انواع مهره در اتصالات پیچ

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ پیچ و مهره در صنایع برای اتصال هر دو جسم سختی مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع قابلیت اتصال اجزا و مواد غیر فلزی یکی از مزایای اتصال با بکارگیری پیچ و مهره نسبت به فرایند جوشکاری فلزات می باشد. البته مقایسه بین جوشکاری و اتصال پیچ و مهره ای فراتر از متریال قابل اتصال می باشد و هر یک دارای مزایا و معایب خود هستند. اتصال بصورت جوشکاری یک اتصال دائمی و اتصال پیچ و مهره ای یک اتصال قابل جداسازی است. با این وجود برای اتصال دو سطح با بکارگیری پیچ و مهره نیاز به ایجاد سوراخ کاری و دریل کاری بوده که با ایجاد تمرکز تنش از قدرت اتصال می کاهد.

انواع پیچ در صنایع بسیار گسترده هستند. برخی از انواع پیچ برای اتصال حتی نیاز به مهره و واشر نیز ندارند. انواع پیچ های نوک مته ای، خودکار یا نوک تیز که در داخل سطح قرار می گیرند از جمله پیچ هایی هستند که بدون بکارگیری مهره اتصال پیدا می کنند. قطر بدنه پیچ را جان پیچ می گویند و در واقع تمامی پیچ هایی که جان ثابتی نداشته و به تدریج به سمت نوک پیج فطر آنها کاهش می یابد بدون اتصال مهره مورد استفاده قرار می گیرند. این در حالی است که اغلب پیچ های پر کاربرد صنعتی برای اتصال از مهره استفاده می کنند.

پیچ هایی که در اتصال به مهره نیاز دارند

پیچ هایی با قطر جان یکسان یعنی پیچ هایی که قطر بدنه رزوه آنها ثابت است در اتصال نیاز به مهره دارند. البته در برخی از موارد این پیچ ها نیز بصورت قطعه کار و در درون کار قرار می گیرند که در این صورت نیازی به اتصال مهره ندارند. در زیر به معرفی انواع پیچ که با مهره بسته می شوند می پردازیم.

• پیچ شش گوش HEX BOLT: یکی از قدیمی ترین و پر کاربرد ترین نوع پیچ می باشد. پیچ شش گوش هم بصورت نیم دنده و هم بصورت تمام دنده، هم با دنده های متریک میلیمتری و هم با دنده های اینچی آمریکایی تولید می شود. پیچ شش گوش همراه با مهره شش گوش ساده اتصال پیدا می کند. پیچ های شش گوش تمام دنده طبق استاندارد DIN933 و نیم دنده با استاندارد DIN931 تولید می شوند و در گرید های فولادی و استیل عرضه می گردند.
• پیچ آلن ALLEN SCREW: این سری از پیچ های صنعتی نوع مدرنی از پیچ با کاربری شبیه به پیچ شش گوش هستند. دقیقا مانند پیچ های شش گوش اتصال مهره بر روی پیچ های آلنی نیز بصورت مهره شش گوش انجام می گیرد. پیچ های آلن هم بصورت سر تخت و سر استوانه ای تولید می شوند که کاربری پیچ آلن سر استوانه با استاندارد DIN912 بیشتر می باشد.
• پیچ متری THREADED ROD: پیچ های متری در واقع پیچ های تمام رزوه بصورت دنده میلیمتری هستند و در صنایع ساختمانی و تاسیسات کاربری گسترده ای دارند. اتصال پیچ های متری نیز با مهره های شش گوش ساده صورت می گیرد. پیچ های متری اغلب یا در گرید های پایین آهنی مورد استفاده قرار می گیرند و یا در گرید های استنلس استیل.
• استاد بولت STUD BOLT: نوعی از پیچ تمام رزوه است که دارای کاربری گسترده ای در اتصالات لوله و فلنج در صنایع نفت و پتروشیمی دارد. استاد بولت ها با نده های اینچی طبق استاندارد ASTM A193 تولید می شوند و از این رو همراه با مهره های شش گوش ویژه با دنده های اینچی و طبق استاندارد ASTM A194 مورد استفاده قرار می گیرند. استاد بولت ها هم در گرید های بالای فولادی و هم در گرید های استنلس استیل مورد استفاده قرار می گیرند.

اشکال مختلف مهره NUT

مهره ها بر حسب نوع کاربری و بسته به پیچی که بر روی آن بسته می شوند در شکل های مختلفی تولید می شوند. مهره ها در کوچکترین سایز از سایز 1 میلیمتر الی 64 میلیمتر نیز تولید می شوند و در گرید های آهنی، خشکه، فولادی و استنلس استیل در صنایع مورد استفاده قرار می گیرند. پر کاربرد ترین اشکال مهره ها به قرار زیر هستند.

• مهره شش گوش: پر کاربرد ترین نوع مهره در صنایع و اتصالات پیچ مهره شش گوش می باشد. مهره شش گوش در نوع ساده برای اتصال بر روی پیچ شش گوش ساده ، پیچ متری و پیچ آلن طبق استاندارد DIN934 مورد استفاده قرار می گیرد. این در حالی است که مهره های اتصالی بر روی استاد بولت ها طبق استاندارد ASTM A194 مورد استفاده قرار می گیرند.
• مهره کاسه نمدی: نوع خاصی از مهره شش گوش می باشد که در قسمت بیرونی دارای یک لبه نگهدارنده بوده که در داخل آن یک واشر پلاستیکی جای می گیرد. در زمان بسته شدن مهره بر روی پیچ رزوه های پیچ این واشر پلاستیکی را برش داده و واشر بر روی سطح پیچ می چسبد. این اتصال هم در برابر ارتعاش از باز شدن ممانعت می کند و هم خاصیت آب بند را دارد.
• مهره سر بسته: این سری از مهره ها به شکل شش گوش تولید شده که در قسمت بالایی دارای یک گنبد گرد هستند. این نوع از طراحی برای پوشش دادن قسمت هایی از پیچ که بیرون از قطعه کار قرار می گیرند به منظور افزایش ایمنی و جلوگیری از آسیب بدنی و افزایش زیبایی سطحی مورد استفاده قرار می گیرد.
• مهره خروسکی: این سری از مهره ها اغلب برای کاربری های سبک تر و در گرید های آهنی و یا استنلس استیل تولید می شوند. مهره های خروسکی در دو سمت دارای بال می باشند که قابلیت اتصال بصورت دستی و بدون نیاز به آچار را فراهم می کند.
• مهره قفلی: مهره های قفلی در دو شکل هم بصورت مهره کاسه نمدی و هم بصورت مهره هایی با سطح نشیمن گاه پله دار و یا حتی لبه دار تولید می شوند بگونه ای که تنش بالاتری در اتصال پدید آورده و تحت ارتعاش باز نمی شوند.