اضافه برداشت چاههای مجاز خراسان‌ رضوی بیشتر از چاههای غیرمجاز است

مدیر دفتر حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی روز پنجشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا پیرامون این موضوع حجم اضافه برداشت سالانه آب را از چاههای مجاز کشاورزی در این استان ۸۸۰ میلیون مترمکعب اعلام و بیان کرد: این در حالی است که حجم برداشت آب از طریق چاههای غیرمجاز در خراسان رضوی ۱۸۸میلیون مترمکعب است.
غلامرضا ممدوحی تعداد کل چاههای آب کشاورزی، شرب و صنعت فعال در خراسان رضوی را ۱۶ هزار و ۵۱۳ حلقه ذکر و بیان کرد: ۱۰ هزار و ۱۰۰ حلقه از این تعداد چاه آب مختص بخش کشاورزی استان است.

وی افزود: بر این اساس برداشت ۹۰ درصد حجم آب تولیدی در خراسان رضوی از طریق چاههای کشاورزی سطح این استان صورت می‌گیرد.

مدیر دفتر حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی ادامه داد: تاکنون شش هزار و ۵۰۰ حلقه چاه آب غیرمجاز در سطح این استان شناسایی شده‌اند.

وی حجم آب موجود در سفره‌های زیرزمینی خراسان رضوی را در سال آبی ۱۳۹۶-۱۳۹۷ به میزان سه میلیارد و ۴۶۰ میلیون مترمعکب اعلام و بیان کرد: مطابق استانداردها، حجم مجاز برداشت آب از منابع زیرزمینی معادل ۷۵ درصد از کل آب موجود در این منابع است.

ممدوحی گفت: با وجود در دست بودن چنین استاندارد روشنی در حوزه مصرف آب سفره‌های زیرزمینی، حجم برداشت آب از منابع طبیعی زیرزمینی در خراسان رضوی نزدیک به دو برابر حجم استاندارد مجاز یعنی ۱۳۰ درصد از کل حجم آب موجود در سفره‌های زیرسطحی این ماده حیاتی بوده است.

وی افزود: بخاطر وجود این رویه نامناسب در برداشت آب از منابع زیرزمینی ظرف سه دهه اخیر یک میلیارد و ۸۰ میلیون مترمکعب از آبهای منابع زیرسطحی خراسان رضوی برداشت شده است.

مدیر دفتر حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی ادامه داد: به این ترتیب هم‌اینک ۲۰ درصد از کسری مخازن آبهای زیرزمینی در کل کشور متعلق به خراسان رضوی است.
وی "تجهیز چاههای مجاز آب به کنتور هوشمند، شناسایی چاههای آب غیرمجاز و بستن آنها و همچنین انعقاد توافقنامه مشارکتی برداشت آبهای زیرزمینی در خراسان رضوی را با همکاری کشاورزان" از اقدامات در حال اجرا در چارچوب "عملیات تعادل‌ بخشی آبهای زیرزمینی" در سطح این استان برشمرد.
ممدوحی گفت: در همین چارچوب از ابتدای امسال تاکنون هزار و ۳۱۲ حلقه چاه آب غیرمجاز در خراسان رضوی شناسایی و بسته شد. تا پایان سال این تعداد به دو هزار حلقه خواهد رسید.

وی افزود: صرفه‌جویی در مصرف آب پس از بستن چاههای غیرمجاز در خراسان رضوی ظرف این مدت ۲۷ میلیون مترمکعب برآورد می‌شود.
مدیر دفتر حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی گفت: با اقدامات صورت گرفته در چارچوب "عملیات تعادل‌ بخشی آبهای زیرزمینی" همچون تجهیز ۹۷ درصد چاههای برقی آب کشاورزی به کنتور هوشمند و انعقاد توافقنامه مشارکتی برداشت آب منابع آب‌زیرزمینی با کشاورزان در برخی شهرستانها مانند مشهد، مه‌ولات و تایباد از اضافه برداشت ۲۴۱ میلیون مترمکعب آب از منابع زیرسطحی توسط چاههای مجاز کشاورزی در خراسان رضوی جلوگیری شده است.
سهم متوسط منابع آب زیرزمینی در کل تامین آب خراسان رضوی ۸۰ درصد است. ۹۰ درصد از آب تولیدی در این استان شش میلیون و ۴۰۰ هزار نفری به مصرف بخش کشاورزی مصرف می‌رسد.

منبع عمده تامین معیشت از نیمی از جمعیت روستایی خراسان رضوی کشاورزی است. ۳۶۳ هزار بهره بردار در بخش کشاورزی این استان فعالیت دارند.

حجم تولید سالانه انواع محصولات باغی، زراعی و دامی در خراسان رضوی هشت میلیون تن است. سالانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار کشتزار این استان زیر کشت ۸۳ نوع محصول می‌رود. ۹۰۰ هزار هکتار از این سطح مربوط به زراعت و ۳۰۰ هزار هکتار آن باغ است.

بخش کشاورزی ۲۸ درصد اشتغال و ۳۰ درصد صادرات غیرنفتی استان خراسان رضوی را به خود اختصاص داده است.