رقابت پنج اثر مستندسازان مازندرانی در سینماحقیقت پانزدهم

به گزارش ایرنا، پانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های مستند سینما حقیقت که از ۱۸ تا ۲۵ آذر برگزار می شود ، امسال نیز مانند سال‌های گذشته خالی از آثار تولید شده توسط مستندسازان مازندرانی نیست. هیات انتخاب بخش‌های مختلف جشنواره طی روزهای اخیر آثار راه‌یافته به مرحله مسابقه هر کدام از بخش‌ها را معرفی کرد که در بین این آثار نام پنج مستند از تولیدات مستندسازان مازندرانی به چشم می‌خورد.

امسال آثار مستندسازان مازندران در بخش‌های مستند کوتاه مسابقه ملی، مستند نیمه‌بلند و جایزه شهید آوینی به مرحله نهایی راه یافته‌اند.

مهدی قربان‌پور، مهدی زمانپور کیاسری، رضا اکبریان گالش‌کلایی، علی شهاب‌الدین و فرشاد فداییان مستندسازانی هستند که آثارشان به جمع مستندهای نهایی جشنواره راه یافته و برای کسب جایزه با سایر مستندهای برگزیده رقابت می‌کند.

روزهای ناتمام

جدیدترین اثر مهدی قربان‌پور مستندساز باسابقه مازندرانی «روزهای ناتمام» نام دارد که تصویربرداری آن تیر امسال در جزیره کیش به پایان رسید. مستند «روزهای ناتمام» که به دو بخش مستند نیمه‌بلند و جایزه شهید آوینی این دوره از جشنواره سینما حقیقت راه یافته است، زندگی یک رزمنده دوران دفاع مقدس را روایت می‌کند که اکنون در جزیره کیش زندگی می‌کند و با شیوع کرونا وارد چالشی دیگری می‌شود. در خلاصه داستان این مستند آمده است: «نمی‌دونم چند تا شغل تو دنیاست که شرط اصلیش رازداریه، اما من به این نگفتن‌ها عادت دارم، راز هیچ‌کس رو به کس دیگه‌ای نمی‌گم. فرقی نمی‌کنه این راز توی جنگ باشه یا توی زندگی امروز من...»

مهدی آزادی، روزبه رایگا(تصویربردار)، پارسا کریمی (صدابردار)، مریم شاپوریان (تدوین)، صبا ندایی (موسیقی متن)، ایرج شرف زاده و فرشید ابراهیمی(مدیر تولید)، احسان افشاریان (طراحی و ترکیب صدا)، الهام شفیعی و عقیل زمانی (دستیار کارگردان)، حامد بارئی طبری (طراح تیتراژ)، محمد خلفی (دستیار تدوین)، رضا تیموری و امیر ولی‌خانی(تصحیح رنگ)، شیما شهرآزاد (عکس) و سید سعید داوودی (مجری طرح) عوامل تولید این مستند هستند. «روزهای ناتمام» با حمایت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تهیه شده است.

مهدی قربان‌پور که اخیرا به عنوان دبیر جشنواره بین‌المللی فیلم کیش معرفی شد، پیشینه داوری در جشنواره سینما حقیقت را نیز دارد. او در نهمین دوره جشنواره سینما حقیقت با مستند «زمناکو» برنده جایزه بهترین کارگردانی مستند بلند بخش شهید آوینی شد.

قربانپور عضو انجمن مستندسازان سینمای ایران است و مستندهای «زمناکو»، «ما همه سربازیم»، «آنجا که هیچکس نیست»، «صد و نود»، «تمام آرزوهای من»، «تنهای قصه‌های خوب» را کارگردانی کرده است.

مستند «روزهای ناتمام» درباره تنهایی انسانی است که دو جنگ را سپری می‌کند و تصویربرداری این اثر پس از ۳۶ جلسه در جزیره کیش پایان یافته است.

آب، باد، خاک، نان

مستند «آب، باد، خاک، نان» ساخته مهدی زمان‌پور کیاسری که اخیرا در جشنواره معتبر فیلم‌های مستند آمستردام (ایدفا IDFA) پنج نوبت اکران شد و مورد تقدیر قرار گرفت دیگر اثر تولید شده توسط مستندسازان مازندرانی است که به پانزدهمین دوره جشنواره سینما حقیقت راه یافت.

«آب، باد، خاک، نان» روایت زندگی کودکی ۱۱ ساله به نام ابوالفضل با نیازهای ویژه جسمی است که در منطقه‌ای بیابانی و محروم واقع در شهرستان فهرج از توابع استان کرمان زندگی می‌کند. او با وجود معلولیت از ناحیه دو دست در فعالیت‌های مختلفی مانند چیدن خرما، مراقبت از گاوها و انجام تکالیف درسی‌اش کوتاهی نمی‌کند و دنیای کودکانه‌اش با دوستانش را نیز حفظ کرده است. شخصیت دیگر این مستند دختری به نام ستایش است که صمیمی‌ترین دوست ابوالفضل محسوب می‌شود و همواره در کنار اوست. اما ستایش نیز با مشکل بزرگ دیگری مواجه است که سبب شده از تحصیل محروم بماند. او یکی از ۴۰ هزار کودکی است که در ایران شناسنامه ندارند.

حسن سیدی پریشان، مهدی زمانپورکیاسری و داوود رحمانی (فیلمبردار)،پیام میرتبریزیان (صدابردار)، آرش قاسمی (صداگذار)، محمدرضا وطن‌دوست(تدوین) و تیمور نوربخش(مدیر تولید) عوامل تولید این مستند هستند. سمیه زراعت‌کار و مهدی زمانپورکیاسری نیز تهیه‌کنندگی اثر را بر عهده داشتند و پخش بین‌الملل فیلم توسط موسسه هنر هفتم با مدیریت علیرضا شاهرخی انجام شده است.

زمان‌پور کیاسری در پنجمین دوره جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت با مستند «مشتی اسماعیل» جایزه بهترین فیلم نیمه‌بلند و بهترین کارگردانی بخش ملی را کسب کرد. او در ششمین دوره این جشنواره نیز با مستند «۳۰ سال زندگی با ۱۰۰ بند» شرکت کرد و در بخش مستندهای دینی و آیینی تندیس جشنواره و دیپلم افتخار را به دست آورد. مستند «آسک» ساخته این مستندساز اهل کیاسر نیز در دوازدهمین دوره جشنواره سینماحقیقت منتخب جشنواره ملی و بخش بین‌الملل شده بود. زمان‌پور کیاسری پارسال و در چهاردهمین جشنواره سینماحقیقت نیز با مستند «کل فاطمه» جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند نیمه بلند را به دست آورد.

یاسین

رضا اکبریان گالشکلایی دیگر مستندساز مازندرانی است که امسال اثرش در جمع آثار بخش نهایی سینماحقیقت حضور دارد و اکران می‌شود. مستند «یاسین» اثر جدید اکبریان است که تصویربرداری آن از سال‌ها پیش آغاز شد و اکنون به مرحله اکران رسید.

«یاسین» نام شخصیت اصلی این مستند است که برای خود اثر هم انتخاب شده و به روایت چالش‌های پسر نوجوان مازندرانی می‌پردازد. این مستند ۵۶ دقیقه‌ای قصه‌ای از زندگی کودکی است که کنار پدربزرگ و مادربزرگش زندگی می‌کند و به دلیل حضور نداشتن در کنار پدر و مادر با چالش‌هایی در جامعه مواجه می‌شود. اکبریان تصویربرداری از زندگی این کودک را از هفت سالگی او آغاز کرد و پس از هفت سال فیلمبرداری، فیلم خود را وارد مرحله تدوین کرد. این مستند تا کنون در جشنواره دیگری اکران نشد و پانزدهمین جشنواره سینماحقیقت نخستین اکران «یاسین» است.

پژوهش، فیلمبرداری و کارگردانی اثر بر عهده رضا اکبریان گالش‌کلایی است و آرش اسحاقی (تدوین)، گیسو آزادروش (صداگذار)، محمد قاسمی (صدابردار)، طاها ذاکر (طراح پوستر)، رضا تیموری (اصلاح رنگ و نور)، حسن شرف‌الدین (ترجمه)، رضا تاری‌وردی (زیرنویس انگلیسی) و محمد اکبریان گالش‌کلایی (عکاس) سایر عوامل تولید این مستند هستند.

کارگردان مستند «یاسین» سال ۱۳۹۵ با مستند «بازگشت شگفت سیمرغ» در بخش جایزه شهید آوینی حضور داشت.

قلعه برقرار

مستندساز باتجربه و پیشکسوت اهل بابل که پارسال در چهاردهمین دوره جشنواره سینماحقیقت به پاس چند دهه فعالیت‌اش در سینمای مستند بزرگداشت او برگزار شده بود، امسال با مستند «قلعه برقرار» به بخش مستندهای نیمه‌بلند سینماحقیقت راه یافته است.

این مستند روایت زندگی شخصی به نام مرتضی است که زمانی همه زندگی‌اش در شهر را می‌فروشد و در حاشیه کویر، قلعه‌ای قدیمی متصل به هکتارها زمینِ سال‌ها رها شده و کشت نشده و چندین هکتار مرتع نیمه‌خشک برای چرای گله و دو رشته قنات مخروبه را می‌خرد. اکنون ۳۰ سال است که قنات‌ها، احیا و زمین‌ها برای کشت، آماده شده و مرتضی که دهه هفتم زندگی‌اش را می‌گذراند، با همسرش در مزرعه زندگی و کار می‌کنند.

فداییان در صفحه شخصی‌اش درباره این مستند نوشته است: «مرتضا را پسرم در یک سفر بی‌هدف در حاشیه کویر پیدا کرده بود و حیف که در مقطعی از زندگی شگفت او با او آشنا شدم که احیاء قنات، و آماده‌سازی زمین و خاک و مرتع، کارهای مهم‌اش تمام شده بود و او حالا بعد از ۳۰ سال، در دهه هفتم زندگی خود، قطره-قطره آب را از زیر زمین به سطح خاک می‌آورد و متر-متر خاک سخت را به زیر کشت می‌برد؛ دور از شهر، درون مزرعه‌ای پهناور که معلوم نیست قنات همچنان آب بدهد و مرتضا و همسرش همچنان توان کار کردن داشته باشند.»

فراز فداییان و فرشاد فداییان(تصویربرداران)، فراز فداییان (صدا و رنگ) و فرشاد فداییان و الهه نوبخت (تهیه‌کنندگان) این مستند هستند و پخش مستند نیز توسط الی‌ایماژ انجام شده است.

فداییان در دوازدهمین دوره سینماحقیقت یکی از داوران بخش مسابقه فیلم‌های مستند معدن و صنایع معدنی ایران بود و فیلم‌هایی از او نیز طی دوره‌های اخیر در سینماحقیقت اکران شد.

گالش مِنزِل

مستند کوتاه «گالش مِنزل» یکی دیگر از آثار حاضر در بخش مسابقه ملی مستندهای کوتاه پانزدهمین جشنواره سینماحقیقت است که اثری کاملا بومی و مرتبط با زندگی دامداران سنتی مازندران محسوب می‌شود. علی شهاب‌الدین یکی از مدیران مازندرانی شبکه آموزش است که با هدف ثبت بخشی از فرهنگ زادگاه خود، شغل بومی گالشی را دستمایه تهیه مستندی کوتاه کرده و به ضبط بخش‌هایی از زندگی شخصی به نام حاج شعبانعلی طالبی در منطقه دودانگه شهرستان ساری پرداخته است.

شهاب‌الدین در این مستند تلاش کرده با استفاده از روایتی روان و ساده و نشان دادن بخش‌هایی از زندگی گالشی به عنوان نوعی از زیست و شغل بومی که در حال فراموشی است، گوشه‌ای از فرهنگ بومی مازندران را به تصویر بکشد.

مستندسازان مازندرانی همواره حضوری پررنگ در جشنواره‌های سینمای مستند دارند و معمولا طی سال‌های اخیر نام دست‌کم یک مستندساز مازندرانی بین کارگردانان دارای اثر در بخش نهایی سینما حقیقت ثبت شده است. پارسال هنرمندان مازندرانی با هفت اثر در سه بخش چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت حضور داشتند که در نهایت چهار جایزه از این جشنواره کسب کردند. «اتودهای خودقرنطینگی» ساخته فرشاد فداییان به عنوان تنها اثر غیررقابتی در بخش ویژه کرونا اکران شد. مستند «قرنطینه» ساخته پیام میرتبریزیان نیز در همین بخش حضور داشت. در بخش مسابقه ملی نیز مستند کوتاه «تنها نخواهم ماند» اثر یاسر طالبی»، مستند کوتاه «همیشه شب، همیشه روز» اثر یاسر خیّر، مستند نیمه‌بلند «کل‌فاطمه» ساخته مهدی زمان‌پور کیاسری، مستند نیمه‌بلند «آخرین نفس‌ها» به کارگردانی فراز فداییان و مستند نیمه‌بلند «چلچلای سفری» اثر حسن جعفری که در بخش جایزه شهید آوینی هم اکران شد به عنوان آثاری از مستندسازان اهل مازندران حضور داشتند.

پانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» ۱۸ تا ۲۵ آذرماه ۱۴۰۰ به دبیری محمد حمیدی مقدم برگزار می‌شود.