پزشک مشورت کنید.
۵. اریتروپلاکیا
علائم این وضعیت ممکن است شامل ایجاد دانه های قرمز در سقف دهان و لکههای قرمز رنگ روی لثهها و کف دهان باشند. اریتروپلاکیا از آن دسته وضعیتهایی است که پزشکان نمیتوانند علت دقیق آن را بیان کنند. برخی از پزشکان معتقدند، مصرف سیگار، الکل، انواع مختلفی از محرکها، و کمبود برخی مواد مغذی ممکن است به این وضعیت منجر شود. با وجود این، از آنجا که اریتروپلاکیا ممکن است خطر بروز سرطان دهان را به همراه داشته باشد، باید به محض مشاهدهی این لکههای قرمز رنگ به پزشک مراجعه کنید.
اریتروپلاکیا را میتوان با روشهای مختلفی درمان کرد. گزینههای درمانی اریتروپلاکیا معمولا شامل انجام عمل جراحی (برای خارج کردن آن از دهان)، کرایوسرجری (استفاده از نیتروژن مایع)، و لیزر درمانی میشوند. اگر به این بیماری دچار شدهاید، باید مرتبا به پزشک مراجعه کنید تا وی بتواند بهترین تصمیمها را برای درمان وضعیتتان اتخاذ کند.
۶. پتشی (Petechia)
این وضعیت هنگامی ایجاد میشود که عروق خونی کوچک زیر پوست دچار پارگی میشوند. پتشی (Petechia) بر اثر وارد آمدن فشار بیش از اندازه روی مویرگها، اختلالات خونی یا برخی عفونتها ایجاد میشود. یکی از علائم این وضعیت ممکن است بروز لکههای قرمز روی سقف دهان باشد.
برای درمان یا پیشگیری از این وضعیت باید از ریشهی قاصدک استفاده کنید؛ این داروی گیاهی باعث بهبود انعقاد خون و کارکرد کبد میشود. همچنین، میتوانید از یک داروی هومیوپاتیک به نام تنباکوی کوهی نیز استفاده کنید.
۷. لیکن پلان (خزه پوستی)
لیکن پلان یا خزه پوستی نوعی ضایعهی التهابی است که با خارش همراه است. همچنین، این وضعیت ممکن است به صورت جوشهایی روی سطح پوست با داخل دهان ایجاد شود. این جوشها شامل دانه های قرمز در سقف دهان میشوند. همچنین، این وضعیت ممکن است با لکههای التهابی رشتهای یا به صورت نقطههای سفید رنگی بروز کند. این بیماری واگیردار نیست و به نظر نمیرسد ارتباطی با سرطان داشته باشد یا خطر ابتلا به آن را افزایش دهد.
روش درمانی خاصی برای لیکن پلان وجود ندارد. باید از مسکن استفاده کنید و همیشه برای پیشگیری از ایجاد و گسترش عفونت سعی کنید محل مورد نظر را پاکیزه نگه دارید. جهت پیشگیری از افزایش درد باید از مصرف مواد غذایی تند و اسیدی پرهیز کنید. بهتر است از مواد غذایی نرم و ملایم نظر پورهی سیب زمینی استفاده کنید. از مصرف الکل یا شستشوی دهان با استفاده از دهانشویههای حاوی الکل نیز خودداری کنید.
۸. جراحت
لکههای قرمز روی سقف دهان ممکن است در اثر بروز جراحت، مثلا از طریق خوردن برخی خوراکیهای تیز و بریده شدن پوست سقف دهان، ایجاد شوند. این جراحات به مرور زمان بهبود مییابند. آنها معمولا بعد از گذشت ۷ الی ۱۴ روز از بین میروند. جهت کاهش درد این جراحات میتوانید کمی یخ داخل دهانتان بگذارید؛ همچنین توصیه میشود دهانتان را با محلول آب و نمک بشویید و از مصرف خوراکیهای تند و اسیدی نظیر مرکبات و گوجه فرنگی اجتناب کنید.
۹. سوختگی
گاهی اوقات، سوختگیهای ناشی از مصرف مواد غذایی یا نوشیدنیهای بسیار داغ مانند قهوه یا چای میتوانند باعث بروز لکههای قرمز رنگ روی سقف دهان شوند.
لکههای قرمز رنگ روی سقف دهان که بر اثر سوختگی ایجاد شدهاند، معمولا بعد از گذشت ۳ الی ۷ روز خود به خود التیام مییابند. در این مدت باید مواد غذایی نرم و نوشیدنیهای خنک مصرف کنید. اگر این سوختگیها بعد از ۷ روز بهبود نیافتند، باید نزد یک دندانپزشک بروید.
۱۰. تاول دهانی (تبخال)
دانه های قرمز در سقف دهان ممکن است نشانهی بروز تاول دهانی با همان تبخال نیز باشند. با اینکه لبها معمولا شایعترین ناحیهی برای بروز این تاولها هستند، گاهی اوقات آنها را میتوان در سقف دهان نیز مشاهده کرد. تبخالها تاولهای دردناک و پر از مایع هستند که بعد از مدتی متلاشی میشوند و دردشان فروکش میکند. این تاولها معمولا ظرف ۸ الی ۱۰ روز بهبود مییابند. هرگز نباید آنها را لمس کنید یا با دست بکشید. در صورتی که این تبخالها بعد از گذشت ۸ الی ۱۰ روز بهبود نیافتند، بیدرنگ باید به پزشک مراجعه کنید.
۱۱. سرطان دهان
در نهایت، گاهی اوقات لکههای قرمز رنگ روی سقف دهان ممکن است نشاندهندهی ابتلا به سرطان دهان باشند. چنانچه لکهها یا دانه های قرمز در سقف دهان بعد از ۱۴ روز از بین نرفتند، باید به پزشک مراجعه کنید. توصیه میشود بیدرنگ این کار را انجام بدهید، زیرا سرطان دهان در مراحل اولیه قابل درمان است. چنانچه پزشک سرطان دهان را تشخیص دهد، باید نزد یک جراح بروید تا وی از این زخمها نمونهبرداری کند.
روش درمانی سرطان دهان شامل عمل جراحی (خارج کردن علائم سرطان از دهان)، پرتو درمانی، و شیمی درمانی (جهت اطمینان از عدم انتشار سرطان به سایر نواحی) میشود.
با اینکه در بیشتر موارد، لکهها و دانه های قرمز در سقف دهان مسئلهای نگران کننده نیستند و ظرف مدتی خود به خود بهبود مییابند، در صورت مشاهدهی آنها بهتر است به پزشک یا دندان پزشک مراجعه کنید تا به طور صحیح بتوانید آنها را از بین ببرید.
ترجمه: تحریریه سایت کسب و کار بازده – امیر رضا مصطفایی
منبع: healtholino