حضرت زهرا (س) مدافع مظلومان و تبیین کننده آیات خداوند

به گزارش خبرنگار مهر، طاهر قلی‌زاده محمدی کارشناس مباحث ارتباطات اجتماعی و خانواده در یادداشتی اختصاصی که در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده است به بررسی الگوگیری از حضرت زهرا (س) در خانواده اسلامی پرداخته که در ادامه با هم می‌خوانیم:

انسان‌ها، با ویژگی‌های مختلف و با توجه به خصوصیات متنوع و گوناگونی که دارند هر کدام در رسیدن جامعه و بشریت به موفقیت نقشی را بر عهده خواهند داشت؛ نقش‌هایی که هر کدام در جای خود مهم بوده و عدم دقت در انجام آن‌ها می‌تواند مشکلات عظیمی را برای فرد و جامعه به وجود آورد. نقش‌هایی که باید به همان صورت که هستند تعریف شوند بدون آن که ذره‌ای کمرنگ یا پررنگ شدن را به دنبال داشته باشد زیرا تغییر دادن هرچند به ظاهر مختصر در ماهیت هر نقش، چه بسا می‌تواند باعث تحمیل باری سنگین‌تر از آن چه باید باشد، یا عدم استفاده بهینه از آن چه هست، شود.

اما اگر هر فردی با هر ویژگی‌ای که دارد آن چه به او سپرده شده است را درست انجام دهد در آن صورت، می‌توان شاهد حرکت منظم بشریت برای رسیدن به موفقیت‌های بیشتر بود؛ چیزی که می‌شود در قالب مثال به ساعتی دقیق تشبیه کرد که زمانی نتیجه مطلوب را خواهد داد که تمامی اجزا تشکیل دهنده آن به صورتی منظم و بر اساس ویژگی‌های شأن عمل کرده باشند بدون این که لزوماً آن ویژگی به خودی خود، امتیاز محسوب شود.

در بین تنوّع ویژگی‌های انسانی شاید تفاوت‌های جنسیتی بیش از باقی خصوصیات در طول تاریخ مورد توجه قرار گرفته و بر اساس اغراض و اهدافی، برخی افراد به دنبال این بوده اند که مرد یا زن را به عنوان جنسیتی خاصّ معرّفی کرده و او را به عنوان جنس برتر به همگان ارائه دهند.

گاهی در برهه‌ای از زمان مرد را به صورت مطلق، به عنوان انسان برتر و زن را انسانی حقیر معرفی کرده و گاهی نیز مرد را حقیر کرده و او را از آن چه باید باشد دور کرده اند. با چنین افراط‌ها و تفریط‌هایی لطماتی بزرگ به نظم بشریت و ساختار خانواده‌ها که زیربنای جامعه هستند وارد شده است که آثار سو آن حتی در طول زمان نیز به راحتی قابل جبران نیست. مسلماً مردسالاری و زن سالاری یا به عبارت دیگر، مرد ستیزی و زن ستیزی آسیب‌های بسیاری را به دنبال خواهند داشت. حال آن که حقیقت این است که زن و مرد و سایر ویژگی‌های انسانی به تنهایی مایه فخر و مباهات محسوب نمی‌شوند بلکه این گوناگونی و تفاوت‌ها صرفاً برای مشخص شدن نقش‌ها و استفاده مطلوب در جهت پیشرفت جوامع می‌باشد.

تفکری که در جاهای مختلفی از آیات و روایات اسلامی می‌توان دید چنان که خداوند متعال چنین می‌فرماید: «یا أَیهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثَی وَ جَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَ قَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ [حجرات / ۱۳] ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیره‌ها و قبیله‌های مختلف قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید؛ (این ها ملاک امتیاز نیست،) گرامی‌ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست؛ خداوند دانا و آگاه است!»

در تأیید این مطلب که خصوصیات و ویژگی‌ها به خودی خود امتیاز محسوب نمی‌شوند و افراد با هر ویژگی که داشته باشند می‌توانند خود را از برترین افراد معرفی کنند مثال‌های بسیاری را می‌توان معرفی کرد؛ مثال‌هایی از جنس زنان و مردانی که الگو بودند و آثار مثبت زیادی را فارق از جنسیتشان به دنبال داشتند اما بی شکّ یکی از با افتخارترین آن‌ها حضرت فاطمه (س) است که منجی بشریّت و همان مهدی موعودی که امید همه به او است تا اسباب نجات را فراهم آورد ایشان را به عنوان الگو برای خود معرفی می‌کند و می‌فرماید: «فِی ابْنَةِ رَسُولِ اللَّهِ ص لِی أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ در زندگی دختر رسول خدا صلی اللَّه علیه و آله الگوی شایسته ای برای من است».

حقیقتاً چه کسی را می‌توان همانند بانویی دانست که عامل به وظیفه بود و هیچ چیز را برای خود نمی‌خواست. بانویی که در مواجهه با پدر همچون مادری مهربان بود و در مواجهه با همسر دلسوزتر از فرشته بود و وقتی احساس می‌کرد که اگر چیزی بخواهد و همسرش توانایی انجامش را نداشته باشد، آن را نمی‌گفت تا او را شرمسار نکند. بانویی که عدم حضور و عدم جلوه گری در مقابل نامحرمان را فرهنگ سازی می‌کرد و از سوی دیگر در مقابل مخالفان، تبیین و تفسیر کننده آیات خداوند می‌شد و از مظلوم حمایت می‌کرد. همان بانویی که الگو خواهد بود برای هر آن کسی که خواهان سعادت است؛ همان طور که امیرالمومنین علی (علیه السلام) او را چنین معرفی می‌کند: «نِعْمَ الْعَوْنُ عَلَی طَاعَةِ اللَّهِ او خوب یاوری در راه اطاعت و بندگی خداست.»