13 آبان پر حادثه ترین روز در تقویم انقلاب
13 آبان ماه هرسال و روزدانش آموز، تنها یاد آور استکبارستیزی دانش آموزان انقلابی سال 1357 نیست بلکه دو اتفاق تاریخی مهم دیگرنیز در تاریخ انقلاب این مرز و بوم ثبت شده است. تبعید امام خمینی به ترکیه، تسخیر لانه جاسوسی آمریکا که هر کدام به ترتیب درسال های 1343 و 1348 روی داده است رویدادهای مهمی که هیچ کدام را نمی توان مهمتر از دیگری دانست.
تبعید امام خمینی به ترکیه 13 آبان 1343؛ در پی قرارداد ننگین کاپیتولاسون و تصویب آن به عنوان یک لایحه زمانی که خبر به حضرت امام (ره) رسید. ایشان را به خروش و فریاد واداشت به طوری که در4 آبان 1343 ایشان طی نطقی تاریخی به رسوایی این اقدام ننگین پرداختند.
فرازهایی از سخنرانی ایشان چنین بود: « ... دولت با کمال وقاحت از این امر ننگین طرفداری کرد، ملت ایران را از سگهای آمریکایی پستتر کردند. اگر چنانچه کسی یک سگ آمریکایی را زیر بگیرد، بازخواست از او میکنند؛ اگر شاه ایران یک سگ آمریکایی را زیر بگیرد بازخواست میکنند و اگر چنانچه یک آشپز آمریکایی شاه ایران را زیر بگیرد، مرجع ایران را زیر بگیرد، بزرگترین مقام ایران را زیر بگیرد، هیچ کس حق تعرض ندارد...».
رژیم طاغوت که در طول دو سالی که امام(ره) قیام کرده بودند، نتوانسته بود با هیچ شیوهای،با ایشان مقابله کند، تنها یک راه پیش پای خود میدید و آن تبعید امام(ره) بود.
در شب 13 آبان 1343، صدها کماندو به همراه مزدوران ساواک به منزل امام (ره) در قم حملهور شدند ایشان را دستگیر و به تهران منتقل کردند و سپس با یک هواپیمای نظامی امام (ره) را به ترکیه تبعید نمودند. این سرآغار هجرتی بود که 14 سال بعد پیروزی انقلاب اسلامی را حاصل شد.
13آبان 57 روز دانش آموز؛برای رهایی از چنگال طاغوت همه اقشار جامعه اعم از زن و مرد، پیر و جوان با تظاهرات در خیابان ها اعتراض خود را به گوش مقامات دولتی آن زمان می رساندندو در انجام این وظیفه مصمم بودند.
حضور پررنگ هزاران نوجوان و جوان دانش آموزکه "هَیهَاتَ مِنَّا الذِّلَّة" را چون مهری بر جان خود حک کرده بودند پایه های رژیم طاغوت را می لرزاند. صبح روز 13 آبان 57 دانش آموزان خداجو مدارس را تعطیل کرده و گروه گروه به سمت دانشگاه تهران حرکت کردند.
آن ها به همراه دانشجویان و دیگر اقشار جامعه در زمین چمن دانشگاه اجتماع کردند اما ساعت 11 صبح، مأموران، ابتدا چند گلوله گاز اشکآور در میان این جمعیت خروشان پرتاب کردند؛ اما، اجتماع کنندگان در حالی که به سختی نفس میکشیدند، صدای خود را رساتر کرده و با فریاد اللهاکبر، لرزه بر اندام مأموران مسلح شاه افکندند. در این هنگام تیراندازی آغاز شد و جوانان و نوجوانان بیگناه، یکی پس از دیگری، در خون خود غلتیدند. در این روز، 56 نفر شهید و صدها نفر مجروح شدند.
حضرت امام(ره) در پیامی به همین مناسبت فرمودند: «... عزیزان من صبور باشید، که پیروزی نهایی نزدیک است و خدا با صابران است ... ایران امروز جایگاه آزادگان است... من از این راه دور، چشم امید به شما دوختهام ... صدای آزادیخواهی و استقلالطلبی شما را به گوش جهانیان میرسانم.»
به خاطر گرامیداشت یاد و خاطره شهیدان دانشآموز، این روز در تاریخ انقلاب اسلامی به نام روز دانشآموز نامگذاری شده است.
تسخیر لانه جاسوسی آمریکا 13 آبان 1352؛ زمانی که امام (ره) از دولت موقت قطع امید کردند از جوانان خواستند بپاخیزند و راهی که برای آن خون ها ریخته شده را نیمه کاره نگذارند ایشان خطاب به جوانان فرمودند:«ای جوان هایی که در مقابل توپ و تانک رفتید... حفظ کنید خودتان را، نهضت خودتان را حفظ کنید ننشینید دیگران برای شما کار کنند، اینها برای شما کاری نمیکنند.»
دانشجویان دانشگاه های شهید بهشتی، تهران، صنعتی شریف و امیرکبیر با تشکیل جلسه ای به برنامه ریزی برای تصرف سفارت آمریکا پرداختند. در اولین بیانیه این دانشجویان که خود را دانشجویان مسلمان پیرو خط امام نامیدند در بخشی ازین بیانیه آمده:« «ما دانشجویان مسلمان پیرو خط امام از موضع قاطعانه امام در مقابل آمریکای جنایتکار به منظور اعتراض به دسیسه های امپریالیستی و صهیونیستی، سفارت جاسوسی آمریکا در تهران را به تصرف درآوردیم تا اعتراض خود را به گوش جهانیان برسانیم.»
روز 13 آبان؛ یک راهپیمایی تا سفارت آمریکا از دیوارهای سفارت بالا رفته و علیرغم مقاومت محافظین و آمریکاییها، سفارت را به تصرف کامل درآوردند.
در هنگام تسخیر سفارت، آمریکاییها به سرعت مشغول نابود کردن بسیاری از اسناد دخالتها و تجاوزارت و غارتهای خود شدند ولی پس از تسخیر سفارت به سرعت از نابودی باقیمانده اسناد جلوگیری شد و بعدها اسنادی که از لانه جاسوسی آمریکا به دست آمده بود چاپ شده و در اختیار همگان قرار گرفت. به محض انتشار این خبر، مردم بسیاری با خشم و انزجار مقابل لانه جاسوسی تجمع کرده و از حرکت دانشجویان حمایت کردند.امام خمینی(ره) نیز در پیامی این حرکت را انقلاب دوم و بزرگتر از انقلاب اول نامیدند.
واکنش آمریکا به تسخیر لانه جاسوسی
این حرکت دانشجویان معترض، خشم آمریکاییها را برانگیخت و آنها که ناتوان از درک ملتی استقلالطلب و آزادیخواه بودند، دست به اقداماتی بر ضد جمهوری اسلامی ایران زدند؛ از آن جمله فشار آوردن به مجامع بینالمللی مانند سازمان ملل، سازمان کنفرانس اسلامی، شورای امنیت و ...، ایجاد جو منفی تبلیغاتی علیه دانشجویان مسلمان و برخی اقدامات دیگر از جمله آنهاست. اما پس از بیثمر ماندن، آنها به اقدامات جدیتری روی آوردند؛ از جمله قطع کامل روابط سیاسی در 20 مهر 1359، حمله نظامی به ایران و تجاوز به خاک کشورمان که به شکست مفتضحانه آنها در صحرای طبس انجامید و نیز محاصره اقتصادی و بلوکه کردن دارایها و اموال ایران و... که هیچکدام تاکنون درعزم ملت ایران برای مقابله با ظلم و بیعدالتی جهانی ومنشا اصلی آن در جهان یعنی استکبار جهانی و آمریکا خللی وارد نکرده است.
در این رابطه «هامیلتون جردن»، رییس ستاد انتخاباتی کارتر در خاطرات خود مینویسد: «مردم آمریکایی که در مقابل سفارت ایران در آمریکا به شدت علیه ایران شعار میدادند، میگفتند ما نمیتوانیم این تحقیر را تحمل کنیم.» مقام معظم رهبری در این باره می فرمایند: «آن روزى که لانهى جاسوسى تسخیر شد، دولت آمریکا آبرو و اعتبار و هیمنهاش چندین برابر امروز بود. شما امروز را نگاه نکنید که آمریکا در چشمها سبک شده، کوچک شده، ملتها علناً علیه آمریکا دشنام میدهند و آنها را نفرین میکنند. آن روز اینجور نبود؛ آن روز آمریکا در دنیا یک هیمنهى ابرقدرتىِ درجهى یک داشت. جوان دانشجوى ما با شجاعت، با شهامت، به عنوان لبهى اصلى جبههى مقاومت ملت ایران، سفارتخانهى آنچنان آمریکائى را تسخیر کرد؛ کسانى را که آنجا بودند، زندانى کرد.»
این دستاورد مهم از یک سو زمینه ساز تثبیت انقلاب در برابر اقدامات گروهکهای ضدانقلاب، مقابله با کودتاها و مقابله با تجاوز عراق علیه ایران شد و از سوی دیگر موجب تقویت روحیهی خودباوری و «ما میتوانیم» در عرصههای دیگر که امروز شاهد نتایج آن در حوزههای مختلف هستیم، گردید.